Con đường của mây trắng

Ngay trước khi Phật chết ai đó đã hỏi: Khi vị phật chết,

ông ấy đi đâu? Ông ấy vẫn còn tồn tại hay đơn giản biến mất

trong cái không? Đây không phải là câu hỏi mới, nó là câu

hỏi cổ nhất, bao nhiêu lần đã được lặp lại và hỏi. Tương

truyền rằng Phật đã nói: Giống như mây trắng biến mất...

Chính buổi sáng đó đã có mây trắng trên trời. Bây giờ

chúng không còn nữa. Chúng đã đi đâu? Chúng đến từ đâu?

Chúng tiến hoá thế nào, và chúng tan biến ra sao? Mây trắng

là điều bí ẩn, việc tới, việc đi, chính sự hiện hữu của chúng.

Đó là lí do đầu tiên tại sao tôi lại gọi con đường của tôi là

Con đường của Mây Trắng.

Nhưng có nhiều lí do, và cũng tốt mà suy tư, thiền về

chúng. Mây trắng tồn tại không gốc gác chi. Nó là hiện

tượng phi gốc gác, không được bắt rễ vào đâu hay bắt rễ vào

chỗ không đâu cả. Nhưng nó vẫn tồn tại. Toàn bộ sự tồn tại

cũng giống như mây trắng: không gốc rễ nào, không nhân

quả nào, không nguyên nhân tối thượng nào, nó tồn tại. Nó

tồn tại như một bí ẩn.

Mây trắng thực sự không có con đường riêng của nó. Nó

trôi nổi. Nó không có đâu để đạt tới, không có đích, không

định mệnh cần hoàn thành, không mục đích. Bạn không thể

làm thất vọng mây trắng bởi vì bất kì chỗ nào nó đạt tới cũng

đều là mục đích. Nếu bạn có mục đích, bạn nhất định chuốc

lấy thất vọng. Tâm trí càng hướng mục đích, càng nhiều

phiền não, ưu tư và thất vọng có đó, bởi vì một khi bạn đã có

mục đích, tức là bạn đang di chuyển với đích cố định. Thế

mà cái toàn thể lại tồn tại không định mệnh nào. Cái toàn thể

không chuyển đi đâu cả; không có mục đích cho nó, không

mục đích.

Một khi bạn đã có mục đích, bạn đang chống lại toàn thể

- nhớ lấy điều này - thế thì bạn sẽ chuốc lấy thất vọng. Bạn

không thể thắng khi chống lại cái toàn thể. Sự tồn tại của bạn

nhỏ nhoi làm sao - bạn không thể tranh đấu, bạn không thể

chinh phục. Không thể quan niệm nổi làm sao một đơn vị

riêng lẻ có thể chinh phục được cái toàn thể. Và nếu toàn thể

là vô mục đích còn bạn có mục đích, bạn sẽ chuốc lấy thất

bại.

Mây trắng trôi nổi tới bất kì nơi nào gió đưa tới - nó

không kháng cự, nó không tranh đấu. Mây trắng không phải

là kẻ chinh phục, tuy thế nó vẫn bồng bềnh trên mọi vật. Bạn

không thể chinh phục được nó, bạn không thể đánh bại được

nó. Nó không có tâm trí chinh phục - đó là lí do tại sao bạn không thể đánh bại được nó. Một khi bạn đã cố định mục

đích, mục tiêu, định mệnh, ý nghĩa, một khi bạn đã chuốc lấy

điên khùng để đạt tới đâu đó, thế thì vấn đề sẽ nảy sinh. Và

bạn sẽ bị thất bại, đó là điều chắc chắn. Thất bại của bạn ở

chính bản chất của bản thân sự tồn tại.

Mây trắng chẳng có nơi đâu mà tới cả. Nó di chuyển, nó

di chuyển tới mọi nơi. Mọi tầm đều thuộc vào nó, mọi hướng

đều thuộc vào nó. Không có gì bị bác bỏ cả. Mọi thứ hiện

hữu, tồn tại trong sự chấp nhận toàn bộ. Do đó tôi gọi con

đường của tôi là Con đường của Mây Trắng.

Mây trắng không có con đường riêng của mình - chúng

trôi nổi. Con đường có nghĩa là đạt tới đâu đó. Con đường

của mây trắng nghĩa là con đường vô lộ, lối đi không có lối.

Di chuyển, nhưng không với tâm trí cố định - di chuyển vô

tâm trí. Điều này phải được hiểu, bởi vì mục đích đồng nghĩa

với tâm trí. Đó là lí do tại sao bạn không thể quan niệm được

làm sao sống mà không có mục đích... bởi vì tâm trí không

thể tồn tại không có mục đích.

Và con người ngớ ngẩn làm sao - họ thậm chí còn đến

gặp tôi và hỏi: Mục đích của thiền là gì? Thiền không thể có

bất kì mục đích nào cả bởi vì thiền về cơ bản có nghĩa là

trạng thái vô trí. Nó chính là nơi bạn hiện hữu, không đi đâu

cả; nơi chỉ ở đấy, chỉ hiện hữu là mục đích duy nhất.

Mục đích là ở đây và bây giờ. Một khi mục đích là nơi

nào đó khác, tâm trí bắt đầu cuộc hành trình của nó. Thế thì

tâm trí bắt đầu suy nghĩ, thế thì tâm trí bắt đầu một quá trình.

Nếu tương lai có đó, tâm trí có thể tuôn chảy, thế thì tâm trí

có thể có dòng chảy của nó, thế thì tâm trí có không gian để

di chuyển. Với mục đích, tương lai tới, với tương lai, thời

gian tới.

Mây trắng lơ lửng trên trời, vô thời gian - bởi vì không

có tương lai và không có tâm trí cho nó. Nó là ở đây và bây

giờ. Mỗi khoảnh khắc đều là vĩnh hằng toàn bộ. Nhưng tâm

trí không thể tồn tại mà không có mục đích, cho nên tâm trí

cứ tạo ra mục đích. Nếu cái gọi là các mục đích trần tục bị

mất thế thì tâm trí tạo ra các mục đích tôn giáo, cũng là mục

đích trần tục khác. Nếu tiền bạc đã trở thành vô dụng, thế thì

thiền trở thành hữu dụng. Nếu cái gọi là thế giới cạnh tranh,

chính trị, đã trở thành vô dụng, thế thì thế giới khác của cạnh

tranh mới, của tôn giáo, thành đạt, lại trở thành có nghĩa.

Nhưng tâm trí bao giờ cũng khao khát ý nghĩa nào đó, mục

đích nào đó. Còn đối với tôi, chỉ có mỗi điều tâm trí là tôn

giáo vô mục đích. Nhưng điều đó có nghĩa là tâm trí không

còn là tâm trí chút nào nữa. Nghĩ về bản thân bạn tựa như

mây trắng đi, không có tâm trí.

Ở Tây tạng người ta có một cách thiền: các sư ngồi trên

núi, một mình, tuyệt đối một mình, chỉ thiền về đám mây

trắng trôi nổi trên trời, suy tư liên tục, và dần dần được hội

nhập. Thế rồi họ trở thành mây trắng - ngất ngưởng trên núi

tựa mây trắng. Không tâm trí, chỉ hiện hữu ở đó. Không

kháng cự, không tranh đấu, không có gì cần đạt tới, không có

gì bị mất. Chỉ tận hưởng chính sự tồn tại, tôn vinh khoảnh

khắc này - niềm vui, niềm cực lạc về nó.

Do đó tôi gọi con đường của tôi là Con đường của Mây

Trắng. Và tôi muốn bạn cũng trở thành mây trắng trôi nổi

trên bầu trời. Tôi nói trôi nổi chứ không di chuyển, không di

chuyển tới một điểm - chỉ trôi nổi đến bất kì đâu mà gió đưa

bạn tới. Dù bạn ngẫu nhiên ở bất kì đâu, đấy chính là mục

đích. Cho nên mục đích không phải là cái gì đó kết thúc ở

đâu đó, điểm cuối của tuyến đường. Mục đích là mọi khoảnh

khắc.

Tại đây đối với tôi các bạn là siddhas, người đã chứng

ngộ. Tại đây các bạn đã đạt tới. Tại đây bạn hoàn hảo như

bạn có thể, giống hệt như một Phật, một Mahavira hay một

Krishna. Chẳng còn gì khác phải đạt tới. Chính ngay khoảnh

khắc này mọi thứ đang có đó, chỉ có điều bạn không tỉnh táo.

Và bạn không tỉnh táo bởi vì tâm trí của bạn đang ở tương

lai. Bạn không ở đây. Bạn không nhận biết về điều đang xảy

ra cho bạn vào chính khoảnh khắc này. Còn điều này, bao

giờ và bao giờ cũng xảy ra. Trong nhiều, rất nhiều triệu kiếp

điều này đã từng xảy ra. Mọi khoảnh khắc bạn đều đã là vị

phật. Không một khoảnh khắc nào điều đó bị bỏ lỡ đi. Nó

không thể bị bỏ lỡ được, đó chính là cách thức bản thân tự

nhiên là vậy, mọi vật là vậy. Bạn không thể lỡ nó được.

Nhưng bạn không tỉnh táo và bạn không thể tỉnh táo

được bởi vì mục đích còn ở đâu đó, điều gì đó còn phải đạt

được. Bởi điều đó mà rào chắn được dựng lên và bởi vì thế

mà bạn đã lỡ. Một khi điều này được bộc lộ ra, một khi điều

này được hiểu ra, một khi bạn trở nên nhận biết về điều này,

bí ẩn lớn nhất về bản thể cũng được bộc lộ ra, rằng mọi

người đều hoàn hảo. Đó chính là điều chúng ta ngụ ý khi

chúng ta nói mọi người đều là Brahman - mọi người đều là

linh hồn, linh hồn tối thượng, điều thiêng liêng. Đó chính là

điều chúng ta ngụ ý khi chúng ta nói tattwamasi - ngươi là

cái đó. Không phải là bạn phải trở thành cái đó, bởi vì nếu

bạn phải trở thành cái đó, bạn đang không phải là cái đó. Mà

nếu bạn đã không phải là cái đó, làm sao bạn có thể trở thành

được? Hạt mầm trở thành cây bởi vì hạt mầm đã là cái đó.

Hòn đá không thể trở thành cây. Hạt mầm trở thành cây bởi

vì hạt mầm đã là cái đó!

Cho nên vấn đề không phải là việc trở thành, vấn đề chỉ

là sự bộc lộ. Hạt mầm được bộc lộ tại khoảnh khắc này là hạt

mầm, khoảnh khắc tiếp là cây. Cho nên đây chỉ là vấn đề bộc lộ. Và nếu bạn có thể hiểu thấu sâu sắc, hạt mầm là cây tại

chính khoảnh khắc này.

Các nhà huyền môn Tây Tạng hay các thiền sư hay tu sĩ

Sufi, tất cả họ đều nói về mây trắng. Mây trắng đã thâu tóm

bản thể bên trong của nhiều người. Dường như là hoà hợp

được đạt tới với mây trắng. Làm điều đó thành việc thiền và

thế thì nhiều điều sẽ đến với bạn.

Cuộc sống không nên bị coi như vấn đề. Một khi bạn bắt

đầu theo cách đó, bạn sẽ bị lạc. Một khi bạn nghĩ cuộc sống

là vấn đề, nó sẽ không bao giờ có thể giải được. Đó là cách

thức triết học tiến triển - và đó là cách thức triết học bao giờ

cũng đi nhầm. Không có triết lí đúng: không thể có được.

Mọi triết lí đều sai. Cứ triết lí là sai, bởi vì triết lí chọn bước

cơ bản sai về việc coi cuộc sống là vấn đề. Một khi cuộc

sống là vấn đề, không có lời giải cho nó. Cuộc sống không

phải là vấn đề mà là bí ẩn, đấy là cách tôn giáo xem xét nó.

Mây trắng là điều bí ẩn nhất, chợt hiện, chợt mất. Có bao

giờ bạn nghĩ rằng mây không có nam-roop - không tên,

không hình dạng không? Ngay cả trong một khoảnh khắc,

hình dạng cũng không giữ nguyên. Nó đang thay đổi, nó

đang trở thành, nó là sự tuôn chảy tựa dòng sông. Bạn có thể

gán hình dạng cho mây, nhưng đó là phóng chiếu của bạn.

Mây không có hình dạng; nó là vô hình dạng hay liên tục

đang hình thành, nó là một luồng. Và đó cũng là cách thức

cuộc sống hiện hữu. Mọi hình dạng đều được phóng chiếu.

Kiếp này bạn gọi mình là đàn ông nhưng ngay kiếp trước

bạn có thể đã là đàn bà. Kiếp này bạn là người da trắng và

kiếp sau bạn có thể là người da đen. Khoảnh khắc này bạn

thông minh nhưng khoảnh khắc tiếp bạn hành xử theo cách

đần độn. Khoảnh khắc này bạn im lặng, khoảnh khắc tiếp

bạn điên khùng, dữ tợn, gây gổ. Bạn có hình dạng không?

Hay bạn liên tục thay đổi? Bạn là luồng chuyển, đám mây.

Bạn có nhận được tên gọi, căn cước nào không? Bạn có thể

tự gọi mình là thế này hay thế khác? Khoảnh khắc bạn nói

bạn là thế này, cũng chính khoảnh khắc đó bạn trở nên nhận

biết rằng bạn cũng là điều tương phản .

Bạn nói với ai đó: Anh yêu em - và cũng chính khoảnh

khắc đó ghét có đó. Bạn nói bạn là bạn với ai đó và cũng

chính khoảnh khắc đó kẻ thù đang cười bên trong bạn, đang

đợi đến khoảnh khắc của nó. Khoảnh khắc này bạn nói bạn

hạnh phúc và cũng chính khoảnh khắc đó hạnh phúc lại mất

đi và bạn trở nên bất hạnh. Bạn không có căn cước. Nếu bạn

hiểu điều này, bạn trở thành đám mây vô hình dạng, vô danh.

Và thế thì trôi nổi bắt đầu.

Đối với tôi, cuộc sống của mây trắng là cuộc sống của

sannyasin, của người đã từ bỏ. Cuộc đời của chủ gia đình là

một thường lệ cố định. Nó là thứ chết, nó là mẫu hình. Nó có

tên, nó có hình dạng. Nó đi trên rãnh đặc biệt tựa như đường

ray xe lửa. Trên đường ray xe lửa chuyển động; chúng có

mục đích, chúng cần phải đạt tới đâu đó. Nhưng sannyasin

tựa như mây trôi nổi trên trời - không có đường ray sắt cho

người đó, không đường dẫn, không căn cước. Người đó

không phải là ai cả và sống cuộc sống của người không hiện

hữu, sống dường như người đó không hiện hữu.

Nếu bạn có thể sống một cuộc sống dường như bạn

không hiện hữu, bạn đang trên con đường của tôi. Và bạn

càng nhiều hiện hữu, càng nhiều bệnh tật sẽ có đó. Bạn càng

ít hiện hữu, bạn sẽ càng mạnh khoẻ. Bạn càng ít hiện hữu,

bạn sẽ càng bớt nặng cân. Bạn càng ít hiện hữu, bạn sẽ càng

thiêng liêng và phúc lạc.

Khi tôi nói cuộc sống không phải là vấn đề mà là bí ẩn,

tôi ngụ ý bạn không thể giải được nó, bạn có thể trở thành nó. Vấn đề là cái gì đó cần được giải bằng lí trí; nhưng cho

dù bạn có giải nó, chẳng cái gì đạt được cả. Bạn thu thập

được thêm một chút ít tri thức, nhưng không cực lạc nào phát

sinh từ nó. Bí ẩn là cái gì đó bạn có thể trở thành. Bạn có thể

là một với nó, hội nhập với nó. Thế thì cực lạc phát sinh, thế

thì phúc lạc - thế thì điều tối thượng có thể xảy ra với con

người, niềm vui tối thượng.

Tôn giáo coi cuộc sống như bí ẩn. Bạn có thể làm gì với

bí ẩn? Bạn chẳng có thể làm được gì với bí ẩn nhưng bạn có

thể làm điều gì đó với mình. Bạn có thể trở nên bí ẩn hơn. Và

thế thì điều tương tự có thể gặp với điều tương tự, điều giống

nhau có thể gặp điều giống nhau.

Tìm kiếm bí ẩn trong cuộc sống đi. Bạn nhìn vào bất kì

đâu - vào mây trắng, vào ngôi sao trong đêm, vào bông hoa,

vào dòng sông tuôn chảy - bất kì đâu bạn nhìn vào, tìm kiếm

điều bí ẩn. Và bất kì khi nào bạn thấy rằng bí ẩn có đó, thiền

về nó.

Thiền nghĩa là: làm tan biến bản thân bạn trước bí ẩn đó,

triệt tiêu bản thân bạn trước bí ẩn đó, tiêu tan bản thân bạn

trước bí ẩn đó. Không hiện hữu nữa, và để cho bí ẩn thành

toàn bộ đến mức bạn bị hấp thu vào trong nó. Và bỗng nhiên

cánh cửa mới, cảm nhận mới được đạt tới. Bỗng nhiên thế

giới nhạt nhẽo của phân chia, tách biệt đã biến mất, và thế

giới khác, hoàn toàn khác của cái một đến trước bạn. Mọi vật

đều mất đi biên giới của chúng; mọi vật đều cùng với các vật

khác; không phân chia được mà là một.

Điều này có thể thực hiện được chỉ nếu bạn làm điều gì

đó với mình. Nếu bạn phải giải một vấn đề, bạn phải làm cái

gì đó với vấn đề đó. Bạn phải tìm ra chìa khoá, manh mối.

Bạn phải làm việc với vấn đề; bạn phải vào phòng thí

nghiệm - bạn phải làm điều gì đó. Nếu bạn phải đương đầu với bí ẩn, bạn phải làm điều gì đó với mình; với bí ẩn chẳng

cái gì có thể được làm.

Chúng ta bất lực trước bí ẩn. Đó là lí do tại sao chúng ta

cứ đổi bí ẩn thành vấn đề, bởi vì với vấn đề, chúng ta có khả

năng giải quyết, với vấn đề chúng ta cảm thấy mình còn điều

khiển được. Với bí ẩn chúng ta bất lực, chúng ta không làm

gì được cả. Với bí ẩn chúng ta đối diện với cái chết và chúng

ta không thể thao túng được.

Đó là lí do tại sao trí tuệ con người càng phát triển toán

học, logic, lại càng ít khả năng cực lạc được mở ra cho tâm

trí con người; càng ít khả năng thơ ca. Trữ tình mất đi; cuộc

sống trở thành sự kiện, không còn là biểu tượng.

Cho nên khi tôi nói con đường của tôi là Con đường của

Mây trắng, đó chỉ là biểu tượng. Mây trắng không được dùng

như sự kiện; nó được dùng như biểu tượng, như biểu tượng

thơ ca - như chỉ dẫn về sự hội nhập sâu sắc vào trong bí ẩn

và điều kì diệu.

Ngay trước khi Phật chết ai đó đã hỏi: Khi vị phật chết,

ông ấy đi đâu? Ông ấy vẫn còn tồn tại hay đơn giản biến mất

trong cái không? Đây không phải là câu hỏi mới, nó là câu

hỏi cổ nhất, bao nhiêu lần đã được lặp lại và hỏi. Tương

truyền rằng Phật đã nói: Giống như mây trắng biến mất...

Chính buổi sáng đó đã có mây trắng trên trời. Bây giờ

chúng không còn nữa. Chúng đã đi đâu? Chúng đến từ đâu?

Chúng tiến hoá thế nào, và chúng tan biến ra sao? Mây trắng

là điều bí ẩn, việc tới, việc đi, chính sự hiện hữu của chúng.

Đó là lí do đầu tiên tại sao tôi lại gọi con đường của tôi là

Con đường của Mây Trắng.

Nhưng có nhiều lí do, và cũng tốt mà suy tư, thiền về

chúng. Mây trắng tồn tại không gốc gác chi. Nó là hiện

tượng phi gốc gác, không được bắt rễ vào đâu hay bắt rễ vào

chỗ không đâu cả. Nhưng nó vẫn tồn tại. Toàn bộ sự tồn tại

cũng giống như mây trắng: không gốc rễ nào, không nhân

quả nào, không nguyên nhân tối thượng nào, nó tồn tại. Nó

tồn tại như một bí ẩn.

Mây trắng thực sự không có con đường riêng của nó. Nó

trôi nổi. Nó không có đâu để đạt tới, không có đích, không

định mệnh cần hoàn thành, không mục đích. Bạn không thể

làm thất vọng mây trắng bởi vì bất kì chỗ nào nó đạt tới cũng

đều là mục đích. Nếu bạn có mục đích, bạn nhất định chuốc

lấy thất vọng. Tâm trí càng hướng mục đích, càng nhiều

phiền não, ưu tư và thất vọng có đó, bởi vì một khi bạn đã có

mục đích, tức là bạn đang di chuyển với đích cố định. Thế

mà cái toàn thể lại tồn tại không định mệnh nào. Cái toàn thể

không chuyển đi đâu cả; không có mục đích cho nó, không

mục đích.

Một khi bạn đã có mục đích, bạn đang chống lại toàn thể

- nhớ lấy điều này - thế thì bạn sẽ chuốc lấy thất vọng. Bạn

không thể thắng khi chống lại cái toàn thể. Sự tồn tại của bạn

nhỏ nhoi làm sao - bạn không thể tranh đấu, bạn không thể

chinh phục. Không thể quan niệm nổi làm sao một đơn vị

riêng lẻ có thể chinh phục được cái toàn thể. Và nếu toàn thể

là vô mục đích còn bạn có mục đích, bạn sẽ chuốc lấy thất

bại.

Mây trắng trôi nổi tới bất kì nơi nào gió đưa tới - nó

không kháng cự, nó không tranh đấu. Mây trắng không phải

là kẻ chinh phục, tuy thế nó vẫn bồng bềnh trên mọi vật. Bạn

không thể chinh phục được nó, bạn không thể đánh bại được

nó. Nó không có tâm trí chinh phục - đó là lí do tại sao bạn không thể đánh bại được nó. Một khi bạn đã cố định mục

đích, mục tiêu, định mệnh, ý nghĩa, một khi bạn đã chuốc lấy

điên khùng để đạt tới đâu đó, thế thì vấn đề sẽ nảy sinh. Và

bạn sẽ bị thất bại, đó là điều chắc chắn. Thất bại của bạn ở

chính bản chất của bản thân sự tồn tại.

Mây trắng chẳng có nơi đâu mà tới cả. Nó di chuyển, nó

di chuyển tới mọi nơi. Mọi tầm đều thuộc vào nó, mọi hướng

đều thuộc vào nó. Không có gì bị bác bỏ cả. Mọi thứ hiện

hữu, tồn tại trong sự chấp nhận toàn bộ. Do đó tôi gọi con

đường của tôi là Con đường của Mây Trắng.

Mây trắng không có con đường riêng của mình - chúng

trôi nổi. Con đường có nghĩa là đạt tới đâu đó. Con đường

của mây trắng nghĩa là con đường vô lộ, lối đi không có lối.

Di chuyển, nhưng không với tâm trí cố định - di chuyển vô

tâm trí. Điều này phải được hiểu, bởi vì mục đích đồng nghĩa

với tâm trí. Đó là lí do tại sao bạn không thể quan niệm được

làm sao sống mà không có mục đích... bởi vì tâm trí không

thể tồn tại không có mục đích.

Và con người ngớ ngẩn làm sao - họ thậm chí còn đến

gặp tôi và hỏi: Mục đích của thiền là gì? Thiền không thể có

bất kì mục đích nào cả bởi vì thiền về cơ bản có nghĩa là

trạng thái vô trí. Nó chính là nơi bạn hiện hữu, không đi đâu

cả; nơi chỉ ở đấy, chỉ hiện hữu là mục đích duy nhất.

Mục đích là ở đây và bây giờ. Một khi mục đích là nơi

nào đó khác, tâm trí bắt đầu cuộc hành trình của nó. Thế thì

tâm trí bắt đầu suy nghĩ, thế thì tâm trí bắt đầu một quá trình.

Nếu tương lai có đó, tâm trí có thể tuôn chảy, thế thì tâm trí

có thể có dòng chảy của nó, thế thì tâm trí có không gian để

di chuyển. Với mục đích, tương lai tới, với tương lai, thời

gian tới.

Mây trắng lơ lửng trên trời, vô thời gian - bởi vì không

có tương lai và không có tâm trí cho nó. Nó là ở đây và bây

giờ. Mỗi khoảnh khắc đều là vĩnh hằng toàn bộ. Nhưng tâm

trí không thể tồn tại mà không có mục đích, cho nên tâm trí

cứ tạo ra mục đích. Nếu cái gọi là các mục đích trần tục bị

mất thế thì tâm trí tạo ra các mục đích tôn giáo, cũng là mục

đích trần tục khác. Nếu tiền bạc đã trở thành vô dụng, thế thì

thiền trở thành hữu dụng. Nếu cái gọi là thế giới cạnh tranh,

chính trị, đã trở thành vô dụng, thế thì thế giới khác của cạnh

tranh mới, của tôn giáo, thành đạt, lại trở thành có nghĩa.

Nhưng tâm trí bao giờ cũng khao khát ý nghĩa nào đó, mục

đích nào đó. Còn đối với tôi, chỉ có mỗi điều tâm trí là tôn

giáo vô mục đích. Nhưng điều đó có nghĩa là tâm trí không

còn là tâm trí chút nào nữa. Nghĩ về bản thân bạn tựa như

mây trắng đi, không có tâm trí.

Ở Tây tạng người ta có một cách thiền: các sư ngồi trên

núi, một mình, tuyệt đối một mình, chỉ thiền về đám mây

trắng trôi nổi trên trời, suy tư liên tục, và dần dần được hội

nhập. Thế rồi họ trở thành mây trắng - ngất ngưởng trên núi

tựa mây trắng. Không tâm trí, chỉ hiện hữu ở đó. Không

kháng cự, không tranh đấu, không có gì cần đạt tới, không có

gì bị mất. Chỉ tận hưởng chính sự tồn tại, tôn vinh khoảnh

khắc này - niềm vui, niềm cực lạc về nó.

Do đó tôi gọi con đường của tôi là Con đường của Mây

Trắng. Và tôi muốn bạn cũng trở thành mây trắng trôi nổi

trên bầu trời. Tôi nói trôi nổi chứ không di chuyển, không di

chuyển tới một điểm - chỉ trôi nổi đến bất kì đâu mà gió đưa

bạn tới. Dù bạn ngẫu nhiên ở bất kì đâu, đấy chính là mục

đích. Cho nên mục đích không phải là cái gì đó kết thúc ở

đâu đó, điểm cuối của tuyến đường. Mục đích là mọi khoảnh

khắc.

Tại đây đối với tôi các bạn là siddhas, người đã chứng

ngộ. Tại đây các bạn đã đạt tới. Tại đây bạn hoàn hảo như

bạn có thể, giống hệt như một Phật, một Mahavira hay một

Krishna. Chẳng còn gì khác phải đạt tới. Chính ngay khoảnh

khắc này mọi thứ đang có đó, chỉ có điều bạn không tỉnh táo.

Và bạn không tỉnh táo bởi vì tâm trí của bạn đang ở tương

lai. Bạn không ở đây. Bạn không nhận biết về điều đang xảy

ra cho bạn vào chính khoảnh khắc này. Còn điều này, bao

giờ và bao giờ cũng xảy ra. Trong nhiều, rất nhiều triệu kiếp

điều này đã từng xảy ra. Mọi khoảnh khắc bạn đều đã là vị

phật. Không một khoảnh khắc nào điều đó bị bỏ lỡ đi. Nó

không thể bị bỏ lỡ được, đó chính là cách thức bản thân tự

nhiên là vậy, mọi vật là vậy. Bạn không thể lỡ nó được.

Nhưng bạn không tỉnh táo và bạn không thể tỉnh táo

được bởi vì mục đích còn ở đâu đó, điều gì đó còn phải đạt

được. Bởi điều đó mà rào chắn được dựng lên và bởi vì thế

mà bạn đã lỡ. Một khi điều này được bộc lộ ra, một khi điều

này được hiểu ra, một khi bạn trở nên nhận biết về điều này,

bí ẩn lớn nhất về bản thể cũng được bộc lộ ra, rằng mọi

người đều hoàn hảo. Đó chính là điều chúng ta ngụ ý khi

chúng ta nói mọi người đều là Brahman - mọi người đều là

linh hồn, linh hồn tối thượng, điều thiêng liêng. Đó chính là

điều chúng ta ngụ ý khi chúng ta nói tattwamasi - ngươi là

cái đó. Không phải là bạn phải trở thành cái đó, bởi vì nếu

bạn phải trở thành cái đó, bạn đang không phải là cái đó. Mà

nếu bạn đã không phải là cái đó, làm sao bạn có thể trở thành

được? Hạt mầm trở thành cây bởi vì hạt mầm đã là cái đó.

Hòn đá không thể trở thành cây. Hạt mầm trở thành cây bởi

vì hạt mầm đã là cái đó!

Cho nên vấn đề không phải là việc trở thành, vấn đề chỉ

là sự bộc lộ. Hạt mầm được bộc lộ tại khoảnh khắc này là hạt

mầm, khoảnh khắc tiếp là cây. Cho nên đây chỉ là vấn đề bộc lộ. Và nếu bạn có thể hiểu thấu sâu sắc, hạt mầm là cây tại

chính khoảnh khắc này.

Các nhà huyền môn Tây Tạng hay các thiền sư hay tu sĩ

Sufi, tất cả họ đều nói về mây trắng. Mây trắng đã thâu tóm

bản thể bên trong của nhiều người. Dường như là hoà hợp

được đạt tới với mây trắng. Làm điều đó thành việc thiền và

thế thì nhiều điều sẽ đến với bạn.

Cuộc sống không nên bị coi như vấn đề. Một khi bạn bắt

đầu theo cách đó, bạn sẽ bị lạc. Một khi bạn nghĩ cuộc sống

là vấn đề, nó sẽ không bao giờ có thể giải được. Đó là cách

thức triết học tiến triển - và đó là cách thức triết học bao giờ

cũng đi nhầm. Không có triết lí đúng: không thể có được.

Mọi triết lí đều sai. Cứ triết lí là sai, bởi vì triết lí chọn bước

cơ bản sai về việc coi cuộc sống là vấn đề. Một khi cuộc

sống là vấn đề, không có lời giải cho nó. Cuộc sống không

phải là vấn đề mà là bí ẩn, đấy là cách tôn giáo xem xét nó.

Mây trắng là điều bí ẩn nhất, chợt hiện, chợt mất. Có bao

giờ bạn nghĩ rằng mây không có nam-roop - không tên,

không hình dạng không? Ngay cả trong một khoảnh khắc,

hình dạng cũng không giữ nguyên. Nó đang thay đổi, nó

đang trở thành, nó là sự tuôn chảy tựa dòng sông. Bạn có thể

gán hình dạng cho mây, nhưng đó là phóng chiếu của bạn.

Mây không có hình dạng; nó là vô hình dạng hay liên tục

đang hình thành, nó là một luồng. Và đó cũng là cách thức

cuộc sống hiện hữu. Mọi hình dạng đều được phóng chiếu.

Kiếp này bạn gọi mình là đàn ông nhưng ngay kiếp trước

bạn có thể đã là đàn bà. Kiếp này bạn là người da trắng và

kiếp sau bạn có thể là người da đen. Khoảnh khắc này bạn

thông minh nhưng khoảnh khắc tiếp bạn hành xử theo cách

đần độn. Khoảnh khắc này bạn im lặng, khoảnh khắc tiếp

bạn điên khùng, dữ tợn, gây gổ. Bạn có hình dạng không?

Hay bạn liên tục thay đổi? Bạn là luồng chuyển, đám mây.

Bạn có nhận được tên gọi, căn cước nào không? Bạn có thể

tự gọi mình là thế này hay thế khác? Khoảnh khắc bạn nói

bạn là thế này, cũng chính khoảnh khắc đó bạn trở nên nhận

biết rằng bạn cũng là điều tương phản .

Bạn nói với ai đó: Anh yêu em - và cũng chính khoảnh

khắc đó ghét có đó. Bạn nói bạn là bạn với ai đó và cũng

chính khoảnh khắc đó kẻ thù đang cười bên trong bạn, đang

đợi đến khoảnh khắc của nó. Khoảnh khắc này bạn nói bạn

hạnh phúc và cũng chính khoảnh khắc đó hạnh phúc lại mất

đi và bạn trở nên bất hạnh. Bạn không có căn cước. Nếu bạn

hiểu điều này, bạn trở thành đám mây vô hình dạng, vô danh.

Và thế thì trôi nổi bắt đầu.

Đối với tôi, cuộc sống của mây trắng là cuộc sống của

sannyasin, của người đã từ bỏ. Cuộc đời của chủ gia đình là

một thường lệ cố định. Nó là thứ chết, nó là mẫu hình. Nó có

tên, nó có hình dạng. Nó đi trên rãnh đặc biệt tựa như đường

ray xe lửa. Trên đường ray xe lửa chuyển động; chúng có

mục đích, chúng cần phải đạt tới đâu đó. Nhưng sannyasin

tựa như mây trôi nổi trên trời - không có đường ray sắt cho

người đó, không đường dẫn, không căn cước. Người đó

không phải là ai cả và sống cuộc sống của người không hiện

hữu, sống dường như người đó không hiện hữu.

Nếu bạn có thể sống một cuộc sống dường như bạn

không hiện hữu, bạn đang trên con đường của tôi. Và bạn

càng nhiều hiện hữu, càng nhiều bệnh tật sẽ có đó. Bạn càng

ít hiện hữu, bạn sẽ càng mạnh khoẻ. Bạn càng ít hiện hữu,

bạn sẽ càng bớt nặng cân. Bạn càng ít hiện hữu, bạn sẽ càng

thiêng liêng và phúc lạc.

Khi tôi nói cuộc sống không phải là vấn đề mà là bí ẩn,

tôi ngụ ý bạn không thể giải được nó, bạn có thể trở thành nó. Vấn đề là cái gì đó cần được giải bằng lí trí; nhưng cho

dù bạn có giải nó, chẳng cái gì đạt được cả. Bạn thu thập

được thêm một chút ít tri thức, nhưng không cực lạc nào phát

sinh từ nó. Bí ẩn là cái gì đó bạn có thể trở thành. Bạn có thể

là một với nó, hội nhập với nó. Thế thì cực lạc phát sinh, thế

thì phúc lạc - thế thì điều tối thượng có thể xảy ra với con

người, niềm vui tối thượng.

Tôn giáo coi cuộc sống như bí ẩn. Bạn có thể làm gì với

bí ẩn? Bạn chẳng có thể làm được gì với bí ẩn nhưng bạn có

thể làm điều gì đó với mình. Bạn có thể trở nên bí ẩn hơn. Và

thế thì điều tương tự có thể gặp với điều tương tự, điều giống

nhau có thể gặp điều giống nhau.

Tìm kiếm bí ẩn trong cuộc sống đi. Bạn nhìn vào bất kì

đâu - vào mây trắng, vào ngôi sao trong đêm, vào bông hoa,

vào dòng sông tuôn chảy - bất kì đâu bạn nhìn vào, tìm kiếm

điều bí ẩn. Và bất kì khi nào bạn thấy rằng bí ẩn có đó, thiền

về nó.

Thiền nghĩa là: làm tan biến bản thân bạn trước bí ẩn đó,

triệt tiêu bản thân bạn trước bí ẩn đó, tiêu tan bản thân bạn

trước bí ẩn đó. Không hiện hữu nữa, và để cho bí ẩn thành

toàn bộ đến mức bạn bị hấp thu vào trong nó. Và bỗng nhiên

cánh cửa mới, cảm nhận mới được đạt tới. Bỗng nhiên thế

giới nhạt nhẽo của phân chia, tách biệt đã biến mất, và thế

giới khác, hoàn toàn khác của cái một đến trước bạn. Mọi vật

đều mất đi biên giới của chúng; mọi vật đều cùng với các vật

khác; không phân chia được mà là một.

Điều này có thể thực hiện được chỉ nếu bạn làm điều gì

đó với mình. Nếu bạn phải giải một vấn đề, bạn phải làm cái

gì đó với vấn đề đó. Bạn phải tìm ra chìa khoá, manh mối.

Bạn phải làm việc với vấn đề; bạn phải vào phòng thí

nghiệm - bạn phải làm điều gì đó. Nếu bạn phải đương đầu với bí ẩn, bạn phải làm điều gì đó với mình; với bí ẩn chẳng

cái gì có thể được làm.

Chúng ta bất lực trước bí ẩn. Đó là lí do tại sao chúng ta

cứ đổi bí ẩn thành vấn đề, bởi vì với vấn đề, chúng ta có khả

năng giải quyết, với vấn đề chúng ta cảm thấy mình còn điều

khiển được. Với bí ẩn chúng ta bất lực, chúng ta không làm

gì được cả. Với bí ẩn chúng ta đối diện với cái chết và chúng

ta không thể thao túng được.

Đó là lí do tại sao trí tuệ con người càng phát triển toán

học, logic, lại càng ít khả năng cực lạc được mở ra cho tâm

trí con người; càng ít khả năng thơ ca. Trữ tình mất đi; cuộc

sống trở thành sự kiện, không còn là biểu tượng.

Cho nên khi tôi nói con đường của tôi là Con đường của

Mây trắng, đó chỉ là biểu tượng. Mây trắng không được dùng

như sự kiện; nó được dùng như biểu tượng, như biểu tượng

thơ ca - như chỉ dẫn về sự hội nhập sâu sắc vào trong bí ẩn

và điều kì diệu.