Bí ẩn của quan hệ

Osho kính yêu,
Xin Thầy nói cho chúng tôi về người bạn đời của
mình - về vợ, chồng và người yêu. Khi nào chúng tôi
cần phải gìn giữ người bạn đời, và khi nào chúng tôi
nên bỏ mối quan hệ vì vô vọng - hay thậm chí còn
mang tính phá hoại?

Và liệu mối quan hệ của chúng tôi có bị ảnh hưởng
bởi các kiếp trước không?
Quan hệ là một trong những bí ẩn. Và bởi vì nó tồn tại
giữa hai người, nên nó phụ thuộc vào cả hai. Bất kì khi nào
hai người gặp nhau, một thế giới mới được tạo ra. Chính bởi
sự gặp nhau của họ mà một hiện tượng mới đi vào sự tồn tại
mà trước đây chưa từng có, chưa bao giờ tồn tại trước đây.
Và qua hiện tượng mới đó mà cả hai người được thay đổi và
biến chuyển.
Không có quan hệ gì, bạn là một đối tượng; có quan hệ,
lập tức bạn trở thành cái gì đó khác. Một điều mới đã xảy ra.
Người đàn bà khi trở thành người yêu thì không còn là người
đàn bà cũ nữa. Người đàn ông khi trở thành người bố cũng
không còn là người đàn ông cũ nữa. Một đứa trẻ được sinh
ra, nhưng chúng ta bỏ lỡ hoàn toàn một điểm: khoảnh khắc
đứa trẻ được sinh ra, người mẹ cũng được sinh ra. Điều này
chưa bao giờ tồn tại trước đó. Người đàn bà tồn tại, nhưng
người mẹ, chưa bao giờ. Và người mẹ là cái gì đó hoàn toàn
mới.
Quan hệ được bạn tạo ra, nhưng thế rồi đến lượt nó, quan
hệ lại tạo ra bạn. Hai người gặp nhau, điều đó có nghĩa là hai
thế giới gặp nhau. Nó không phải là sự việc đơn giản mà là
rất phức tạp, phức tạp nhất. Mỗi người đều là một thế giới
của riêng mình, một bí ẩn phức tạp với quá khứ dài và tương
lai vĩnh cửu.
Ban đầu chỉ có ngoại vi gặp gỡ. Nhưng nếu mối quan hệ
trở thành thân mật, trở nên gần gũi hơn, trở nên sâu sắc hơn,
thì dần dần các trung tâm bắt đầu gặp nhau. Khi các trung
tâm gặp nhau điều đó được gọi là yêu. Khi các ngoại vi gặp
nhau đấy mới chỉ là quen biết. Bạn chạm vào một người từ
bên ngoài, mới từ biên giới, thế thì đó là làm quen. Nhiều lần
bạn bắt đầu coi quen biết của mình là yêu. Thế thì bạn đang
trong ảo tưởng. Quen biết không phải là yêu.
Tình yêu rất hiếm hoi. Gặp gỡ một người tận trung tâm
người đó là phải trải qua cuộc cách mạng chính bản thân bạn,
bởi vì nếu bạn muốn gặp một người tận trung tâm người đó
thì bạn sẽ phải cho phép người đó cũng đạt tới trung tâm của
bạn nữa. Bạn sẽ phải trở nên mong manh, hoàn toàn mong manh, mở toang. Đó là mạo hiểm. Cho phép ai đó đạt tới
trung tâm của bạn là mạo hiểm, nguy hiểm, bởi vì bạn chẳng
bao giờ biết người đó sẽ làm gì với bạn. Và một khi tất cả bí
mật của bạn đều được biết, một khi điều che dấu của bạn đã
trở thành không được che dấu, một khi bạn bị phơi bầy hoàn
toàn, bạn chẳng bao giờ biết được người kia sẽ làm gì. Nỗi
sợ có đó, đó là lí do tại sao bạn chẳng bao giờ cởi mở.
Mới quen biết và chúng ta nghĩ rằng tình yêu đã xảy ra.
Các ngoại vi gặp nhau và chúng ta nghĩ chúng ta đã gặp
nhau. Bạn không phải là ngoại vi của mình. Thực sự, ngoại
vi là biên giới nơi bạn kết thúc, chỉ là hàng rào quanh bạn; nó
không phải là bạn. Ngoại vi là nơi bạn kết thúc và là nơi thế
giới bắt đầu. Thậm chí những người chồng và vợ, có thể đã
sống với nhau nhiều năm trời, cũng có thể mới chỉ là quen
biết nhau. Họ có thể không biết lẫn nhau. Và bạn càng sống
nhiều với một người nào đó, bạn càng quên hoàn toàn rằng
các trung tâm vẫn còn chưa được biết tới.
Cho nên điều đầu tiên cần phải hiểu là: đừng lấy quen
biết làm tình yêu. Bạn có thể làm tình, bạn có thể có quan hệ
dục, nhưng dục cũng là ngoại vi. Chừng nào các trung tâm
còn chưa gặp nhau, dục chỉ là gặp gỡ của hai thân thể, và gặp
gỡ của hai thân thể thì không phải là sự gặp gỡ của bạn. Dục
vẫn còn là sự quen biết - vật lí, thân thể, nhưng vẫn chỉ là
quen biết. Bạn có thể cho phép ai đó đi vào trung tâm của
bạn chỉ khi bạn không e dè, khi bạn không sợ hãi.
Cho nên tôi nói với bạn rằng có hai kiểu sống. Một đằng,
sống theo sợ hãi; một đằng, sống theo tình yêu. Sống theo sợ
hãi chẳng bao giờ đưa bạn vào mối quan hệ sâu sắc. Bạn vẫn
còn sợ hãi và người kia không thể được phép - không thể
được phép thâm nhập vào tận cốt lõi bạn. Bạn cho phép
người khác tới một mức độ nào đó thế rồi tới bức tường và
mọi thứ dừng lại.
Người sống theo tình yêu là người tôn giáo. Người theo
tình yêu có nghĩa là người không sợ hãi tương lai, người
không sợ kết quả hay hậu quả, người sống ở đây và bây giờ.
Đó chính là điều Krishna nói với Arjuna trong Gita:
Đừng bận tâm về kết quả. Đấy là tâm trí hướng sợ hãi. Đừng
nghĩ về điều sẽ xảy ra từ nó. Hãy ở đây, và hành động toàn
bộ. Đừng tính toán. Người theo sợ hãi bao giờ cũng tính
toán, lập kế hoạch, thu xếp, bảo vệ. Theo cách này toàn bộ
cuộc sống của người đó bị mất.
Tôi đã từng nghe nói về một thiền sư già. Ông ấy đang
nằm trên giường chết. Ngày cuối cùng đã tới, còn ông ấy
tuyên bố rằng buổi tối ông sẽ không còn nữa. Cho nên tín đồ,
đệ tử, bè bạn bắt đầu tới. Khắp nơi xa gần, mọi người tụ tập
lại.
Một trong những đệ tử già của ông, khi biết rằng thầy
sắp chết, đã chạy ra chợ. Ai đó hỏi: Thầy sắp chết trong lều,
sao ông lại ra chợ?
Đệ tử già nói: Tôi biết thầy tôi rất thích một kiểu bánh
đặc biệt cho nên tôi định đi mua bánh đó.
Thật khó mà tìm thấy bánh, vì lúc đó đã gần hết kiểu
bánh này, nhưng trước khi trời tối bằng cách nào đó ông ấy
cũng tìm được bánh. Ông chạy về nhà với chiếc bánh. Và
mọi người đều lo nghĩ - dường như thầy đang đợi ai đó.
Thầy mở mắt và nhìn, rồi nhắm mắt lại. Và khi đệ tử này tới,
thầy nói: Tốt quá, vậy là con đã tới. Bánh đâu rồi?
Đệ tử này đưa cái bánh ra - và ông ta rất hạnh phúc thấy
rằng thầy mình đang hỏi về cái bánh. Gần chết, thấy cầm bánh trong tay nhưng tay không run chút nào. Thầy đã quá
già, nhưng tay thầy không run. Cho nên ai đó hỏi: Thầy quá
già rồi và gần chết nữa. Hơi thở cuối cùng chẳng mấy chốc
sẽ rời bỏ thầy, nhưng tay thầy không run...?
Thầy nói: Ta không bao giờ run cả, bởi vì không có sợ.
Thân thể ta đã trở nên già cỗi nhưng ta vẫn trẻ trung, và ta sẽ
vẫn còn trẻ trung ngay cả khi cái thân thể này tan biến đi.
Thế rồi thầy cắn một miếng, nhai trệu trạo miếng bánh.
Và thế rồi ai đó hỏi: Lời trối chăng của thầy thế nào, thưa
thầy? Chẳng mấy chốc thầy sẽ rời bỏ chúng tôi. Thầy muốn
chúng tôi nhớ lại điều gì?
Thầy mỉm cười và nói: Chà, cái bánh này ngon tuyệt.
Đấy là con người đang sống ở đây và bây giờ: Cái bánh
này ngon tuyệt. Thậm chí cái chết cũng chẳng liên quan.
Khoảnh khắc tiếp là vô nghĩa. Khoảnh khắc này cái bánh
ngon tuyệt.
Nếu bạn có thể hiện hữu trong khoảnh khắc này, trong
khoảnh khắc hiện tại này, trong hiện tại này, sung mãn, chỉ
thế thì bạn mới có thể yêu. Tình yêu là việc nở hoa hiếm hoi.
Chỉ đôi lần nó mới xảy ra. Hàng triệu và hàng triệu người
sống trong thái độ giả tạo rằng họ là những người yêu. Họ tin
rằng họ yêu, nhưng đó chỉ là niềm tin của họ mà thôi.
Tình yêu là sự nở hoa hiếm hoi. Đôi khi nó xảy ra. Nó
hiếm bởi vì nó chỉ có thể xảy ra khi không có sợ hãi, chưa
bao giờ trước đó. Điều đó có nghĩa là tình yêu có thể xảy ra
chỉ với người tôn giáo, tâm linh rất sâu sắc. Dục là có thể cho
mọi người, quen biết là có thể có cho mọi người, nhưng
không thế với tình yêu.
Khi bạn không sợ hãi, chẳng có gì phải che dấu; thế thì
bạn có thể cởi mở, thế thì bạn có thể rút bỏ mọi biên giới, và
thế thì bạn có thể mời người khác thấm nhuần vào tận cốt lõi
bạn. Và nhớ, nếu bạn cho phép ai đó thấm nhuần vào bạn sâu
sắc, người kia cũng sẽ cho phép bạn thấm nhuần sâu vào
người đó, bởi vì khi bạn cho phép ai đó được thấm nhuần
vào bạn, tin cậy được tạo ra. Khi bạn không sợ hãi, người kia
cũng trở nên bạo dạn.
Trong tình yêu của bạn, nỗi sợ hãi bao giờ cũng có đó.
Chồng sợ vợ, vợ sợ chồng. Những người yêu bao giờ cũng
sợ hãi. Thế thì đó không phải là tình yêu, thế thì đó chỉ là thu
xếp của hai con người sợ hãi phụ thuộc vào lẫn nhau, đấu
tranh, lợi dụng, thao túng, kiểm soát, chi phối, sở hữu -
nhưng đó không phải là tình yêu. Nếu bạn có thể cho phép
tình yêu xảy ra, chẳng cần phải cầu nguyện, chẳng cần thiền,
chẳng cần nhà thờ, đền chùa. Bạn có thể hoàn toàn quên
Thượng đế nếu bạn có thể yêu, bởi vì qua tình yêu mà mọi
điều sẽ xảy ra cho bạn: thiền, cầu nguyện, Thượng đế, mọi
thứ sẽ xảy ra cho bạn.
Đấy chính là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói: Tình yêu
là Thượng đế.
Nhưng tình yêu là khó khăn. Nỗi sợ phải bị vứt bỏ. Và
đây là điều kì lạ, rằng bạn sợ đến thế mà bạn chẳng có gì để
mất cả.
Kabir đã nói ở đâu đó: Tôi nhìn vào con người. Họ có
nhiều nỗi sợ hãi đến thế, nhưng tôi chẳng thấy được tại sao -
bởi vì họ chẳng có gì để mất cả. Kabir nói: Họ giống như
người trần trụi nhưng chẳng bao giờ đi tắm sông vì họ sợ -
họ sẽ phơi khô quần áo ở đâu? Đây là tình huống của bạn -
trần trụi, không quần áo nhưng luôn luôn sợ về quần áo.

Bạn có gì mà mất nào? Chẳng có gì cả. Thân thể này sẽ
bị cái chết đem đi. Trước khi cái chết đem nó đi, hãy cho nó
tình yêu. Bất kì thứ gì bạn có cũng đều sẽ bị lấy đi. Trước
khi nó bị lấy đi tại sao lại không chia sẻ nó? Đấy là cách duy
nhất để sở hữu nó. Nếu bạn có thể chia sẻ và cho đi thì bạn
sẽ là người chủ. Nó sắp sửa bị lấy đi. Chẳng có gì bạn có thể
giữ lại mãi mãi được. Cái chết sẽ phá huỷ mọi thứ.
Cho nên nếu bạn theo tôi đúng đắn thì cuộc đấu tranh là
giữa cái chết và tình yêu. Nếu bạn có thể cho đi thì sẽ không
có cái chết. Trước khi mọi thứ có thể bị lấy đi từ bạn, bạn đã
cho nó rồi, bạn đã biến nó thành món quà.
Không thể có cái chết được. Với người yêu, không có cái
chết.
Với người không yêu mọi khoảnh khắc đều là cái chết, vì
vào mọi khoảnh khắc đều có cái gì đó tuột khỏi người đó.
Thân thể đang biến đi, người đó đang mất mọi khoảnh khắc.
Và thế rồi sẽ có cái chết, và mọi thứ sẽ bị triệt tiêu.
Nỗi sợ là gì? Tại sao bạn lại sợ thế? Thậm chí nếu mọi
thứ đều được biết về bạn và bạn là cuốn sách để mở, thì sao
phải sợ? Làm sao điều đó làm hại bạn được? Đấy chỉ là quan
niệm giả dối, chỉ là những ước định mà xã hội đã trao cho...
rằng bạn phải che dấu, rằng bạn phải bảo vệ chính bạn, rằng
bạn phải thường xuyên trong trạng thái tranh đấu, rằng mọi
người đều là kẻ thù, rằng mọi người đều chống lại bạn.
Chẳng ai chống lại bạn hết! Cho dù bạn cảm thấy ai đó
đang chống lại bạn, cả người đó nữa cũng không chống bạn -
vì mọi người chỉ quan tâm tới chính mình, không tới bạn.
Chẳng có gì để sợ hãi cả. Điều này phải được hiểu trước khi
quan hệ thực sự có thể xảy ra. Không có gì để sợ cả.
Thiền về điều đó đi. Và thế rồi cho phép người khác đi
vào trong bạn, mời người khác vào bạn. Đừng tạo ra bất kì
rào chắn nào ở bất kì đâu; trở thành lối đi luôn luôn mở,
không khoá, không cửa trong bạn, không cửa nào đóng trong
bạn cả. Thế thì tình yêu là có thể.
Khi hai trung tâm gặp nhau, có tình yêu. Và tình yêu là
hiện tượng giả kim thuật - giống như hydro và ô xi gặp nhau
và một chất mới, nước, được tạo ra. Bạn có thể có hydro, bạn
có thể có ô xi, nhưng nếu bạn khát thì chúng vô dụng. Bạn có
thể có bao nhiêu ô xi tuỳ ý, bao nhiêu hydro tuỳ thích, nhưng
khát vẫn hoàn khát.
Khi hai trung tâm gặp nhau, một điều mới được tạo ra.
Điều mới đó là tình yêu. Nó giống như nước vậy. Cơn khát
của bao nhiêu, bao nhiêu kiếp được thoả mãn. Bỗng nhiên
bạn trở nên hài lòng. Đó là dấu hiệu thấy được của tình yêu;
bạn trở nên hài lòng, dường như bạn đã đạt được mọi thứ.
Bây giờ chẳng còn gì phải đạt tới nữa; bạn đã đạt tới mục
đích. Không còn mục đích thêm nữa, định mệnh đã được
hoàn thành. Hạt mầm đã trở thành bông hoa - đã tới độ nở
hoa hoàn toàn của nó.
Mãn nguyện sâu sắc là dấu hiệu thấy được của tình yêu.
Bất kì khi nào một người đang yêu, người đó đều trong mãn
nguyện sâu sắc. Tình yêu không thể thấy được nhưng có thể
thấy sự mãn nguyện, sự thoả mãn sâu sắc quanh người đó...
mọi hơi thở của người đó, mọi khoảnh khắc của người đó,
chính sự hiện hữu của người đó - sự hài lòng.
Bạn có thể ngạc nhiên khi tôi nói với bạn rằng tình yêu
làm cho bạn vô ham muốn, nhưng ham muốn đi kèm với
không thoả mãn. Bạn ham muốn bởi vì bạn không có. Bạn
ham muốn bởi vì bạn nghĩ nếu bạn có được cái gì đó, nó sẽ
đem lại cho bạn mãn nguyện. Ham muốn bắt nguồn từ không thoả mãn. Khi có tình yêu, và hai trung tâm đã gặp nhau, tan
biến và hợp nhất và một chất kim đan mới được sinh ra, sự
mãn nguyện có đó. Dường như toàn bộ sự tồn tại đều dừng
lại - không còn chuyển động nữa. Thế thì khoảnh khắc hiện
tại là khoảnh khắc duy nhất. Và thế thì bạn có thể nói: A, cái
bánh này ngon tuyệt. Thậm chí cái chết cũng chẳng có ý
nghĩa gì đối với người đang yêu.
Cho nên tôi nói với bạn, tình yêu sẽ làm cho bạn vô ham
muốn. Bạo dạn lên, vứt bỏ nỗi sợ, cởi mở. Cho phép trung
tâm nào đó gặp với trung tâm bên trong bạn. Bạn sẽ được tái
sinh qua nó, phẩm chất mới của hiện hữu sẽ được tạo ra.
Phẩm chất này của sự hiện hữu nói: Đây là Thượng đế.
Thượng đế không phải là lí lẽ, đó là sự hoàn thành, cảm giác
về sự hoàn thành. Bạn có thể đã quan sát rằng bất kì khi nào
bạn không thoả mãn, bạn đều muốn chối từ Thượng đế. Bất
kì khi nào bạn không được thoả mãn, toàn bộ sự hiện hữu
của bạn muốn nói ra: Không có Thượng đế.
Vô thần không phải bắt nguồn từ logic, nó bắt nguồn từ
không thoả mãn. Bạn có thể hợp lí hoá nó - đó là việc khác.
Bạn không thể nói bạn là người vô thần vì bạn không thoả
mãn. Bạn có thể nói: Không có Thượng đế và tôi có bằng
chứng. Nhưng đó không phải là điều đúng. Nếu bạn được
thoả mãn, bỗng nhiên toàn bộ sự hiện hữu của bạn nói: Có
Thượng đế. Bỗng nhiên bạn cảm thấy điều đó. Toàn bộ sự
tồn tại trở thành thiêng liêng. Nếu tình yêu có đó, lần đầu
tiên bạn sẽ thực sự cảm thấy rằng sự tồn tại là thiêng liêng và
mọi thứ đều là ân huệ. Nhưng nhiều điều phải làm trước khi
điều này có thể xảy ra. Nhiều điều phải phá huỷ trước khi
điều này có thể xảy ra. Bạn phải phá huỷ tất cả những gì tạo
nên rào chắn trong bạn.
Làm cho tình yêu thành sadhana, kỉ luật bên trong đi.
Đừng cho phép nó chỉ là thứ phù phiếm. Đừng cho phép nó
chỉ là bận tâm của tâm trí. Đừng cho phép nó chỉ là sự thoả
mãn thân thể. Làm cho nó thành việc tìm kiếm bên trong, và
coi người kia là sự giúp đỡ, như người bạn.
Nếu bạn đã nghe nói đôi điều về Mật tông thì bạn sẽ biết
rằng Mật tông nói: Nếu bạn có thể tìm thấy người bạn tình,
người bạn, đàn bà hay đàn ông, người sẵn sàng cùng bạn đi
tới trung tâm bên trong, người sẵn sàng cùng bạn đi tới đỉnh
cao nhất của mối quan hệ, thế thì mối quan hệ này sẽ trở
thành thiền. Thế thì qua mối quan hệ này bạn sẽ đạt tới mối
quan hệ tối thượng. Thế thì người kia trở thành chỉ là cánh
cửa.
Để tôi giải thích điều ấy: nếu bạn yêu một người, đầu
tiên ngoại vi của người này dần dần tan biến, hình dạng của
người này tan biến. Bạn ngày càng đi tới mối tiếp xúc với cái
vô hình, cái bên trong. Dần dần hình thể mờ đi và biến mất.
Và nếu bạn đi sâu hơn, thế thì thậm chí cá nhân vô hình này
cũng bắt đầu tan ra và biến đi. Thế thì cõi bên kia mở ra. Thế
thì cá nhân đặc biệt đó chỉ còn là cánh cửa, lối mở. Và qua
người yêu của mình bạn tìm thấy điều thiêng liêng.
Bởi vì chúng ta không thể yêu nên chúng ta cần biết bao
nghi lễ tôn giáo. Chúng đều là cái thay thế, cái thay thế rất
nghèo nàn. Meera chẳng cần đi đến đền thờ. Toàn bộ sự tồn
tại là đền thờ của cô. Cô có thể nhảy múa trước một cái cây
và cây trở thành Krishna. Cô có thể hát trước một con chim
và chim trở thành Krishna. Cô tạo ra Krishna của mình ở mọi
nơi quanh cô. Tình yêu của cô đến độ bất kì khi nào cô nhìn,
cánh cửa cũng mở và Krishna lộ ra, người được yêu hiển lộ
ra.

Nhưng cái thoáng nhìn ban đầu bao giờ cũng đến qua
một cá nhân. Thật khó để tiếp xúc với cả vũ trụ. Nó quá lớn,
quá bao la, vô thuỷ vô chung - nó bắt đầu từ đâu? Từ đâu mà
chuyển vào nó? Cá nhân là cánh cửa. Đắm vào tình yêu đi.
Và đừng biến nó thành cuộc tranh đấu. Làm cho nó
thành sự cho phép sâu sắc đối với người kia, hệt như lời mời.
Cho phép người kia được thấm sâu vào bạn vô điều kiện, và
bỗng nhiên người kia biến mất còn Thượng đế có đó. Nếu
người yêu của bạn không thể trở thành thiêng liêng, thế thì
chẳng có gì trong thế giới này có thể trở thành thiêng liêng
được cả. Thế thì mọi bài nói tôn giáo của bạn đều chỉ là vô
nghĩa. Điều này có thể xảy ra với trẻ con. Điều này có thể
xảy ra với con vật, con chó của bạn. Nếu bạn có thể trong
mối quan hệ sâu sắc với một con chó, thì điều đó có thể xảy
ra - con chó trở thành thiêng liêng!
Cho nên vấn đề không phải chỉ là đàn ông hay đàn bà.
Đó là một trong những cội nguồn thiêng liêng sâu sắc nhất
và nó tự nhiên vươn tới bạn, nhưng nó có thể xảy ra từ mọi
nơi. Điều mấu chốt cơ bản là thế này: bạn phải cho phép
người kia thấm sâu vào bạn tới chính cốt lõi sâu nhất của
bạn, tới chính nền tảng sự hiện hữu của bạn.
Nhưng chúng ta cứ tự lừa dối mình. Chúng ta nghĩ là
chúng ta yêu. Và nếu bạn nghĩ rằng bạn yêu, thế thì không có
khả năng cho tình yêu xảy ra - bởi vì nếu đây là tình yêu thế
thì mọi thứ đều đóng lại. Làm nỗ lực tươi mới đi. Cố tìm ra
trong người kia sự hiện hữu thực sự đang ẩn mình. Đừng coi
bất kì ai là đương nhiên vậy. Mọi cá nhân đều là một bí ẩn
đến mức mà nếu bạn cứ tiếp tục tìm hiểu mãi về người đó thì
chẳng bao giờ kết thúc.
Nhưng rồi chúng ta cũng đến chán về người khác - bởi vì
chỉ ngoại vi, và bao giờ cũng chỉ ngoại vi ...
Tôi đã đọc một mẩu chuyện… Một người đàn ông rất ốm
yếu và người đó đã thử đủ mọi "liệu pháp" nhưng chẳng kết
quả gì. Thế là anh ta tới hỏi một nhà thôi miên và người này
cho anh ta một câu mật chú cần phải niệm liên tục: Ta không
ốm. Phải niệm mật chú này ít nhất mười lăm phút buổi sáng
và mười lăm phút buổi đêm: Ta không ốm, ta mạnh khoẻ. Và
trong cả ngày bất kì khi nào nhớ tới là phải niệm nó.
Trong vòng vài ngày anh ta bắt đầu thấy khá hơn. Và
trong vòng vài tuần anh ta đã hoàn toàn bình phục. Rồi anh
ta kể với vợ: Điều này là phép màu! Có lẽ anh phải đến nhà
thôi miên này để tìm phép màu khác?... bởi vì gần đây anh
cảm thấy không hứng thú làm tình và quan hệ tình dục gần
như dừng hẳn lại. Chẳng còn ham muốn nữa.
Chị vợ rất hoan hỉ. Chị ta nói: Anh đi ngay đi - vì chị ta
cảm thấy rất thất vọng.
Người này lại đến nhà thôi miên đó. Anh ta quay lại, vợ
anh ta hỏi: câu mật chú gì vậy, ông ấy đã cho anh điều gợi ý
gì bây giờ? Người này chẳng nói gì với vợ. Nhưng trong vài
tuần khả năng tình dục của anh ta bắt đầu trở lại. Anh ta bắt
đầu cảm thấy ham muốn nữa.
Cho nên chị vợ thấy rất phân vân. Chị ta tiếp tục nài nỉ
hỏi chồng, nhưng người đàn ông chỉ cười mà chẳng nói gì
cả. Rồi một hôm chị ta thử - khi anh chồng đang trong buồng
tắm vào buổi sáng để thực hành thiền câu mật chú trong
mười lăm phút, chị ta cố gắng lắng nghe điều anh ta lẩm
nhẩm niệm.
Anh ta niệm : Nó không phải là vợ ta, nó không phải là
vợ ta, nó không phải là vợ ta.
Chúng ta coi mọi người như họ mặc nhiên là vậy. Ai đó
là vợ bạn - mối quan hệ liền chấm dứt. Ai đó là chồng bạn - mối quan hệ liền chấm dứt. Bây giờ không còn thám hiểm gì
nữa. Người kia đã trở thành một thứ đồ, một món hàng.
Người kia bây giờ không còn là bí ẩn cần tìm hiểu, người kia
không còn mới nữa.
Nhớ lấy, mọi thứ đều chết đi theo tuổi tác. Ngoại vi bao
giờ cũng già đi, còn trung tâm luôn luôn mới. Ngoại vi
không thể giữ mới mãi được, bởi vì vào mọi khoảnh khắc nó
đều trở nên già cỗi, cũ rích. Trung tâm bao giờ cũng tươi tắn
và trẻ trung. Linh hồn bạn không phải trẻ con, không phải
thanh niên cũng chẳng phải ông già. Linh hồn bạn đơn giản
tươi trẻ vĩnh viễn. Nó không có tuổi.
Bạn có thể thực nghiệm với nó: bạn có thể trẻ, bạn có thể
già, nhưng nhắm mắt lại và tìm xem. Thử cảm thấy xem
trung tâm của bạn thế nào - già? trẻ? Bạn sẽ cảm thấy rằng
trung tâm chẳng thế nào cả. Nó bao giờ cũng mới, nó chưa
bao giờ già đi. Tại sao? - bởi vì trung tâm không thuộc về
thời gian.
Trong quá trình thời gian mọi thứ đều trở nên già cỗi.
Một người sinh ra - thân thể đã bắt đầu già đi. Khi chúng ta
nói rằng đứa trẻ được một tuần, điều đó có nghĩa là một tuần
của tuổi già đã thấm vào đứa trẻ. Đứa trẻ đã đi qua bẩy ngày
hướng tới cái chết, nó đã hoàn thành bẩy ngày của việc chết.
Nó đang chuyển dần về phía cái chết - dù sớm hay muộn nó
cũng sẽ chết.
Bất kì cái gì xảy ra theo thời gian đều trở nên già cỗi.
Khoảnh khắc nó bước vào thời gian là nó đã trở nên già đi.
Thân thể bạn già cỗi, ngoại vi của bạn già cỗi. Bạn không thể
yêu mến nó vĩnh viễn. Nhưng trung tâm của bạn bao giờ
cũng tươi trẻ, nó vĩnh viễn trẻ trung. Một khi bạn đã tiếp xúc
với nó, tình yêu là khám phá vào mọi khoảnh khắc. Và thế
thì tuần trăng mật không bao giờ kết thúc. Nếu nó kết thúc,
đó không phải là tuần trăng mật chút nào - đó chỉ là quen
biết.
Và điều cuối cùng cần phải nhớ là: trong quan hệ của
tình yêu, bạn bao giờ cũng trách người kia nếu có điều gì đó
đi sai. Nếu điều gì đó không xảy ra như nó đáng phải xảy ra,
người kia chịu trách nhiệm. Điều này sẽ phá huỷ toàn bộ khả
năng của trưởng thành tương lai. Nhớ bạn bao giờ cũng có
trách nhiệm, và tự thay đổi mình. Vứt bỏ những cá tính gây
ra rắc rối. Làm cho tình yêu thành việc tự biến đổi mình.
Như người ta hay nói trong các giáo trình cho người bán
hàng: Khách hàng bao giờ cũng đúng. Tôi muốn nói với bạn:
Trong thế giới quan hệ và tình yêu, bạn bao giờ cũng trái,
người kia bao giờ cũng phải. Và đó là cách thức những
người yêu nhau bao giờ cũng cảm thấy. Nếu có tình yêu họ
bao giờ cảm thấy: cái gì đó sai với mình nếu mọi sự không
xảy ra như chúng đáng phải xảy ra. Và cả hai đều cảm thấy
theo cùng cách! Thế thì mọi thứ lại phát triển, thế thì các
trung tâm mở ra, thế thì biên giới hợp lại.
Nhưng nếu bạn nghĩ rằng người kia là sai, bạn đang tự
đóng mình lại với người kia. Và người kia cũng nghĩ rằng
bạn là sai. Suy nghĩ có tính truyền nhiễm. Nếu bạn nghĩ
người kia sai thì cho dù bạn không nói ra điều đó, cho dù bạn
vẫn mỉm cười và biểu lộ rằng bạn không nghĩ người kia sai -
người kia vẫn nhận được vấn đề qua đôi mắt bạn, qua cử chỉ
bạn, qua khuôn mặt bạn. Cho dù bạn có là nghệ sĩ, nghệ sĩ
lớn, và bạn có thể hoá trang khuôn mặt mình, điệu bộ mình
theo ý bạn, thì thế nữa phần vô thức vẫn cứ gửi ra tín hiệu:
Đằng ấy sai. Và khi bạn nói rằng người kia sai, người kia bắt
đầu cảm thấy rằng bạn sai.
Quan hệ bị phá huỷ khi gặp khó khăn và thế thì người ta
trở nên đóng. Nếu bạn nói ai đó là sai, người đó bắt đầu đề phòng, canh gác. Thế rồi việc đóng kín xảy ra. Luôn nhớ:
trong tình yêu bạn bao giờ cũng sai. Và thế thì khả năng sẽ
mở ra và người kia cũng sẽ cảm thấy cùng điều đó. Chúng ta
tạo ra cảm giác trong người kia. Khi những người yêu không
cởi mở, lập tức ý nghĩ nhảy từ người nọ sang người kia. Cho
dù họ không nói lời nào, họ im lặng, họ vẫn trao đổi. Ngôn
ngữ chỉ dành cho những người không yêu, những người
không trong tình yêu. Với những người yêu nhau, im lặng
cũng đủ là ngôn ngữ. Không nói điều gì nhưng họ vẫn cứ nói
với nhau.
Nếu bạn coi tình yêu là sadhana, thế thì đừng nói người
kia là sai. Cố tìm xem: ở đâu đó có cái gì đó trong bạn chắc
là sai, và vứt bỏ cái sai đó. Vấn đề trở nên khó khăn bởi vì sẽ
phải chống lại bản ngã. Vấn đề trở nên khó khăn bởi vì nó
làm tổn thương tới tự ái của bạn. Vấn đề trở nên khó khăn
bởi vì điều này không chi phối, không sở hữu. Bạn sẽ không
mạnh hơn qua việc sở hữu người kia. Điều này sẽ phá huỷ
bản ngã của bạn - đó là lí do tại sao vấn đề lại trở nên khó
khăn.
Nhưng phá huỷ bản ngã mới là vấn đề, là mục đích. Từ
bất kì nơi nào bạn muốn tiếp cận tới thế giới bên trong - từ
tình yêu, từ thiền, từ yoga, từ lời cầu nguyện - bất kì con
đường nào bạn chọn, mục đích cũng chỉ là một: phá huỷ bản
ngã, vứt bản ngã đi.
Thông qua tình yêu việc này có thể được thực hiện rất dễ
dàng. Và nó tự nhiên làm sao! Tình yêu là tôn giáo tự nhiên.
Mọi thứ khác đều ngày một phi tự nhiên. Nếu bạn không thể
làm việc được qua tình yêu, sẽ khó khăn cho bạn để làm việc
qua bất kì cái gì khác. Đừng nghĩ nhiều về các kiếp sống quá
khứ, và đừng nghĩ nhiều về tương lai. Hiện tại là đủ rồi.
Đừng nghĩ rằng mối quan hệ đến từ quá khứ - nó quả đến từ
quá khứ, nhưng đừng nghĩ về nó bởi vì thế thì bạn sẽ gặp
nhiều phức tạp hơn. Làm mọi thứ dễ dàng đi.
Nó đang tiến triển - từ các kiếp sống quá khứ của bạn
mọi thứ đều có sự liên tục, cho nên tôi không phủ nhận sự
kiện này, nhưng đừng bị nặng gánh về nó. Nó sẽ tiếp tục
trong tương lai nhưng đừng nghĩ về nó. Hiện tại là quá đủ.
Nhấm nháp miếng bánh và nói: Bánh này ngon tuyệt. Đừng
nghĩ về quá khứ và đừng nghĩ về tương lai, chúng tự lo liệu
được cả. Không có gì là gián đoạn cả. Bạn đã sống trong các
quan hệ trong quá khứ. Bạn đã yêu, bạn đã ghét, bạn đã làm
bạn và bạn đã làm kẻ thù. Điều đó vẫn tiếp tục; dù bạn có
biết hay không, nó bao giờ cũng có đó. Nhưng nếu bạn bắt
đầu suy nghĩ liên miên về nó, bạn sẽ lỡ mất khoảnh khắc
hiện tại.
Cho nên cứ nghĩ dường như không có quá khứ và nghĩ
dường như không có tương lai. Khoảnh khắc này là tất cả
những gì được trao cho bạn. Làm việc từ đó, dường như
khoảnh khắc này là tất cả. Hành xử dường như khoảnh khắc
này là tất cả và tìm ra cách thức bạn có thể biến đổi được
năng lượng của mình thành hiện tượng tình yêu - chính vào
khoảnh khắc này.
Mọi người đến tôi và họ muốn biết về các kiếp quá khứ
của mình. Họ đã có các kiếp quá khứ, nhưng đó là điều
không liên quan. Tại sao lại đòi hỏi về điều này? Bạn định
làm gì về quá khứ? Bây giờ chẳng có thể làm được gì. Quá
khứ là quá khứ và không thể làm lại được. Bạn không thể
thay đổi được nó. Bạn không thể quay lui được. Đó là lí do
tại sao tự nhiên, với trí huệ của nó, không cho phép bạn nhớ
lại các kiếp quá khứ; nếu không bạn sẽ điên mất.
Bạn có thể yêu một cô gái. Nếu bỗng nhiên bạn biết rằng
người con gái đó đã là mẹ bạn trong kiếp trước thì mọi việc trở nên rất phức tạp. Thế thì phải làm gì? Và khi người con
gái đó đã từng là mẹ bạn trong kiếp trước, thì làm tình với cô
ấy bây giờ sẽ tạo ra mặc cảm. Không làm tình với cô ấy cũng
tạo ra mặc cảm, bởi vì bạn yêu cô ấy.
Đó là lí do tại sao tôi nói tự nhiên trong trí huệ của nó
không bao giờ cho phép bạn nhớ lại các kiếp sống quá khứ -
trừ phi bạn đã tới điểm mà tại đó điều đó là được phép. Khi
bạn trở thành thiền đến mức không còn gì quấy rối bạn, thế
thì mọi cánh cửa mở ra và mọi kiếp sống quá khứ đều ở
trước bạn. Đó là một cơ cấu tự động, mặc dầu đôi khi cơ cấu
này không vận hành. Qua tai nạn nào đó một số trẻ con được
sinh ra có thể nhớ được kiếp trước, nhưng cuộc sống hiện tại
của chúng lại bị phá huỷ.
Vài năm trước đây một cô gái được đưa đến tôi. Cô này
nhớ được hai kiếp trước của mình. Lúc đó cô ấy mới chỉ
mười ba tuổi, nhưng nếu bạn nhìn vào mắt cô ấy thì chúng
có vẻ quãng bảy mươi - bởi vì cô nhớ được bảy mươi năm,
hai kiếp sống. Thân thể cô ấy mới mười ba nhưng tâm trí cô
ấy đã bảy mươi. Cô ấy không thể chơi với tụi trẻ con khác, vì
làm sao một bà lão bảy mươi lại chơi được với trẻ con? Cô
nói và cư xử như một bà lão. Và cô nặng trĩu gánh lo, nỗi lo
âu của ngần ấy năm trời trong tâm trí. Cô ấy nhớ chính xác
đến mức có thể tìm lại được hai gia đình quá khứ của cô.
Một gia đình ở Assam, gia đình kia ở Madhya Pradesh. Khi
cô tới tiếp xúc với các gia đình cũ, cô thấy gắn bó với họ đến
mức trở thành vấn đề: bây giờ cô nên sống ở đâu?
Tôi đã nói với bố mẹ cô bé: Để cháu gái lại với tôi trong
ít nhất ba tuần lễ. Tôi sẽ cố gắng giúp cô ấy quên đi, bởi vì
cuộc đời cô bé này sẽ bị suy đồi. Cô không thể yêu một ai đó
- cô quá già. Cái già của bạn có liên quan tới kí ức bạn. Nếu
kí ức trải ra bảy mươi năm, thế thì bạn cảm thấy như bảy
mươi tuổi. Và cô ấy dường như bị tra tấn - khuôn mặt, hình
dáng, tất thảy đều bị tra tấn. Cô dường như ốm yếu từ trung
tâm - không thoải mái, không thuận tiện. Mọi thứ dường như
bị sai.
Nhưng bố mẹ cô vẫn thích toàn bộ sự việc, vì mọi người
bắt đầu tới xem và báo chí bắt đầu đưa bài viết. Họ thích thú
về toàn bộ vấn đề. Họ không nghe tôi và tôi bảo với họ: Cô
gái này sẽ điên mất.
Họ chẳng bao giờ đưa cô gái đến chỗ tôi nữa. Nhưng sau
bảy năm họ quay lại - cô gái đã điên. Họ nói: Bây giờ ông
hãy làm điều gì đi. Tôi nói: Bây giờ thì chẳng thể làm được
gì nữa. Bây giờ chỉ có cái chết mới giúp được cô ta.
Bạn không nhớ bởi vì sẽ khó cho bạn xoay xở. Ngay
trong cuộc đời này bạn đã làm thành đống lộn xộn đến thế -
nếu bạn nhớ được nhiều kiếp trước, bạn đơn giản phát điên.
Đừng nghĩ về nó nữa. Nó cũng chẳng có liên quan.
Một điểm có liên quan là: ở đây và bây giờ và tìm ra
cách thức của bạn. Nếu bạn có thể tìm ra nó thông qua quan
hệ, thì tuyệt vời. Nếu bạn không thể tìm ra nó thông qua
quan hệ, tìm nó trong sự một mình của bạn. Đó là hai con
đường. Tình yêu có nghĩa là tìm ra con đường của bạn thông
qua quan hệ. Còn thiền: tìm ra nó trong sự một mình của
bạn. Tình yêu và thiền - đây là hai con đường. Cảm thấy con
đường nào sẽ phù hợp với bạn. Thế rồi đem toàn bộ năng
lượng của bạn cho nó, và đi trên con đường đó.

Osho kính yêu,
Lời thầy hay làm sao,
ấy vậy mà chúng tôi cảm thấy cũng còn có một giao
cảm khác xảy ra khi thầy nói với chúng tôi.
Xin thầy nói cho chúng tôi về giao cảm im lặng và
cách chúng tôi có thể trở nên cởi mở hơn với điều đó.

Nó bao giờ cũng có đó. Trong khi tôi nói với bạn, tôi
cũng đang ‘hiện hữu’ với bạn. Việc nói đang đặt quan hệ với
bạn thông qua tâm trí, còn việc hiện hữu đặt quan hệ bạn với
cái toàn bộ của tôi. Trong khi bạn đang lắng nghe tôi, nếu
bạn thực sự lắng nghe, thế thì đấy không chỉ là việc lắng
nghe lời nói. Lắng nghe tôi, tâm trí bạn dừng lại. Lắng nghe
tôi, bạn không nghĩ. Khi bạn không nghĩ, bạn cởi mở. Và khi
bạn không nghĩ và tâm trí bạn không hoạt động, bạn bắt đầu
cảm. Thế thì tôi có thể tràn ngập bạn, tôi có thể đi vào và rót
đầy bạn. Lời nói chỉ được dùng như phương tiện.
Bản thân tôi không quan tâm nhiều lắm đến lời nói.
Nhưng tôi phải nói, bởi vì đây đã từng là cảm giác của tôi:
trong khi tôi đang nói bạn trở nên im lặng. Nếu tôi không
nói, thế thì bạn nói bên trong và bạn không im lặng. Nếu bạn
im lặng không cần lời nói của tôi thế thì sẽ không cần phải
nói. Tôi đang đợi khoảnh khắc mà bạn có thể ngồi cạnh tôi,
ngồi sát gần tôi, không suy nghĩ. Thế thì không cần nói
chuyện - bởi vì nói chuyện là bộ phận. Thế thì tôi có thể đến
với bạn trong sự toàn bộ của tôi, trực tiếp, không cần bất kì
lời trung gian nào.
Nhưng nếu tôi bảo bạn ngồi im lặng cạnh tôi, bạn sẽ
không thể nào ngồi im lặng được. Bạn sẽ cứ huyên thuyên,
bạn sẽ cứ nói bên trong. Việc nói chuyện bên trong sẽ tiếp
tục. Để dừng việc nói bên trong của bạn tôi phải nói với bạn,
cho nên trong khi tôi đang nói, bạn bị cuốn hút vào. Việc nói
của tôi chỉ giống như đồ chơi được trao cho đứa trẻ. Nó tới
và chơi với đồ chơi và trở nên im lặng, cuốn hút. Tôi trao
cho bạn lời tôi như những thứ đồ chơi. Bạn chơi với chúng,
và trong khi bạn chơi với chúng, bạn bị cuốn hút đến độ bạn
trở nên im lặng. Bất kì khi nào im lặng xảy ra tôi cũng đều
có thể tuôn chảy vào trong bạn.
Lời nói có thể hay nhưng chúng chẳng bao giờ có thể
đúng. Cái hay là giá trị thẩm mĩ. Bạn có thể thích thú nó, hệt
như bức vẽ đẹp, nhưng chẳng có gì nhiều lắm sẽ xảy ra từ
thích thú đó. Điều đó tốt khi nó xảy ra. Nhưng lời nói chẳng
bao giờ đúng - chúng không thể đúng được bởi chính bản
chất của chúng. Chân lí có thể được cảm thấy chỉ trong im
lặng. Nhưng đây là điều ngược đời: những người cứ nhất
quyết rằng chân lí có thể được cảm thấy chỉ qua im lặng, tất
cả đều phải dùng lời nói. Điều này thật đáng xấu hổ, nhưng
chẳng có thể làm được gì về nó cả. Lời phải được dùng để
làm cho bạn im lặng. Trong khi lắng nghe tôi bạn trở nên im
lặng. Cái im lặng đó là có ý nghĩa, và cái im lặng đó sẽ cho
bạn thoáng nhìn về chân lí.
Cho dù bạn có thoáng nhìn về chân lí qua lời tôi, thoáng
nhìn đó cũng đến qua im lặng của bạn, không phải là qua lời
tôi. Cho dù bạn có cảm thấy tuyệt đối chắc chắn rằng bất kì
điều gì tôi nói cũng đều đúng, cảm giác về cái chắc chắn
tuyệt đối đó cũng đến qua im lặng của bạn, không phải qua
lời tôi. Bất kì khi nào bạn im lặng, chân lí có đó. Bất kì khi
nào bạn huyên thuyên bên trong, con khỉ huyên thuyên đó cứ
diễn ra bên trong, bạn sẽ lỡ chân lí vốn bao giờ cũng hiện
hữu. 

Bất kì cái gì tôi làm - nói với bạn, giúp bạn thiền với tôi,
buộc bạn thanh tâm, hay thuyết phục bạn nhảy múa, mở hội -
bất kì cái gì tôi làm, đều chỉ nhằm một mục đích: bằng cách
nào đó giúp bạn trở nên im lặng, vì bất kì khi nào bạn im
lặng, cánh cửa đều mở; bạn trong ngôi đền. Cách bạn trở nên
im lặng là không liên quan. Bạn trở nên im lặng và thế thì tôi
trong bạn, bạn trong tôi. Im lặng không biết tới biên giới.
Trong im lặng tình yêu xảy ra. Tôi trở thành người yêu của
bạn; bạn trở thành người yêu của tôi. Trong im lặng tất cả
mọi điều có ý nghĩa đều xảy ra. Nhưng việc đem đến im lặng
là cả một vấn đề, gay go đấy.
Cho nên tôi không quan tâm lắm tới điều tôi nói với bạn.
Tôi quan tâm tới điều xảy ra cho bạn trong khi tôi đang nói
về bất kì cái gì - x, y, z. Đôi khi tôi cứ tự mâu thuẫn. Hôm
nay tôi nói điều gì đó, ngày mai tôi sẽ nói điều gì đó khác,
bởi vì điều tôi nói không phải là vấn đề. Chuyện trò của tôi
tựa như thơ ca. Tôi không phải là triết gia. Tôi có thể là nhà
thơ nhưng tôi không là triết gia. Ngày mai tôi sẽ nói một điều
gì đó khác, ngày kia lại một thứ gì đó khác. Đấy không phải
là vấn đề chủ yếu. Lời nói của tôi có thể mâu thuẫn, nhưng
tôi không mâu thuẫn - vì hôm nay tôi nói điều gì đó và bạn
trở nên im lặng; ngày mai tôi nói điều gì đó hoàn toàn mâu
thuẫn và bạn trở nên im lặng; ngày kia tôi lại nói điều gì đó
hoàn toàn mâu thuẫn - tất cả những điều tôi nói đều mâu
thuẫn với nhau - nhưng bạn trở nên im lặng.
Im lặng của bạn là nhất quán của tôi. Tôi nhất quán,
thường xuyên nhất quán - mâu thuẫn trên bề mặt, nhưng
dòng chảy bên trong vẫn còn là một.
Và nhớ, nếu tôi nói cùng một điều hàng ngày cho bạn thì
bạn sẽ không im lặng. Thế thì bạn sẽ đâm chán và việc nói
chuyện bên trong của bạn sẽ bắt đầu. Nếu tôi cứ nói cùng
một điều, nó sẽ trở thành cũ rích. Khi nó thành cũ rích, bạn
chẳng cần lắng nghe nó, hay thậm chí không lắng nghe bạn
cũng biết điều tôi đang nói, cho nên bạn có thể tiếp tục việc
nói chuyện bên trong của mình. Tôi phải bịa ra nói nhiều thứ,
đôi lúc làm chấn động bạn. Nhưng nhất quán bên trong vẫn
giữ nguyên: đó là tạo ra im lặng trong bạn - bởi vì thế thì tôi
có thể cùng bạn và bạn có thể cùng tôi. Tình yêu, chân lí có
thể nở hoa ở đó.
Bất kì khi nào có im lặng, chân lí nở hoa.
Chân lí là việc nở hoa của im lặng.

Osho kính yêu,
Xin Thầy nói cho chúng tôi về người bạn đời của
mình - về vợ, chồng và người yêu. Khi nào chúng tôi
cần phải gìn giữ người bạn đời, và khi nào chúng tôi
nên bỏ mối quan hệ vì vô vọng - hay thậm chí còn
mang tính phá hoại?

Và liệu mối quan hệ của chúng tôi có bị ảnh hưởng
bởi các kiếp trước không?
Quan hệ là một trong những bí ẩn. Và bởi vì nó tồn tại
giữa hai người, nên nó phụ thuộc vào cả hai. Bất kì khi nào
hai người gặp nhau, một thế giới mới được tạo ra. Chính bởi
sự gặp nhau của họ mà một hiện tượng mới đi vào sự tồn tại
mà trước đây chưa từng có, chưa bao giờ tồn tại trước đây.
Và qua hiện tượng mới đó mà cả hai người được thay đổi và
biến chuyển.
Không có quan hệ gì, bạn là một đối tượng; có quan hệ,
lập tức bạn trở thành cái gì đó khác. Một điều mới đã xảy ra.
Người đàn bà khi trở thành người yêu thì không còn là người
đàn bà cũ nữa. Người đàn ông khi trở thành người bố cũng
không còn là người đàn ông cũ nữa. Một đứa trẻ được sinh
ra, nhưng chúng ta bỏ lỡ hoàn toàn một điểm: khoảnh khắc
đứa trẻ được sinh ra, người mẹ cũng được sinh ra. Điều này
chưa bao giờ tồn tại trước đó. Người đàn bà tồn tại, nhưng
người mẹ, chưa bao giờ. Và người mẹ là cái gì đó hoàn toàn
mới.
Quan hệ được bạn tạo ra, nhưng thế rồi đến lượt nó, quan
hệ lại tạo ra bạn. Hai người gặp nhau, điều đó có nghĩa là hai
thế giới gặp nhau. Nó không phải là sự việc đơn giản mà là
rất phức tạp, phức tạp nhất. Mỗi người đều là một thế giới
của riêng mình, một bí ẩn phức tạp với quá khứ dài và tương
lai vĩnh cửu.
Ban đầu chỉ có ngoại vi gặp gỡ. Nhưng nếu mối quan hệ
trở thành thân mật, trở nên gần gũi hơn, trở nên sâu sắc hơn,
thì dần dần các trung tâm bắt đầu gặp nhau. Khi các trung
tâm gặp nhau điều đó được gọi là yêu. Khi các ngoại vi gặp
nhau đấy mới chỉ là quen biết. Bạn chạm vào một người từ
bên ngoài, mới từ biên giới, thế thì đó là làm quen. Nhiều lần
bạn bắt đầu coi quen biết của mình là yêu. Thế thì bạn đang
trong ảo tưởng. Quen biết không phải là yêu.
Tình yêu rất hiếm hoi. Gặp gỡ một người tận trung tâm
người đó là phải trải qua cuộc cách mạng chính bản thân bạn,
bởi vì nếu bạn muốn gặp một người tận trung tâm người đó
thì bạn sẽ phải cho phép người đó cũng đạt tới trung tâm của
bạn nữa. Bạn sẽ phải trở nên mong manh, hoàn toàn mong manh, mở toang. Đó là mạo hiểm. Cho phép ai đó đạt tới
trung tâm của bạn là mạo hiểm, nguy hiểm, bởi vì bạn chẳng
bao giờ biết người đó sẽ làm gì với bạn. Và một khi tất cả bí
mật của bạn đều được biết, một khi điều che dấu của bạn đã
trở thành không được che dấu, một khi bạn bị phơi bầy hoàn
toàn, bạn chẳng bao giờ biết được người kia sẽ làm gì. Nỗi
sợ có đó, đó là lí do tại sao bạn chẳng bao giờ cởi mở.
Mới quen biết và chúng ta nghĩ rằng tình yêu đã xảy ra.
Các ngoại vi gặp nhau và chúng ta nghĩ chúng ta đã gặp
nhau. Bạn không phải là ngoại vi của mình. Thực sự, ngoại
vi là biên giới nơi bạn kết thúc, chỉ là hàng rào quanh bạn; nó
không phải là bạn. Ngoại vi là nơi bạn kết thúc và là nơi thế
giới bắt đầu. Thậm chí những người chồng và vợ, có thể đã
sống với nhau nhiều năm trời, cũng có thể mới chỉ là quen
biết nhau. Họ có thể không biết lẫn nhau. Và bạn càng sống
nhiều với một người nào đó, bạn càng quên hoàn toàn rằng
các trung tâm vẫn còn chưa được biết tới.
Cho nên điều đầu tiên cần phải hiểu là: đừng lấy quen
biết làm tình yêu. Bạn có thể làm tình, bạn có thể có quan hệ
dục, nhưng dục cũng là ngoại vi. Chừng nào các trung tâm
còn chưa gặp nhau, dục chỉ là gặp gỡ của hai thân thể, và gặp
gỡ của hai thân thể thì không phải là sự gặp gỡ của bạn. Dục
vẫn còn là sự quen biết - vật lí, thân thể, nhưng vẫn chỉ là
quen biết. Bạn có thể cho phép ai đó đi vào trung tâm của
bạn chỉ khi bạn không e dè, khi bạn không sợ hãi.
Cho nên tôi nói với bạn rằng có hai kiểu sống. Một đằng,
sống theo sợ hãi; một đằng, sống theo tình yêu. Sống theo sợ
hãi chẳng bao giờ đưa bạn vào mối quan hệ sâu sắc. Bạn vẫn
còn sợ hãi và người kia không thể được phép - không thể
được phép thâm nhập vào tận cốt lõi bạn. Bạn cho phép
người khác tới một mức độ nào đó thế rồi tới bức tường và
mọi thứ dừng lại.
Người sống theo tình yêu là người tôn giáo. Người theo
tình yêu có nghĩa là người không sợ hãi tương lai, người
không sợ kết quả hay hậu quả, người sống ở đây và bây giờ.
Đó chính là điều Krishna nói với Arjuna trong Gita:
Đừng bận tâm về kết quả. Đấy là tâm trí hướng sợ hãi. Đừng
nghĩ về điều sẽ xảy ra từ nó. Hãy ở đây, và hành động toàn
bộ. Đừng tính toán. Người theo sợ hãi bao giờ cũng tính
toán, lập kế hoạch, thu xếp, bảo vệ. Theo cách này toàn bộ
cuộc sống của người đó bị mất.
Tôi đã từng nghe nói về một thiền sư già. Ông ấy đang
nằm trên giường chết. Ngày cuối cùng đã tới, còn ông ấy
tuyên bố rằng buổi tối ông sẽ không còn nữa. Cho nên tín đồ,
đệ tử, bè bạn bắt đầu tới. Khắp nơi xa gần, mọi người tụ tập
lại.
Một trong những đệ tử già của ông, khi biết rằng thầy
sắp chết, đã chạy ra chợ. Ai đó hỏi: Thầy sắp chết trong lều,
sao ông lại ra chợ?
Đệ tử già nói: Tôi biết thầy tôi rất thích một kiểu bánh
đặc biệt cho nên tôi định đi mua bánh đó.
Thật khó mà tìm thấy bánh, vì lúc đó đã gần hết kiểu
bánh này, nhưng trước khi trời tối bằng cách nào đó ông ấy
cũng tìm được bánh. Ông chạy về nhà với chiếc bánh. Và
mọi người đều lo nghĩ - dường như thầy đang đợi ai đó.
Thầy mở mắt và nhìn, rồi nhắm mắt lại. Và khi đệ tử này tới,
thầy nói: Tốt quá, vậy là con đã tới. Bánh đâu rồi?
Đệ tử này đưa cái bánh ra - và ông ta rất hạnh phúc thấy
rằng thầy mình đang hỏi về cái bánh. Gần chết, thấy cầm bánh trong tay nhưng tay không run chút nào. Thầy đã quá
già, nhưng tay thầy không run. Cho nên ai đó hỏi: Thầy quá
già rồi và gần chết nữa. Hơi thở cuối cùng chẳng mấy chốc
sẽ rời bỏ thầy, nhưng tay thầy không run...?
Thầy nói: Ta không bao giờ run cả, bởi vì không có sợ.
Thân thể ta đã trở nên già cỗi nhưng ta vẫn trẻ trung, và ta sẽ
vẫn còn trẻ trung ngay cả khi cái thân thể này tan biến đi.
Thế rồi thầy cắn một miếng, nhai trệu trạo miếng bánh.
Và thế rồi ai đó hỏi: Lời trối chăng của thầy thế nào, thưa
thầy? Chẳng mấy chốc thầy sẽ rời bỏ chúng tôi. Thầy muốn
chúng tôi nhớ lại điều gì?
Thầy mỉm cười và nói: Chà, cái bánh này ngon tuyệt.
Đấy là con người đang sống ở đây và bây giờ: Cái bánh
này ngon tuyệt. Thậm chí cái chết cũng chẳng liên quan.
Khoảnh khắc tiếp là vô nghĩa. Khoảnh khắc này cái bánh
ngon tuyệt.
Nếu bạn có thể hiện hữu trong khoảnh khắc này, trong
khoảnh khắc hiện tại này, trong hiện tại này, sung mãn, chỉ
thế thì bạn mới có thể yêu. Tình yêu là việc nở hoa hiếm hoi.
Chỉ đôi lần nó mới xảy ra. Hàng triệu và hàng triệu người
sống trong thái độ giả tạo rằng họ là những người yêu. Họ tin
rằng họ yêu, nhưng đó chỉ là niềm tin của họ mà thôi.
Tình yêu là sự nở hoa hiếm hoi. Đôi khi nó xảy ra. Nó
hiếm bởi vì nó chỉ có thể xảy ra khi không có sợ hãi, chưa
bao giờ trước đó. Điều đó có nghĩa là tình yêu có thể xảy ra
chỉ với người tôn giáo, tâm linh rất sâu sắc. Dục là có thể cho
mọi người, quen biết là có thể có cho mọi người, nhưng
không thế với tình yêu.
Khi bạn không sợ hãi, chẳng có gì phải che dấu; thế thì
bạn có thể cởi mở, thế thì bạn có thể rút bỏ mọi biên giới, và
thế thì bạn có thể mời người khác thấm nhuần vào tận cốt lõi
bạn. Và nhớ, nếu bạn cho phép ai đó thấm nhuần vào bạn sâu
sắc, người kia cũng sẽ cho phép bạn thấm nhuần sâu vào
người đó, bởi vì khi bạn cho phép ai đó được thấm nhuần
vào bạn, tin cậy được tạo ra. Khi bạn không sợ hãi, người kia
cũng trở nên bạo dạn.
Trong tình yêu của bạn, nỗi sợ hãi bao giờ cũng có đó.
Chồng sợ vợ, vợ sợ chồng. Những người yêu bao giờ cũng
sợ hãi. Thế thì đó không phải là tình yêu, thế thì đó chỉ là thu
xếp của hai con người sợ hãi phụ thuộc vào lẫn nhau, đấu
tranh, lợi dụng, thao túng, kiểm soát, chi phối, sở hữu -
nhưng đó không phải là tình yêu. Nếu bạn có thể cho phép
tình yêu xảy ra, chẳng cần phải cầu nguyện, chẳng cần thiền,
chẳng cần nhà thờ, đền chùa. Bạn có thể hoàn toàn quên
Thượng đế nếu bạn có thể yêu, bởi vì qua tình yêu mà mọi
điều sẽ xảy ra cho bạn: thiền, cầu nguyện, Thượng đế, mọi
thứ sẽ xảy ra cho bạn.
Đấy chính là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói: Tình yêu
là Thượng đế.
Nhưng tình yêu là khó khăn. Nỗi sợ phải bị vứt bỏ. Và
đây là điều kì lạ, rằng bạn sợ đến thế mà bạn chẳng có gì để
mất cả.
Kabir đã nói ở đâu đó: Tôi nhìn vào con người. Họ có
nhiều nỗi sợ hãi đến thế, nhưng tôi chẳng thấy được tại sao -
bởi vì họ chẳng có gì để mất cả. Kabir nói: Họ giống như
người trần trụi nhưng chẳng bao giờ đi tắm sông vì họ sợ -
họ sẽ phơi khô quần áo ở đâu? Đây là tình huống của bạn -
trần trụi, không quần áo nhưng luôn luôn sợ về quần áo.

Bạn có gì mà mất nào? Chẳng có gì cả. Thân thể này sẽ
bị cái chết đem đi. Trước khi cái chết đem nó đi, hãy cho nó
tình yêu. Bất kì thứ gì bạn có cũng đều sẽ bị lấy đi. Trước
khi nó bị lấy đi tại sao lại không chia sẻ nó? Đấy là cách duy
nhất để sở hữu nó. Nếu bạn có thể chia sẻ và cho đi thì bạn
sẽ là người chủ. Nó sắp sửa bị lấy đi. Chẳng có gì bạn có thể
giữ lại mãi mãi được. Cái chết sẽ phá huỷ mọi thứ.
Cho nên nếu bạn theo tôi đúng đắn thì cuộc đấu tranh là
giữa cái chết và tình yêu. Nếu bạn có thể cho đi thì sẽ không
có cái chết. Trước khi mọi thứ có thể bị lấy đi từ bạn, bạn đã
cho nó rồi, bạn đã biến nó thành món quà.
Không thể có cái chết được. Với người yêu, không có cái
chết.
Với người không yêu mọi khoảnh khắc đều là cái chết, vì
vào mọi khoảnh khắc đều có cái gì đó tuột khỏi người đó.
Thân thể đang biến đi, người đó đang mất mọi khoảnh khắc.
Và thế rồi sẽ có cái chết, và mọi thứ sẽ bị triệt tiêu.
Nỗi sợ là gì? Tại sao bạn lại sợ thế? Thậm chí nếu mọi
thứ đều được biết về bạn và bạn là cuốn sách để mở, thì sao
phải sợ? Làm sao điều đó làm hại bạn được? Đấy chỉ là quan
niệm giả dối, chỉ là những ước định mà xã hội đã trao cho...
rằng bạn phải che dấu, rằng bạn phải bảo vệ chính bạn, rằng
bạn phải thường xuyên trong trạng thái tranh đấu, rằng mọi
người đều là kẻ thù, rằng mọi người đều chống lại bạn.
Chẳng ai chống lại bạn hết! Cho dù bạn cảm thấy ai đó
đang chống lại bạn, cả người đó nữa cũng không chống bạn -
vì mọi người chỉ quan tâm tới chính mình, không tới bạn.
Chẳng có gì để sợ hãi cả. Điều này phải được hiểu trước khi
quan hệ thực sự có thể xảy ra. Không có gì để sợ cả.
Thiền về điều đó đi. Và thế rồi cho phép người khác đi
vào trong bạn, mời người khác vào bạn. Đừng tạo ra bất kì
rào chắn nào ở bất kì đâu; trở thành lối đi luôn luôn mở,
không khoá, không cửa trong bạn, không cửa nào đóng trong
bạn cả. Thế thì tình yêu là có thể.
Khi hai trung tâm gặp nhau, có tình yêu. Và tình yêu là
hiện tượng giả kim thuật - giống như hydro và ô xi gặp nhau
và một chất mới, nước, được tạo ra. Bạn có thể có hydro, bạn
có thể có ô xi, nhưng nếu bạn khát thì chúng vô dụng. Bạn có
thể có bao nhiêu ô xi tuỳ ý, bao nhiêu hydro tuỳ thích, nhưng
khát vẫn hoàn khát.
Khi hai trung tâm gặp nhau, một điều mới được tạo ra.
Điều mới đó là tình yêu. Nó giống như nước vậy. Cơn khát
của bao nhiêu, bao nhiêu kiếp được thoả mãn. Bỗng nhiên
bạn trở nên hài lòng. Đó là dấu hiệu thấy được của tình yêu;
bạn trở nên hài lòng, dường như bạn đã đạt được mọi thứ.
Bây giờ chẳng còn gì phải đạt tới nữa; bạn đã đạt tới mục
đích. Không còn mục đích thêm nữa, định mệnh đã được
hoàn thành. Hạt mầm đã trở thành bông hoa - đã tới độ nở
hoa hoàn toàn của nó.
Mãn nguyện sâu sắc là dấu hiệu thấy được của tình yêu.
Bất kì khi nào một người đang yêu, người đó đều trong mãn
nguyện sâu sắc. Tình yêu không thể thấy được nhưng có thể
thấy sự mãn nguyện, sự thoả mãn sâu sắc quanh người đó...
mọi hơi thở của người đó, mọi khoảnh khắc của người đó,
chính sự hiện hữu của người đó - sự hài lòng.
Bạn có thể ngạc nhiên khi tôi nói với bạn rằng tình yêu
làm cho bạn vô ham muốn, nhưng ham muốn đi kèm với
không thoả mãn. Bạn ham muốn bởi vì bạn không có. Bạn
ham muốn bởi vì bạn nghĩ nếu bạn có được cái gì đó, nó sẽ
đem lại cho bạn mãn nguyện. Ham muốn bắt nguồn từ không thoả mãn. Khi có tình yêu, và hai trung tâm đã gặp nhau, tan
biến và hợp nhất và một chất kim đan mới được sinh ra, sự
mãn nguyện có đó. Dường như toàn bộ sự tồn tại đều dừng
lại - không còn chuyển động nữa. Thế thì khoảnh khắc hiện
tại là khoảnh khắc duy nhất. Và thế thì bạn có thể nói: A, cái
bánh này ngon tuyệt. Thậm chí cái chết cũng chẳng có ý
nghĩa gì đối với người đang yêu.
Cho nên tôi nói với bạn, tình yêu sẽ làm cho bạn vô ham
muốn. Bạo dạn lên, vứt bỏ nỗi sợ, cởi mở. Cho phép trung
tâm nào đó gặp với trung tâm bên trong bạn. Bạn sẽ được tái
sinh qua nó, phẩm chất mới của hiện hữu sẽ được tạo ra.
Phẩm chất này của sự hiện hữu nói: Đây là Thượng đế.
Thượng đế không phải là lí lẽ, đó là sự hoàn thành, cảm giác
về sự hoàn thành. Bạn có thể đã quan sát rằng bất kì khi nào
bạn không thoả mãn, bạn đều muốn chối từ Thượng đế. Bất
kì khi nào bạn không được thoả mãn, toàn bộ sự hiện hữu
của bạn muốn nói ra: Không có Thượng đế.
Vô thần không phải bắt nguồn từ logic, nó bắt nguồn từ
không thoả mãn. Bạn có thể hợp lí hoá nó - đó là việc khác.
Bạn không thể nói bạn là người vô thần vì bạn không thoả
mãn. Bạn có thể nói: Không có Thượng đế và tôi có bằng
chứng. Nhưng đó không phải là điều đúng. Nếu bạn được
thoả mãn, bỗng nhiên toàn bộ sự hiện hữu của bạn nói: Có
Thượng đế. Bỗng nhiên bạn cảm thấy điều đó. Toàn bộ sự
tồn tại trở thành thiêng liêng. Nếu tình yêu có đó, lần đầu
tiên bạn sẽ thực sự cảm thấy rằng sự tồn tại là thiêng liêng và
mọi thứ đều là ân huệ. Nhưng nhiều điều phải làm trước khi
điều này có thể xảy ra. Nhiều điều phải phá huỷ trước khi
điều này có thể xảy ra. Bạn phải phá huỷ tất cả những gì tạo
nên rào chắn trong bạn.
Làm cho tình yêu thành sadhana, kỉ luật bên trong đi.
Đừng cho phép nó chỉ là thứ phù phiếm. Đừng cho phép nó
chỉ là bận tâm của tâm trí. Đừng cho phép nó chỉ là sự thoả
mãn thân thể. Làm cho nó thành việc tìm kiếm bên trong, và
coi người kia là sự giúp đỡ, như người bạn.
Nếu bạn đã nghe nói đôi điều về Mật tông thì bạn sẽ biết
rằng Mật tông nói: Nếu bạn có thể tìm thấy người bạn tình,
người bạn, đàn bà hay đàn ông, người sẵn sàng cùng bạn đi
tới trung tâm bên trong, người sẵn sàng cùng bạn đi tới đỉnh
cao nhất của mối quan hệ, thế thì mối quan hệ này sẽ trở
thành thiền. Thế thì qua mối quan hệ này bạn sẽ đạt tới mối
quan hệ tối thượng. Thế thì người kia trở thành chỉ là cánh
cửa.
Để tôi giải thích điều ấy: nếu bạn yêu một người, đầu
tiên ngoại vi của người này dần dần tan biến, hình dạng của
người này tan biến. Bạn ngày càng đi tới mối tiếp xúc với cái
vô hình, cái bên trong. Dần dần hình thể mờ đi và biến mất.
Và nếu bạn đi sâu hơn, thế thì thậm chí cá nhân vô hình này
cũng bắt đầu tan ra và biến đi. Thế thì cõi bên kia mở ra. Thế
thì cá nhân đặc biệt đó chỉ còn là cánh cửa, lối mở. Và qua
người yêu của mình bạn tìm thấy điều thiêng liêng.
Bởi vì chúng ta không thể yêu nên chúng ta cần biết bao
nghi lễ tôn giáo. Chúng đều là cái thay thế, cái thay thế rất
nghèo nàn. Meera chẳng cần đi đến đền thờ. Toàn bộ sự tồn
tại là đền thờ của cô. Cô có thể nhảy múa trước một cái cây
và cây trở thành Krishna. Cô có thể hát trước một con chim
và chim trở thành Krishna. Cô tạo ra Krishna của mình ở mọi
nơi quanh cô. Tình yêu của cô đến độ bất kì khi nào cô nhìn,
cánh cửa cũng mở và Krishna lộ ra, người được yêu hiển lộ
ra.

Nhưng cái thoáng nhìn ban đầu bao giờ cũng đến qua
một cá nhân. Thật khó để tiếp xúc với cả vũ trụ. Nó quá lớn,
quá bao la, vô thuỷ vô chung - nó bắt đầu từ đâu? Từ đâu mà
chuyển vào nó? Cá nhân là cánh cửa. Đắm vào tình yêu đi.
Và đừng biến nó thành cuộc tranh đấu. Làm cho nó
thành sự cho phép sâu sắc đối với người kia, hệt như lời mời.
Cho phép người kia được thấm sâu vào bạn vô điều kiện, và
bỗng nhiên người kia biến mất còn Thượng đế có đó. Nếu
người yêu của bạn không thể trở thành thiêng liêng, thế thì
chẳng có gì trong thế giới này có thể trở thành thiêng liêng
được cả. Thế thì mọi bài nói tôn giáo của bạn đều chỉ là vô
nghĩa. Điều này có thể xảy ra với trẻ con. Điều này có thể
xảy ra với con vật, con chó của bạn. Nếu bạn có thể trong
mối quan hệ sâu sắc với một con chó, thì điều đó có thể xảy
ra - con chó trở thành thiêng liêng!
Cho nên vấn đề không phải chỉ là đàn ông hay đàn bà.
Đó là một trong những cội nguồn thiêng liêng sâu sắc nhất
và nó tự nhiên vươn tới bạn, nhưng nó có thể xảy ra từ mọi
nơi. Điều mấu chốt cơ bản là thế này: bạn phải cho phép
người kia thấm sâu vào bạn tới chính cốt lõi sâu nhất của
bạn, tới chính nền tảng sự hiện hữu của bạn.
Nhưng chúng ta cứ tự lừa dối mình. Chúng ta nghĩ là
chúng ta yêu. Và nếu bạn nghĩ rằng bạn yêu, thế thì không có
khả năng cho tình yêu xảy ra - bởi vì nếu đây là tình yêu thế
thì mọi thứ đều đóng lại. Làm nỗ lực tươi mới đi. Cố tìm ra
trong người kia sự hiện hữu thực sự đang ẩn mình. Đừng coi
bất kì ai là đương nhiên vậy. Mọi cá nhân đều là một bí ẩn
đến mức mà nếu bạn cứ tiếp tục tìm hiểu mãi về người đó thì
chẳng bao giờ kết thúc.
Nhưng rồi chúng ta cũng đến chán về người khác - bởi vì
chỉ ngoại vi, và bao giờ cũng chỉ ngoại vi ...
Tôi đã đọc một mẩu chuyện… Một người đàn ông rất ốm
yếu và người đó đã thử đủ mọi "liệu pháp" nhưng chẳng kết
quả gì. Thế là anh ta tới hỏi một nhà thôi miên và người này
cho anh ta một câu mật chú cần phải niệm liên tục: Ta không
ốm. Phải niệm mật chú này ít nhất mười lăm phút buổi sáng
và mười lăm phút buổi đêm: Ta không ốm, ta mạnh khoẻ. Và
trong cả ngày bất kì khi nào nhớ tới là phải niệm nó.
Trong vòng vài ngày anh ta bắt đầu thấy khá hơn. Và
trong vòng vài tuần anh ta đã hoàn toàn bình phục. Rồi anh
ta kể với vợ: Điều này là phép màu! Có lẽ anh phải đến nhà
thôi miên này để tìm phép màu khác?... bởi vì gần đây anh
cảm thấy không hứng thú làm tình và quan hệ tình dục gần
như dừng hẳn lại. Chẳng còn ham muốn nữa.
Chị vợ rất hoan hỉ. Chị ta nói: Anh đi ngay đi - vì chị ta
cảm thấy rất thất vọng.
Người này lại đến nhà thôi miên đó. Anh ta quay lại, vợ
anh ta hỏi: câu mật chú gì vậy, ông ấy đã cho anh điều gợi ý
gì bây giờ? Người này chẳng nói gì với vợ. Nhưng trong vài
tuần khả năng tình dục của anh ta bắt đầu trở lại. Anh ta bắt
đầu cảm thấy ham muốn nữa.
Cho nên chị vợ thấy rất phân vân. Chị ta tiếp tục nài nỉ
hỏi chồng, nhưng người đàn ông chỉ cười mà chẳng nói gì
cả. Rồi một hôm chị ta thử - khi anh chồng đang trong buồng
tắm vào buổi sáng để thực hành thiền câu mật chú trong
mười lăm phút, chị ta cố gắng lắng nghe điều anh ta lẩm
nhẩm niệm.
Anh ta niệm : Nó không phải là vợ ta, nó không phải là
vợ ta, nó không phải là vợ ta.
Chúng ta coi mọi người như họ mặc nhiên là vậy. Ai đó
là vợ bạn - mối quan hệ liền chấm dứt. Ai đó là chồng bạn - mối quan hệ liền chấm dứt. Bây giờ không còn thám hiểm gì
nữa. Người kia đã trở thành một thứ đồ, một món hàng.
Người kia bây giờ không còn là bí ẩn cần tìm hiểu, người kia
không còn mới nữa.
Nhớ lấy, mọi thứ đều chết đi theo tuổi tác. Ngoại vi bao
giờ cũng già đi, còn trung tâm luôn luôn mới. Ngoại vi
không thể giữ mới mãi được, bởi vì vào mọi khoảnh khắc nó
đều trở nên già cỗi, cũ rích. Trung tâm bao giờ cũng tươi tắn
và trẻ trung. Linh hồn bạn không phải trẻ con, không phải
thanh niên cũng chẳng phải ông già. Linh hồn bạn đơn giản
tươi trẻ vĩnh viễn. Nó không có tuổi.
Bạn có thể thực nghiệm với nó: bạn có thể trẻ, bạn có thể
già, nhưng nhắm mắt lại và tìm xem. Thử cảm thấy xem
trung tâm của bạn thế nào - già? trẻ? Bạn sẽ cảm thấy rằng
trung tâm chẳng thế nào cả. Nó bao giờ cũng mới, nó chưa
bao giờ già đi. Tại sao? - bởi vì trung tâm không thuộc về
thời gian.
Trong quá trình thời gian mọi thứ đều trở nên già cỗi.
Một người sinh ra - thân thể đã bắt đầu già đi. Khi chúng ta
nói rằng đứa trẻ được một tuần, điều đó có nghĩa là một tuần
của tuổi già đã thấm vào đứa trẻ. Đứa trẻ đã đi qua bẩy ngày
hướng tới cái chết, nó đã hoàn thành bẩy ngày của việc chết.
Nó đang chuyển dần về phía cái chết - dù sớm hay muộn nó
cũng sẽ chết.
Bất kì cái gì xảy ra theo thời gian đều trở nên già cỗi.
Khoảnh khắc nó bước vào thời gian là nó đã trở nên già đi.
Thân thể bạn già cỗi, ngoại vi của bạn già cỗi. Bạn không thể
yêu mến nó vĩnh viễn. Nhưng trung tâm của bạn bao giờ
cũng tươi trẻ, nó vĩnh viễn trẻ trung. Một khi bạn đã tiếp xúc
với nó, tình yêu là khám phá vào mọi khoảnh khắc. Và thế
thì tuần trăng mật không bao giờ kết thúc. Nếu nó kết thúc,
đó không phải là tuần trăng mật chút nào - đó chỉ là quen
biết.
Và điều cuối cùng cần phải nhớ là: trong quan hệ của
tình yêu, bạn bao giờ cũng trách người kia nếu có điều gì đó
đi sai. Nếu điều gì đó không xảy ra như nó đáng phải xảy ra,
người kia chịu trách nhiệm. Điều này sẽ phá huỷ toàn bộ khả
năng của trưởng thành tương lai. Nhớ bạn bao giờ cũng có
trách nhiệm, và tự thay đổi mình. Vứt bỏ những cá tính gây
ra rắc rối. Làm cho tình yêu thành việc tự biến đổi mình.
Như người ta hay nói trong các giáo trình cho người bán
hàng: Khách hàng bao giờ cũng đúng. Tôi muốn nói với bạn:
Trong thế giới quan hệ và tình yêu, bạn bao giờ cũng trái,
người kia bao giờ cũng phải. Và đó là cách thức những
người yêu nhau bao giờ cũng cảm thấy. Nếu có tình yêu họ
bao giờ cảm thấy: cái gì đó sai với mình nếu mọi sự không
xảy ra như chúng đáng phải xảy ra. Và cả hai đều cảm thấy
theo cùng cách! Thế thì mọi thứ lại phát triển, thế thì các
trung tâm mở ra, thế thì biên giới hợp lại.
Nhưng nếu bạn nghĩ rằng người kia là sai, bạn đang tự
đóng mình lại với người kia. Và người kia cũng nghĩ rằng
bạn là sai. Suy nghĩ có tính truyền nhiễm. Nếu bạn nghĩ
người kia sai thì cho dù bạn không nói ra điều đó, cho dù bạn
vẫn mỉm cười và biểu lộ rằng bạn không nghĩ người kia sai -
người kia vẫn nhận được vấn đề qua đôi mắt bạn, qua cử chỉ
bạn, qua khuôn mặt bạn. Cho dù bạn có là nghệ sĩ, nghệ sĩ
lớn, và bạn có thể hoá trang khuôn mặt mình, điệu bộ mình
theo ý bạn, thì thế nữa phần vô thức vẫn cứ gửi ra tín hiệu:
Đằng ấy sai. Và khi bạn nói rằng người kia sai, người kia bắt
đầu cảm thấy rằng bạn sai.
Quan hệ bị phá huỷ khi gặp khó khăn và thế thì người ta
trở nên đóng. Nếu bạn nói ai đó là sai, người đó bắt đầu đề phòng, canh gác. Thế rồi việc đóng kín xảy ra. Luôn nhớ:
trong tình yêu bạn bao giờ cũng sai. Và thế thì khả năng sẽ
mở ra và người kia cũng sẽ cảm thấy cùng điều đó. Chúng ta
tạo ra cảm giác trong người kia. Khi những người yêu không
cởi mở, lập tức ý nghĩ nhảy từ người nọ sang người kia. Cho
dù họ không nói lời nào, họ im lặng, họ vẫn trao đổi. Ngôn
ngữ chỉ dành cho những người không yêu, những người
không trong tình yêu. Với những người yêu nhau, im lặng
cũng đủ là ngôn ngữ. Không nói điều gì nhưng họ vẫn cứ nói
với nhau.
Nếu bạn coi tình yêu là sadhana, thế thì đừng nói người
kia là sai. Cố tìm xem: ở đâu đó có cái gì đó trong bạn chắc
là sai, và vứt bỏ cái sai đó. Vấn đề trở nên khó khăn bởi vì sẽ
phải chống lại bản ngã. Vấn đề trở nên khó khăn bởi vì nó
làm tổn thương tới tự ái của bạn. Vấn đề trở nên khó khăn
bởi vì điều này không chi phối, không sở hữu. Bạn sẽ không
mạnh hơn qua việc sở hữu người kia. Điều này sẽ phá huỷ
bản ngã của bạn - đó là lí do tại sao vấn đề lại trở nên khó
khăn.
Nhưng phá huỷ bản ngã mới là vấn đề, là mục đích. Từ
bất kì nơi nào bạn muốn tiếp cận tới thế giới bên trong - từ
tình yêu, từ thiền, từ yoga, từ lời cầu nguyện - bất kì con
đường nào bạn chọn, mục đích cũng chỉ là một: phá huỷ bản
ngã, vứt bản ngã đi.
Thông qua tình yêu việc này có thể được thực hiện rất dễ
dàng. Và nó tự nhiên làm sao! Tình yêu là tôn giáo tự nhiên.
Mọi thứ khác đều ngày một phi tự nhiên. Nếu bạn không thể
làm việc được qua tình yêu, sẽ khó khăn cho bạn để làm việc
qua bất kì cái gì khác. Đừng nghĩ nhiều về các kiếp sống quá
khứ, và đừng nghĩ nhiều về tương lai. Hiện tại là đủ rồi.
Đừng nghĩ rằng mối quan hệ đến từ quá khứ - nó quả đến từ
quá khứ, nhưng đừng nghĩ về nó bởi vì thế thì bạn sẽ gặp
nhiều phức tạp hơn. Làm mọi thứ dễ dàng đi.
Nó đang tiến triển - từ các kiếp sống quá khứ của bạn
mọi thứ đều có sự liên tục, cho nên tôi không phủ nhận sự
kiện này, nhưng đừng bị nặng gánh về nó. Nó sẽ tiếp tục
trong tương lai nhưng đừng nghĩ về nó. Hiện tại là quá đủ.
Nhấm nháp miếng bánh và nói: Bánh này ngon tuyệt. Đừng
nghĩ về quá khứ và đừng nghĩ về tương lai, chúng tự lo liệu
được cả. Không có gì là gián đoạn cả. Bạn đã sống trong các
quan hệ trong quá khứ. Bạn đã yêu, bạn đã ghét, bạn đã làm
bạn và bạn đã làm kẻ thù. Điều đó vẫn tiếp tục; dù bạn có
biết hay không, nó bao giờ cũng có đó. Nhưng nếu bạn bắt
đầu suy nghĩ liên miên về nó, bạn sẽ lỡ mất khoảnh khắc
hiện tại.
Cho nên cứ nghĩ dường như không có quá khứ và nghĩ
dường như không có tương lai. Khoảnh khắc này là tất cả
những gì được trao cho bạn. Làm việc từ đó, dường như
khoảnh khắc này là tất cả. Hành xử dường như khoảnh khắc
này là tất cả và tìm ra cách thức bạn có thể biến đổi được
năng lượng của mình thành hiện tượng tình yêu - chính vào
khoảnh khắc này.
Mọi người đến tôi và họ muốn biết về các kiếp quá khứ
của mình. Họ đã có các kiếp quá khứ, nhưng đó là điều
không liên quan. Tại sao lại đòi hỏi về điều này? Bạn định
làm gì về quá khứ? Bây giờ chẳng có thể làm được gì. Quá
khứ là quá khứ và không thể làm lại được. Bạn không thể
thay đổi được nó. Bạn không thể quay lui được. Đó là lí do
tại sao tự nhiên, với trí huệ của nó, không cho phép bạn nhớ
lại các kiếp quá khứ; nếu không bạn sẽ điên mất.
Bạn có thể yêu một cô gái. Nếu bỗng nhiên bạn biết rằng
người con gái đó đã là mẹ bạn trong kiếp trước thì mọi việc trở nên rất phức tạp. Thế thì phải làm gì? Và khi người con
gái đó đã từng là mẹ bạn trong kiếp trước, thì làm tình với cô
ấy bây giờ sẽ tạo ra mặc cảm. Không làm tình với cô ấy cũng
tạo ra mặc cảm, bởi vì bạn yêu cô ấy.
Đó là lí do tại sao tôi nói tự nhiên trong trí huệ của nó
không bao giờ cho phép bạn nhớ lại các kiếp sống quá khứ -
trừ phi bạn đã tới điểm mà tại đó điều đó là được phép. Khi
bạn trở thành thiền đến mức không còn gì quấy rối bạn, thế
thì mọi cánh cửa mở ra và mọi kiếp sống quá khứ đều ở
trước bạn. Đó là một cơ cấu tự động, mặc dầu đôi khi cơ cấu
này không vận hành. Qua tai nạn nào đó một số trẻ con được
sinh ra có thể nhớ được kiếp trước, nhưng cuộc sống hiện tại
của chúng lại bị phá huỷ.
Vài năm trước đây một cô gái được đưa đến tôi. Cô này
nhớ được hai kiếp trước của mình. Lúc đó cô ấy mới chỉ
mười ba tuổi, nhưng nếu bạn nhìn vào mắt cô ấy thì chúng
có vẻ quãng bảy mươi - bởi vì cô nhớ được bảy mươi năm,
hai kiếp sống. Thân thể cô ấy mới mười ba nhưng tâm trí cô
ấy đã bảy mươi. Cô ấy không thể chơi với tụi trẻ con khác, vì
làm sao một bà lão bảy mươi lại chơi được với trẻ con? Cô
nói và cư xử như một bà lão. Và cô nặng trĩu gánh lo, nỗi lo
âu của ngần ấy năm trời trong tâm trí. Cô ấy nhớ chính xác
đến mức có thể tìm lại được hai gia đình quá khứ của cô.
Một gia đình ở Assam, gia đình kia ở Madhya Pradesh. Khi
cô tới tiếp xúc với các gia đình cũ, cô thấy gắn bó với họ đến
mức trở thành vấn đề: bây giờ cô nên sống ở đâu?
Tôi đã nói với bố mẹ cô bé: Để cháu gái lại với tôi trong
ít nhất ba tuần lễ. Tôi sẽ cố gắng giúp cô ấy quên đi, bởi vì
cuộc đời cô bé này sẽ bị suy đồi. Cô không thể yêu một ai đó
- cô quá già. Cái già của bạn có liên quan tới kí ức bạn. Nếu
kí ức trải ra bảy mươi năm, thế thì bạn cảm thấy như bảy
mươi tuổi. Và cô ấy dường như bị tra tấn - khuôn mặt, hình
dáng, tất thảy đều bị tra tấn. Cô dường như ốm yếu từ trung
tâm - không thoải mái, không thuận tiện. Mọi thứ dường như
bị sai.
Nhưng bố mẹ cô vẫn thích toàn bộ sự việc, vì mọi người
bắt đầu tới xem và báo chí bắt đầu đưa bài viết. Họ thích thú
về toàn bộ vấn đề. Họ không nghe tôi và tôi bảo với họ: Cô
gái này sẽ điên mất.
Họ chẳng bao giờ đưa cô gái đến chỗ tôi nữa. Nhưng sau
bảy năm họ quay lại - cô gái đã điên. Họ nói: Bây giờ ông
hãy làm điều gì đi. Tôi nói: Bây giờ thì chẳng thể làm được
gì nữa. Bây giờ chỉ có cái chết mới giúp được cô ta.
Bạn không nhớ bởi vì sẽ khó cho bạn xoay xở. Ngay
trong cuộc đời này bạn đã làm thành đống lộn xộn đến thế -
nếu bạn nhớ được nhiều kiếp trước, bạn đơn giản phát điên.
Đừng nghĩ về nó nữa. Nó cũng chẳng có liên quan.
Một điểm có liên quan là: ở đây và bây giờ và tìm ra
cách thức của bạn. Nếu bạn có thể tìm ra nó thông qua quan
hệ, thì tuyệt vời. Nếu bạn không thể tìm ra nó thông qua
quan hệ, tìm nó trong sự một mình của bạn. Đó là hai con
đường. Tình yêu có nghĩa là tìm ra con đường của bạn thông
qua quan hệ. Còn thiền: tìm ra nó trong sự một mình của
bạn. Tình yêu và thiền - đây là hai con đường. Cảm thấy con
đường nào sẽ phù hợp với bạn. Thế rồi đem toàn bộ năng
lượng của bạn cho nó, và đi trên con đường đó.

Osho kính yêu,
Lời thầy hay làm sao,
ấy vậy mà chúng tôi cảm thấy cũng còn có một giao
cảm khác xảy ra khi thầy nói với chúng tôi.
Xin thầy nói cho chúng tôi về giao cảm im lặng và
cách chúng tôi có thể trở nên cởi mở hơn với điều đó.

Nó bao giờ cũng có đó. Trong khi tôi nói với bạn, tôi
cũng đang ‘hiện hữu’ với bạn. Việc nói đang đặt quan hệ với
bạn thông qua tâm trí, còn việc hiện hữu đặt quan hệ bạn với
cái toàn bộ của tôi. Trong khi bạn đang lắng nghe tôi, nếu
bạn thực sự lắng nghe, thế thì đấy không chỉ là việc lắng
nghe lời nói. Lắng nghe tôi, tâm trí bạn dừng lại. Lắng nghe
tôi, bạn không nghĩ. Khi bạn không nghĩ, bạn cởi mở. Và khi
bạn không nghĩ và tâm trí bạn không hoạt động, bạn bắt đầu
cảm. Thế thì tôi có thể tràn ngập bạn, tôi có thể đi vào và rót
đầy bạn. Lời nói chỉ được dùng như phương tiện.
Bản thân tôi không quan tâm nhiều lắm đến lời nói.
Nhưng tôi phải nói, bởi vì đây đã từng là cảm giác của tôi:
trong khi tôi đang nói bạn trở nên im lặng. Nếu tôi không
nói, thế thì bạn nói bên trong và bạn không im lặng. Nếu bạn
im lặng không cần lời nói của tôi thế thì sẽ không cần phải
nói. Tôi đang đợi khoảnh khắc mà bạn có thể ngồi cạnh tôi,
ngồi sát gần tôi, không suy nghĩ. Thế thì không cần nói
chuyện - bởi vì nói chuyện là bộ phận. Thế thì tôi có thể đến
với bạn trong sự toàn bộ của tôi, trực tiếp, không cần bất kì
lời trung gian nào.
Nhưng nếu tôi bảo bạn ngồi im lặng cạnh tôi, bạn sẽ
không thể nào ngồi im lặng được. Bạn sẽ cứ huyên thuyên,
bạn sẽ cứ nói bên trong. Việc nói chuyện bên trong sẽ tiếp
tục. Để dừng việc nói bên trong của bạn tôi phải nói với bạn,
cho nên trong khi tôi đang nói, bạn bị cuốn hút vào. Việc nói
của tôi chỉ giống như đồ chơi được trao cho đứa trẻ. Nó tới
và chơi với đồ chơi và trở nên im lặng, cuốn hút. Tôi trao
cho bạn lời tôi như những thứ đồ chơi. Bạn chơi với chúng,
và trong khi bạn chơi với chúng, bạn bị cuốn hút đến độ bạn
trở nên im lặng. Bất kì khi nào im lặng xảy ra tôi cũng đều
có thể tuôn chảy vào trong bạn.
Lời nói có thể hay nhưng chúng chẳng bao giờ có thể
đúng. Cái hay là giá trị thẩm mĩ. Bạn có thể thích thú nó, hệt
như bức vẽ đẹp, nhưng chẳng có gì nhiều lắm sẽ xảy ra từ
thích thú đó. Điều đó tốt khi nó xảy ra. Nhưng lời nói chẳng
bao giờ đúng - chúng không thể đúng được bởi chính bản
chất của chúng. Chân lí có thể được cảm thấy chỉ trong im
lặng. Nhưng đây là điều ngược đời: những người cứ nhất
quyết rằng chân lí có thể được cảm thấy chỉ qua im lặng, tất
cả đều phải dùng lời nói. Điều này thật đáng xấu hổ, nhưng
chẳng có thể làm được gì về nó cả. Lời phải được dùng để
làm cho bạn im lặng. Trong khi lắng nghe tôi bạn trở nên im
lặng. Cái im lặng đó là có ý nghĩa, và cái im lặng đó sẽ cho
bạn thoáng nhìn về chân lí.
Cho dù bạn có thoáng nhìn về chân lí qua lời tôi, thoáng
nhìn đó cũng đến qua im lặng của bạn, không phải là qua lời
tôi. Cho dù bạn có cảm thấy tuyệt đối chắc chắn rằng bất kì
điều gì tôi nói cũng đều đúng, cảm giác về cái chắc chắn
tuyệt đối đó cũng đến qua im lặng của bạn, không phải qua
lời tôi. Bất kì khi nào bạn im lặng, chân lí có đó. Bất kì khi
nào bạn huyên thuyên bên trong, con khỉ huyên thuyên đó cứ
diễn ra bên trong, bạn sẽ lỡ chân lí vốn bao giờ cũng hiện
hữu. 

Bất kì cái gì tôi làm - nói với bạn, giúp bạn thiền với tôi,
buộc bạn thanh tâm, hay thuyết phục bạn nhảy múa, mở hội -
bất kì cái gì tôi làm, đều chỉ nhằm một mục đích: bằng cách
nào đó giúp bạn trở nên im lặng, vì bất kì khi nào bạn im
lặng, cánh cửa đều mở; bạn trong ngôi đền. Cách bạn trở nên
im lặng là không liên quan. Bạn trở nên im lặng và thế thì tôi
trong bạn, bạn trong tôi. Im lặng không biết tới biên giới.
Trong im lặng tình yêu xảy ra. Tôi trở thành người yêu của
bạn; bạn trở thành người yêu của tôi. Trong im lặng tất cả
mọi điều có ý nghĩa đều xảy ra. Nhưng việc đem đến im lặng
là cả một vấn đề, gay go đấy.
Cho nên tôi không quan tâm lắm tới điều tôi nói với bạn.
Tôi quan tâm tới điều xảy ra cho bạn trong khi tôi đang nói
về bất kì cái gì - x, y, z. Đôi khi tôi cứ tự mâu thuẫn. Hôm
nay tôi nói điều gì đó, ngày mai tôi sẽ nói điều gì đó khác,
bởi vì điều tôi nói không phải là vấn đề. Chuyện trò của tôi
tựa như thơ ca. Tôi không phải là triết gia. Tôi có thể là nhà
thơ nhưng tôi không là triết gia. Ngày mai tôi sẽ nói một điều
gì đó khác, ngày kia lại một thứ gì đó khác. Đấy không phải
là vấn đề chủ yếu. Lời nói của tôi có thể mâu thuẫn, nhưng
tôi không mâu thuẫn - vì hôm nay tôi nói điều gì đó và bạn
trở nên im lặng; ngày mai tôi nói điều gì đó hoàn toàn mâu
thuẫn và bạn trở nên im lặng; ngày kia tôi lại nói điều gì đó
hoàn toàn mâu thuẫn - tất cả những điều tôi nói đều mâu
thuẫn với nhau - nhưng bạn trở nên im lặng.
Im lặng của bạn là nhất quán của tôi. Tôi nhất quán,
thường xuyên nhất quán - mâu thuẫn trên bề mặt, nhưng
dòng chảy bên trong vẫn còn là một.
Và nhớ, nếu tôi nói cùng một điều hàng ngày cho bạn thì
bạn sẽ không im lặng. Thế thì bạn sẽ đâm chán và việc nói
chuyện bên trong của bạn sẽ bắt đầu. Nếu tôi cứ nói cùng
một điều, nó sẽ trở thành cũ rích. Khi nó thành cũ rích, bạn
chẳng cần lắng nghe nó, hay thậm chí không lắng nghe bạn
cũng biết điều tôi đang nói, cho nên bạn có thể tiếp tục việc
nói chuyện bên trong của mình. Tôi phải bịa ra nói nhiều thứ,
đôi lúc làm chấn động bạn. Nhưng nhất quán bên trong vẫn
giữ nguyên: đó là tạo ra im lặng trong bạn - bởi vì thế thì tôi
có thể cùng bạn và bạn có thể cùng tôi. Tình yêu, chân lí có
thể nở hoa ở đó.
Bất kì khi nào có im lặng, chân lí nở hoa.
Chân lí là việc nở hoa của im lặng.