Bạn là điểm gặp gỡ

Osho kính yêu,
Khi chúng tôi đang ngồi trước thầy, nghe lời thầy và
cảm thấy sự hiện diện của thầy, mọi thứ đều cảm
thấy có thể được.
Nhưng khi chúng tôi quay về cuộc sống đời thường,
mọi thứ dường như không rõ ràng như vậy và chúng
tôi cảm thấy bị cắt rời khỏi thầy.
Thầy đã bảo chúng tôi rằng chúng tôi không nên từ
bỏ thế giới mà thiền bên trong nó.
Thầy cũng đã nói rằng chúng tôi nên tự phát và điên
khùng.
Làm sao chúng tôi có thể tổ hợp cả hai điều như thế
mà không xa lánh gia đình, bè bạn và xã hội quanh
mình?

Một khi bạn bắt đầu nghĩ dưới dạng hai điều mâu thuẫn
và cách làm cho chúng gặp nhau, bao giờ bạn cũng gặp khó
khăn. Thế thì mọi thứ sẽ là thoả hiệp, và với thoả hiệp không
ai cảm thấy được thoả mãn. Cái gì đó bao giờ cũng thiếu,
vắng. Nếu bạn làm cái này, thế thì ở cực bên kia cái gì đó
phải bị mất. Nếu bạn làm cái kia, thế thì bên cực này cái gì
đó phải bị mất, và bất kì cái gì bạn mất đều cứ lơ lửng trong
tâm trí. Nó không bao giờ cho phép bạn được phúc lạc.
Cho nên điều đầu tiên là: đừng bao giờ nghĩ dưới dạng
thoả hiệp. Nếu bạn nghĩ dưới dạng mâu thuẫn và cách làm
cho chúng gặp nhau, bạn nhất định nghĩ dưới dạng thoả hiệp.
Vậy tôi là gì để gợi ý cho bạn?
Điều đầu tiên là: bao giờ cũng được tích hợp bên trong
và không nghĩ tới bất kì tích hợp bên ngoài nào - bởi vì bạn
là điểm gặp gỡ. Một mình bạn ngồi im lặng. Trong cuộc
sống bạn phải tích cực, tham dự. Im lặng và tham dự là mâu
thuẫn nhau, nhưng chúng cả hai đều gặp gỡ trong bạn. Bạn là
im lặng và bạn là tham dự.
Nếu bạn được tích hợp, cả im lặng lẫn tham dự của bạn
đều sẽ được tích hợp. Một mình bản thân bạn, và bản thân
bạn cùng vợ hay chồng bạn hay bạn bè bạn, là hai điều, mâu
thuẫn, nhưng bạn là trong cả hai. Nếu bạn được tích hợp, bạn
sẽ hạnh phúc một mình. Nếu bạn được tích hợp, bạn sẽ hạnh
phúc với người khác. Hạnh phúc sẽ là phẩm chất của bạn.
Hạnh phúc không phụ thuộc vào việc sống một mình hay với
người khác. Nếu nó phụ thuộc, sẽ có vấn đề. Nếu bạn cảm
thấy rằng khi bạn một mình bạn hạnh phúc và hạnh phúc của
bạn phụ thuộc vào việc được một mình, sẽ có khó khăn. Thế
thì một mình sẽ là điều cần thiết. Thế thì khi cùng với người
khác bạn sẽ cảm thấy bất hạnh và bạn bắt đầu nghĩ cách làm cho hai điều đối lập gặp nhau. Vấn đề nảy sinh bởi vì bạn bị
phụ thuộc vào sự một mình của bạn để làm cho mình hạnh
phúc.
Đừng bị phụ thuộc. Hạnh phúc khi một mình đi. Để hạnh
phúc là phẩm chất của bạn, và khi bạn chuyển từ một mình
sang tham dự, vào trong trao đổi, quan hệ, đem theo cả phẩm
chất hạnh phúc đó, vốn có trong một mình - mang theo điều
đó đi. Ban đầu điều đó là khó khăn, bởi vì bạn thường xuyên
quên mất. Điều đó sẽ khó khăn bởi vì hay quên, bởi vì không
thường xuyên nhận biết, nhưng dần dần bạn có thể mang
được phẩm chất đó. Khi sống với ai đó, bạn vẫn có thể một
mình như bạn đã trong cái một mình của bạn. Bạn vẫn còn là
một linh hồn được tích hợp. Trong khi không làm điều gì bạn
cảm thấy hạnh phúc, thoải mái. Thoải mái này nên trở thành
phẩm chất của bạn, không phải là của bất hoạt.
Mang phẩm chất này vào trong hoạt động và sẽ không có
vấn đề gì. Ban đầu sẽ có khó khăn, nhưng vấn đề là phải nhớ
rằng hạnh phúc của bạn, phúc lạc của bạn, cực lạc của bạn
không nên phụ thuộc vào bất kì điều kiện bên ngoài nào. Nếu
nó là vậy thế thì sẽ có mâu thuẫn bởi vì điều đó sẽ là phụ
thuộc. Mọi người cảm thấy rằng họ hạnh phúc khi họ ở cùng
bạn bè; thế thì khi họ một mình họ thấy chán, khổ - ai đó cần
phải có. Những người này là người hướng ngoại. Kiểu người
khác là người hướng nội. Bất kì khi nào người đó một mình,
người đó đều cảm thấy sung sướng; bất kì khi nào người đó
đi cùng ai đó, bất hạnh lại chen vào. Cả hai đều trong cảnh tù
túng của kiểu người mình. Kiểu người là tù túng. Bạn nên
thoát khỏi các kiểu người. Bạn không nên là hướng nội cũng
chẳng hướng ngoại mà là cả hai. Thế thì bạn thoát ra khỏi
kiểu người.
Vậy phải làm gì? Đừng bao giờ bị mắc cố định với một
tình huống; bao giờ cũng chuyển sang phía đối lập và mang
theo phẩm chất này cùng mình. Chuyển nhiều nhất có thể
được từ phía đối lập này sang phía đối lập kia và mang theo
cả phẩm chất này. Chẳng mấy chốc bạn sẽ trở nên nhận biết
rằng phẩm chất này có thể được đem đi bất kì đâu. Thế thì
bạn chẳng thể nào bị ném xuống địa ngục, vì cho dù bạn có
bị ném xuống đó bạn sẽ mang theo cả niềm hạnh phúc của
bạn xuống đó. Thế thì bạn chẳng bao giờ sợ hãi cả.
Người tôn giáo sợ địa ngục, và họ tìm kiếm và khát khao
cõi trời. Những người đó không phải là người tôn giáo chút
nào, bởi vì cõi trời và địa ngục cả hai đều là điều kiện bên
ngoài - chúng không phải là phẩm chất của riêng bạn. Những
người này là phàm nhân. Đó chính là điều phàm nhân đang
làm. Họ nói: Nếu điều kiện này được đáp ứng, thế thì tôi sẽ
hạnh phúc. Cho nên hạnh phúc tuỳ thuộc vào điều kiện. Nếu
lâu đài có đó thì tôi hạnh phúc; nhiều tiền trong ngân hàng,
thế thì tôi sẽ hạnh phúc; vợ xinh như vậy, thế thì tôi sẽ hạnh
phúc, hay nếu có người chồng tốt, đáng yêu, thế thì tôi hạnh
phúc. Bạn hạnh phúc chỉ khi cái gì đó được đáp ứng bên
ngoài, và bạn nói: Nếu điều này không được thoả mãn tôi bất
hạnh. Đây là điều người phi tôn giáo là gì. Và cái gọi là
người tôn giáo cũng cứ tìm kiếm cõi trời, tránh địa ngục. Họ
làm cùng một thứ như nhau.
Với bạn, điều này nên là sadhana - kỉ luật: chuyển sang
phía đối lập thật nhiều nhất có thể được và cố gắng đem theo
sự toàn vẹn bên trong của mình. Ngồi im lặng, cảm thấy
phẩm chất bên trong là gì. Thế rồi đi vào hoạt động với phẩm
chất đó vẫn còn bên trong. Điều đó sẽ bị mất nhiều lần,
nhưng đừng lo nghĩ. Nếu dù chỉ có một lần bạn mang được
nó vào cực đối lập, bạn đã trở thành người chủ của nó. Thế
thì bạn biết mẹo về nó. 

Đôi khi lên núi; chúng đẹp. Thế rồi quay trở lại thế giới;
nơi này nữa cũng đẹp. Nếu núi đẹp, tại sao người không đẹp?
Người cũng là núi theo đúng nghĩa riêng của họ. Đôi khi
sống một mình, đôi khi sống cùng người khác. Và nếu bạn
tỉnh táo, không chỉ sẽ không có mâu thuẫn, mà sự giúp đỡ sẽ
đến từ phía đối lập.
Nếu bạn có thể đem phẩm chất của hạnh phúc từ một
mình sang xã hội, bỗng nhiên bạn sẽ trở nên nhận biết một
hiện tượng mới, một điều mới xảy ra bên trong bạn - đó là xã
hội giúp bạn được một mình, còn một mình lại giúp cho bạn
có quan hệ sâu sắc với mọi người. Người chưa bao giờ sống
trong một mình không thể biết được cái đẹp của mối quan
hệ; không thể biết được, tôi nói, bởi vì người đó chưa bao
giờ một mình cả. Người đó chưa bao giờ là cá nhân - làm sao
người đó có thể biết được cái đẹp của mối quan hệ? Người
chưa bao giờ sống trong xã hội không thể biết được niềm cực
lạc của một mình. Người được sinh ra tại nơi đơn độc, rồi
được lớn lên trong một nơi đơn độc, bạn có nghĩ rằng người
đó cực lạc không? Bạn nghĩ người đó sẽ tận hưởng nỗi niềm
một mình? Người đó chỉ trở thành ù lì và đần độn.
Lên núi, lên Himalaya đi. Mọi người đang sống ở đấy -
họ đã sống ở đấy hàng nghìn năm nay, họ được sinh ra ở đấy
- nhưng tuy bạn cảm thấy Himalaya đẹp làm sao thì họ lại
không cảm thấy điều đó. Trong khi bạn thích thú im lặng ở
đó, họ không thể tận hưởng được điều đó. Họ thậm chí còn
không biết rằng im lặng tồn tại. Khi họ đến thành phố họ
cảm thấy xúc động - hệt xúc động như bạn cảm thấy khi lên
núi. Những người sống ở Bombay, London và New York
cảm thấy xúc động khi họ lên Himalaya. Khi đến Bombay,
New York hay London, thế thì những người sống ở
Himalaya cảm thấy thế giới mới đẹp làm sao. Cái đối lập là
cần để cảm thấy - nó trở thành sự tương phản. Ngày là đẹp
bởi vì có đêm. Cuộc sống có niềm vui như thế bởi vì có cái
chết. Yêu trở thành điệu vũ bên trong bởi vì có ghét.
Tình yêu dẫn bạn tới đỉnh cao của tâm thức, bởi vì tình
yêu có thể bị mất. Bạn chẳng thể dựa vào cái gì được cả.
Khoảnh khắc này nó có đó rồi khoảnh khắc tiếp lại không có.
Khả năng của sự thiếu vắng nó đem lại chiều sâu cho sự hiện
diện của nó. Im lặng trở thành im lặng hơn khi trong bối
cảnh có tiếng ồn. Một chiếc máy bay mới bay ngang qua
khoảnh khắc trước đây. Bạn có thể nhìn nó theo hai cách:
nếu bạn là người bị rối loạn bên trong, bạn sẽ cảm thấy nó
như quấy rối cho im lặng; nếu bạn được tích hợp bên trong,
tiếng ồn của máy bay sẽ làm sâu sắc thêm cho cái im lặng ở
đây. Tiếng ồn trở thành nền tảng; nó tạo dạng, tạo hình cho
im lặng. Nó cho sự sắc nét. Im lặng khi máy bay bay qua còn
nhiều hơn nó trước đó. Điều đó phụ thuộc vào bạn.
Bao giờ cũng nhớ: đừng bị phụ thuộc vào mọi vật, tình
huống, điều kiện. Thế thì bạn có thể di chuyển. Đừng tránh
chuyển động, nếu không bạn sẽ trở nên cố định. Mọi người
đều sợ chuyển động bởi vì bạn bị phụ thuộc. Bạn không thể
ra khỏi núi của mình, ra khỏi cái một mình của bạn để tới thế
giới của bãi chợ, bởi vì bạn biết bạn sẽ bị rối loạn. Đây là
kiểu im lặng gì mà có thể bị bãi chợ làm cho rối trí? Nó
mang giá trị nào? Nó đáng giá gì? Nếu chợ có thể phá huỷ
nó, nếu thế giới này, thế giới nhàm chán này có thể phá huỷ
nó thì im lặng của bạn là rất bất lực. Nếu im lặng của bạn
thực sự có hiệu lực, nếu bạn đã đạt tới nó thì không gì có thể
phá huỷ được nó.
Không khó hiểu lắm về điều tôi đang nói về im lặng,
nhưng đấy là thái độ của tôi trong mọi phạm vi cuộc sống.
Nếu bạn thực sự là brahmachari, người vô dục thực sự, thì
bạn có thể chuyển vào trong dục và điều đó vẫn không phá huỷ vô dục của bạn. Điều này sẽ rất khó khăn để theo đuổi.
Nếu dục quấy rầy vô dục của bạn thì nó chẳng có giá trị gì.
Mang phẩm chất này vào bên trong đi.
Nếu bạn thực sự sống động, tràn đầy năng lượng, bạn có
thể chết một cách hạnh phúc. Chỉ những người yếu đuối mới
chết bất hạnh - bởi vì họ chưa bao giờ sống cả. Họ chưa bao
giờ thưởng thức niềm vui của cuộc sống. Họ bao giờ cũng hi
vọng và hi vọng và hi vọng, và cuộc sống chẳng bao giờ xảy
ra cho họ. Đó là lí do tại sao họ lại kinh hoảng cái chết.
Một người đã sống, bao giờ cũng sẵn sàng chết. Một
người đã thực sự sống, cũng sẵn sàng mọi lúc để chấp nhận
cái chết. Từ chấp nhận này không hay lắm - tốt hơn là chúng
ta nói đón chào cái chết, đón nhận nó một cách hạnh phúc,
vui vẻ. Thế thì chết là cuộc phiêu lưu. Nó phải là như vậy
nếu bạn đã sống thực sự. Thế thì chết không phải là kẻ thù,
chết là người bạn. Cuộc sống sâu sắc cho phép cái chết, cuộc
sống nông cạn lẩn tránh nó. Điều này là như vậy trong mọi
phạm vi cuộc sống.
Nếu bạn đã biết tình bạn là gì thì bạn sẽ không hoảng sợ
kẻ thù. Bạn sẽ không hoảng sợ! Thế thì sự thù nghịch có cái
đẹp của riêng nó. Nó cũng là một loại tình bạn - theo cực đối
lập. Nó là chuyện tình theo cực đối lập. Nó là sự tham dự, nó
là cam kết. Nếu bạn đã biết về tình bạn thì bạn sẽ yêu kẻ thù.
Đó chính là điều Jesus muốn nói khi ông ấy nói: Hãy yêu
kẻ thù của bạn. Không phải là điều người Ki tô giáo đã diễn
giải tất cả điều này qua nhiều thế kỉ. Bạn không thể yêu được
kẻ thù của mình - làm sao bạn có thể yêu được kẻ thù của
mình?
Nhưng tôi nói với bạn: Nếu bạn đã yêu những người bạn,
bạn sẽ yêu kẻ thù của mình - bởi vì một khi bạn biết được cái
đẹp của tình bạn thì bạn cũng đi đến biết được cái đẹp của sự
thù nghịch. Đó chính là tình bạn theo chiều ngược lại. Cả hai
đều cho, cả hai làm giầu cho cuộc sống bạn.
Các cực đối lập không thực sự là đối lập, sâu bên dưới
chúng có hài hoà lớn. Chúng là những bộ phận của toàn thể.
Đây chính là điều người Trung quốc nói: âm và dương,
chúng là bộ phận của một chuyển động, bộ phận của một
bánh xe - chúng không phải là hai. Chúng xuất hiện như hai
bởi vì chúng ta đã không nhìn sâu xuống dưới. Đó là vì con
mắt nông cạn của chúng ta, tâm trí không hiểu thấu, tâm thức
hời hợt của ta - đó là lí do tại sao chúng có vẻ như đối lập,
nếu không chúng đã không thế.
Cuộc sống và cái chết là bạn bè. Chúng tồn tại thông qua
lẫn nhau, chúng đóng góp cho nhau. Không có nhau cả hai
chúng đều không thể có đó chút nào. Cuộc sống có thể tồn
tại mà không có cái chết được không? Con người đã từng mơ
ước mãi về cách tiêu diệt cái chết. Đấy là thái độ của tâm trí,
tâm trí tuyến tính, tâm trí logic - làm sao tiêu diệt cái chết.
Tâm trí logic nói: nếu không có cái chết thì sự sống sẽ dư
dật. Logic đơn giản thế! Ngay cả đứa trẻ cũng hiểu số học
này: nếu không có cái chết thì sẽ có nhiều thêm sự sống.
Nhưng tôi bảo bạn: nếu không có cái chết thì cũng sẽ không
có sự sống.
Đó là lí do tại sao logic đơn giản bao giờ cũng là ảo
tưởng. Rõ ràng nó có vẻ phải : nếu không có kẻ thù thì toàn
bộ thế giới sẽ là bạn bè của bạn. Bạn nhầm. Nếu không có kẻ
thù thì sẽ không thể có tình bạn. Logic nói: nếu không có hận
thù thì tình yêu, tình yêu và thêm tình yêu sẽ có đó. Cho nên
các nhà logic đã cố gắng tiêu diệt phía đối lập. Họ không thể
tiêu diệt được nó, bởi vì cuộc sống còn lớn hơn mọi logic.
Điều may mắn là họ không thể nào tiêu diệt được phía đối lập, bởi vì họ không biết họ đang làm gì. Nếu phía đối lập
không có đó, thế thì đừng cứ tin rằng cuộc sống sẽ thêm nữa,
tình yêu sẽ thêm nữa, tình bạn sẽ thêm nữa, hạnh phúc sẽ
thêm nữa - không. Sẽ không có khả năng nào, bởi vì chính
nền tảng đã bị phá huỷ.
Biện chứng nói điều gì đó hoàn toàn mâu thuẫn, và biện
chứng thì đúng hơn cho cuộc sống. Biện chứng nói: Nếu bạn
muốn cuộc sống nhiều hơn, thế thì phải sẵn sàng hơn cho cái
chết.
Bạn có thể không nhận biết nhưng điều này vẫn xảy ra.
Khi bạn đang lái xe và bạn ngày một tăng thêm tốc độ, bạn
đang dính líu vào với tốc độ. Một điểm sẽ tới khi vào bất kì
khoảnh khắc nào cái chết có thể xảy ra. Thế thì bạn sống
động, thế thì ngọn lửa cuộc sống bùng cháy nhanh, sắc nét.
Đó là lí do tại sao tốc độ lại có sức hấp dẫn và từ lực thế -
bởi vì tốc độ đưa bạn tới gần với cái chết hơn. Khi bạn gần
với cái chết hơn, thì cuộc sống cũng gần hơn; nó tăng theo tỉ
lệ. Đó là lí do tại sao có quá nhiều hấp dẫn với chiến tranh
đến vậy - bởi vì trong chiến tranh cái chết ở ngay mọi xó
xỉnh, bao giờ cũng gần với bạn.
Bạn có thể nghĩ rằng người lính đi đánh nhau trên chiến
trường phải rất khổ. Bạn nhầm; nếu không thì chẳng ai muốn
đánh nhau làm gì. Họ không khổ. Điều thực là hoàn toàn đối
lập lại: khi họ quay lại thế giới thông thường họ mới khổ.
Khi họ trên chiến trường, trận đánh đang ở phía trước, họ
không khổ. Mọi nỗi khổ biến mất. Họ gần cái chết tới mức
lần đầu tiên họ cảm thấy sống động, và sự sống động của họ
ngày càng trở nên nhiều hơn khi cái chết càng tới gần hơn.
Khi tất cả xung quanh là bom đạn, pháo dọt chỗ này chỗ kia
và bất kì khoảnh khắc nào chúng cũng có thể gieo rắc cái
chết, vào những khoảnh khắc đó họ cảm thấy niềm cực lạc.
Họ đang va chạm, va chạm sâu sắc nhất với cuộc sống. Khi
cái chết hôn bạn, đấy cũng là cái hôn của cuộc sống. Đó là lí
do tại sao có nhiều hấp dẫn tới việc liều mình, dũng cảm.
Nếu bạn sợ bạn sẽ không thu được cuộc sống.
Tôi bảo bạn rằng thiền là dũng cảm nhất và cũng là mạo
hiểm nhất, bởi vì ngay cả trên chiến trường bạn cũng không
gần cái chết đến thế. Cho dù bạn có cảm thấy gần cái chết,
đó chỉ là cái chết vật lí. Cái chết vật lí có nghĩa là một cái
chết nông cạn - của lớp vỏ, của thân thể. Ngôi nhà của bạn
gần cái chết, không phải bạn; chỗ trú ẩn của bạn sắp bị phá
huỷ - không phải bạn. Nhưng trong thiền bạn sắp bị huỷ diệt
- không chỉ chỗ trú ẩn, mà người chủ, không chỉ ngôi nhà mà
là người chủ. Bản ngã sắp bị huỷ diệt. Cho nên người chiến
binh vĩ đại nhất bao giờ cũng quan tâm tới thiền.
Tôi muốn nói với bạn về một hiện tượng đã xảy ra ở Ấn
Độ, đã xảy ra ở Nhật Bản và sẽ xảy ra cho bất kì quốc gia
nào sản sinh ra các chiến binh. Tất cả các thiền nhân vĩ đại ở
Ấn Độ đều là kshatriya, chiến binh, không phải là brahmin.
Điều này có vẻ lạ kì. Brahmin đáng phải là thiền nhân vĩ đại.
Họ đã viết những lời bình chú về Upanishad, Gita, Veda. Họ
đã tạo ra siêu hình, và họ là các nhà siêu hình lớn nhất mà
thế giới đã từng biết tới. Không một ai, ở bất kì đâu trên thế
giới, có thể so sánh với brahmin trong những vấn đề có liên
quan tới trình bày bằng lời, liên quan đến logic. Họ rất tinh tế
nhưng họ không phải là thiền nhân lớn.
Phật là một thiền nhân vĩ đại; ông ấy là kshatriya, chiến
binh. Mahavira là một thiền nhân vĩ đại; ông ấy là kshatriya -
chiến binh - không phải là brahmin. Tất cả hai mươi bốn
tirthankara của Jaina giáo đều là chiến binh. Điều này có vẻ
kì lạ. Tại sao? Tại Nhật Bản, võ sĩ đạo samurai đã tồn tại -
chiến binh - những chiến binh vĩ đại nhất mà thế giới đã từng biết tới. Võ sĩ đạo là tuyệt đỉnh, khả năng tối thượng cho việc
là chiến binh. Trong mọi khoảnh khắc, võ sĩ đạo đều sẵn
sàng chết. Cả với những điều tầm thường võ sĩ đạo cũng sẵn
sàng chết, bạn không thể tưởng tượng nổi.
Tôi đã nghe một sự kiện lịch sử đã xảy ra ba trăm năm
trước đây. Một võ sĩ đạo samurai, một chiến binh vĩ đại, rất,
rất say. Bỗng nhiên ông ta được vua triệu hồi vì một lí do
nào đó, cho nên ông ta tới đó. Ông ta cố gắng tỉnh táo nhưng
say quá. Ông ta quên mất nghi lễ thông thường phải quì
xuống khá kiểu cách để lạy tạ nhà vua. Tất nhiên ông ta quì
xuống, nhưng không đúng như việc đáng phải thế.
Sáng hôm sau khi ông ta tỉnh lại ông lập tức tự xử mình.
Hara-kiri là một từ chắc bạn đã nghe thấy. Hara-kiri thuộc về
võ sĩ đạo, chiến binh. Khoảnh khắc họ cảm thấy có cái gì đó
sai - dù chỉ là một nghi lễ thông thường, mà nhà vua cũng
chẳng nói gì... Người chiến binh đó vĩ đại đến mức nhà vua
cũng không đả động đến điều đó chút nào - nhưng ông ta tự
xử mình. Ngày hôm sau, khi nhà vua biết được người chiến
binh đó đã tự xử mình, nhà vua đã khóc. Người chiến binh
đó có ba trăm đệ tử. Họ lập tức tự xử mình, bởi vì nếu thầy
đã làm điều sai thì đệ tử cũng phải làm theo.
Và bạn sẽ ngạc nhiên, điều đó dường như không thể tin
được, thế mà điều đó còn kéo dài cả trăm năm, một việc nhỏ
như vậy - nhiều đệ tử, và đệ tử của đệ tử, bởi vì một lần một
bậc thầy... Và đó là điều chưa bao giờ được nghe nói tới: một
võ sĩ đạo tới gặp vua bị quá say và làm sai điều gì đó. Với
những việc tầm thường, cái chết dường dễ dàng thế và trong
lòng bàn tay! Những võ sĩ đạo này đã tạo ra thiền Zen, một
truyền thống thiền dhyan vĩ đại nhất trên thế giới. Những võ
sĩ đạo này đã thiền sâu sắc.
Đây là cảm giác của tôi, rằng chừng nào bạn còn chưa
sẵn sàng chết, bạn không thể sẵn sàng thiền được. Chiến
tranh và thiền là đồng nghĩa, theo nghĩa sâu. Bất kì khi nào
có khả năng con người bạn bị phá huỷ, trong khoảnh khắc đó
ngọn lửa cuộc sống của bạn bùng cháy trong sự toàn bộ của
nó. Sự mãnh liệt tràn đầy đến với bạn.
Các phía đối lập đã gặp nhau. Bạn không cần phải cố cho
bất kì việc gặp nhau nào, cho bất kì sự tổng hợp nào của
chúng; chúng đã hội ngộ, chúng đã trong hài hoà sâu sắc.
Bạn không trong hài hoà, đó là vấn đề.
Cho nên khi bạn mạnh khoẻ, bạn cảm thấy hoạt bát, đem
hoạt bát đó vào cả lúc bạn ốm đau, không khoẻ. Tôi bảo bạn
rằng cảm giác hoạt bát không phụ thuộc gì vào sức khoẻ.
Cảm giác hoạt bát là cảm giác bên trong; nó không phụ
thuộc vào thân thể. Bạn có thể mang nó ngay cả khi ốm.
Ramana Maharshi sắp chết. Ông ấy bị ung thư, ung thư
họng, và ông gần như không thể nói, không thể ăn được thứ
gì. Nhưng tất cả mọi người quanh ông ấy trong những ngày
cuối của ông ấy đều ngạc nhiên - ông ấy hạnh phúc thế. Mắt
ông ấy tràn đầy sự hoạt bát tinh tế. Điều kiện thân thể ông ấy
đang tàn lụi, toàn bộ thân thể ông ấy tàn lụi - nhưng Ramana
thì không; ông vẫn khoẻ mạnh như thường.
Có lần một bậc thầy sắp chết. Ông ấy đã già lắm, gần
một trăm tuổi. Các đệ tử đều ở đó - họ không thể khóc được
vì ông ấy đang cười. Họ không thể khóc bởi vì điều đó có vẻ
vô lí quá. Người này hạnh phúc, sôi sục hạnh phúc như đứa
trẻ - tận hưởng hơi thở cuối cùng. Họ chỉ có thể khóc khi ông
ấy đã chết.
Và một ai đó hỏi: Khi thầy còn sống, tại sao các ông
không khóc? 

Họ đáp: Khóc dường như ngớ ngẩn thế. Nhìn vào khuôn
mặt thầy, nhìn vào mắt thầy, dường như là thầy đang đi vào
cõi giới cao hơn của sự hiện hữu, dường như là cái chết chỉ
là cánh cửa đi tới điều thiêng liêng, dường như là thầy không
chết đi, thay vì thế thầy đang tái sinh. Và thầy không phải là
ông già; nếu bạn nhìn vào mắt thầy, thầy là đứa trẻ - thân thể
thầy là già thôi.
Sự hoạt bát có thể được đem theo. Ngay cả khi bạn ốm
nguy kịch bạn vẫn có thể duy trì hoạt bát bên trong. Bạn biết
điều khác: ngay cả khi hoàn toàn mạnh khoẻ bạn vẫn còn
không hoạt bát. Bạn biết điều đó, cho nên điều khác là có
thể: hoàn toàn mạnh khoẻ và bạn lại khổ; hoàn toàn trẻ trung
và sinh động mà dường như trên giường chết, bằng cách nào
đó bạn mang công việc cuộc sống như gánh nặng, sức nặng
chết trên trái tim. Bạn đang sống bởi vì bạn không thể làm gì
khác được. Bạn có thể làm gì? Bạn đang sống, bạn đã thấy
mình đang sống, cho nên bạn mang điều đó. Nhưng cuộc
sống không phải là hiện tượng cực lạc cho bạn, bạn không
vui về nó, không mở hội nó.
Sống là ân huệ lớn lao thế. Cho dù chỉ một khoảnh khắc
sống và nhận biết cũng đã quá nhiều. Bạn được trao cho một
cuộc sống dài và nhiều kiếp sống nữa thế mà bạn không cám
ơn, bởi vì chừng nào bạn còn chưa mở hội nó, làm sao bạn
có thể cảm thấy lòng biết ơn, sự cám ơn? Hoàn toàn trẻ
trung, sống động nhưng bên trong bạn mang nỗi khổ.
Đang chết, người hiểu biết sẽ mang cả sự hoạt bát.
Cái cười sẽ đến từ phía bên trong người đó, từ chính cốt
lõi bản thể người đó.
Đừng cố gắng tổng hợp các cực đối lập của cuộc đời.
Được tích hợp đi. Và khi tôi nói được tích hợp tôi muốn nói,
bất kì điều gì bạn cảm thấy trong một mình, đem nó vào bãi
chợ; bất kì điều gì bạn cảm thấy trong thiền, đem nó vào tình
yêu - bởi vì trong tình yêu người khác sẽ hiện diện, trong
thiền bạn một mình. Sớm hay muộn mọi việc sẽ được giải
quyết theo cách của chúng. Bạn không cần giải quyết chúng;
bạn đơn giản giải quyết cho chính bản thân mình. Để cho
bản thân mình lắng đọng, và mọi việc sẽ đi vào thu xếp riêng
của chúng - chúng bao giờ cũng được thu xếp, chúng bao giờ
cũng đi theo bạn. Một khi bạn đã được lắng đọng, toàn bộ
thế giới được lắng đọng. Một khi bạn đã trong hài hoà, toàn
bộ thế giới cũng trong hài hoà. Một khi hoà hợp bên trong
được đạt tới, không còn bất hoà trong thế giới.
Nhấn mạnh của tôi, toàn bộ nhấn mạnh, tuyệt đối nhấn
mạnh là: lắng đọng. Đừng cố tìm bất kì hài hoà nào trong các
cực đối lập. Bạn không bao giờ tìm thấy nó đâu, và nếu bạn
cố quá nhiều, bạn sẽ càng rối loạn hơn - bởi vì điều đó là
không thể được!
Một điều khác bạn cũng đã hỏi tới: rằng trong khi ở cùng
tôi bạn cảm thấy hoạt bát, bạn cảm thấy im lặng, bạn cảm
thấy mọi thứ đều có thể. Điều đó nữa cũng có thể trở thành
phụ thuộc. Thế thì khi bạn không bên tôi, mọi thứ dường như
không thể được nhiều hơn, mọi thứ dường như không hài
hoà với nhau nhiều lắm. Bạn bị lẫn lộn.
Trong khi ở cùng với tôi bạn cảm thấy im lặng bởi vì
phần bạn ít đi hơn. Trong khi cùng với tôi, ngồi cạnh tôi,
từng khoảnh khắc bạn trở nên vô ngã, những lúc bạn không
có đó, bạn đơn giản cùng với tôi. Rào chắn bị phá vỡ, bức
tường biến mất. Vào khoảnh khắc đó tôi đang chảy trong
bạn. Mọi thứ dường như có thể. Xa khỏi tôi bạn thu lại bức
tường của mình. Bạn có đó. Mọi thứ không còn đẹp như thế
nữa. Cho nên cố hiểu điều điều đang xảy ra, và mang hiểu biết đó khi bạn đi xa khỏi tôi. Điều gì đang xảy ra? Khi mọi
thứ dường như có thể, ngay cả chứng ngộ cuối cùng dường
như cũng có thể, thì điều gì xảy ra? Bạn không có đó. Không
có bạn mọi thứ đều có thể; có bạn mọi thứ thành không thể.
Bạn là vấn đề.
Lắng nghe tôi bạn quên mất. Nếu bạn quên, bạn không
có đó - bởi vì sự hiện hữu của bạn có đó, bản ngã, chỉ là hiện
tượng tinh thần. Bạn phải tạo ra nó vào mọi khoảnh khắc.
Hệt như đạp xe đạp. Bạn phải đạp xe; nếu bạn dừng đạp chỉ
một khoảnh khắc, xe cũng dừng. Có đà, một ít đà; xe sẽ đi
vài mét thế rồi sẽ dừng. Nếu bạn muốn xe tiếp tục đi bạn
phải tiếp tục đạp. Đó là quá trình liên tục. Chuyển động của
xe đạp không phải là cái gì vĩnh cửu, nó phải được tạo ra mọi
khoảnh khắc. Bản ngã cũng phải đạp trong mọi khoảnh khắc
- và bạn đang đạp nó.
Khi bạn ở đây, việc đạp dừng lại. Bạn có liên quan nhiều
với tôi. Sự tập trung và chú ý hoàn toàn của bạn chuyển vận.
Cũng tựa như đứa trẻ tập đi xe. Nó tò mò về mọi thứ. Nó
nhìn cây cối với hàng trăm con vẹt đang huyên thuyên đây
đó và nó ngã khỏi xe bởi vì sự chú ý của nó đã di chuyển. Nó
dừng đạp, nó quên rằng nó đang trên xe và rằng nó phải tiếp
tục đạp.
Đứa trẻ nhỏ ban đầu thấy khó đạp xe bởi một lí do - vì
chúng quá tò mò với mọi thứ. Không nước nào cấp bằng lái
xe cho trẻ con, chỉ bởi vì chúng quá tò mò. Chúng sẽ quên.
Mọi khoảnh khắc chú ý hoàn toàn của nó có thể chuyển tới
bất kì đâu và chúng sẽ quên rằng chúng đang lái xe, rằng
chúng có một công cụ nguy hiểm trong tay và tính mạng
những người khác cũng bị nguy hiểm. Chúng không tập
trung được. Tâm thức của chúng chảy đi mọi nơi.
Trong khi bạn ở đây, bạn có quan hệ chặt chẽ với tôi,
tham gia rất nhiều vào đó, bạn quên mất việc đạp. Và trong
khoảnh khắc nào đó, khi bạn quên mất bản thân mình hoàn
toàn, im lặng hạ xuống bạn, phúc lạc nảy sinh, mọi thứ
dường như có thể. Bạn trở thành điều thiêng liêng - đó là lí
do tại sao mọi thứ dường như có thể. Chỉ với thượng đế thì
mọi thứ mới có thể. Với thượng đế không gì là không thể
được. Trong khoảnh khắc đó bạn trở thành tựa thượng đế.
Xa khỏi tôi, bạn quay trở lại lần nữa - tâm trí bạn bắt đầu
suy nghĩ, bạn bắt đầu đạp xe, rồi bạn đạp nhiều hơn vì bạn
phải bù. Bạn đã không đạp xe trong một khoảng thời gian,
cho nên bạn đạp nhiều hơn để bù lại. Bản ngã tăng cường
quay lại. Bạn mất tiếp xúc với cái ta của mình.
Với tôi, điều thực sự xảy ra là ở chỗ bạn tiếp xúc nhiều
hơn với cái ta của bạn. Bản ngã không có đó. Bạn ở sâu
trong tiếp xúc với cái ta của mình; cội nguồn bên trong của
bạn có sẵn cho bạn, tuôn chảy. Không có khối chắn năng
lượng. Xa tôi, mọi khối chắn quay lại, thói quen cũ trở lại.
Thế thì mọi việc dường như không còn tốt như thế nữa. Thế
thì toàn bộ hiện tượng ở cùng với tôi dường như giống mơ.
Bạn không thể tin được nó. Nó tựa như phép mầu - và bạn
nghĩ rằng tôi có thể đã làm điều gì đó. Tôi đã không làm điều
gì cả. Không ai có thể làm được bất kì cái gì cho bạn. Nó đã
xảy ra bởi vì bạn cho phép nó.
Khi bạn đi xa khỏi tôi, đem theo cảm giác này. Bất kì cái
gì bạn cảm thấy ở đây, đem nó theo bạn. Thế thì càng ngày
bạn sẽ càng ít cần đến tôi hơn. Nếu không, tôi sẽ trở thành
liều ma tuý. Thế thì mọi sáng tỉnh dậy bạn lại bắt đầu khao
khát về tôi. Thế thì bạn lại sẵn sàng tới tôi, một thôi thúc sâu
sắc - thế thì tôi trở thành liều ma tuý. Thế thì bạn sẽ ngày
càng phụ thuộc vào tôi hơn. Đấy không phải là con đường để đạt tới satori, samadhi hay chứng ngộ. Đấy không phải là
con đường. Nếu bạn trở thành phụ thuộc vào tôi, tôi là ma
tuý và thế thì tôi là huỷ diệt. Nhưng đấy là do bạn, người có
thể biến tôi thành ma tuý.
Bất kì cái gì bạn cảm thấy khi gần tôi, trong sự hiện diện
của tôi, cùng với tôi, đem nó theo bạn. Bạn phải đi đến điểm
mà dù cùng tôi hay không cùng tôi, bạn vẫn nguyên như thế.
Thế thì tôi là sự giúp đỡ, thế thì tôi không phải là tù túng.
Thế thì tôi là sự tự do đối với bạn - và tôi phải trở thành sự tự
do đối với bạn. Khi tôi nói tôi phải trở thành sự tự do với
bạn, điều đó có nghĩa là bạn phải đi đến điểm bạn cũng tự do
với tôi. Nếu đấy là sự phụ thuộc thường xuyên và bạn không
được tự do, điều đó chẳng ích gì, nó chỉ làm trì hoãn mọi
thứ. Thầy thực sự bao giờ cũng làm cho đệ tử được tự do với
mình. Đó là mục đích. Đến với tôi, đi khỏi tôi, nhưng mang
theo cảm giác ấy với bạn. Bạn vẫn nguyên như thế. Chuyển
vào các cực đối lập nhưng bao giờ cũng còn là một. Thế thì
mọi thứ đều có thể, bởi vì bạn là cội nguồn của mọi năng
lượng.
Bạn có cội nguồn từ tất cả cuộc sống trong bạn. Tất cả
những điều đang xảy ra trong cuộc sống đều đang xảy ra từ
cùng cội nguồn mà từ đó bạn đã xảy ra. Bạn có quan hệ với
nó, bạn là một với nó. Nếu chim có thể hạnh phúc đến thế và
hót, thì bạn cũng có thể như vậy, bởi vì cùng cội nguồn cung
cấp cho chúng hạnh phúc, việc hót. Cùng cội nguồn đó cũng
có sẵn cho bạn, nhưng bằng cách nào đó bạn đã tạo ra khối
chắn. Nếu cây xanh đến thế, vậy ở nhà, không lo nghĩ, bạn
cũng có thể giống như vậy, bởi vì nhựa sống đến cho cây
cũng đang đến cho bạn. Bạn có thể quên mất điều đó, nhưng
nó có đấy.
Tất cả những cái đã xảy ra trong cuộc sống, tất cả những
cái đang xảy ra quanh bạn, tất cả những bí ẩn này, đều là của
thừa kế của bạn. Nhận lấy nó đi. Nó vẫn đang bị phí hoài
không được nhận chỉ bởi phía bạn trong khi bạn tiếp tục đi
ăn xin. Vương quốc có đó và vương quốc cứ phí hoài còn
bạn thì đi ăn xin. Nhận lấy nó đi!
Đây là cách để nhận lại nó: duy trì cùng một điều khi
chuyển sang các cực đối lập. Đó chính là điều Krishna nói
trong Gita: Trong đau đớn hay vui thích, hãy là một; trong
thành công hay thất bại, hãy là một. Bất kì điều gì xảy ra, để
cho nó xảy ra - bạn vẫn còn nguyên. Nguyên vẹn này sẽ cho
bạn sự toàn vẹn.
Một điều nữa bạn đã hỏi: đó là tôi nói bạn nên sống
trong thế gian, đừng từ bỏ nó, và vậy mà hãy hoàn toàn điên
khùng và cực lạc. Điều này dường như khó khăn, bởi vì thế
thì làm sao bạn có thể sống bình thường trong thế giới, trong
mối quan hệ với mọi người được? Có đấy, tôi nói điều này
cho bạn.
Một điều: từ bỏ thế giới là điều xấu đối với tôi, bởi vì
điều đó có nghĩa là từ bỏ món quà mà Thượng đế đã trao cho
bạn. Bạn không tạo ra được cuộc sống. Bạn không có đó bởi
chọn lựa của bạn. Đó là món quà. Từ bỏ nó là đang chống lại
Thượng đế. Mọi từ bỏ đều là chống lại Thượng đế. Đó là
việc nói không. Đó là lí do tại sao những người từ bỏ lại trở
thành bản ngã hơn. Khoảnh khắc bạn từ bỏ bạn nói: Tôi khôn
hơn cuộc sống, tôi khôn hơn cội nguồn thiêng liêng nơi bắt
nguồn cho mọi điều. Khi bạn từ bỏ bạn nói: Tôi chọn đấy.
Khi bạn từ bỏ bạn dùng ý chí của mình - và ý chí tạo ra bản
ngã.
Khi tôi nói đừng từ bỏ là tôi định nói: Đừng là ý chí,
đừng là người chọn lựa. Bất kì cái gì đang xảy ra cũng không phải đang xảy ra vì bạn, cho nên bạn là ai mà chọn điều này
điều khác? Cứ để cho nó xảy ra. Bạn có thể làm được gì? Để
cho nó xảy ra; đừng bị khuấy động bởi nó. Từ bỏ chỉ là trốn
chạy. Bởi vì bạn bị tổn thương, bởi vì bạn bị khuấy động nên
bạn từ bỏ. Bạn từ bỏ tình huống, bạn không từ bỏ thái độ gây
ra tổn thương. Bạn không từ bỏ trái tim với bao nhiêu vết
thương mà bất kì ai cũng có thể làm đau nó. Bạn không từ bỏ
tâm trí đang ốm yếu, bao giờ cũng sẵn sàng bị khuấy động.
Bạn từ bỏ thế giới - điều dễ dàng hơn cả. Bạn trốn lên
Himalaya, nhưng tất cả những cái bên trong bạn sẽ vẫn đi
cùng với bạn. Điều đó không tạo ra khác biệt gì. Đây chỉ là
lừa dối.
Vẫn còn được tích hợp, vẫn còn im lặng, vẫn còn hạnh
phúc và cho phép thế giới xảy ra. Bạn là ai mà từ bỏ hay
không từ bỏ? Bạn thấy mình ở đâu thì cứ ở đấy. Được tích
hợp và im lặng và hạnh phúc. Đừng lên Himalaya, tạo ra
Himalaya bên trong đi - đó là điều tôi muốn nói khi tôi nói
đừng từ bỏ. Đừng lên núi, tạo ra im lặng đó ở bên trong, để
cho bất kì khi nào bạn di chuyển, núi cũng di chuyển theo
với bạn. Mối quan hệ là đẹp bởi vì nó là tấm gương. Nhưng
có những kẻ đần - những người thấy khuôn mặt mình trong
gương và thấy nó xấu xí cho nên họ đập vỡ gương. Logic là
rõ ràng: cái gương này làm cho họ xấu đi cho nên phải phá
huỷ cái gương và thế thì bạn sẽ đẹp.
Quan hệ là tấm gương. Bất kì khi nào bạn có quan hệ với
một người - vợ, chồng, bạn, người yêu và kẻ thù - tấm gương
liền có đó. Vợ phản chiếu chồng. Bạn có thể thấy bản thân
mình ở đó. Và nếu bạn thấy người chồng xấu xí, đừng từ bỏ
vợ - cái xấu xí đó là trong bạn. Vứt bỏ cái xấu đó. Tấm
gương này là đẹp; cám ơn tấm gương này.
Nhưng kẻ đần và hèn nhát bao giờ cũng chạy trốn và từ
bỏ; người dũng cảm và khôn ngoan bao giờ cũng sống trong
quan hệ và dùng nó như tấm gương. Sống với ai đó là cách
soi gương thường xuyên xung quanh bạn. Vào mọi khoảnh
khắc, người khác làm lộ ra bạn, phơi bầy bạn. Quan hệ càng
gần, gương càng rõ; quan hệ càng xa, gương càng không rõ
rệt bằng. Đó là lí do tại sao mọi từ bỏ đều thực sự trở thành
từ bỏ tình yêu. Vợ và chồng - điều đó trở thành cơ sở cho
việc phá vỡ mối quan hệ, bởi vì sống hai mươi bốn giờ với
một người trong cùng một ngôi nhà, hai mươi bốn giờ có
quan hệ...
Ngay cả khi người vợ không nói gì, không nói lời nào
với chồng mình, cô ấy vẫn đang phản chiếu. Ngay cả khi
người chồng chỉ chúi mũi đọc báo, anh ta vẫn đang phản
chiếu. Với cách anh ta cầm báo, người vợ biết rằng báo chỉ
để tạo nên bức tường. Anh ta lẩn đằng sau nó. Anh ta giả bộ
với mình là anh ta đang đọc báo. Anh ta có thể đọc cùng một
tin tức hai lần, ba lần. Anh ta có thể chẳng đọc chút nào,
nhưng cứ lướt qua các hàng chữ một cách máy móc. Nhưng
cách anh ta tự giấu mình sau tờ báo trở thành tấm gương.
Anh ta tránh mặt vợ, anh ta chán ngấy vợ, anh ta không
muốn vợ ở đấy nữa, anh ta không muốn nhìn vợ, gặp vợ. Sự
có mặt của cô ấy, chính sự có mặt đó là điều nặng nề. Bằng
cách nào đó anh ta muốn thoát ra.
Khi bạn đang trong tình yêu, ngôn ngữ là không cần tới.
Cử chỉ... thậm chí im lặng cũng trở thành hùng biện. Soi
gương thường xuyên tiếp diễn, và mọi người xấu bởi vì cái
đẹp là cái gì đó chỉ xảy ra dần dần, khi bản thể bên trong của
bạn được bộc lộ dần ra. Bản ngã bao giờ cũng xấu. Cho nên
chỉ khi bản ngã không có đó, người ta mới trở thành đẹp
được. Chính bản ngã được soi gương. 

Bất kì ai thường xuyên hay nhắc bạn rằng bạn xấu đều
trở thành kẻ thù - bạn muốn từ bỏ. Nhưng liệu có khôn
ngoan không khi bạn từ bỏ tấm gương? Điều đó là ngu xuẩn.
Cho dù không ai soi gương bạn, bạn sẽ vẫn như thế. Bạn
thậm chí còn phát triển thêm theo cùng hướng khi không có
ai nhắc nhở bạn. Gương đẹp và tốt. Nó có ích cho bạn. Và
nếu bạn tỉnh táo, dần dần bạn có thể vứt bỏ bản ngã. Thế thì
trong tấm gương của người khác cái ta đẹp của bạn sẽ bộc lộ.
Một khi bạn là cái không, mây trắng, thế thì tất cả các hồ
trên thế giới sẽ bộc lộ mầu trắng của bạn, thế thì mọi hồ trên
thế giới sẽ bộc lộ sự buông bỏ trôi nổi của bạn. Cho nên tôi
nói chỉ có một thứ cần từ bỏ và đó là sự từ bỏ, không gì
khác.
Sống nơi Thượng đế hiện hữu, hay cái toàn thể - nếu bạn
không thích từ Thượng đế, cũng không hề gì, đấy chỉ là từ
ngữ. Cho nên Thượng đế hay cái toàn thể - bất kì nơi đâu
bạn thấy cái toàn thể đã đặt bạn vào, ở đó đi. Cái toàn thể
chưa bao giờ đặt bất kì ai vào từ bỏ - chưa bao giờ. Cái toàn
thể bao giờ cũng ném bạn vào mối quan hệ, bởi vì không ai
được sinh ra một mình, không ai có thể vậy . Ít nhất mẹ, bố
sẽ được cần tới; xã hội, gia đình sẽ được cần tới. Cái toàn thể
bao giờ cũng ném bạn vào mối quan hệ. Đó là lí do tại sao
tôi nói từ bỏ là đang chống lại Thượng đế.
Gurdijeff có nhiều ý kiến sáng suốt. Một trong những
điều sáng suốt của ông ấy là ở chỗ tất cả những người tôn
giáo đều chống lại Thượng đế. Điều này lạ kì nhưng đúng.
Và tôi chấp nhận hoàn toàn ông ấy; ông ấy nói phải. Mọi
người tôn giáo đều chống lại Thượng đế, bởi vì họ tự đặt
mình ra làm quan toà: điều này sai, điều kia phải; điều này
nên làm, điều kia không nên làm; người này nên loại ra khỏi
thế giới. Thượng đế ném bạn vào thế giới, và cái gọi là người
thuyết giảng tôn giáo dạy bạn từ bỏ nó.
Tôi không phải là loại người tôn giáo đó. Tôi là cùng với
Thượng đế, với cái toàn thể. Dù nó dẫn bạn đến đâu, di
chuyển tựa đám mây; di chuyển với ngài, và trao bản thân
bạn một cách toàn bộ cho cái toàn thể. Điều duy nhất phải
nhớ là các cực đối lập - im lặng, vô tư, cân bằng, tích hợp.
Bạn nói điều đó sẽ khó khăn. Đúng, nó sẽ khó khăn. Nếu
bạn cực lạc thì sẽ khó khăn trong một gia đình bệnh hoạn -
mà mọi gia đình đều bệnh hoạn cả. Sẽ phải sống dường như
bạn bị buộc phải sống trong nhà thương điên - điều đó sẽ khó
khăn đấy, bởi vì mọi người ở đó đều điên cả. Vậy bạn có thể
làm được gì? Nếu bạn bị ném vào nhà thương điên - bạn
không điên còn mọi người khác điên - bạn sẽ làm gì? Nếu
bạn thực sự không điên, bạn sẽ hành động một cách điên
khùng. Đó là cách thức khôn ngoan nhất ở đó, như vậy
chẳng ai biết được rằng bạn là lành mạnh, bởi vì nếu họ biết
được điều đó họ sẽ tạo ra rắc rối. Trong nhà thương điên
người khôn ngoan thực sự sẽ hành động còn điên dại hơn bất
kì người điên nào khác. Đó là trạng thái an toàn nhất ở đó.
Cho nên trong cuộc sống này, nơi mọi người đều điên cả,
bạn có thể làm gì? Toàn bộ hành tinh này là nhà thương điên,
nhà thương điên lớn. Mọi người đều bệnh hoạn, ốm yếu, tật
bệnh, bất thường, bạn có thể làm được gì? Hành động! Cùng
mọi người, khi bạn cảm thấy có thể, đừng cố tạo ra những
rắc rối không cần thiết - chỉ hành động và tận hưởng hành
động. Với mọi người, hành động; với bản thân bạn, cực lạc
điên dại. Tôi ngụ ý gì? Tôi ngụ ý nếu ai đó đã chết trong nhà
hàng xóm, bạn sẽ làm gì? Cực lạc điên dại ở đó à? Thế thì
bạn sẽ ăn đòn. Kêu khóc vào, hành động đẹp - bởi vì đó
chính là điều cần thiết trong toàn bộ tình huống bệnh hoạn, nơi mà cái chết không được chấp nhận, nơi mà cái chết là
điều độc ác. Đừng tạo ra bất kì rắc rối nào với bất kì ai. Nếu
bạn khôn ngoan, hành động - và hành động đẹp đến mức
không ai kêu khóc được như bạn. Tận hưởng nó! Đó là điều
bên trong của bạn. Làm cho nó thành cực lạc! Nhưng với bên
ngoài, với những người xung quanh bạn, hành động đẹp.
Là diễn viên trong thế giới đi. Khi bạn là diễn viên bạn
không bị khuấy động, bởi vì thế thì bạn biết đấy là hành
động vừa phải. Toàn bộ cuộc sống là vở kịch tâm lí lớn. Là
diễn viên ở đó đi, và bên trong vẫn còn đầy cực lạc vô ngã
của bạn.

Osho kính yêu,
Khi chúng tôi đang ngồi trước thầy, nghe lời thầy và
cảm thấy sự hiện diện của thầy, mọi thứ đều cảm
thấy có thể được.
Nhưng khi chúng tôi quay về cuộc sống đời thường,
mọi thứ dường như không rõ ràng như vậy và chúng
tôi cảm thấy bị cắt rời khỏi thầy.
Thầy đã bảo chúng tôi rằng chúng tôi không nên từ
bỏ thế giới mà thiền bên trong nó.
Thầy cũng đã nói rằng chúng tôi nên tự phát và điên
khùng.
Làm sao chúng tôi có thể tổ hợp cả hai điều như thế
mà không xa lánh gia đình, bè bạn và xã hội quanh
mình?

Một khi bạn bắt đầu nghĩ dưới dạng hai điều mâu thuẫn
và cách làm cho chúng gặp nhau, bao giờ bạn cũng gặp khó
khăn. Thế thì mọi thứ sẽ là thoả hiệp, và với thoả hiệp không
ai cảm thấy được thoả mãn. Cái gì đó bao giờ cũng thiếu,
vắng. Nếu bạn làm cái này, thế thì ở cực bên kia cái gì đó
phải bị mất. Nếu bạn làm cái kia, thế thì bên cực này cái gì
đó phải bị mất, và bất kì cái gì bạn mất đều cứ lơ lửng trong
tâm trí. Nó không bao giờ cho phép bạn được phúc lạc.
Cho nên điều đầu tiên là: đừng bao giờ nghĩ dưới dạng
thoả hiệp. Nếu bạn nghĩ dưới dạng mâu thuẫn và cách làm
cho chúng gặp nhau, bạn nhất định nghĩ dưới dạng thoả hiệp.
Vậy tôi là gì để gợi ý cho bạn?
Điều đầu tiên là: bao giờ cũng được tích hợp bên trong
và không nghĩ tới bất kì tích hợp bên ngoài nào - bởi vì bạn
là điểm gặp gỡ. Một mình bạn ngồi im lặng. Trong cuộc
sống bạn phải tích cực, tham dự. Im lặng và tham dự là mâu
thuẫn nhau, nhưng chúng cả hai đều gặp gỡ trong bạn. Bạn là
im lặng và bạn là tham dự.
Nếu bạn được tích hợp, cả im lặng lẫn tham dự của bạn
đều sẽ được tích hợp. Một mình bản thân bạn, và bản thân
bạn cùng vợ hay chồng bạn hay bạn bè bạn, là hai điều, mâu
thuẫn, nhưng bạn là trong cả hai. Nếu bạn được tích hợp, bạn
sẽ hạnh phúc một mình. Nếu bạn được tích hợp, bạn sẽ hạnh
phúc với người khác. Hạnh phúc sẽ là phẩm chất của bạn.
Hạnh phúc không phụ thuộc vào việc sống một mình hay với
người khác. Nếu nó phụ thuộc, sẽ có vấn đề. Nếu bạn cảm
thấy rằng khi bạn một mình bạn hạnh phúc và hạnh phúc của
bạn phụ thuộc vào việc được một mình, sẽ có khó khăn. Thế
thì một mình sẽ là điều cần thiết. Thế thì khi cùng với người
khác bạn sẽ cảm thấy bất hạnh và bạn bắt đầu nghĩ cách làm cho hai điều đối lập gặp nhau. Vấn đề nảy sinh bởi vì bạn bị
phụ thuộc vào sự một mình của bạn để làm cho mình hạnh
phúc.
Đừng bị phụ thuộc. Hạnh phúc khi một mình đi. Để hạnh
phúc là phẩm chất của bạn, và khi bạn chuyển từ một mình
sang tham dự, vào trong trao đổi, quan hệ, đem theo cả phẩm
chất hạnh phúc đó, vốn có trong một mình - mang theo điều
đó đi. Ban đầu điều đó là khó khăn, bởi vì bạn thường xuyên
quên mất. Điều đó sẽ khó khăn bởi vì hay quên, bởi vì không
thường xuyên nhận biết, nhưng dần dần bạn có thể mang
được phẩm chất đó. Khi sống với ai đó, bạn vẫn có thể một
mình như bạn đã trong cái một mình của bạn. Bạn vẫn còn là
một linh hồn được tích hợp. Trong khi không làm điều gì bạn
cảm thấy hạnh phúc, thoải mái. Thoải mái này nên trở thành
phẩm chất của bạn, không phải là của bất hoạt.
Mang phẩm chất này vào trong hoạt động và sẽ không có
vấn đề gì. Ban đầu sẽ có khó khăn, nhưng vấn đề là phải nhớ
rằng hạnh phúc của bạn, phúc lạc của bạn, cực lạc của bạn
không nên phụ thuộc vào bất kì điều kiện bên ngoài nào. Nếu
nó là vậy thế thì sẽ có mâu thuẫn bởi vì điều đó sẽ là phụ
thuộc. Mọi người cảm thấy rằng họ hạnh phúc khi họ ở cùng
bạn bè; thế thì khi họ một mình họ thấy chán, khổ - ai đó cần
phải có. Những người này là người hướng ngoại. Kiểu người
khác là người hướng nội. Bất kì khi nào người đó một mình,
người đó đều cảm thấy sung sướng; bất kì khi nào người đó
đi cùng ai đó, bất hạnh lại chen vào. Cả hai đều trong cảnh tù
túng của kiểu người mình. Kiểu người là tù túng. Bạn nên
thoát khỏi các kiểu người. Bạn không nên là hướng nội cũng
chẳng hướng ngoại mà là cả hai. Thế thì bạn thoát ra khỏi
kiểu người.
Vậy phải làm gì? Đừng bao giờ bị mắc cố định với một
tình huống; bao giờ cũng chuyển sang phía đối lập và mang
theo phẩm chất này cùng mình. Chuyển nhiều nhất có thể
được từ phía đối lập này sang phía đối lập kia và mang theo
cả phẩm chất này. Chẳng mấy chốc bạn sẽ trở nên nhận biết
rằng phẩm chất này có thể được đem đi bất kì đâu. Thế thì
bạn chẳng thể nào bị ném xuống địa ngục, vì cho dù bạn có
bị ném xuống đó bạn sẽ mang theo cả niềm hạnh phúc của
bạn xuống đó. Thế thì bạn chẳng bao giờ sợ hãi cả.
Người tôn giáo sợ địa ngục, và họ tìm kiếm và khát khao
cõi trời. Những người đó không phải là người tôn giáo chút
nào, bởi vì cõi trời và địa ngục cả hai đều là điều kiện bên
ngoài - chúng không phải là phẩm chất của riêng bạn. Những
người này là phàm nhân. Đó chính là điều phàm nhân đang
làm. Họ nói: Nếu điều kiện này được đáp ứng, thế thì tôi sẽ
hạnh phúc. Cho nên hạnh phúc tuỳ thuộc vào điều kiện. Nếu
lâu đài có đó thì tôi hạnh phúc; nhiều tiền trong ngân hàng,
thế thì tôi sẽ hạnh phúc; vợ xinh như vậy, thế thì tôi sẽ hạnh
phúc, hay nếu có người chồng tốt, đáng yêu, thế thì tôi hạnh
phúc. Bạn hạnh phúc chỉ khi cái gì đó được đáp ứng bên
ngoài, và bạn nói: Nếu điều này không được thoả mãn tôi bất
hạnh. Đây là điều người phi tôn giáo là gì. Và cái gọi là
người tôn giáo cũng cứ tìm kiếm cõi trời, tránh địa ngục. Họ
làm cùng một thứ như nhau.
Với bạn, điều này nên là sadhana - kỉ luật: chuyển sang
phía đối lập thật nhiều nhất có thể được và cố gắng đem theo
sự toàn vẹn bên trong của mình. Ngồi im lặng, cảm thấy
phẩm chất bên trong là gì. Thế rồi đi vào hoạt động với phẩm
chất đó vẫn còn bên trong. Điều đó sẽ bị mất nhiều lần,
nhưng đừng lo nghĩ. Nếu dù chỉ có một lần bạn mang được
nó vào cực đối lập, bạn đã trở thành người chủ của nó. Thế
thì bạn biết mẹo về nó. 

Đôi khi lên núi; chúng đẹp. Thế rồi quay trở lại thế giới;
nơi này nữa cũng đẹp. Nếu núi đẹp, tại sao người không đẹp?
Người cũng là núi theo đúng nghĩa riêng của họ. Đôi khi
sống một mình, đôi khi sống cùng người khác. Và nếu bạn
tỉnh táo, không chỉ sẽ không có mâu thuẫn, mà sự giúp đỡ sẽ
đến từ phía đối lập.
Nếu bạn có thể đem phẩm chất của hạnh phúc từ một
mình sang xã hội, bỗng nhiên bạn sẽ trở nên nhận biết một
hiện tượng mới, một điều mới xảy ra bên trong bạn - đó là xã
hội giúp bạn được một mình, còn một mình lại giúp cho bạn
có quan hệ sâu sắc với mọi người. Người chưa bao giờ sống
trong một mình không thể biết được cái đẹp của mối quan
hệ; không thể biết được, tôi nói, bởi vì người đó chưa bao
giờ một mình cả. Người đó chưa bao giờ là cá nhân - làm sao
người đó có thể biết được cái đẹp của mối quan hệ? Người
chưa bao giờ sống trong xã hội không thể biết được niềm cực
lạc của một mình. Người được sinh ra tại nơi đơn độc, rồi
được lớn lên trong một nơi đơn độc, bạn có nghĩ rằng người
đó cực lạc không? Bạn nghĩ người đó sẽ tận hưởng nỗi niềm
một mình? Người đó chỉ trở thành ù lì và đần độn.
Lên núi, lên Himalaya đi. Mọi người đang sống ở đấy -
họ đã sống ở đấy hàng nghìn năm nay, họ được sinh ra ở đấy
- nhưng tuy bạn cảm thấy Himalaya đẹp làm sao thì họ lại
không cảm thấy điều đó. Trong khi bạn thích thú im lặng ở
đó, họ không thể tận hưởng được điều đó. Họ thậm chí còn
không biết rằng im lặng tồn tại. Khi họ đến thành phố họ
cảm thấy xúc động - hệt xúc động như bạn cảm thấy khi lên
núi. Những người sống ở Bombay, London và New York
cảm thấy xúc động khi họ lên Himalaya. Khi đến Bombay,
New York hay London, thế thì những người sống ở
Himalaya cảm thấy thế giới mới đẹp làm sao. Cái đối lập là
cần để cảm thấy - nó trở thành sự tương phản. Ngày là đẹp
bởi vì có đêm. Cuộc sống có niềm vui như thế bởi vì có cái
chết. Yêu trở thành điệu vũ bên trong bởi vì có ghét.
Tình yêu dẫn bạn tới đỉnh cao của tâm thức, bởi vì tình
yêu có thể bị mất. Bạn chẳng thể dựa vào cái gì được cả.
Khoảnh khắc này nó có đó rồi khoảnh khắc tiếp lại không có.
Khả năng của sự thiếu vắng nó đem lại chiều sâu cho sự hiện
diện của nó. Im lặng trở thành im lặng hơn khi trong bối
cảnh có tiếng ồn. Một chiếc máy bay mới bay ngang qua
khoảnh khắc trước đây. Bạn có thể nhìn nó theo hai cách:
nếu bạn là người bị rối loạn bên trong, bạn sẽ cảm thấy nó
như quấy rối cho im lặng; nếu bạn được tích hợp bên trong,
tiếng ồn của máy bay sẽ làm sâu sắc thêm cho cái im lặng ở
đây. Tiếng ồn trở thành nền tảng; nó tạo dạng, tạo hình cho
im lặng. Nó cho sự sắc nét. Im lặng khi máy bay bay qua còn
nhiều hơn nó trước đó. Điều đó phụ thuộc vào bạn.
Bao giờ cũng nhớ: đừng bị phụ thuộc vào mọi vật, tình
huống, điều kiện. Thế thì bạn có thể di chuyển. Đừng tránh
chuyển động, nếu không bạn sẽ trở nên cố định. Mọi người
đều sợ chuyển động bởi vì bạn bị phụ thuộc. Bạn không thể
ra khỏi núi của mình, ra khỏi cái một mình của bạn để tới thế
giới của bãi chợ, bởi vì bạn biết bạn sẽ bị rối loạn. Đây là
kiểu im lặng gì mà có thể bị bãi chợ làm cho rối trí? Nó
mang giá trị nào? Nó đáng giá gì? Nếu chợ có thể phá huỷ
nó, nếu thế giới này, thế giới nhàm chán này có thể phá huỷ
nó thì im lặng của bạn là rất bất lực. Nếu im lặng của bạn
thực sự có hiệu lực, nếu bạn đã đạt tới nó thì không gì có thể
phá huỷ được nó.
Không khó hiểu lắm về điều tôi đang nói về im lặng,
nhưng đấy là thái độ của tôi trong mọi phạm vi cuộc sống.
Nếu bạn thực sự là brahmachari, người vô dục thực sự, thì
bạn có thể chuyển vào trong dục và điều đó vẫn không phá huỷ vô dục của bạn. Điều này sẽ rất khó khăn để theo đuổi.
Nếu dục quấy rầy vô dục của bạn thì nó chẳng có giá trị gì.
Mang phẩm chất này vào bên trong đi.
Nếu bạn thực sự sống động, tràn đầy năng lượng, bạn có
thể chết một cách hạnh phúc. Chỉ những người yếu đuối mới
chết bất hạnh - bởi vì họ chưa bao giờ sống cả. Họ chưa bao
giờ thưởng thức niềm vui của cuộc sống. Họ bao giờ cũng hi
vọng và hi vọng và hi vọng, và cuộc sống chẳng bao giờ xảy
ra cho họ. Đó là lí do tại sao họ lại kinh hoảng cái chết.
Một người đã sống, bao giờ cũng sẵn sàng chết. Một
người đã thực sự sống, cũng sẵn sàng mọi lúc để chấp nhận
cái chết. Từ chấp nhận này không hay lắm - tốt hơn là chúng
ta nói đón chào cái chết, đón nhận nó một cách hạnh phúc,
vui vẻ. Thế thì chết là cuộc phiêu lưu. Nó phải là như vậy
nếu bạn đã sống thực sự. Thế thì chết không phải là kẻ thù,
chết là người bạn. Cuộc sống sâu sắc cho phép cái chết, cuộc
sống nông cạn lẩn tránh nó. Điều này là như vậy trong mọi
phạm vi cuộc sống.
Nếu bạn đã biết tình bạn là gì thì bạn sẽ không hoảng sợ
kẻ thù. Bạn sẽ không hoảng sợ! Thế thì sự thù nghịch có cái
đẹp của riêng nó. Nó cũng là một loại tình bạn - theo cực đối
lập. Nó là chuyện tình theo cực đối lập. Nó là sự tham dự, nó
là cam kết. Nếu bạn đã biết về tình bạn thì bạn sẽ yêu kẻ thù.
Đó chính là điều Jesus muốn nói khi ông ấy nói: Hãy yêu
kẻ thù của bạn. Không phải là điều người Ki tô giáo đã diễn
giải tất cả điều này qua nhiều thế kỉ. Bạn không thể yêu được
kẻ thù của mình - làm sao bạn có thể yêu được kẻ thù của
mình?
Nhưng tôi nói với bạn: Nếu bạn đã yêu những người bạn,
bạn sẽ yêu kẻ thù của mình - bởi vì một khi bạn biết được cái
đẹp của tình bạn thì bạn cũng đi đến biết được cái đẹp của sự
thù nghịch. Đó chính là tình bạn theo chiều ngược lại. Cả hai
đều cho, cả hai làm giầu cho cuộc sống bạn.
Các cực đối lập không thực sự là đối lập, sâu bên dưới
chúng có hài hoà lớn. Chúng là những bộ phận của toàn thể.
Đây chính là điều người Trung quốc nói: âm và dương,
chúng là bộ phận của một chuyển động, bộ phận của một
bánh xe - chúng không phải là hai. Chúng xuất hiện như hai
bởi vì chúng ta đã không nhìn sâu xuống dưới. Đó là vì con
mắt nông cạn của chúng ta, tâm trí không hiểu thấu, tâm thức
hời hợt của ta - đó là lí do tại sao chúng có vẻ như đối lập,
nếu không chúng đã không thế.
Cuộc sống và cái chết là bạn bè. Chúng tồn tại thông qua
lẫn nhau, chúng đóng góp cho nhau. Không có nhau cả hai
chúng đều không thể có đó chút nào. Cuộc sống có thể tồn
tại mà không có cái chết được không? Con người đã từng mơ
ước mãi về cách tiêu diệt cái chết. Đấy là thái độ của tâm trí,
tâm trí tuyến tính, tâm trí logic - làm sao tiêu diệt cái chết.
Tâm trí logic nói: nếu không có cái chết thì sự sống sẽ dư
dật. Logic đơn giản thế! Ngay cả đứa trẻ cũng hiểu số học
này: nếu không có cái chết thì sẽ có nhiều thêm sự sống.
Nhưng tôi bảo bạn: nếu không có cái chết thì cũng sẽ không
có sự sống.
Đó là lí do tại sao logic đơn giản bao giờ cũng là ảo
tưởng. Rõ ràng nó có vẻ phải : nếu không có kẻ thù thì toàn
bộ thế giới sẽ là bạn bè của bạn. Bạn nhầm. Nếu không có kẻ
thù thì sẽ không thể có tình bạn. Logic nói: nếu không có hận
thù thì tình yêu, tình yêu và thêm tình yêu sẽ có đó. Cho nên
các nhà logic đã cố gắng tiêu diệt phía đối lập. Họ không thể
tiêu diệt được nó, bởi vì cuộc sống còn lớn hơn mọi logic.
Điều may mắn là họ không thể nào tiêu diệt được phía đối lập, bởi vì họ không biết họ đang làm gì. Nếu phía đối lập
không có đó, thế thì đừng cứ tin rằng cuộc sống sẽ thêm nữa,
tình yêu sẽ thêm nữa, tình bạn sẽ thêm nữa, hạnh phúc sẽ
thêm nữa - không. Sẽ không có khả năng nào, bởi vì chính
nền tảng đã bị phá huỷ.
Biện chứng nói điều gì đó hoàn toàn mâu thuẫn, và biện
chứng thì đúng hơn cho cuộc sống. Biện chứng nói: Nếu bạn
muốn cuộc sống nhiều hơn, thế thì phải sẵn sàng hơn cho cái
chết.
Bạn có thể không nhận biết nhưng điều này vẫn xảy ra.
Khi bạn đang lái xe và bạn ngày một tăng thêm tốc độ, bạn
đang dính líu vào với tốc độ. Một điểm sẽ tới khi vào bất kì
khoảnh khắc nào cái chết có thể xảy ra. Thế thì bạn sống
động, thế thì ngọn lửa cuộc sống bùng cháy nhanh, sắc nét.
Đó là lí do tại sao tốc độ lại có sức hấp dẫn và từ lực thế -
bởi vì tốc độ đưa bạn tới gần với cái chết hơn. Khi bạn gần
với cái chết hơn, thì cuộc sống cũng gần hơn; nó tăng theo tỉ
lệ. Đó là lí do tại sao có quá nhiều hấp dẫn với chiến tranh
đến vậy - bởi vì trong chiến tranh cái chết ở ngay mọi xó
xỉnh, bao giờ cũng gần với bạn.
Bạn có thể nghĩ rằng người lính đi đánh nhau trên chiến
trường phải rất khổ. Bạn nhầm; nếu không thì chẳng ai muốn
đánh nhau làm gì. Họ không khổ. Điều thực là hoàn toàn đối
lập lại: khi họ quay lại thế giới thông thường họ mới khổ.
Khi họ trên chiến trường, trận đánh đang ở phía trước, họ
không khổ. Mọi nỗi khổ biến mất. Họ gần cái chết tới mức
lần đầu tiên họ cảm thấy sống động, và sự sống động của họ
ngày càng trở nên nhiều hơn khi cái chết càng tới gần hơn.
Khi tất cả xung quanh là bom đạn, pháo dọt chỗ này chỗ kia
và bất kì khoảnh khắc nào chúng cũng có thể gieo rắc cái
chết, vào những khoảnh khắc đó họ cảm thấy niềm cực lạc.
Họ đang va chạm, va chạm sâu sắc nhất với cuộc sống. Khi
cái chết hôn bạn, đấy cũng là cái hôn của cuộc sống. Đó là lí
do tại sao có nhiều hấp dẫn tới việc liều mình, dũng cảm.
Nếu bạn sợ bạn sẽ không thu được cuộc sống.
Tôi bảo bạn rằng thiền là dũng cảm nhất và cũng là mạo
hiểm nhất, bởi vì ngay cả trên chiến trường bạn cũng không
gần cái chết đến thế. Cho dù bạn có cảm thấy gần cái chết,
đó chỉ là cái chết vật lí. Cái chết vật lí có nghĩa là một cái
chết nông cạn - của lớp vỏ, của thân thể. Ngôi nhà của bạn
gần cái chết, không phải bạn; chỗ trú ẩn của bạn sắp bị phá
huỷ - không phải bạn. Nhưng trong thiền bạn sắp bị huỷ diệt
- không chỉ chỗ trú ẩn, mà người chủ, không chỉ ngôi nhà mà
là người chủ. Bản ngã sắp bị huỷ diệt. Cho nên người chiến
binh vĩ đại nhất bao giờ cũng quan tâm tới thiền.
Tôi muốn nói với bạn về một hiện tượng đã xảy ra ở Ấn
Độ, đã xảy ra ở Nhật Bản và sẽ xảy ra cho bất kì quốc gia
nào sản sinh ra các chiến binh. Tất cả các thiền nhân vĩ đại ở
Ấn Độ đều là kshatriya, chiến binh, không phải là brahmin.
Điều này có vẻ lạ kì. Brahmin đáng phải là thiền nhân vĩ đại.
Họ đã viết những lời bình chú về Upanishad, Gita, Veda. Họ
đã tạo ra siêu hình, và họ là các nhà siêu hình lớn nhất mà
thế giới đã từng biết tới. Không một ai, ở bất kì đâu trên thế
giới, có thể so sánh với brahmin trong những vấn đề có liên
quan tới trình bày bằng lời, liên quan đến logic. Họ rất tinh tế
nhưng họ không phải là thiền nhân lớn.
Phật là một thiền nhân vĩ đại; ông ấy là kshatriya, chiến
binh. Mahavira là một thiền nhân vĩ đại; ông ấy là kshatriya -
chiến binh - không phải là brahmin. Tất cả hai mươi bốn
tirthankara của Jaina giáo đều là chiến binh. Điều này có vẻ
kì lạ. Tại sao? Tại Nhật Bản, võ sĩ đạo samurai đã tồn tại -
chiến binh - những chiến binh vĩ đại nhất mà thế giới đã từng biết tới. Võ sĩ đạo là tuyệt đỉnh, khả năng tối thượng cho việc
là chiến binh. Trong mọi khoảnh khắc, võ sĩ đạo đều sẵn
sàng chết. Cả với những điều tầm thường võ sĩ đạo cũng sẵn
sàng chết, bạn không thể tưởng tượng nổi.
Tôi đã nghe một sự kiện lịch sử đã xảy ra ba trăm năm
trước đây. Một võ sĩ đạo samurai, một chiến binh vĩ đại, rất,
rất say. Bỗng nhiên ông ta được vua triệu hồi vì một lí do
nào đó, cho nên ông ta tới đó. Ông ta cố gắng tỉnh táo nhưng
say quá. Ông ta quên mất nghi lễ thông thường phải quì
xuống khá kiểu cách để lạy tạ nhà vua. Tất nhiên ông ta quì
xuống, nhưng không đúng như việc đáng phải thế.
Sáng hôm sau khi ông ta tỉnh lại ông lập tức tự xử mình.
Hara-kiri là một từ chắc bạn đã nghe thấy. Hara-kiri thuộc về
võ sĩ đạo, chiến binh. Khoảnh khắc họ cảm thấy có cái gì đó
sai - dù chỉ là một nghi lễ thông thường, mà nhà vua cũng
chẳng nói gì... Người chiến binh đó vĩ đại đến mức nhà vua
cũng không đả động đến điều đó chút nào - nhưng ông ta tự
xử mình. Ngày hôm sau, khi nhà vua biết được người chiến
binh đó đã tự xử mình, nhà vua đã khóc. Người chiến binh
đó có ba trăm đệ tử. Họ lập tức tự xử mình, bởi vì nếu thầy
đã làm điều sai thì đệ tử cũng phải làm theo.
Và bạn sẽ ngạc nhiên, điều đó dường như không thể tin
được, thế mà điều đó còn kéo dài cả trăm năm, một việc nhỏ
như vậy - nhiều đệ tử, và đệ tử của đệ tử, bởi vì một lần một
bậc thầy... Và đó là điều chưa bao giờ được nghe nói tới: một
võ sĩ đạo tới gặp vua bị quá say và làm sai điều gì đó. Với
những việc tầm thường, cái chết dường dễ dàng thế và trong
lòng bàn tay! Những võ sĩ đạo này đã tạo ra thiền Zen, một
truyền thống thiền dhyan vĩ đại nhất trên thế giới. Những võ
sĩ đạo này đã thiền sâu sắc.
Đây là cảm giác của tôi, rằng chừng nào bạn còn chưa
sẵn sàng chết, bạn không thể sẵn sàng thiền được. Chiến
tranh và thiền là đồng nghĩa, theo nghĩa sâu. Bất kì khi nào
có khả năng con người bạn bị phá huỷ, trong khoảnh khắc đó
ngọn lửa cuộc sống của bạn bùng cháy trong sự toàn bộ của
nó. Sự mãnh liệt tràn đầy đến với bạn.
Các phía đối lập đã gặp nhau. Bạn không cần phải cố cho
bất kì việc gặp nhau nào, cho bất kì sự tổng hợp nào của
chúng; chúng đã hội ngộ, chúng đã trong hài hoà sâu sắc.
Bạn không trong hài hoà, đó là vấn đề.
Cho nên khi bạn mạnh khoẻ, bạn cảm thấy hoạt bát, đem
hoạt bát đó vào cả lúc bạn ốm đau, không khoẻ. Tôi bảo bạn
rằng cảm giác hoạt bát không phụ thuộc gì vào sức khoẻ.
Cảm giác hoạt bát là cảm giác bên trong; nó không phụ
thuộc vào thân thể. Bạn có thể mang nó ngay cả khi ốm.
Ramana Maharshi sắp chết. Ông ấy bị ung thư, ung thư
họng, và ông gần như không thể nói, không thể ăn được thứ
gì. Nhưng tất cả mọi người quanh ông ấy trong những ngày
cuối của ông ấy đều ngạc nhiên - ông ấy hạnh phúc thế. Mắt
ông ấy tràn đầy sự hoạt bát tinh tế. Điều kiện thân thể ông ấy
đang tàn lụi, toàn bộ thân thể ông ấy tàn lụi - nhưng Ramana
thì không; ông vẫn khoẻ mạnh như thường.
Có lần một bậc thầy sắp chết. Ông ấy đã già lắm, gần
một trăm tuổi. Các đệ tử đều ở đó - họ không thể khóc được
vì ông ấy đang cười. Họ không thể khóc bởi vì điều đó có vẻ
vô lí quá. Người này hạnh phúc, sôi sục hạnh phúc như đứa
trẻ - tận hưởng hơi thở cuối cùng. Họ chỉ có thể khóc khi ông
ấy đã chết.
Và một ai đó hỏi: Khi thầy còn sống, tại sao các ông
không khóc? 

Họ đáp: Khóc dường như ngớ ngẩn thế. Nhìn vào khuôn
mặt thầy, nhìn vào mắt thầy, dường như là thầy đang đi vào
cõi giới cao hơn của sự hiện hữu, dường như là cái chết chỉ
là cánh cửa đi tới điều thiêng liêng, dường như là thầy không
chết đi, thay vì thế thầy đang tái sinh. Và thầy không phải là
ông già; nếu bạn nhìn vào mắt thầy, thầy là đứa trẻ - thân thể
thầy là già thôi.
Sự hoạt bát có thể được đem theo. Ngay cả khi bạn ốm
nguy kịch bạn vẫn có thể duy trì hoạt bát bên trong. Bạn biết
điều khác: ngay cả khi hoàn toàn mạnh khoẻ bạn vẫn còn
không hoạt bát. Bạn biết điều đó, cho nên điều khác là có
thể: hoàn toàn mạnh khoẻ và bạn lại khổ; hoàn toàn trẻ trung
và sinh động mà dường như trên giường chết, bằng cách nào
đó bạn mang công việc cuộc sống như gánh nặng, sức nặng
chết trên trái tim. Bạn đang sống bởi vì bạn không thể làm gì
khác được. Bạn có thể làm gì? Bạn đang sống, bạn đã thấy
mình đang sống, cho nên bạn mang điều đó. Nhưng cuộc
sống không phải là hiện tượng cực lạc cho bạn, bạn không
vui về nó, không mở hội nó.
Sống là ân huệ lớn lao thế. Cho dù chỉ một khoảnh khắc
sống và nhận biết cũng đã quá nhiều. Bạn được trao cho một
cuộc sống dài và nhiều kiếp sống nữa thế mà bạn không cám
ơn, bởi vì chừng nào bạn còn chưa mở hội nó, làm sao bạn
có thể cảm thấy lòng biết ơn, sự cám ơn? Hoàn toàn trẻ
trung, sống động nhưng bên trong bạn mang nỗi khổ.
Đang chết, người hiểu biết sẽ mang cả sự hoạt bát.
Cái cười sẽ đến từ phía bên trong người đó, từ chính cốt
lõi bản thể người đó.
Đừng cố gắng tổng hợp các cực đối lập của cuộc đời.
Được tích hợp đi. Và khi tôi nói được tích hợp tôi muốn nói,
bất kì điều gì bạn cảm thấy trong một mình, đem nó vào bãi
chợ; bất kì điều gì bạn cảm thấy trong thiền, đem nó vào tình
yêu - bởi vì trong tình yêu người khác sẽ hiện diện, trong
thiền bạn một mình. Sớm hay muộn mọi việc sẽ được giải
quyết theo cách của chúng. Bạn không cần giải quyết chúng;
bạn đơn giản giải quyết cho chính bản thân mình. Để cho
bản thân mình lắng đọng, và mọi việc sẽ đi vào thu xếp riêng
của chúng - chúng bao giờ cũng được thu xếp, chúng bao giờ
cũng đi theo bạn. Một khi bạn đã được lắng đọng, toàn bộ
thế giới được lắng đọng. Một khi bạn đã trong hài hoà, toàn
bộ thế giới cũng trong hài hoà. Một khi hoà hợp bên trong
được đạt tới, không còn bất hoà trong thế giới.
Nhấn mạnh của tôi, toàn bộ nhấn mạnh, tuyệt đối nhấn
mạnh là: lắng đọng. Đừng cố tìm bất kì hài hoà nào trong các
cực đối lập. Bạn không bao giờ tìm thấy nó đâu, và nếu bạn
cố quá nhiều, bạn sẽ càng rối loạn hơn - bởi vì điều đó là
không thể được!
Một điều khác bạn cũng đã hỏi tới: rằng trong khi ở cùng
tôi bạn cảm thấy hoạt bát, bạn cảm thấy im lặng, bạn cảm
thấy mọi thứ đều có thể. Điều đó nữa cũng có thể trở thành
phụ thuộc. Thế thì khi bạn không bên tôi, mọi thứ dường như
không thể được nhiều hơn, mọi thứ dường như không hài
hoà với nhau nhiều lắm. Bạn bị lẫn lộn.
Trong khi ở cùng với tôi bạn cảm thấy im lặng bởi vì
phần bạn ít đi hơn. Trong khi cùng với tôi, ngồi cạnh tôi,
từng khoảnh khắc bạn trở nên vô ngã, những lúc bạn không
có đó, bạn đơn giản cùng với tôi. Rào chắn bị phá vỡ, bức
tường biến mất. Vào khoảnh khắc đó tôi đang chảy trong
bạn. Mọi thứ dường như có thể. Xa khỏi tôi bạn thu lại bức
tường của mình. Bạn có đó. Mọi thứ không còn đẹp như thế
nữa. Cho nên cố hiểu điều điều đang xảy ra, và mang hiểu biết đó khi bạn đi xa khỏi tôi. Điều gì đang xảy ra? Khi mọi
thứ dường như có thể, ngay cả chứng ngộ cuối cùng dường
như cũng có thể, thì điều gì xảy ra? Bạn không có đó. Không
có bạn mọi thứ đều có thể; có bạn mọi thứ thành không thể.
Bạn là vấn đề.
Lắng nghe tôi bạn quên mất. Nếu bạn quên, bạn không
có đó - bởi vì sự hiện hữu của bạn có đó, bản ngã, chỉ là hiện
tượng tinh thần. Bạn phải tạo ra nó vào mọi khoảnh khắc.
Hệt như đạp xe đạp. Bạn phải đạp xe; nếu bạn dừng đạp chỉ
một khoảnh khắc, xe cũng dừng. Có đà, một ít đà; xe sẽ đi
vài mét thế rồi sẽ dừng. Nếu bạn muốn xe tiếp tục đi bạn
phải tiếp tục đạp. Đó là quá trình liên tục. Chuyển động của
xe đạp không phải là cái gì vĩnh cửu, nó phải được tạo ra mọi
khoảnh khắc. Bản ngã cũng phải đạp trong mọi khoảnh khắc
- và bạn đang đạp nó.
Khi bạn ở đây, việc đạp dừng lại. Bạn có liên quan nhiều
với tôi. Sự tập trung và chú ý hoàn toàn của bạn chuyển vận.
Cũng tựa như đứa trẻ tập đi xe. Nó tò mò về mọi thứ. Nó
nhìn cây cối với hàng trăm con vẹt đang huyên thuyên đây
đó và nó ngã khỏi xe bởi vì sự chú ý của nó đã di chuyển. Nó
dừng đạp, nó quên rằng nó đang trên xe và rằng nó phải tiếp
tục đạp.
Đứa trẻ nhỏ ban đầu thấy khó đạp xe bởi một lí do - vì
chúng quá tò mò với mọi thứ. Không nước nào cấp bằng lái
xe cho trẻ con, chỉ bởi vì chúng quá tò mò. Chúng sẽ quên.
Mọi khoảnh khắc chú ý hoàn toàn của nó có thể chuyển tới
bất kì đâu và chúng sẽ quên rằng chúng đang lái xe, rằng
chúng có một công cụ nguy hiểm trong tay và tính mạng
những người khác cũng bị nguy hiểm. Chúng không tập
trung được. Tâm thức của chúng chảy đi mọi nơi.
Trong khi bạn ở đây, bạn có quan hệ chặt chẽ với tôi,
tham gia rất nhiều vào đó, bạn quên mất việc đạp. Và trong
khoảnh khắc nào đó, khi bạn quên mất bản thân mình hoàn
toàn, im lặng hạ xuống bạn, phúc lạc nảy sinh, mọi thứ
dường như có thể. Bạn trở thành điều thiêng liêng - đó là lí
do tại sao mọi thứ dường như có thể. Chỉ với thượng đế thì
mọi thứ mới có thể. Với thượng đế không gì là không thể
được. Trong khoảnh khắc đó bạn trở thành tựa thượng đế.
Xa khỏi tôi, bạn quay trở lại lần nữa - tâm trí bạn bắt đầu
suy nghĩ, bạn bắt đầu đạp xe, rồi bạn đạp nhiều hơn vì bạn
phải bù. Bạn đã không đạp xe trong một khoảng thời gian,
cho nên bạn đạp nhiều hơn để bù lại. Bản ngã tăng cường
quay lại. Bạn mất tiếp xúc với cái ta của mình.
Với tôi, điều thực sự xảy ra là ở chỗ bạn tiếp xúc nhiều
hơn với cái ta của bạn. Bản ngã không có đó. Bạn ở sâu
trong tiếp xúc với cái ta của mình; cội nguồn bên trong của
bạn có sẵn cho bạn, tuôn chảy. Không có khối chắn năng
lượng. Xa tôi, mọi khối chắn quay lại, thói quen cũ trở lại.
Thế thì mọi việc dường như không còn tốt như thế nữa. Thế
thì toàn bộ hiện tượng ở cùng với tôi dường như giống mơ.
Bạn không thể tin được nó. Nó tựa như phép mầu - và bạn
nghĩ rằng tôi có thể đã làm điều gì đó. Tôi đã không làm điều
gì cả. Không ai có thể làm được bất kì cái gì cho bạn. Nó đã
xảy ra bởi vì bạn cho phép nó.
Khi bạn đi xa khỏi tôi, đem theo cảm giác này. Bất kì cái
gì bạn cảm thấy ở đây, đem nó theo bạn. Thế thì càng ngày
bạn sẽ càng ít cần đến tôi hơn. Nếu không, tôi sẽ trở thành
liều ma tuý. Thế thì mọi sáng tỉnh dậy bạn lại bắt đầu khao
khát về tôi. Thế thì bạn lại sẵn sàng tới tôi, một thôi thúc sâu
sắc - thế thì tôi trở thành liều ma tuý. Thế thì bạn sẽ ngày
càng phụ thuộc vào tôi hơn. Đấy không phải là con đường để đạt tới satori, samadhi hay chứng ngộ. Đấy không phải là
con đường. Nếu bạn trở thành phụ thuộc vào tôi, tôi là ma
tuý và thế thì tôi là huỷ diệt. Nhưng đấy là do bạn, người có
thể biến tôi thành ma tuý.
Bất kì cái gì bạn cảm thấy khi gần tôi, trong sự hiện diện
của tôi, cùng với tôi, đem nó theo bạn. Bạn phải đi đến điểm
mà dù cùng tôi hay không cùng tôi, bạn vẫn nguyên như thế.
Thế thì tôi là sự giúp đỡ, thế thì tôi không phải là tù túng.
Thế thì tôi là sự tự do đối với bạn - và tôi phải trở thành sự tự
do đối với bạn. Khi tôi nói tôi phải trở thành sự tự do với
bạn, điều đó có nghĩa là bạn phải đi đến điểm bạn cũng tự do
với tôi. Nếu đấy là sự phụ thuộc thường xuyên và bạn không
được tự do, điều đó chẳng ích gì, nó chỉ làm trì hoãn mọi
thứ. Thầy thực sự bao giờ cũng làm cho đệ tử được tự do với
mình. Đó là mục đích. Đến với tôi, đi khỏi tôi, nhưng mang
theo cảm giác ấy với bạn. Bạn vẫn nguyên như thế. Chuyển
vào các cực đối lập nhưng bao giờ cũng còn là một. Thế thì
mọi thứ đều có thể, bởi vì bạn là cội nguồn của mọi năng
lượng.
Bạn có cội nguồn từ tất cả cuộc sống trong bạn. Tất cả
những điều đang xảy ra trong cuộc sống đều đang xảy ra từ
cùng cội nguồn mà từ đó bạn đã xảy ra. Bạn có quan hệ với
nó, bạn là một với nó. Nếu chim có thể hạnh phúc đến thế và
hót, thì bạn cũng có thể như vậy, bởi vì cùng cội nguồn cung
cấp cho chúng hạnh phúc, việc hót. Cùng cội nguồn đó cũng
có sẵn cho bạn, nhưng bằng cách nào đó bạn đã tạo ra khối
chắn. Nếu cây xanh đến thế, vậy ở nhà, không lo nghĩ, bạn
cũng có thể giống như vậy, bởi vì nhựa sống đến cho cây
cũng đang đến cho bạn. Bạn có thể quên mất điều đó, nhưng
nó có đấy.
Tất cả những cái đã xảy ra trong cuộc sống, tất cả những
cái đang xảy ra quanh bạn, tất cả những bí ẩn này, đều là của
thừa kế của bạn. Nhận lấy nó đi. Nó vẫn đang bị phí hoài
không được nhận chỉ bởi phía bạn trong khi bạn tiếp tục đi
ăn xin. Vương quốc có đó và vương quốc cứ phí hoài còn
bạn thì đi ăn xin. Nhận lấy nó đi!
Đây là cách để nhận lại nó: duy trì cùng một điều khi
chuyển sang các cực đối lập. Đó chính là điều Krishna nói
trong Gita: Trong đau đớn hay vui thích, hãy là một; trong
thành công hay thất bại, hãy là một. Bất kì điều gì xảy ra, để
cho nó xảy ra - bạn vẫn còn nguyên. Nguyên vẹn này sẽ cho
bạn sự toàn vẹn.
Một điều nữa bạn đã hỏi: đó là tôi nói bạn nên sống
trong thế gian, đừng từ bỏ nó, và vậy mà hãy hoàn toàn điên
khùng và cực lạc. Điều này dường như khó khăn, bởi vì thế
thì làm sao bạn có thể sống bình thường trong thế giới, trong
mối quan hệ với mọi người được? Có đấy, tôi nói điều này
cho bạn.
Một điều: từ bỏ thế giới là điều xấu đối với tôi, bởi vì
điều đó có nghĩa là từ bỏ món quà mà Thượng đế đã trao cho
bạn. Bạn không tạo ra được cuộc sống. Bạn không có đó bởi
chọn lựa của bạn. Đó là món quà. Từ bỏ nó là đang chống lại
Thượng đế. Mọi từ bỏ đều là chống lại Thượng đế. Đó là
việc nói không. Đó là lí do tại sao những người từ bỏ lại trở
thành bản ngã hơn. Khoảnh khắc bạn từ bỏ bạn nói: Tôi khôn
hơn cuộc sống, tôi khôn hơn cội nguồn thiêng liêng nơi bắt
nguồn cho mọi điều. Khi bạn từ bỏ bạn nói: Tôi chọn đấy.
Khi bạn từ bỏ bạn dùng ý chí của mình - và ý chí tạo ra bản
ngã.
Khi tôi nói đừng từ bỏ là tôi định nói: Đừng là ý chí,
đừng là người chọn lựa. Bất kì cái gì đang xảy ra cũng không phải đang xảy ra vì bạn, cho nên bạn là ai mà chọn điều này
điều khác? Cứ để cho nó xảy ra. Bạn có thể làm được gì? Để
cho nó xảy ra; đừng bị khuấy động bởi nó. Từ bỏ chỉ là trốn
chạy. Bởi vì bạn bị tổn thương, bởi vì bạn bị khuấy động nên
bạn từ bỏ. Bạn từ bỏ tình huống, bạn không từ bỏ thái độ gây
ra tổn thương. Bạn không từ bỏ trái tim với bao nhiêu vết
thương mà bất kì ai cũng có thể làm đau nó. Bạn không từ bỏ
tâm trí đang ốm yếu, bao giờ cũng sẵn sàng bị khuấy động.
Bạn từ bỏ thế giới - điều dễ dàng hơn cả. Bạn trốn lên
Himalaya, nhưng tất cả những cái bên trong bạn sẽ vẫn đi
cùng với bạn. Điều đó không tạo ra khác biệt gì. Đây chỉ là
lừa dối.
Vẫn còn được tích hợp, vẫn còn im lặng, vẫn còn hạnh
phúc và cho phép thế giới xảy ra. Bạn là ai mà từ bỏ hay
không từ bỏ? Bạn thấy mình ở đâu thì cứ ở đấy. Được tích
hợp và im lặng và hạnh phúc. Đừng lên Himalaya, tạo ra
Himalaya bên trong đi - đó là điều tôi muốn nói khi tôi nói
đừng từ bỏ. Đừng lên núi, tạo ra im lặng đó ở bên trong, để
cho bất kì khi nào bạn di chuyển, núi cũng di chuyển theo
với bạn. Mối quan hệ là đẹp bởi vì nó là tấm gương. Nhưng
có những kẻ đần - những người thấy khuôn mặt mình trong
gương và thấy nó xấu xí cho nên họ đập vỡ gương. Logic là
rõ ràng: cái gương này làm cho họ xấu đi cho nên phải phá
huỷ cái gương và thế thì bạn sẽ đẹp.
Quan hệ là tấm gương. Bất kì khi nào bạn có quan hệ với
một người - vợ, chồng, bạn, người yêu và kẻ thù - tấm gương
liền có đó. Vợ phản chiếu chồng. Bạn có thể thấy bản thân
mình ở đó. Và nếu bạn thấy người chồng xấu xí, đừng từ bỏ
vợ - cái xấu xí đó là trong bạn. Vứt bỏ cái xấu đó. Tấm
gương này là đẹp; cám ơn tấm gương này.
Nhưng kẻ đần và hèn nhát bao giờ cũng chạy trốn và từ
bỏ; người dũng cảm và khôn ngoan bao giờ cũng sống trong
quan hệ và dùng nó như tấm gương. Sống với ai đó là cách
soi gương thường xuyên xung quanh bạn. Vào mọi khoảnh
khắc, người khác làm lộ ra bạn, phơi bầy bạn. Quan hệ càng
gần, gương càng rõ; quan hệ càng xa, gương càng không rõ
rệt bằng. Đó là lí do tại sao mọi từ bỏ đều thực sự trở thành
từ bỏ tình yêu. Vợ và chồng - điều đó trở thành cơ sở cho
việc phá vỡ mối quan hệ, bởi vì sống hai mươi bốn giờ với
một người trong cùng một ngôi nhà, hai mươi bốn giờ có
quan hệ...
Ngay cả khi người vợ không nói gì, không nói lời nào
với chồng mình, cô ấy vẫn đang phản chiếu. Ngay cả khi
người chồng chỉ chúi mũi đọc báo, anh ta vẫn đang phản
chiếu. Với cách anh ta cầm báo, người vợ biết rằng báo chỉ
để tạo nên bức tường. Anh ta lẩn đằng sau nó. Anh ta giả bộ
với mình là anh ta đang đọc báo. Anh ta có thể đọc cùng một
tin tức hai lần, ba lần. Anh ta có thể chẳng đọc chút nào,
nhưng cứ lướt qua các hàng chữ một cách máy móc. Nhưng
cách anh ta tự giấu mình sau tờ báo trở thành tấm gương.
Anh ta tránh mặt vợ, anh ta chán ngấy vợ, anh ta không
muốn vợ ở đấy nữa, anh ta không muốn nhìn vợ, gặp vợ. Sự
có mặt của cô ấy, chính sự có mặt đó là điều nặng nề. Bằng
cách nào đó anh ta muốn thoát ra.
Khi bạn đang trong tình yêu, ngôn ngữ là không cần tới.
Cử chỉ... thậm chí im lặng cũng trở thành hùng biện. Soi
gương thường xuyên tiếp diễn, và mọi người xấu bởi vì cái
đẹp là cái gì đó chỉ xảy ra dần dần, khi bản thể bên trong của
bạn được bộc lộ dần ra. Bản ngã bao giờ cũng xấu. Cho nên
chỉ khi bản ngã không có đó, người ta mới trở thành đẹp
được. Chính bản ngã được soi gương. 

Bất kì ai thường xuyên hay nhắc bạn rằng bạn xấu đều
trở thành kẻ thù - bạn muốn từ bỏ. Nhưng liệu có khôn
ngoan không khi bạn từ bỏ tấm gương? Điều đó là ngu xuẩn.
Cho dù không ai soi gương bạn, bạn sẽ vẫn như thế. Bạn
thậm chí còn phát triển thêm theo cùng hướng khi không có
ai nhắc nhở bạn. Gương đẹp và tốt. Nó có ích cho bạn. Và
nếu bạn tỉnh táo, dần dần bạn có thể vứt bỏ bản ngã. Thế thì
trong tấm gương của người khác cái ta đẹp của bạn sẽ bộc lộ.
Một khi bạn là cái không, mây trắng, thế thì tất cả các hồ
trên thế giới sẽ bộc lộ mầu trắng của bạn, thế thì mọi hồ trên
thế giới sẽ bộc lộ sự buông bỏ trôi nổi của bạn. Cho nên tôi
nói chỉ có một thứ cần từ bỏ và đó là sự từ bỏ, không gì
khác.
Sống nơi Thượng đế hiện hữu, hay cái toàn thể - nếu bạn
không thích từ Thượng đế, cũng không hề gì, đấy chỉ là từ
ngữ. Cho nên Thượng đế hay cái toàn thể - bất kì nơi đâu
bạn thấy cái toàn thể đã đặt bạn vào, ở đó đi. Cái toàn thể
chưa bao giờ đặt bất kì ai vào từ bỏ - chưa bao giờ. Cái toàn
thể bao giờ cũng ném bạn vào mối quan hệ, bởi vì không ai
được sinh ra một mình, không ai có thể vậy . Ít nhất mẹ, bố
sẽ được cần tới; xã hội, gia đình sẽ được cần tới. Cái toàn thể
bao giờ cũng ném bạn vào mối quan hệ. Đó là lí do tại sao
tôi nói từ bỏ là đang chống lại Thượng đế.
Gurdijeff có nhiều ý kiến sáng suốt. Một trong những
điều sáng suốt của ông ấy là ở chỗ tất cả những người tôn
giáo đều chống lại Thượng đế. Điều này lạ kì nhưng đúng.
Và tôi chấp nhận hoàn toàn ông ấy; ông ấy nói phải. Mọi
người tôn giáo đều chống lại Thượng đế, bởi vì họ tự đặt
mình ra làm quan toà: điều này sai, điều kia phải; điều này
nên làm, điều kia không nên làm; người này nên loại ra khỏi
thế giới. Thượng đế ném bạn vào thế giới, và cái gọi là người
thuyết giảng tôn giáo dạy bạn từ bỏ nó.
Tôi không phải là loại người tôn giáo đó. Tôi là cùng với
Thượng đế, với cái toàn thể. Dù nó dẫn bạn đến đâu, di
chuyển tựa đám mây; di chuyển với ngài, và trao bản thân
bạn một cách toàn bộ cho cái toàn thể. Điều duy nhất phải
nhớ là các cực đối lập - im lặng, vô tư, cân bằng, tích hợp.
Bạn nói điều đó sẽ khó khăn. Đúng, nó sẽ khó khăn. Nếu
bạn cực lạc thì sẽ khó khăn trong một gia đình bệnh hoạn -
mà mọi gia đình đều bệnh hoạn cả. Sẽ phải sống dường như
bạn bị buộc phải sống trong nhà thương điên - điều đó sẽ khó
khăn đấy, bởi vì mọi người ở đó đều điên cả. Vậy bạn có thể
làm được gì? Nếu bạn bị ném vào nhà thương điên - bạn
không điên còn mọi người khác điên - bạn sẽ làm gì? Nếu
bạn thực sự không điên, bạn sẽ hành động một cách điên
khùng. Đó là cách thức khôn ngoan nhất ở đó, như vậy
chẳng ai biết được rằng bạn là lành mạnh, bởi vì nếu họ biết
được điều đó họ sẽ tạo ra rắc rối. Trong nhà thương điên
người khôn ngoan thực sự sẽ hành động còn điên dại hơn bất
kì người điên nào khác. Đó là trạng thái an toàn nhất ở đó.
Cho nên trong cuộc sống này, nơi mọi người đều điên cả,
bạn có thể làm gì? Toàn bộ hành tinh này là nhà thương điên,
nhà thương điên lớn. Mọi người đều bệnh hoạn, ốm yếu, tật
bệnh, bất thường, bạn có thể làm được gì? Hành động! Cùng
mọi người, khi bạn cảm thấy có thể, đừng cố tạo ra những
rắc rối không cần thiết - chỉ hành động và tận hưởng hành
động. Với mọi người, hành động; với bản thân bạn, cực lạc
điên dại. Tôi ngụ ý gì? Tôi ngụ ý nếu ai đó đã chết trong nhà
hàng xóm, bạn sẽ làm gì? Cực lạc điên dại ở đó à? Thế thì
bạn sẽ ăn đòn. Kêu khóc vào, hành động đẹp - bởi vì đó
chính là điều cần thiết trong toàn bộ tình huống bệnh hoạn, nơi mà cái chết không được chấp nhận, nơi mà cái chết là
điều độc ác. Đừng tạo ra bất kì rắc rối nào với bất kì ai. Nếu
bạn khôn ngoan, hành động - và hành động đẹp đến mức
không ai kêu khóc được như bạn. Tận hưởng nó! Đó là điều
bên trong của bạn. Làm cho nó thành cực lạc! Nhưng với bên
ngoài, với những người xung quanh bạn, hành động đẹp.
Là diễn viên trong thế giới đi. Khi bạn là diễn viên bạn
không bị khuấy động, bởi vì thế thì bạn biết đấy là hành
động vừa phải. Toàn bộ cuộc sống là vở kịch tâm lí lớn. Là
diễn viên ở đó đi, và bên trong vẫn còn đầy cực lạc vô ngã
của bạn.