Phật nói:
Ngày xưa có một người,
thất vọng về bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch những
đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Do đó, Phật trích dẫn gatha:
"Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng,
thì không có dục vọng lẫn luân hồi.
Phật nói,
Gatha này đã được Kashyapadbuddha dạy
trước đây.
Phật nói:
"Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ,
và từ lo nghĩ nảy sinh sợ hãi.
Xa khỏi đam mê
và không sợ hãi, không lo nghĩ."
Ngày xưa có một người,
thất vọng về bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch những
đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Do đó, Phật trích dẫn gatha:
"Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng,
thì không có dục vọng lẫn luân hồi.
Phật nói,
Gatha này đã được Kashyapadbuddha dạy
trước đây.
Phật nói:
"Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ,
và từ lo nghĩ nảy sinh sợ hãi.
Xa khỏi đam mê
và không sợ hãi, không lo nghĩ."
Con người trong khổ, và con người vẫn còn trong
khổ hàng thế kỉ nay. Hiếm khi bạn có thể tìm thấy
một người không khổ. Điều đó hiếm hoi đến độ gần
như không thể tin nổi. Đó là lí do tại sao người ta
chưa bao giờ tin vào chư phật. Mọi người không tin
rằng họ đã bao giờ tồn tại. Mọi người không thể tin
được vào điều đó. Họ không thể tin được vào điều đó
bởi vì khổ riêng của họ. Khổ đến mức, và họ bị dính
mắc vào nó sâu đến mức họ chẳng thấy lối thoát nào
là có thể cả.
Chư phật phải đã được tưởng tượng ra - mọi
người nghĩ - phật là giấc mơ của nhân loại. Đó là điều
Sigmund Freud nói: Phật là việc hoàn thành ước
muốn. Con người muốn được là cách đó, con người
ham muốn thoát khỏi khổ, con người muốn có cái im
lặng đó, cái an bình đó, cái phúc lành đó - nhưng điều đó đã không xảy ra. Và Freud nói không có hi vọng -
điều đó không thể nào xảy ra được bởi chính bản chất
của mọi vật. Con người không thể nào trở nên hạnh
phúc được.
Freud phải đã được mọi người nghe rất say mê và
rất sâu sắc. Ông ấy không thể nào bị bác bỏ dứt khoát
được; ông ấy là một trong những tâm trí xuyên thấu
nhất đã từng có. Và khi ông ấy nói rằng hạnh phúc là
không thể được, và khi ông ấy nói rằng việc hi vọng
về hạnh phúc là hi vọng về điều không thể được, thì
ông ấy ngụ ý điều đó. Quan sát riêng của ông ấy về
khổ của con người đã dẫn ông ấy tới kết luận này. Kết
luận này không phải là kết luận của triết gia. Freud
không phải là người bi quan. Nhưng khi quan sát
hàng nghìn người, đi sâu hơn vào trong con người họ,
ông ấy đã nhận ra rằng con người được tạo ra theo
cách con người là một quá trình có sẵn của việc bị
khổ. Nhiều nhất thì con người có thể trong thoải mái,
nhưng không bao giờ trong cực lạc. Nhiều nhất thì
chúng ta có thể làm cho cuộc sống chút ít thuận tiện
hơn - qua công nghệ khoa học, qua thay đổi xã hội,
qua nền kinh tế tốt hơn, và qua những thứ khác -
nhưng con người sẽ vẫn còn khổ hệt như trước.
Làm sao Freud tin được vị phật đã bao giờ tồn
tại? Thanh thản như thế dường như chỉ là giấc mơ.
Nhân loại đã từng mơ về Phật.
Ý tưởng này nảy sinh bởi vì Phật hiếm thế, ngoại
lệ thế. Ông ấy không phải là qui tắc. Tại sao con
người vẫn còn trong nhiều khổ thế? Và phép màu là ở
chỗ mọi người đều muốn hạnh phúc. Bạn không thể
nào tìm ra được một người muốn khổ, và vậy mà mọi
người vẫn đang khổ. Mọi người đều muốn hạnh phúc,
phúc lạc, an bình, im lặng, mọi người đều muốn trong
vui sướng, mọi người đều muốn mở hội - nhưng
dường như điều đó là không thể được. Bây giờ, phải
có nguyên nhân rất sâu sắc nào đó, sâu đến mức phân
tích của Freud cũng không thể nào đạt tới nó được,
sâu tới mức logic không thể nào thấm vào nó được.
Trước khi chúng ta đi vào những lời kinh này,
những điều cơ sở cần phải được hiểu: Con người
muốn hạnh phúc, đó là lí do tại sao con người khổ.
Bạn càng muốn được hạnh phúc hơn, bạn sẽ càng khổ
hơn. Bây giờ điều này là rất ngớ ngẩn, nhưng điều
này là nguyên nhân gốc rễ. Và khi bạn hiểu quá trình
tâm trí con người vận hành, bạn sẽ có khả năng hiểu
nó.
Con người muốn hạnh phúc, do đó con người tạo
ra khổ. Nếu bạn muốn thoát khỏi khổ, bạn sẽ phải
thoát khỏi ham muốn về hạnh phúc của mình - thế thì
không ai có thể làm cho bạn khổ được. Đây là điều
Freud đã bỏ lỡ. Ông ấy đã không thể nào hiểu được
rằng chính ham muốn về hạnh phúc có thể là nguyên
nhân của khổ. Làm sao mà điều đó lại xảy ra được?
Tại sao ngay chỗ đầu tiên bạn ham muốn hạnh phúc?
Và nó làm gì cho bạn, ham muốn về hạnh phúc đó?
Khoảnh khắc bạn ham muốn hạnh phúc, bạn đã đi
xa khỏi hiện tại, bạn đã đi xa khỏi sự tồn tại, bạn đã đi
vào tương lai - cái không ở đâu cả, cái còn chưa tới.
Bạn đã đi vào trong mơ. Bây giờ, mơ không bao giờ
có thể được hoàn thành. Ham muốn của bạn về hạnh
phúc là mơ. Mơ này không thật. Qua cái không thật, chẳng ai đã bao giờ đạt tới được cái thật. Bạn đã đáp
chuyến tàu sai.
Ham muốn về hạnh phúc đơn giản chỉ ra rằng bạn
không hạnh phúc vào khoảnh khắc này. Và khổ là
những phóng chiếu vào tương lai để một lúc nào đó,
một ngày nào đó, theo cách nào đó, người đó sẽ hạnh
phúc. Từ khổ phóng chiếu của bạn mới sinh ra. Nó
mang chính hạt mầm của khổ. Nó tới từ bạn - nó
không thể khác với bạn được. Nó là con của bạn:
khuôn mặt của nó sẽ giống bạn; trong thân thể nó máu
bạn sẽ tuần hoàn. Nó sẽ là sự liên tục của bạn.
Bạn bất hạnh hôm nay; bạn phóng chiếu ngày mai
sẽ hạnh phúc, nhưng ngày mai là phóng chiếu của
bạn, của hôm nay của bạn, của bất kì cái gì bạn đang
là. Bạn bất hạnh - ngày mai sẽ tới từ cái bất hạnh này
và bạn sẽ bất hạnh hơn. Tất nhiên, từ nhiều bất hạnh
hơn bạn lại sẽ ham muốn nhiều hạnh phúc hơn trong
tương lai. Và thế thì bạn trong cái vòng luẩn quẩn:
bạn càng trở nên nhiều bất hạnh hơn, bạn lại càng
ham muốn hơn về hạnh phúc; bạn càng ham muốn
hơn về hạnh phúc, bạn càng trở nên bất hạnh hơn.
Bây giờ điều đó giống như con chó cứ bắt cái đuôi
của mình.
Trong Thiền họ có câu nói nào đó cho điều này.
Họ nói: Đánh xe. Nếu ngựa của bạn không đi và bạn
cứ đánh xe, thì điều đó chẳng ích gì. Bạn khổ, thế thì
bất kì cái gì bạn có thể mơ và bất kì cái gì bạn có thể
phóng chiếu đều sẽ đem tới nhiều khổ hơn.
Cho nên điều thứ nhất là không mơ, không phóng
chiếu. Điều thứ nhất là ở đây bây giờ. Dù nó là cái gì,
cứ ở đây bây giờ - và khải lộ vô cùng đang chờ đợi
bạn. Khải lộ này là ở chỗ không ai có thể bất hạnh
trong khi ở đây bây giờ.
Bạn đã bao giờ bất hạnh ở đây và bây giờ chưa?
Ngay khoảnh khắc này bạn đang đối diện với tôi: có
khả năng nào bất hạnh ngay bây giờ không? Bạn có
thể nghĩ về hôm qua và bạn có thể trở nên bất hạnh.
Bạn có thể nghĩ tới ngày mai và bạn có thể trở nên bất
hạnh. Nhưng ngay khoảnh khắc này, cái đập tim này,
nhịp đập này, khoảnh khắc thực này - bạn có thể bất
hạnh ngay bây giờ được không? không quá khứ nào,
không tương lai nào?
Bạn có thể đem khổ tới từ quá khứ, từ kí ức. Ai
đó xúc phạm bạn hôm qua và bạn có thể vẫn mang vết
thương ấy, bạn có thể vẫn mang vết đau ấy, và bạn có
thể vẫn cảm thấy bất hạnh về nó: Tại sao? Tại sao
điều đó đã xảy ra cho bạn? Tại sao người đó đã xúc
phạm bạn? Và bạn đã làm biết bao nhiêu điều tốt lành
cho người đó, và bạn bao giờ cũng giúp đỡ, bạn giờ
cũng bạn bè - mà người ấy lại xúc phạm bạn! Bạn
đang chơi với cái gì đó không còn nữa. Hôm qua đã
qua rồi.
Hay bạn có thể bất hạnh vì ngày mai. Ngày mai
tiền của bạn sẽ hết - bạn định ở đâu đây? Bạn sẽ đi ăn
ở đâu đây? Ngày mai tiền sẽ hết! - thế thì bất hạnh
bước vào.
Hoặc nó tới từ hôm qua, hoặc nó tới từ ngày mai,
nhưng nó chưa bao giờ ở đây bây giờ. Ngay khoảnh
khắc này, ngay lúc này, bất hạnh là không thể được.
Nếu bạn đã biết điều này nhiều, bạn có thể trở thành
vị phật. Thế thì không ai cản trở con đường của bạn
cả. Thế thì bạn có thể quên tất cả về Freuds. Thế thì hạnh phúc không chỉ là có thể - nó đã xảy ra rồi, nó
chỉ ở ngay trước bạn. Và bạn đang bỏ lỡ nó bởi vì bạn
cứ nhìn sang bên.
Hạnh phúc là nơi bạn đang hiện hữu, dù bạn ở bất
kì đâu, hạnh phúc đều có đó. Nó bao quanh bạn. Nó là
hiện tượng tự nhiên. Nó giống như không khí, giống
như bầu trời. Hạnh phúc không phải đi tìm: nó là
chính chất liệu làm nên vũ trụ này. Vui vẻ là chính
chất liệu làm nên vũ trụ này. Nhưng bạn phải có cái
nhìn thẳng, bạn phải có cái nhìn trực tiếp. Nếu bạn
nhìn sang bên, bạn lỡ.
Bạn lỡ bởi vì bạn. Ban lỡ bởi vì bạn có cách tiếp
cận sai.
Đây là chân lí nền tảng nhất Phật đem tới cho thế
giới. Đây là đóng góp của ông ấy. Ông ấy nói: Cứ để
quá khứ chết đi và đừng bao giờ nghĩ tới tương lai -
và thế rồi thử khổ xem. Bạn sẽ thất bại. Bạn không
thể nào khổ được. Thất bại của bạn là tuyệt đối chắc
chắn; điều đó có thể dự đoán trước được. Bạn không
thể nào xoay xở được, dù bạn hiệu quả đến đâu trong
khổ, dù bạn được huấn luyện thế nào, nhưng bạn
không thể tạo ra được khổ vào chính khoảnh khắc
này.
Ham muốn hạnh phúc giúp cho bạn nhìn đi đâu
đó khác, và bạn cứ bỏ lỡ. Hạnh phúc không phải được
tạo ra - hạnh phúc chỉ là để được thấy. Nó đã hiện
diện rồi. Chính khoảnh khắc này, bạn có thể trở nên
hạnh phúc, cực kì hạnh phúc.
Đây là cách thức điều đó đã xảy ra cho Phật. Ông
ấy là con vua. Ông ấy có mọi thứ nhưng không hạnh
phúc. Ông ấy đã trở nên ngày càng bất hạnh hơn - bạn
càng có nhiều, bạn càng trở nên bất hạnh hơn. Đó là
khổ của người giầu. Đó là điều đang xảy ra ở Mĩ ngày
nay: họ càng giầu hơn, họ càng trở nên bất hạnh hơn,
họ càng trở nên giầu hơn, họ càng lúng túng hơn phải
làm gì.
Người nghèo bao giờ cũng chắc chắn về cái gì
phải làm: họ phải kiếm tiền, họ phải làm nhà tốt, họ
phải mua xe, họ phải cho con vào đại học. Họ bao giờ
cũng có chương trình đang chờ đợi mình. Họ bận bịu.
Họ có tương lai. Họ có hi vọng: ngày này hay ngày
khác.... Họ vẫn khổ, nhưng hi vọng có đó.
Người giầu khổ và hi vọng cũng mất luôn. Khổ
của người đó là gấp đôi. Bạn không thể nào tìm được
người nào nghèo hơn người giầu; người đó là nghèo
gấp đôi. Người đó vẫn còn phóng chiếu vào tương lai,
và bây giờ người đó biết tương lai không định đem lại
cái gì cả - bởi vì bất kì cái gì người đó cần, người đó
đều có rồi. Người đó trở nên bị rắc rối, tâm trí người
đó trở nên ngày một lo âu hơn, sợ hãi hơn. Người đó
trở nên khổ não. Đó là điều đã xảy ra cho Phật.
Ông ấy giầu. Ông ấy có mọi thứ mà người ta có
thể có. Ông ấy đã trở nên rất bất hạnh. Một hôm ông
ấy trốn khỏi cung điện, bỏ lại tất cả mọi giầu sang, vợ
đẹp, con mới sinh - ông ấy trốn đi. Ông ấy trở thành
kẻ ăn mày. Ông ấy bắt đầu tìm kiếm hạnh phúc. Ông
ấy đã tới hết guru này tới guru kia; ông ấy đã hỏi mọi
người phải làm gì để hạnh phúc - và tất nhiên có cả
nghìn lẻ một người sẵn sàng khuyên ông ấy và ông ấy
đã theo lời khuyên của mọi người. Và ông ấy càng theo lời khuyên của họ, ông ấy càng trở nên bị lẫn lộn
hơn.
Phật đã cố gắng làm bất kì điều gì mọi người nói
với ông ấy. Ai đó nói: "Tập Hatha yoga đi" - ông ấy
đã trở thành nhà hatha yogi. Ông ấy đã tập các động
tác yoga và ông ấy đã làm chúng tới chính cực điểm.
Chẳng cái gì nảy ra từ đó cả. Có thể bạn được thân thể
tốt bằng hatha yoga, nhưng bạn không thể trở nên
hạnh phúc được. Chỉ thân thể tốt hơn, thân thể mạnh
khoẻ hơn, cũng chẳng tạo nên khác biệt gì. Với nhiều
năng lượng hơn bạn sẽ có nhiều năng lượng trong tay
hơn để trở nên bất hạnh - nhưng bạn sẽ trở nên bất
hạnh. Bạn sẽ làm gì với nó? Nếu bạn có nhiều tiền,
bạn định làm gì với nó? - bạn sẽ làm cái mà bạn có
thể làm. Và nếu ít tiền làm cho bạn khổ thế, thì nhiều
tiền sẽ làm cho bạn còn khổ hơn. Nó là số học đơn
giản.
Phật đã vứt bỏ mọi yoga. Ông ấy đã tới thầy giáo
khác, nhà raja yogis, người không dạy về điệu bộ thân
thể, người chỉ dạy mật chú, tụng niệm, thiền. Ông ấy
đã làm điều đó nữa, nhưng chẳng có gì xảy đến từ nó
cả. Ông ấy đã thực sự trong tìm kiếm. Khi bạn thực sự
trong tìm kiếm thì chẳng cái gì có thể giúp được, thế
thì vô phương cứu chữa.
Người xoàng xĩnh dừng lại ở đâu đó trên đường;
họ không phải là người tìm kiếm thực. Người tìm
kiếm thực là người đi tới tận cùng của tìm kiếm, và đi
tới nhận ra rằng tất cả mọi tìm kiếm đều vô nghĩa.
Bản thân việc tìm kiếm là con đường của ham muốn -
điều đó ông ấy đã nhận ra một ngày nào đó. Một ngày
nào đó ông ấy đã rời bỏ cung điện, ông ấy đã rời bỏ
của cải trần gian; sau sáu năm tìm kiếm tâm linh, ông
ấy đã vứt bỏ mọi tìm kiếm. Tìm kiếm vật chất đã bị
bỏ trước đây, bây giờ ông ấy vứt nốt tìm kiếm tâm
linh. Thế giới này đã bị vứt bỏ trước đây, bây giờ ông
ấy vứt bỏ nốt thế giới bên kia.
Ông ấy đã hoàn toàn gạt bỏ ham muốn... và chính
khoảnh khắc đó nó đã xảy ra. Chính khoảnh khắc đó
đã có phúc lành. Khi ông ấy đã hoàn toàn gạt bỏ ham
muốn, khi ông ấy đã bỏ mọi hi vọng, tương lai biến
mất - bởi vì tương lai tồn tại vì hi vọng của bạn.
Tương lai không phải là một phần của thời gian, nhớ
lấy. Tương lai là một phần của hi vọng của bạn, ham
muốn của bạn; tương lai là một phần của tham lam
của bạn. Tương lai không phải là một phần của thời
gian.
Thời gian bao giờ cũng hiện tại. Thời gian không
bao giờ là quá khứ, không bao giờ là tương lai. Thời
gian bao giờ cũng ở đây. Bây giờ là vô hạn. Thời gian
không bao giờ đi đâu và không bao giờ tới từ bất kì
chỗ nào. Nó đã ở đây và bao giờ cũng ở đây. Nó là
tham lam của bạn, nó là ham muốn của bạn, nó là hi
vọng của bạn, rằng bằng cách nào đó, trong tình
huống nào đó, bạn sẽ hạnh phúc.
Mọi ham muốn bị vứt bỏ, mọi hi vọng bị vứt bỏ,
mọi hi vọng bị gạt bỏ, bỗng nhiên Gautama
Siddhartha trở thành vị phật. Điều đó đã có đấy nhưng
ông ấy lại đi tìm ở đâu đó khác. Nó đã có đấy, bên
trong, bên ngoài. Nó là cách vũ trụ này được tạo ra.
Nó là phúc lạc, nó là chân lí, nó là điều thiêng liêng.
Con người vẫn còn khổ bởi vì con người cứ bỏ lỡ
chân lí nền tảng này về ham muốn của mình. Điều này cần phải được hiểu, thế thì những lời kinh này sẽ
rất đơn giản.
Phật nói:
Ngày xưa có một người,
thất vọng về sự bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
chứ đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch những
đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Nhiều điều cần được hiểu. Thứ nhất: một hiểu
lầm lớn vẫn tồn tại về Phật rằng ông ấy phản thân thể.
Điều đó là hoàn toàn sai. Ông ấy không bao giờ phản
thân thể. Ông ấy không ủng hộ thân thể, điều đó đúng;
nhưng ông ấy không bao giờ phản thân thể. Lời kinh
này sẽ làm điều đó thành rõ ràng. Ông ấy nói:
Ngày xưa có một người,
thất vọng về sự bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Và đã từng có nhiều người giống thế, không chỉ
một người. Hàng triệu người đã phá huỷ thân thể
mình trong việc tìm kiếm chân lí, Thượng đế, cực lạc,
hay bất kì cái gì bạn gọi nó. Hàng triệu người đã kết
luận rằng thân thể là kẻ thù. Có logic nào đó trong
điều này.
Mọi người nghĩ chính vì thân thể mà bạn khổ.
Mọi người nghĩ chính vì thân thể mà bạn có bản năng
dục; chính vì thân thể mà bạn có tham lam; chính vì
thân thể mà bạn cần tiền; chính vì thân thể mà bạn cần
quan hệ. Mọi người nghĩ chính vì thân thể mà toàn bộ
rắc rối nảy sinh, cho nên sao không phá huỷ thân thể
đi? sao không tự tử?
Đã có nhiều giáo phái mang tính tự tử, thực sự
thuyết giảng tự tử; có giáo phái nói, "Thân thể này
phải bị vứt bỏ. Nếu bạn đủ dũng cảm, thế thì trong
một bước nhẩy, vứt bỏ thân thể này. Nếu bạn không
dũng cảm, thì từ từ, từng phần một, cắt thân thể này,
vứt thân thể này."
Đã có một giáo phái rất phổ biến ở Nga trước
cách mạng - nó rất phổ biến - giáo phái đó dạy mọi
người cắt cơ quan dục của mình đi. Và đã có hàng
nghìn và hàng nghìn người theo nó - chỉ làm què cụt
cơ quan dục. Ý tưởng là ở chỗ bằng việc cắt đi cơ
quan dục thì bạn sẽ vượt ra ngoài dục. Điều này chỉ là
ngu xuẩn, bởi vì dục không tồn tại trong cơ quan dục -
nó tồn tại trong tâm trí. Bạn có thể cắt cơ quan dục và
dục vẫn cứ tồn tại trong thực tế, bây giờ nó sẽ trở
thành thần kinh hơn bởi vì sẽ không có cách nào đáp
ứng cho nó.
Đã có những giáo phái trên khắp thế giới dạy nhịn
ăn. Thỉnh thoảng, một lần một tháng, nhịn ăn có thể
có ích, có thể rất lành mạnh, có thể là quá trình tẩy
rửa. Nhưng cứ nhịn ăn lâu dài thì lại phá huỷ chính
thân thể. Nhưng đã có những giáo phái: trong thời của
Phật đã có giáo phái này của người Jaina luôn bị ám
ảnh bởi ý tưởng về nhịn ăn. "Cứ nhịn ăn đi - một
tháng, hai tháng, ba tháng - và nếu bạn chết trong khi
bạn đang nhịn ăn, thì bạn sẽ đạt tới tầng trời cao
nhất."
Tại sao ý tưởng nhịn ăn này lại trở thành bắt rễ
sâu thế? Thức ăn và dục dường như là hai ám ảnh của
con người. Và những người nghĩ, "Làm sao thoát khỏi
khổ?" coi hai điều này là lí do vì sao họ lại khổ. Trong
thực tế, chính điều đối lập mới là hoàn cảnh.
Tôi đã từng nghe:
Một hãng hàng không đã nhận được bức thư này:
"Thưa quí ông - tôi xin gợi ý rằng phi công của các
ông đừng bật đèn báo 'Thắt dây an toàn', bởi vì mọi
lúc họ làm điều đó, thì máy bay cứ xóc lên xóc
xuống."
Bây giờ bạn có thể hiểu lầm hậu quả là nguyên
nhân và nguyên nhân là hậu quả - và điều đó có vẻ
logic. Người đã viết bức thư này, phải đã quan sát đi
quan sát lại: bất kì khi nào có thông báo rằng bạn phải
thắt dây an toàn thì bỗng nhiên máy bay lại bị xóc,
chao đảo. Anh ta đã quan sát điều đó nhiều lần. Anh
ta phải là một giáo sư logic học. Quan sát điều đó
mãi: bất kì khi nào đèn bật sáng và có thông báo, thì
ngay lập tức điều gì đó đi sai. Gợi ý của anh ta rất
logic - vậy mà ngớ ngẩn. Thông báo chỉ được đưa ra
bởi vì máy bay sắp bị chao đảo. Thông báo này không
phải là nguyên nhân; thông báo này không tạo ra điều
đó. Máy bay sắp chao đảo - thông báo cố giúp cho
bạn.
Nhưng điều đó xảy ra trong cuộc sống bình
thường nữa. Tâm trí bạn mang dâm dục. Nguyên nhân
có đó. Thân thể đơn giản tuân theo nó. Nhưng khi
thân thể theo, bạn trở nên nhận biết. Nhận biết của
bạn không sắc bén. Bạn không thể bắt được nó trong
nguyên nhân. Khi nó đã đi vào trong hậu quả, thế thì
bạn mới bắt nó.
Bạn bắt nó khi nó đã ở ngoài sự kiểm soát. Bạn
chỉ bắt nó, bạn chỉ trở nên tỉnh táo về nó, khi nó đã trở
thành cứng nhắc.
Có ba trạng thái của bất kì ý tưởng nào nảy sinh
trong bạn. Thứ nhất, ý tưởng là vô lời; nó không được
phát biểu trong ý nghĩ. Đó là điều tinh tế. Nếu bạn có
thể bắt giữ nó ở đó, bạn sẽ trở nên tự do với nó. Tầng
thứ hai là khi nó đã đi vào trong lời, nó được phát
biểu ra - có một ý nghĩ nảy sinh trong bạn. Mọi người
ngủ đến mức họ không trở nên nhận biết ngay cả ở
giai đoạn thứ hai này. Khi ý nghĩ đã trở thành một vật,
khi nó đã đi vào trong thân thể thô và thân thể đã trở
nên sở hữu nó, thế thì bạn trở nên nhận biết. Điều đó
đơn giản chỉ ra vô nhận biết của bạn.
Do đó Phật nói nếu bạn thực sự muốn gạt bỏ khổ,
đau đớn, cuộc sống gần như địa ngục này, bạn phải
trở nên ngày một nhận biết hơn. Bạn càng trở nên nhận biết hơn, bạn càng có thể thấy nguyên nhân sâu
sắc hơn. Nguyên nhân được biết càng sâu sắc hơn,
bạn càng có khả năng hơn để trở nên thoát ra khỏi nó.
Nếu bạn có thể bắt được ham muốn nào đó khi nó
thậm chí còn chưa đi vào trong tâm trí có ý thức của
bạn, và nó vẫn chỉ là một cảm giác không lời, chỉ là
một cố gắng vô ý thức để đi vào ý thức, việc dừng nó
lại là rất đơn giản.
Nó cũng giống thế này: bạn có thể ném một hạt
mầm nhỏ đi rất dễ dàng. Chẳng có rắc rối gì trong
điều đó cả. Nhưng khi nó đã bắt rễ và đã trở thành cái
cây lớn, thì sẽ khó mà bật rễ nó đi được.
Đầu tiên ý tưởng nảy sinh trong cốt lõi bên trong
nhất. Thế rồi nó đi vào trong tâm trí. Thế rồi nó đi vào
trong thân thể. Bạn cảm thấy nó chỉ khi nó đã đi vào
trong thân thể. Thậm chí có những người còn ngủ
nhiều không cảm thấy nó ở đấy nữa. Khi nó đã đi vào
thành lời, thế thì họ mới cảm thấy nó.
Chẳng hạn, giận dữ phát sinh đầu tiên trong cốt
lõi sâu nhất của bạn, không lời, không xác định. Thế
rồi nó tới thành ý nghĩ. Thế rồi nó đi vào thân thể bạn;
adrenaline và các chất độc khác được tiết ra trong
máu - bạn sẵn sàng giết chết ai đó hay đánh ai đó, cắn
ai đó. Bạn phát điên. Nhưng bạn thậm chí có thể trở
nên không nhận biết. Khi bạn đánh ai đó, nó đã đi vào
trong thế giới rồi. Đó là giai đoạn thứ tư. Thế thì bạn
trở nên nhận biết: "Mình đã làm gì đây?"
Bạn chưa quan sát nó nhiều lần sao? Khi bạn đã
đánh ai đó rồi - con bạn, bạn bạn, vợ bạn - bỗng nhiên
bạn trở nên nhận biết: "Mình đã làm gì thế này? Mình
chưa bao giờ muốn làm điều đó cả! Nó đã xảy ra bất
chấp cả mình," bạn nói. Điều này đơn giản chỉ ra cái
vô nhận biết của bạn.
Bạn đi sâu hơn và bắt giữ lấy bất kì cái gì nảy
sinh ngay bước đầu tiên. Và thế thì điều đó dễ dàng
vậy - giống như bạn có thể phá huỷ hạt mầm rất dễ
dàng, nhưng phá huỷ cái cây sẽ rất khó khăn. Và khi
cây đã tung hàng triệu hạt mầm của nó vào không
trung, thế thì điều đó gần như nằm ngoài sự kiểm soát
của bạn. Gió đã đem những hạt mầm đó tới những
cánh đồng xa xăm; bây giờ không thể nào tìm ra được
chúng rơi xuống đâu. Bây giờ cây không chỉ là một;
nó đã tạo ra nhiều khả năng của sự hiện hữu riêng của
nó. Nó sẽ tái tạo trên nhiều cánh đồng.
Phật nói rằng phá huỷ thân thể sẽ không ích gì.
Nếu mắt bạn làm cho bạn ham muốn đàn bà đẹp hay
đàn ông đẹp, thì chẳng ích gì mà đi phá huỷ đôi mắt
bạn.
Có câu chuyện ở Ấn Độ về một thánh nhân,
Surdas. Tôi không cho rằng nó là đúng. Nếu nó là
đúng thì Surdas không phải là thánh nhân. Surdas chỉ
có thể là thánh nhân nếu câu chuyện này không đúng.
Tôi sẵn sàng nói rằng câu chuyện này là không đúng;
tôi không thể nói rằng Surdas là không đúng. Ông ấy
chân thực thế, sự sáng suốt của ông ấy thuần khiết thế
- thế thì câu chuyện này phải sai.
Câu chuyện là: Surdas rời bỏ thế giới. Ông ấy đi
vào thành phố. Ông ấy thấy một người đàn bà đẹp -
ông ấy theo cô ấy gần như bị thanh nam châm hút.
Rồi bắt đầu cảm thấy mặc cảm nữa! Ông ấy là một sannyasin, đã từ bỏ thế giới - ông ấy đang làm gì vậy?
Nhưng ông ấy không có khả năng kiểm soát bản thân
mình, cho nên mới có câu chuyện này.
Ông ấy đi tới người đàn bà kia, ông ấy hỏi xin
thức ăn - nhưng đấy chỉ là cái cớ. Thế rồi ông ấy bắt
đầu đi tới người đàn bà đó hàng ngày: chỉ để nhìn vào
khuôn mặt cô ấy, chỉ để nhìn vào mắt cô ấy, chỉ để có
chút ít tiếp xúc. Ông ấy bắt đầu mơ về cô ấy. Cả ngày
ông ấy cứ liên tục nghĩ ngợi và tưởng tượng, và chờ
đợi đến ngày hôm sau khi ông ấy có khả năng lại đi
tới cô ấy lần nữa.
Thế rồi, dần dần, ông ấy trở nên nhận biết rằng
ông ấy đang bị rơi vào bẫy. Và câu chuyện nói rằng
bởi vì chính mắt ông ấy đã làm cho ông ấy nhận biết
về cái đẹp của đàn bà, nên ông ấy đã phá huỷ đôi mắt
mình và trở thành người mù.
Tôi nói, và tôi nói điều đó một cách thẳng thừng,
câu chuyện này đơn giản là bịa đặt - bởi vì điều này
ngu xuẩn thế! Surdas không thể nào làm điều đó
được. Chuyện này phải đã được những người mù
khác bịa ra; nó phải đã được những kẻ ngu khác bịa
ra, những người bao giờ cũng cứ bịa ra những điều
ngu xuẩn. Nó là ngu xuẩn bởi vì mắt không thể làm
được gì cả - chính là tâm trí chứ. Chính tâm trí tiếp
cận thông qua mắt. Chính tâm trí tiếp cận thông qua
tay.
Khi bạn đánh ai đó hay bạn giết ai đó, không phải
tay là kẻ giết người - nó là bạn. Và sẽ chẳng ích gì
nếu bạn chặt tay mình đi. Và bạn không thể ra toà và
nói với quan toà, "Nó là tay tôi."
Chuyện xảy ra một lần trong toà án là một người
đã biện minh theo cách này. Anh ta nói, "Chính tay
tôi đã giết người." Quan toà cũng rất láu lỉnh và tinh
ranh - họ phải láu lỉnh và tinh ranh thôi bởi vì họ phải
xử lí với những người láu lỉnh và tinh ranh. Họ có
cùng logic.
Quan toà nói, "Anh phải đấy, anh hoàn toàn logic:
anh đã không giết người - tay anh mới giết người.
Cho nên tay anh sẽ bị tù. Anh có thể về nhà, nhưng
tay thì không được đi." Thế là tay bị xiềng lại và quan
toà nói, "Sao bây giờ anh không đi đi?"
Anh ta nói, "Làm sao tôi có thể đi được mà không
có tay?"
Còn quan toà nói, "Nếu anh không thể đi được mà
không có tay, thì làm sao tay có thể làm điều gì đó mà
không có anh? Các anh cả hai đều là đối tác. Và trong
thực tế tay đơn giản chỉ là kẻ hầu - anh mới là ông
chủ."
Ngày xưa có một người,
thất vọng về sự bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật không chống lại thân thể; ông ấy không phản
thân thể. Ông ấy không thể thế được! - bởi vì thân thể
hồn nhiên thế. Nó chưa bao giờ làm cái gì sai cả. Nó
thuần khiết thế; bạn không thể nào tìm ra cái thuần
khiết hơn nó trong sự tồn tại.
ăn. Thỉnh thoảng, một lần một tháng, nhịn ăn có thể
có ích, có thể rất lành mạnh, có thể là quá trình tẩy
rửa. Nhưng cứ nhịn ăn lâu dài thì lại phá huỷ chính
thân thể. Nhưng đã có những giáo phái: trong thời của
Phật đã có giáo phái này của người Jaina luôn bị ám
ảnh bởi ý tưởng về nhịn ăn. "Cứ nhịn ăn đi - một
tháng, hai tháng, ba tháng - và nếu bạn chết trong khi
bạn đang nhịn ăn, thì bạn sẽ đạt tới tầng trời cao
nhất."
Tại sao ý tưởng nhịn ăn này lại trở thành bắt rễ
sâu thế? Thức ăn và dục dường như là hai ám ảnh của
con người. Và những người nghĩ, "Làm sao thoát khỏi
khổ?" coi hai điều này là lí do vì sao họ lại khổ. Trong
thực tế, chính điều đối lập mới là hoàn cảnh.
Tôi đã từng nghe:
Một hãng hàng không đã nhận được bức thư này:
"Thưa quí ông - tôi xin gợi ý rằng phi công của các
ông đừng bật đèn báo 'Thắt dây an toàn', bởi vì mọi
lúc họ làm điều đó, thì máy bay cứ xóc lên xóc
xuống."
Bây giờ bạn có thể hiểu lầm hậu quả là nguyên
nhân và nguyên nhân là hậu quả - và điều đó có vẻ
logic. Người đã viết bức thư này, phải đã quan sát đi
quan sát lại: bất kì khi nào có thông báo rằng bạn phải
thắt dây an toàn thì bỗng nhiên máy bay lại bị xóc,
chao đảo. Anh ta đã quan sát điều đó nhiều lần. Anh
ta phải là một giáo sư logic học. Quan sát điều đó
mãi: bất kì khi nào đèn bật sáng và có thông báo, thì
ngay lập tức điều gì đó đi sai. Gợi ý của anh ta rất
logic - vậy mà ngớ ngẩn. Thông báo chỉ được đưa ra
bởi vì máy bay sắp bị chao đảo. Thông báo này không
phải là nguyên nhân; thông báo này không tạo ra điều
đó. Máy bay sắp chao đảo - thông báo cố giúp cho
bạn.
Nhưng điều đó xảy ra trong cuộc sống bình
thường nữa. Tâm trí bạn mang dâm dục. Nguyên nhân
có đó. Thân thể đơn giản tuân theo nó. Nhưng khi
thân thể theo, bạn trở nên nhận biết. Nhận biết của
bạn không sắc bén. Bạn không thể bắt được nó trong
nguyên nhân. Khi nó đã đi vào trong hậu quả, thế thì
bạn mới bắt nó.
Bạn bắt nó khi nó đã ở ngoài sự kiểm soát. Bạn
chỉ bắt nó, bạn chỉ trở nên tỉnh táo về nó, khi nó đã trở
thành cứng nhắc.
Có ba trạng thái của bất kì ý tưởng nào nảy sinh
trong bạn. Thứ nhất, ý tưởng là vô lời; nó không được
phát biểu trong ý nghĩ. Đó là điều tinh tế. Nếu bạn có
thể bắt giữ nó ở đó, bạn sẽ trở nên tự do với nó. Tầng
thứ hai là khi nó đã đi vào trong lời, nó được phát
biểu ra - có một ý nghĩ nảy sinh trong bạn. Mọi người
ngủ đến mức họ không trở nên nhận biết ngay cả ở
giai đoạn thứ hai này. Khi ý nghĩ đã trở thành một vật,
khi nó đã đi vào trong thân thể thô và thân thể đã trở
nên sở hữu nó, thế thì bạn trở nên nhận biết. Điều đó
đơn giản chỉ ra vô nhận biết của bạn.
Do đó Phật nói nếu bạn thực sự muốn gạt bỏ khổ,
đau đớn, cuộc sống gần như địa ngục này, bạn phải
trở nên ngày một nhận biết hơn. Bạn càng trở nên nhận biết hơn, bạn càng có thể thấy nguyên nhân sâu
sắc hơn. Nguyên nhân được biết càng sâu sắc hơn,
bạn càng có khả năng hơn để trở nên thoát ra khỏi nó.
Nếu bạn có thể bắt được ham muốn nào đó khi nó
thậm chí còn chưa đi vào trong tâm trí có ý thức của
bạn, và nó vẫn chỉ là một cảm giác không lời, chỉ là
một cố gắng vô ý thức để đi vào ý thức, việc dừng nó
lại là rất đơn giản.
Nó cũng giống thế này: bạn có thể ném một hạt
mầm nhỏ đi rất dễ dàng. Chẳng có rắc rối gì trong
điều đó cả. Nhưng khi nó đã bắt rễ và đã trở thành cái
cây lớn, thì sẽ khó mà bật rễ nó đi được.
Đầu tiên ý tưởng nảy sinh trong cốt lõi bên trong
nhất. Thế rồi nó đi vào trong tâm trí. Thế rồi nó đi vào
trong thân thể. Bạn cảm thấy nó chỉ khi nó đã đi vào
trong thân thể. Thậm chí có những người còn ngủ
nhiều không cảm thấy nó ở đấy nữa. Khi nó đã đi vào
thành lời, thế thì họ mới cảm thấy nó.
Chẳng hạn, giận dữ phát sinh đầu tiên trong cốt
lõi sâu nhất của bạn, không lời, không xác định. Thế
rồi nó tới thành ý nghĩ. Thế rồi nó đi vào thân thể bạn;
adrenaline và các chất độc khác được tiết ra trong
máu - bạn sẵn sàng giết chết ai đó hay đánh ai đó, cắn
ai đó. Bạn phát điên. Nhưng bạn thậm chí có thể trở
nên không nhận biết. Khi bạn đánh ai đó, nó đã đi vào
trong thế giới rồi. Đó là giai đoạn thứ tư. Thế thì bạn
trở nên nhận biết: "Mình đã làm gì đây?"
Bạn chưa quan sát nó nhiều lần sao? Khi bạn đã
đánh ai đó rồi - con bạn, bạn bạn, vợ bạn - bỗng nhiên
bạn trở nên nhận biết: "Mình đã làm gì thế này? Mình
chưa bao giờ muốn làm điều đó cả! Nó đã xảy ra bất
chấp cả mình," bạn nói. Điều này đơn giản chỉ ra cái
vô nhận biết của bạn.
Bạn đi sâu hơn và bắt giữ lấy bất kì cái gì nảy
sinh ngay bước đầu tiên. Và thế thì điều đó dễ dàng
vậy - giống như bạn có thể phá huỷ hạt mầm rất dễ
dàng, nhưng phá huỷ cái cây sẽ rất khó khăn. Và khi
cây đã tung hàng triệu hạt mầm của nó vào không
trung, thế thì điều đó gần như nằm ngoài sự kiểm soát
của bạn. Gió đã đem những hạt mầm đó tới những
cánh đồng xa xăm; bây giờ không thể nào tìm ra được
chúng rơi xuống đâu. Bây giờ cây không chỉ là một;
nó đã tạo ra nhiều khả năng của sự hiện hữu riêng của
nó. Nó sẽ tái tạo trên nhiều cánh đồng.
Phật nói rằng phá huỷ thân thể sẽ không ích gì.
Nếu mắt bạn làm cho bạn ham muốn đàn bà đẹp hay
đàn ông đẹp, thì chẳng ích gì mà đi phá huỷ đôi mắt
bạn.
Có câu chuyện ở Ấn Độ về một thánh nhân,
Surdas. Tôi không cho rằng nó là đúng. Nếu nó là
đúng thì Surdas không phải là thánh nhân. Surdas chỉ
có thể là thánh nhân nếu câu chuyện này không đúng.
Tôi sẵn sàng nói rằng câu chuyện này là không đúng;
tôi không thể nói rằng Surdas là không đúng. Ông ấy
chân thực thế, sự sáng suốt của ông ấy thuần khiết thế
- thế thì câu chuyện này phải sai.
Câu chuyện là: Surdas rời bỏ thế giới. Ông ấy đi
vào thành phố. Ông ấy thấy một người đàn bà đẹp -
ông ấy theo cô ấy gần như bị thanh nam châm hút.
Rồi bắt đầu cảm thấy mặc cảm nữa! Ông ấy là một sannyasin, đã từ bỏ thế giới - ông ấy đang làm gì vậy?
Nhưng ông ấy không có khả năng kiểm soát bản thân
mình, cho nên mới có câu chuyện này.
Ông ấy đi tới người đàn bà kia, ông ấy hỏi xin
thức ăn - nhưng đấy chỉ là cái cớ. Thế rồi ông ấy bắt
đầu đi tới người đàn bà đó hàng ngày: chỉ để nhìn vào
khuôn mặt cô ấy, chỉ để nhìn vào mắt cô ấy, chỉ để có
chút ít tiếp xúc. Ông ấy bắt đầu mơ về cô ấy. Cả ngày
ông ấy cứ liên tục nghĩ ngợi và tưởng tượng, và chờ
đợi đến ngày hôm sau khi ông ấy có khả năng lại đi
tới cô ấy lần nữa.
Thế rồi, dần dần, ông ấy trở nên nhận biết rằng
ông ấy đang bị rơi vào bẫy. Và câu chuyện nói rằng
bởi vì chính mắt ông ấy đã làm cho ông ấy nhận biết
về cái đẹp của đàn bà, nên ông ấy đã phá huỷ đôi mắt
mình và trở thành người mù.
Tôi nói, và tôi nói điều đó một cách thẳng thừng,
câu chuyện này đơn giản là bịa đặt - bởi vì điều này
ngu xuẩn thế! Surdas không thể nào làm điều đó
được. Chuyện này phải đã được những người mù
khác bịa ra; nó phải đã được những kẻ ngu khác bịa
ra, những người bao giờ cũng cứ bịa ra những điều
ngu xuẩn. Nó là ngu xuẩn bởi vì mắt không thể làm
được gì cả - chính là tâm trí chứ. Chính tâm trí tiếp
cận thông qua mắt. Chính tâm trí tiếp cận thông qua
tay.
Khi bạn đánh ai đó hay bạn giết ai đó, không phải
tay là kẻ giết người - nó là bạn. Và sẽ chẳng ích gì
nếu bạn chặt tay mình đi. Và bạn không thể ra toà và
nói với quan toà, "Nó là tay tôi."
Chuyện xảy ra một lần trong toà án là một người
đã biện minh theo cách này. Anh ta nói, "Chính tay
tôi đã giết người." Quan toà cũng rất láu lỉnh và tinh
ranh - họ phải láu lỉnh và tinh ranh thôi bởi vì họ phải
xử lí với những người láu lỉnh và tinh ranh. Họ có
cùng logic.
Quan toà nói, "Anh phải đấy, anh hoàn toàn logic:
anh đã không giết người - tay anh mới giết người.
Cho nên tay anh sẽ bị tù. Anh có thể về nhà, nhưng
tay thì không được đi." Thế là tay bị xiềng lại và quan
toà nói, "Sao bây giờ anh không đi đi?"
Anh ta nói, "Làm sao tôi có thể đi được mà không
có tay?"
Còn quan toà nói, "Nếu anh không thể đi được mà
không có tay, thì làm sao tay có thể làm điều gì đó mà
không có anh? Các anh cả hai đều là đối tác. Và trong
thực tế tay đơn giản chỉ là kẻ hầu - anh mới là ông
chủ."
Ngày xưa có một người,
thất vọng về sự bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật không chống lại thân thể; ông ấy không phản
thân thể. Ông ấy không thể thế được! - bởi vì thân thể
hồn nhiên thế. Nó chưa bao giờ làm cái gì sai cả. Nó
thuần khiết thế; bạn không thể nào tìm ra cái thuần
khiết hơn nó trong sự tồn tại.
Vâng, một điều là chắc chắn, rằng bất kì cái gì
bạn làm, thân thể đều theo bạn. Nó là người hầu và rất
vâng lời. Thậm chí bạn có định giết ai đó, thân thể
cũng theo; nó chưa bao giờ nói không. Nếu bạn định
đến đền chùa để cầu nguyện, thân thể theo liền. Nó
chưa bao giờ nói không cả. Dù bạn có định phạm tội
hay đi cầu nguyện trong đền chùa, thân thể cũng vẫn
theo bạn một cách rất vâng lời, như cái bóng.
Không, thân thể không bao giờ chịu trách nhiệm.
Và một điều cần phải được hiểu về thân thể. Thân
thể là cái duy nhất trên thế giới này; không cái gì có
thể so sánh với nó được. Nó có vị thế duy nhất và đó
là: nó là vật duy nhất trên thế giới mà bạn có thể nhìn
cả từ hai phía, từ bên ngoài và từ bên trong. Nếu bạn
nhìn tảng đá, bạn nhìn từ bên ngoài. Nếu bạn nhìn mặt
trăng, bạn nhìn từ bên ngoài. Ngoại trừ thân thể, thân
thể bạn, mọi thứ khác bạn đều nhìn từ bên ngoài.
Thân thể bạn là vật duy nhất trên thế giới này mà bạn
có thể nhìn từ bên ngoài và bạn có thể nhìn từ bên
trong.
Do đó, thân thể là cánh cửa cho cái bên trong,
thân thể là cánh cửa cho cuộc hành trình bên trong -
làm sao Phật có thể chống lại nó được? Và bạn có thể
thấy thân thể Phật - đẹp thế, duyên dáng thế - làm sao
ông ấy có thể chống lại nó được? Ngắm tượng Phật
mà xem: ông ấy đã phải yêu mến thân thể mình, ông
ấy phải đã có từ bi vô biên với thân thể mình. Thân
thể ông ấy tựa đoá hoa - nó là đoá hoa hồng hay đoá
hoa sen. Không, ông ấy không thể chống lại thân thể
được.
Và nếu mọi người diễn giải rằng Phật chống lại
thân thể, thì những người đó đang đặt diễn giải riêng
của mình vào ông ấy.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
chứ đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.'
Toàn bộ nỗ lực của Phật là làm cho bạn nhận biết
rằng dù bạn là bất kì cái gì, nguyên nhân là tâm trí
bạn. Nếu bạn khổ, tâm trí vận hành theo hình mẫu sai.
Nếu bạn hạnh phúc, tâm trí vận hành theo hình mẫu
đúng.
Hạnh phúc không là gì ngoài hoạt động mạnh của
cỗ máy tâm trí khi nó hoạt động hoàn hảo. Khi tâm trí
đơn giản hài hoà với vũ trụ, bạn hạnh phúc. Khi tâm
trí đi ngược lại tự nhiên, ngược lại luật tự nhiên - điều
Phật gọi là pháp dhamma - khi tâm trí đi ngược lại
Đạo, khi tâm trí đi ngược dòng, khi tâm trí cố gắng
bơi ngược dòng, thế thì có vấn đề, có khổ. Khi tâm trí
đơn giản trôi theo dòng chảy như mẩu gỗ trôi giạt, chỉ
đi với dòng chảy tới bất kì chỗ nào nó đưa tới, đó là
hạnh phúc. Và một ngày nào đó nó đạt tới điều tối
thượng, niềm phúc lạc đại dương. Không có nhu cầu
đạt tới đó, không có nhu cầu làm bất kì nỗ lực nào -
một cách vô nỗ lực, nó xảy ra.
bạn làm, thân thể đều theo bạn. Nó là người hầu và rất
vâng lời. Thậm chí bạn có định giết ai đó, thân thể
cũng theo; nó chưa bao giờ nói không. Nếu bạn định
đến đền chùa để cầu nguyện, thân thể theo liền. Nó
chưa bao giờ nói không cả. Dù bạn có định phạm tội
hay đi cầu nguyện trong đền chùa, thân thể cũng vẫn
theo bạn một cách rất vâng lời, như cái bóng.
Không, thân thể không bao giờ chịu trách nhiệm.
Và một điều cần phải được hiểu về thân thể. Thân
thể là cái duy nhất trên thế giới này; không cái gì có
thể so sánh với nó được. Nó có vị thế duy nhất và đó
là: nó là vật duy nhất trên thế giới mà bạn có thể nhìn
cả từ hai phía, từ bên ngoài và từ bên trong. Nếu bạn
nhìn tảng đá, bạn nhìn từ bên ngoài. Nếu bạn nhìn mặt
trăng, bạn nhìn từ bên ngoài. Ngoại trừ thân thể, thân
thể bạn, mọi thứ khác bạn đều nhìn từ bên ngoài.
Thân thể bạn là vật duy nhất trên thế giới này mà bạn
có thể nhìn từ bên ngoài và bạn có thể nhìn từ bên
trong.
Do đó, thân thể là cánh cửa cho cái bên trong,
thân thể là cánh cửa cho cuộc hành trình bên trong -
làm sao Phật có thể chống lại nó được? Và bạn có thể
thấy thân thể Phật - đẹp thế, duyên dáng thế - làm sao
ông ấy có thể chống lại nó được? Ngắm tượng Phật
mà xem: ông ấy đã phải yêu mến thân thể mình, ông
ấy phải đã có từ bi vô biên với thân thể mình. Thân
thể ông ấy tựa đoá hoa - nó là đoá hoa hồng hay đoá
hoa sen. Không, ông ấy không thể chống lại thân thể
được.
Và nếu mọi người diễn giải rằng Phật chống lại
thân thể, thì những người đó đang đặt diễn giải riêng
của mình vào ông ấy.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
chứ đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.'
Toàn bộ nỗ lực của Phật là làm cho bạn nhận biết
rằng dù bạn là bất kì cái gì, nguyên nhân là tâm trí
bạn. Nếu bạn khổ, tâm trí vận hành theo hình mẫu sai.
Nếu bạn hạnh phúc, tâm trí vận hành theo hình mẫu
đúng.
Hạnh phúc không là gì ngoài hoạt động mạnh của
cỗ máy tâm trí khi nó hoạt động hoàn hảo. Khi tâm trí
đơn giản hài hoà với vũ trụ, bạn hạnh phúc. Khi tâm
trí đi ngược lại tự nhiên, ngược lại luật tự nhiên - điều
Phật gọi là pháp dhamma - khi tâm trí đi ngược lại
Đạo, khi tâm trí đi ngược dòng, khi tâm trí cố gắng
bơi ngược dòng, thế thì có vấn đề, có khổ. Khi tâm trí
đơn giản trôi theo dòng chảy như mẩu gỗ trôi giạt, chỉ
đi với dòng chảy tới bất kì chỗ nào nó đưa tới, đó là
hạnh phúc. Và một ngày nào đó nó đạt tới điều tối
thượng, niềm phúc lạc đại dương. Không có nhu cầu
đạt tới đó, không có nhu cầu làm bất kì nỗ lực nào -
một cách vô nỗ lực, nó xảy ra.
Cho nên Phật nói vấn đề căn bản không phải là
thân thể, và đấy không phải là vấn đề của linh hồn.
Linh hồn không có vấn đề gì, và thân thể cũng không
có vấn đề gì. Vấn đề chỉ ở giữa hai điều này. Tâm trí
này nối thân thể và linh hồn mới là vấn đề; tâm trí này
bắc chiếc cầu từ cái không biết sang cái biết, từ cái
không thấy được sang cái thấy được, từ vô dạng sang
hình dạng - chiếc cầu này mới là vấn đề. Nếu bạn có
thể giải quyết tâm trí thì bỗng nhiên bạn ở nhà.
Tâm trí mới là vấn đề. Chúng ta có thể làm gì để
thay đổi tâm trí? Chúng ta có thể làm gì để tâm trí vận
hành tốt hơn? Lần nữa ham muốn nổi lên, và lần nữa
bạn lại trong bẫy của tâm trí.
Nếu tôi dạy bạn rằng bạn nên trở thành vô ham
muốn và bạn sẽ hạnh phúc, thì ngay lập tức ham
muốn lại nảy sinh trong tâm trí: làm sao trở nên vô
ham muốn? Ngay lập tức bạn bắt đầu tìm manh mối,
phương pháp, kĩ thuật, cách để trở thành vô ham
muốn. Bây giờ, trở thành vô ham muốn lại là ham
muốn. Nếu tôi nói tâm trí là vấn đề, bạn lập tức hỏi
cách giải quyết nó, cách làm tan biến nó, cách gạt bỏ
nó - nhưng người đang hỏi câu hỏi này lại chính là
tâm trí. Và người cứ cố gắng đó lại chính là bản thân
tâm trí. Và người định thử là bản thân tâm trí. Cho
nên dù bạn làm bất kì cái gì thì bạn cũng không bao
giờ thoát ra khỏi tâm trí bằng việc làm cái gì đó. Câu
hỏi của bạn vẫn còn liên quan: Thế thì chúng ta phải
làm gì?
Chúng ta nên nhìn vào bản chất của tâm trí và
không cố gắng làm gì cả. Chỉ cái nhìn lớn lao vào bản
chất của tâm trí bạn là tất cả những điều cần thiết. Để
tôi giải thích điều đó cho bạn.
Phật nói: Ham muốn và ông sẽ khổ. Bỗng nhiên
một ham muốn nảy sinh: "Làm sao vô ham muốn
đây? bởi vì chúng ta muốn hạnh phúc và chúng ta
không muốn khổ." Và ham muốn nảy sinh và khổ nảy
sinh. Khi Phật nói ham muốn tạo ra khổ, ông ấy ngụ ý
đơn giản quan sát cách ham muốn nảy sinh, cách nó
tạo ra khổ. Chỉ cứ quan sát. Mỗi ham muốn đều đem
tới khổ riêng của nó.
Bạn đi qua đường; bạn thấy một chiếc xe đẹp đi
qua - một chớp loé - và một ham muốn nảy sinh để sở
hữu chiếc xe này. Bây giờ bạn trở nên khổ rồi. Chỉ
mới khoảnh khắc trước bạn còn hoàn toàn thoải mái,
không có khổ, và ở đây chiếc xe này đi qua và khổ
nảy sinh. Phật nói, "Quan sát."
Mới khoảnh khắc trước bạn còn lầm rầm bài ca và
đi dạo buổi sáng. Và mọi thứ đều đẹp: chim hót, cây
xanh, gió sáng mát mẻ, và mặt trời vĩ đại - mọi thứ
đều đẹp. Bạn đã trong thế giới thơ ca đầy niềm vui và
cảm hứng và thích thú, và bạn đầy nhựa sống và bạn
là một phần của buổi sáng đẹp này. Mọi thứ đơn giản
như nó phải thế...và có chiếc xe đi qua.
Không phải là người chủ chiếc xe đã tới quấy rầy
bạn; người đó có thể thậm chí không nhận biết về bạn.
Người đó không cố gắng tạo ra khổ gì cho bạn - đừng
giận người đó. Không phải là chiếc xe tạo ra khổ
trong bạn, bởi vì làm sao chiếc xe có thể tạo ra khổ
trong bạn được? Đấy chính là ham muốn của bạn.
thân thể, và đấy không phải là vấn đề của linh hồn.
Linh hồn không có vấn đề gì, và thân thể cũng không
có vấn đề gì. Vấn đề chỉ ở giữa hai điều này. Tâm trí
này nối thân thể và linh hồn mới là vấn đề; tâm trí này
bắc chiếc cầu từ cái không biết sang cái biết, từ cái
không thấy được sang cái thấy được, từ vô dạng sang
hình dạng - chiếc cầu này mới là vấn đề. Nếu bạn có
thể giải quyết tâm trí thì bỗng nhiên bạn ở nhà.
Tâm trí mới là vấn đề. Chúng ta có thể làm gì để
thay đổi tâm trí? Chúng ta có thể làm gì để tâm trí vận
hành tốt hơn? Lần nữa ham muốn nổi lên, và lần nữa
bạn lại trong bẫy của tâm trí.
Nếu tôi dạy bạn rằng bạn nên trở thành vô ham
muốn và bạn sẽ hạnh phúc, thì ngay lập tức ham
muốn lại nảy sinh trong tâm trí: làm sao trở nên vô
ham muốn? Ngay lập tức bạn bắt đầu tìm manh mối,
phương pháp, kĩ thuật, cách để trở thành vô ham
muốn. Bây giờ, trở thành vô ham muốn lại là ham
muốn. Nếu tôi nói tâm trí là vấn đề, bạn lập tức hỏi
cách giải quyết nó, cách làm tan biến nó, cách gạt bỏ
nó - nhưng người đang hỏi câu hỏi này lại chính là
tâm trí. Và người cứ cố gắng đó lại chính là bản thân
tâm trí. Và người định thử là bản thân tâm trí. Cho
nên dù bạn làm bất kì cái gì thì bạn cũng không bao
giờ thoát ra khỏi tâm trí bằng việc làm cái gì đó. Câu
hỏi của bạn vẫn còn liên quan: Thế thì chúng ta phải
làm gì?
Chúng ta nên nhìn vào bản chất của tâm trí và
không cố gắng làm gì cả. Chỉ cái nhìn lớn lao vào bản
chất của tâm trí bạn là tất cả những điều cần thiết. Để
tôi giải thích điều đó cho bạn.
Phật nói: Ham muốn và ông sẽ khổ. Bỗng nhiên
một ham muốn nảy sinh: "Làm sao vô ham muốn
đây? bởi vì chúng ta muốn hạnh phúc và chúng ta
không muốn khổ." Và ham muốn nảy sinh và khổ nảy
sinh. Khi Phật nói ham muốn tạo ra khổ, ông ấy ngụ ý
đơn giản quan sát cách ham muốn nảy sinh, cách nó
tạo ra khổ. Chỉ cứ quan sát. Mỗi ham muốn đều đem
tới khổ riêng của nó.
Bạn đi qua đường; bạn thấy một chiếc xe đẹp đi
qua - một chớp loé - và một ham muốn nảy sinh để sở
hữu chiếc xe này. Bây giờ bạn trở nên khổ rồi. Chỉ
mới khoảnh khắc trước bạn còn hoàn toàn thoải mái,
không có khổ, và ở đây chiếc xe này đi qua và khổ
nảy sinh. Phật nói, "Quan sát."
Mới khoảnh khắc trước bạn còn lầm rầm bài ca và
đi dạo buổi sáng. Và mọi thứ đều đẹp: chim hót, cây
xanh, gió sáng mát mẻ, và mặt trời vĩ đại - mọi thứ
đều đẹp. Bạn đã trong thế giới thơ ca đầy niềm vui và
cảm hứng và thích thú, và bạn đầy nhựa sống và bạn
là một phần của buổi sáng đẹp này. Mọi thứ đơn giản
như nó phải thế...và có chiếc xe đi qua.
Không phải là người chủ chiếc xe đã tới quấy rầy
bạn; người đó có thể thậm chí không nhận biết về bạn.
Người đó không cố gắng tạo ra khổ gì cho bạn - đừng
giận người đó. Không phải là chiếc xe tạo ra khổ
trong bạn, bởi vì làm sao chiếc xe có thể tạo ra khổ
trong bạn được? Đấy chính là ham muốn của bạn.
Thấy chiếc xe một ham muốn nảy sinh: "Mình
phải trở thành người sở hữu chiếc xe này; chiếc xe
này phải trong nhà xe của mình." Và bỗng nhiên, cây
không còn xanh nữa, chim không còn hót nữa, mặt
trời không còn đó nữa - nó đã lặn mất rồi. Từ sáng nó
đã biến mất; mọi thứ ảm đạm và tối tăm. Bạn đầy
những ham muốn, bạn bị bao quanh bởi làn khói. Bạn
đã mất tiếp xúc với cuộc sống - ngay lập tức! Chỉ một
cảm giác thoáng qua của ham muốn và bạn đã xa
hàng triệu dặm với cái đẹp, với chân lí, với niềm vui.
Quan sát. Phật nói đơn giản quan sát. Đứng bên
cạnh đường - quan sát: điều gì vừa xảy ra? Chỉ một
ham muốn nhỏ nảy sinh và bạn đã bị ném vào địa
ngục, và bạn đã gần như ở trong thiên đường. Bạn
thay đổi từ thiên đường sang địa ngục biết bao nhiêu
lần trong hai mươi bốn giờ; bạn không quan sát.
Mọi người tới tôi và họ hỏi, "Có cõi trời nào
không? Có địa ngục nào không?" Và tôi ngạc nhiên
bởi vì họ cứ bẻ ghi đường tầu giữa cõi trời và địa
ngục - liên tục! Chỉ cần một giây, một phần giây - họ
vừa trong địa ngục và họ trong cõi trời ngay.
Quan sát cách ham muốn đem địa ngục tới, ham
muốn là địa ngục thế nào. Và thế rồi đừng hỏi cách
đạt tới vô ham muốn, không có nhu cầu. Nếu bạn đã
nhìn vào trong bản chất của ham muốn và bạn đã cảm
thấy nó đem tới khổ, chính hiểu biết đó sẽ là việc vứt
bỏ ham muốn. Chỉ quan sát. Nếu nó không bị vứt bỏ
thì điều đó đơn giản chỉ ra rằng cái nhìn của bạn vẫn
còn chưa đủ sâu, cho nên làm cho cái nhìn của bạn
thành sâu sắc vào.
Và vấn đề không phải là ai đó khác có thể làm
sáng tỏ cho bạn - nó là ham muốn của bạn và chỉ bạn
mới có thể quan sát nó được. Tôi không thể quan sát
ham muốn của bạn được. Bạn không thể quan sát ham
muốn của bất kì ai khác. Nó là thế giới riêng tư của
bạn. Địa ngục hay cõi trời đều là những thứ riêng tư.
Và trong một phần giây bạn có thể dịch chuyển từ cái
nọ sang cái kia.
Chỉ quan sát....
Lời của Phật là 'quan sát'. Mang tính quan sát đi.
Đừng tạo ra bất kì ham muốn nào về vô ham muốn,
bằng không bạn đơn giản cư xử theo cách rất ngu
xuẩn. Bây giờ bạn đang tạo ra ham muốn mới - và
điều này sẽ tạo ra khổ. Bạn đơn giản đi vào trong bản
chất của ham muốn, nhìn sâu vào trong nó. Quan sát...
cách nó tạo ra bóng tối, cách nó đem tới khổ, cách nó
bỗng nhiên chiếm lấy bạn, chế ngự bạn. Cứ quan sát.
Một ngày nào đó sẽ xảy ra: một chiếc xe sẽ đi qua
và trước khi ham muốn nảy sinh thì bạn sẽ trở nên
mang tính quan sát, và bỗng nhiên tiếng cười sẽ tới
với bạn. Bạn đã trở nên mang tính quan sát; ham
muốn đã không nảy sinh. Nó chỉ mới hiện hữu, nó chỉ
mới sẵn sàng nhảy lên bạn và đưa bạn tới địa ngục -
nhưng bạn đã mang tính quan sát. Và bạn sẽ cảm thấy
hạnh phúc thế.
Lần đầu tiên bạn sẽ có chìa khoá. Bạn sẽ biết bây
giờ rằng chỉ mang tính quan sát, ham muốn không
nảy sinh, chiếc xe đã đi qua. Chiếc xe chẳng liên can
gì tới ham muốn cả. Ham muốn nảy sinh bởi vì bạn vô ý thức, không nhận biết, ngủ; bạn đang sống cuộc
sống của người mộng du, người say.
Nhận biết là vô ham muốn. Nhận biết về ham
muốn đem lại vô ham muốn. Và chìa khoá này phải
được dùng để mở nhiều ổ khoá.
Nếu bạn tham lam, đừng hỏi cách gạt bỏ nó - bởi
vì đấy lại là tham lam, dưới cái tên khác, dưới dạng
khác. Bạn đã nghe nói tới các thánh nhân, mahatmas,
bạn đã đọc kinh sách, và họ nói nếu bạn tham lam thì
bạn sẽ xuống địa ngục. Bây giờ tham lam nảy sinh để
lên cõi trời. Và những kinh sách đó cứ nói rằng trên
thiên đường mọi thứ đều đẹp đẽ, thần thoại. Họ tạo ra
tham lam. Và bây giờ bạn hỏi cách gạt bỏ tham lam
bởi vì một tham lam mới đã nảy sinh trong bạn: làm
sao đạt được cõi trời? làm sao vào cõi trời? làm sao
sống ở đó mãi mãi, vĩnh hằng, ngất ngây, phúc lạc?
Bây giờ đây là tham lam mới.
Điều này không phải là cách thức. Cách thức của
Phật thực sự là cách thức tốt nhất đã từng được đem
tới trái đất này. Cách thức của Phật là cách thức
xuyên thấu nhất và cách mạng nhất có thể được. Ông
ấy nói: quan sát tham lam. Chỉ quan sát tham lam và
thấy nó là gì và nó tạo ra khổ thế nào cho bạn. Trong
quan sát đó, ánh sáng sẽ bắt đầu nảy sinh trong bạn;
ngọn lửa bên trong của bạn sẽ bùng sáng, và bóng tối
của tham lam sẽ tan biến.
Và cũng làm thế với bạo hành, với giận dữ, với sở
hữu - và với mọi thứ làm cho bạn khổ.
Cô hầu ngẫu nhiên ợ lên một tiếng ngay trước ông
chủ - tất nhiên, ông chủ phải là người phương Tây bởi
vì ở Ấn Độ không ai chú ý gì tới việc ợ cả - ông chủ
trở nên rất giận và định đánh cô ấy, nhưng thấy thân
thể trẻ và đẹp của cô ấy thì cơn giận của ông ta bỗng
nhiên dịu đi, và ông ấy làm cú giải trí với cô ấy.
Hôm sau khi ông ta đang trong phòng làm việc thì
có tiếng gõ cửa. Đấy là cô hầu. "Cái gì thế? Cô muốn
gì?"
"Thưa ông ấy, con vừa mới ợ nữa ạ."
Bây giờ, một khi bạn thưởng thức cái gì đó, dù là
bất kì cái gì, ham muốn cứ nảy sinh đi nảy sinh lại để
lặp lại nó. Bất kì điều gì bạn đã biết trong quá khứ,
bạn cứ đòi hỏi nữa trong tương lai. Tương lai của bạn
chẳng là gì ngoài quá khứ của mình được sửa đổi.
Tương lai của bạn chẳng là gì ngoài ham muốn lặp lại
quá khứ của mình.
Và, tất nhiên, nếu bạn sống một cuộc sống chán
chường, thì không ai khác chịu trách nhiệm điều đó
ngoài bạn. Bạn hỏi xin chán chường. Và chán chường
là khổ. Bạn hỏi xin chán chường bởi vì bạn hỏi xin
việc lặp lại. Cái gì đó đã xảy ra; chẳng hạn, bạn đang
ngồi, và bỗng nhiên ngôi sao đầu tiên của buổi tối trở
nên thấy được. Và bạn quan sát. Và đó là buổi chiều
êm đềm; trời mát mẻ và chim đang quay về tổ. Và lúc
đó có im lặng và rất nhiều nhạc điệu và bạn đã trong
hài hoà. Chỉ quan sát ngôi sao đang trở nên thấy được
bạn cảm thấy cái đẹp. Bây giờ, bạn đã thưởng thức cái gì đó - bạn sẽ thu lấy nó như một kho báu. Kho báu
này sẽ làm bạn khổ.
Trước hết, bạn sẽ khao khát nó lần nữa và lần
nữa. Khao khát đó sẽ tạo ra khổ. Và nó không thể
được lặp lại bởi khao khát của bạn, nhớ lấy - bởi vì nó
đã xảy ra chỉ bởi vì đã không có khao khát trong bạn.
Bạn đơn giản đã ngồi đó không biết cái gì sẽ xảy ra.
Nó đã xảy ra bởi vì bạn không trông chờ nó. Đó là
chất liệu cơ sở trong nó. Bạn đã không nhìn, bạn đã
không hỏi. Trong thực tế, bạn đã không ham muốn -
bạn đơn giản có đó. Bỗng nhiên bạn trở nên nhận biết:
ngôi sao đầu tiên. Và trong khoảnh khắc đó khi bạn
trở nên nhận biết về ngôi sao đầu tiên, bạn đã không
nghĩ rằng nó là hạnh phúc, nhớ điều đó nữa. Điều đó
tới sau; đó là tóm tắt lại. Trong khoảnh khắc đó bạn
đơn giản ở đó - không hạnh phúc, không bất hạnh,
không gì cả. Những lời này không mang nghĩa gì. Sự
tồn tại bao la đến mức không lời nào mang nghĩa về
nó cả.
Nhưng thế rồi nó trôi qua và còn lại kí ức. Và bạn
nói đi nói lại, "Nó đẹp thế - đẹp làm sao! thiêng liêng
làm sao!" Bây giờ một ham muốn nảy sinh để lặp lại
nó vào mọi chiều. Hôm sau bạn lại chờ đợi nó, nhưng
bây giờ toàn bộ tình huống đã thay đổi: bạn đang chờ
đợi nó, bạn đang trông đợi nó. Bạn muốn lặp lại kinh
nghiệm cũ. Bây giờ, đây là điều gì đó mới mà không
hiện diện trong kinh nghiệm trước. Cho nên điều này
sẽ không cho phép bạn. Bạn trông đợi quá nhiều. Bạn
không thảnh thơi; bạn căng thẳng - bạn sợ mình có thể
bỏ lỡ ngôi sao thứ nhất. Bạn sợ hãi. Bạn lo nghĩ liệu
nó có xuất hiện lần nữa hay không. Nó sẽ không có
đấy.
Thứ nhất, điều đó là không thể được bây giờ bởi
vì bạn đã đánh mất cái hồn nhiên đó, cái trạng thái
không kinh nghiệm mà không kí ức nào tồn tại, nơi
quá khứ không có, nơi tương lai không có. Thứ hai,
nếu một ngày nào đó nó lặp lại thì nó sẽ thành chán
bởi vì nó sẽ là sự lặp lại. Bạn đã biết nó. Cái đẹp là
trong cái mới, nó chưa bao giờ trong cái cũ cả. Cái
đẹp là trong cái tươi tắn, nó chưa bao giờ trong cái
chết cả. Cái đẹp thuộc về nguyên bản, chưa bao giờ
thuộc về bản sao. Cái đẹp là khi kinh nghiệm trực
tiếp, không phải gián tiếp. Bây giờ, nếu nó xảy ra tất
cả, nó sẽ không làm bạn hạnh phúc; nó sẽ là kinh
nghiệm gián tiếp. Và nhớ lấy: Thượng đế không bao
giờ gián tiếp cả. Thượng đế bao giờ cũng tươi tắn.
Biết rằng Thượng đế trong cái đẹp của buổi tối,
hay trong cái đẹp của con chim tung cánh, nghĩa là
bạn phải tuyệt đối hồn nhiên. Quá khứ phải hoàn toàn
bị loại bỏ và tương lai không được phép can thiệp
vào. Thế thì, và chỉ thế thì, mới có cái đẹp và có phúc
lành, có ân huệ, có hạnh phúc và phúc lạc.
Một khi bạn kinh nghiệm điều gì đó, bạn bắt đầu
đòi hỏi nó, bạn trở thành kẻ ăn xin. Thế thì nó sẽ
không bao giờ xảy ra. Và bạn sẽ mang kí ức đó như
vết thương.
Bạn có quan sát điều đó không? Quan sát nó xem:
bất kì khi nào bạn hạnh phúc, trong khoảnh khắc đó
bạn không biết nó là hạnh phúc. Chỉ mãi về sau, khi
kinh nghiệm đó qua đi, mờ đi, không còn nữa, thế thì
tâm trí mới tới và bắt đầu tìm nó, bắt đầu so sánh, ước
lượng, đánh giá, và nói, "Đúng, nó đẹp thật! đẹp thế!"
phải trở thành người sở hữu chiếc xe này; chiếc xe
này phải trong nhà xe của mình." Và bỗng nhiên, cây
không còn xanh nữa, chim không còn hót nữa, mặt
trời không còn đó nữa - nó đã lặn mất rồi. Từ sáng nó
đã biến mất; mọi thứ ảm đạm và tối tăm. Bạn đầy
những ham muốn, bạn bị bao quanh bởi làn khói. Bạn
đã mất tiếp xúc với cuộc sống - ngay lập tức! Chỉ một
cảm giác thoáng qua của ham muốn và bạn đã xa
hàng triệu dặm với cái đẹp, với chân lí, với niềm vui.
Quan sát. Phật nói đơn giản quan sát. Đứng bên
cạnh đường - quan sát: điều gì vừa xảy ra? Chỉ một
ham muốn nhỏ nảy sinh và bạn đã bị ném vào địa
ngục, và bạn đã gần như ở trong thiên đường. Bạn
thay đổi từ thiên đường sang địa ngục biết bao nhiêu
lần trong hai mươi bốn giờ; bạn không quan sát.
Mọi người tới tôi và họ hỏi, "Có cõi trời nào
không? Có địa ngục nào không?" Và tôi ngạc nhiên
bởi vì họ cứ bẻ ghi đường tầu giữa cõi trời và địa
ngục - liên tục! Chỉ cần một giây, một phần giây - họ
vừa trong địa ngục và họ trong cõi trời ngay.
Quan sát cách ham muốn đem địa ngục tới, ham
muốn là địa ngục thế nào. Và thế rồi đừng hỏi cách
đạt tới vô ham muốn, không có nhu cầu. Nếu bạn đã
nhìn vào trong bản chất của ham muốn và bạn đã cảm
thấy nó đem tới khổ, chính hiểu biết đó sẽ là việc vứt
bỏ ham muốn. Chỉ quan sát. Nếu nó không bị vứt bỏ
thì điều đó đơn giản chỉ ra rằng cái nhìn của bạn vẫn
còn chưa đủ sâu, cho nên làm cho cái nhìn của bạn
thành sâu sắc vào.
Và vấn đề không phải là ai đó khác có thể làm
sáng tỏ cho bạn - nó là ham muốn của bạn và chỉ bạn
mới có thể quan sát nó được. Tôi không thể quan sát
ham muốn của bạn được. Bạn không thể quan sát ham
muốn của bất kì ai khác. Nó là thế giới riêng tư của
bạn. Địa ngục hay cõi trời đều là những thứ riêng tư.
Và trong một phần giây bạn có thể dịch chuyển từ cái
nọ sang cái kia.
Chỉ quan sát....
Lời của Phật là 'quan sát'. Mang tính quan sát đi.
Đừng tạo ra bất kì ham muốn nào về vô ham muốn,
bằng không bạn đơn giản cư xử theo cách rất ngu
xuẩn. Bây giờ bạn đang tạo ra ham muốn mới - và
điều này sẽ tạo ra khổ. Bạn đơn giản đi vào trong bản
chất của ham muốn, nhìn sâu vào trong nó. Quan sát...
cách nó tạo ra bóng tối, cách nó đem tới khổ, cách nó
bỗng nhiên chiếm lấy bạn, chế ngự bạn. Cứ quan sát.
Một ngày nào đó sẽ xảy ra: một chiếc xe sẽ đi qua
và trước khi ham muốn nảy sinh thì bạn sẽ trở nên
mang tính quan sát, và bỗng nhiên tiếng cười sẽ tới
với bạn. Bạn đã trở nên mang tính quan sát; ham
muốn đã không nảy sinh. Nó chỉ mới hiện hữu, nó chỉ
mới sẵn sàng nhảy lên bạn và đưa bạn tới địa ngục -
nhưng bạn đã mang tính quan sát. Và bạn sẽ cảm thấy
hạnh phúc thế.
Lần đầu tiên bạn sẽ có chìa khoá. Bạn sẽ biết bây
giờ rằng chỉ mang tính quan sát, ham muốn không
nảy sinh, chiếc xe đã đi qua. Chiếc xe chẳng liên can
gì tới ham muốn cả. Ham muốn nảy sinh bởi vì bạn vô ý thức, không nhận biết, ngủ; bạn đang sống cuộc
sống của người mộng du, người say.
Nhận biết là vô ham muốn. Nhận biết về ham
muốn đem lại vô ham muốn. Và chìa khoá này phải
được dùng để mở nhiều ổ khoá.
Nếu bạn tham lam, đừng hỏi cách gạt bỏ nó - bởi
vì đấy lại là tham lam, dưới cái tên khác, dưới dạng
khác. Bạn đã nghe nói tới các thánh nhân, mahatmas,
bạn đã đọc kinh sách, và họ nói nếu bạn tham lam thì
bạn sẽ xuống địa ngục. Bây giờ tham lam nảy sinh để
lên cõi trời. Và những kinh sách đó cứ nói rằng trên
thiên đường mọi thứ đều đẹp đẽ, thần thoại. Họ tạo ra
tham lam. Và bây giờ bạn hỏi cách gạt bỏ tham lam
bởi vì một tham lam mới đã nảy sinh trong bạn: làm
sao đạt được cõi trời? làm sao vào cõi trời? làm sao
sống ở đó mãi mãi, vĩnh hằng, ngất ngây, phúc lạc?
Bây giờ đây là tham lam mới.
Điều này không phải là cách thức. Cách thức của
Phật thực sự là cách thức tốt nhất đã từng được đem
tới trái đất này. Cách thức của Phật là cách thức
xuyên thấu nhất và cách mạng nhất có thể được. Ông
ấy nói: quan sát tham lam. Chỉ quan sát tham lam và
thấy nó là gì và nó tạo ra khổ thế nào cho bạn. Trong
quan sát đó, ánh sáng sẽ bắt đầu nảy sinh trong bạn;
ngọn lửa bên trong của bạn sẽ bùng sáng, và bóng tối
của tham lam sẽ tan biến.
Và cũng làm thế với bạo hành, với giận dữ, với sở
hữu - và với mọi thứ làm cho bạn khổ.
Cô hầu ngẫu nhiên ợ lên một tiếng ngay trước ông
chủ - tất nhiên, ông chủ phải là người phương Tây bởi
vì ở Ấn Độ không ai chú ý gì tới việc ợ cả - ông chủ
trở nên rất giận và định đánh cô ấy, nhưng thấy thân
thể trẻ và đẹp của cô ấy thì cơn giận của ông ta bỗng
nhiên dịu đi, và ông ấy làm cú giải trí với cô ấy.
Hôm sau khi ông ta đang trong phòng làm việc thì
có tiếng gõ cửa. Đấy là cô hầu. "Cái gì thế? Cô muốn
gì?"
"Thưa ông ấy, con vừa mới ợ nữa ạ."
Bây giờ, một khi bạn thưởng thức cái gì đó, dù là
bất kì cái gì, ham muốn cứ nảy sinh đi nảy sinh lại để
lặp lại nó. Bất kì điều gì bạn đã biết trong quá khứ,
bạn cứ đòi hỏi nữa trong tương lai. Tương lai của bạn
chẳng là gì ngoài quá khứ của mình được sửa đổi.
Tương lai của bạn chẳng là gì ngoài ham muốn lặp lại
quá khứ của mình.
Và, tất nhiên, nếu bạn sống một cuộc sống chán
chường, thì không ai khác chịu trách nhiệm điều đó
ngoài bạn. Bạn hỏi xin chán chường. Và chán chường
là khổ. Bạn hỏi xin chán chường bởi vì bạn hỏi xin
việc lặp lại. Cái gì đó đã xảy ra; chẳng hạn, bạn đang
ngồi, và bỗng nhiên ngôi sao đầu tiên của buổi tối trở
nên thấy được. Và bạn quan sát. Và đó là buổi chiều
êm đềm; trời mát mẻ và chim đang quay về tổ. Và lúc
đó có im lặng và rất nhiều nhạc điệu và bạn đã trong
hài hoà. Chỉ quan sát ngôi sao đang trở nên thấy được
bạn cảm thấy cái đẹp. Bây giờ, bạn đã thưởng thức cái gì đó - bạn sẽ thu lấy nó như một kho báu. Kho báu
này sẽ làm bạn khổ.
Trước hết, bạn sẽ khao khát nó lần nữa và lần
nữa. Khao khát đó sẽ tạo ra khổ. Và nó không thể
được lặp lại bởi khao khát của bạn, nhớ lấy - bởi vì nó
đã xảy ra chỉ bởi vì đã không có khao khát trong bạn.
Bạn đơn giản đã ngồi đó không biết cái gì sẽ xảy ra.
Nó đã xảy ra bởi vì bạn không trông chờ nó. Đó là
chất liệu cơ sở trong nó. Bạn đã không nhìn, bạn đã
không hỏi. Trong thực tế, bạn đã không ham muốn -
bạn đơn giản có đó. Bỗng nhiên bạn trở nên nhận biết:
ngôi sao đầu tiên. Và trong khoảnh khắc đó khi bạn
trở nên nhận biết về ngôi sao đầu tiên, bạn đã không
nghĩ rằng nó là hạnh phúc, nhớ điều đó nữa. Điều đó
tới sau; đó là tóm tắt lại. Trong khoảnh khắc đó bạn
đơn giản ở đó - không hạnh phúc, không bất hạnh,
không gì cả. Những lời này không mang nghĩa gì. Sự
tồn tại bao la đến mức không lời nào mang nghĩa về
nó cả.
Nhưng thế rồi nó trôi qua và còn lại kí ức. Và bạn
nói đi nói lại, "Nó đẹp thế - đẹp làm sao! thiêng liêng
làm sao!" Bây giờ một ham muốn nảy sinh để lặp lại
nó vào mọi chiều. Hôm sau bạn lại chờ đợi nó, nhưng
bây giờ toàn bộ tình huống đã thay đổi: bạn đang chờ
đợi nó, bạn đang trông đợi nó. Bạn muốn lặp lại kinh
nghiệm cũ. Bây giờ, đây là điều gì đó mới mà không
hiện diện trong kinh nghiệm trước. Cho nên điều này
sẽ không cho phép bạn. Bạn trông đợi quá nhiều. Bạn
không thảnh thơi; bạn căng thẳng - bạn sợ mình có thể
bỏ lỡ ngôi sao thứ nhất. Bạn sợ hãi. Bạn lo nghĩ liệu
nó có xuất hiện lần nữa hay không. Nó sẽ không có
đấy.
Thứ nhất, điều đó là không thể được bây giờ bởi
vì bạn đã đánh mất cái hồn nhiên đó, cái trạng thái
không kinh nghiệm mà không kí ức nào tồn tại, nơi
quá khứ không có, nơi tương lai không có. Thứ hai,
nếu một ngày nào đó nó lặp lại thì nó sẽ thành chán
bởi vì nó sẽ là sự lặp lại. Bạn đã biết nó. Cái đẹp là
trong cái mới, nó chưa bao giờ trong cái cũ cả. Cái
đẹp là trong cái tươi tắn, nó chưa bao giờ trong cái
chết cả. Cái đẹp thuộc về nguyên bản, chưa bao giờ
thuộc về bản sao. Cái đẹp là khi kinh nghiệm trực
tiếp, không phải gián tiếp. Bây giờ, nếu nó xảy ra tất
cả, nó sẽ không làm bạn hạnh phúc; nó sẽ là kinh
nghiệm gián tiếp. Và nhớ lấy: Thượng đế không bao
giờ gián tiếp cả. Thượng đế bao giờ cũng tươi tắn.
Biết rằng Thượng đế trong cái đẹp của buổi tối,
hay trong cái đẹp của con chim tung cánh, nghĩa là
bạn phải tuyệt đối hồn nhiên. Quá khứ phải hoàn toàn
bị loại bỏ và tương lai không được phép can thiệp
vào. Thế thì, và chỉ thế thì, mới có cái đẹp và có phúc
lành, có ân huệ, có hạnh phúc và phúc lạc.
Một khi bạn kinh nghiệm điều gì đó, bạn bắt đầu
đòi hỏi nó, bạn trở thành kẻ ăn xin. Thế thì nó sẽ
không bao giờ xảy ra. Và bạn sẽ mang kí ức đó như
vết thương.
Bạn có quan sát điều đó không? Quan sát nó xem:
bất kì khi nào bạn hạnh phúc, trong khoảnh khắc đó
bạn không biết nó là hạnh phúc. Chỉ mãi về sau, khi
kinh nghiệm đó qua đi, mờ đi, không còn nữa, thế thì
tâm trí mới tới và bắt đầu tìm nó, bắt đầu so sánh, ước
lượng, đánh giá, và nói, "Đúng, nó đẹp thật! đẹp thế!"
Khi bản thân kinh nghiệm đang hiện diện, tâm trí
không hiện diện.
Hạnh phúc là khi tâm trí không có.
Và khi tâm trí tới, hạnh phúc không còn đó nữa.
Bây giờ chỉ có kí ức, kí ức chết. Người yêu của bạn
qua đời; bạn đang mang một bức thư của người đó
viết. Đoá hoa đã tàn; chỉ hình ảnh còn trong tâm trí
bạn. Hình ảnh này sẽ không cho phép hạnh phúc đi
vào lần nữa trong bản thể bạn - hình ảnh này sẽ là rào
chắn, sẽ là tảng đá.
Phật nói: Đừng mang quá khứ và đừng chờ đợi
tương lai - chỉ ở đây bây giờ. Và thế thì có vô trí. Và
thân thể đơn giản theo vô trí đó.
Ngay bây giờ thân thể theo tâm trí, và tâm trí là
thủ phạm - và bạn cứ trừng phạt thân thể. Điều đó
cũng giống như đứa trẻ nhỏ: nó tới chạy trong phòng,
đâm vào cửa, giận cái cửa, bắt đầu đánh cửa - cứ
dường như cửa là thủ phạm.
Không chỉ trẻ con mà ngay cả người lớn cũng làm
những điều như vậy. Bạn viết và bút máy của bạn
không trơn; bạn trở nên tức giận và bạn ném nó xuống
sàn - bạn trừng phạt cái bút máy! Và bạn vẫn coi con
người là có lí trí sao? Và bạn vẫn tin con người là sinh
linh có lí trí sao?
Khi bạn về nhà trong giận dữ, bạn có quan sát
không? Bạn mở cửa trong giận dữ thế, bạn sập cửa.
Bây giờ, cái cửa đã chẳng làm gì bạn cả.
Có lần chuyện xảy ra: Một người tới gặp một
thiền sư; anh ta sầm cửa, anh ta quăng giầy. Anh ta tới
thầy, cúi lạy, chạm chân thầy. Thầy nói, "Ta không
thể chấp nhận lời chúc mừng của anh được. Trước hết
đi ra xin lỗi cánh cửa, và đôi giầy nữa."
Người này nói, "Thầy nói gì vậy? Thầy muốn tôi
trở thành trò cười cho thiên hạ sao?" - và có biết bao
nhiêu người ngồi quanh đó.
Thầy nói, "Nếu anh không làm điều này ta sẽ
không cho phép anh ở đây - anh đi đi! Nếu anh có thể
xúc phạm cửa và nếu anh có thể xúc phạm đôi giầy,
thế thì anh phải xin lỗi chúng. Khi anh xúc phạm
chúng, anh chẳng bao giờ cảm thấy rằng anh đang
làm điều gì đó lố bịch? Bây giờ anh có cảm thấy lố
bịch không? Đi ra và làm điều đó đi!"
Và người này đi ra. Anh ta xin - đầu tiên anh ta có
vẻ chút ít xuẩn ngốc, cảm thấy chút ít xuẩn ngốc, và
mọi người đều nhìn - nhưng anh ta đã xin được tha
thứ. Anh ta nói, "Thưa ngài, tôi đã không có ý thức và
tôi đã làm điều gì đó sai một cách vô ý thức, xin tha
thứ cho tôi." Và anh ta nói với đôi giầy và với cái cửa,
và khi anh ta quay lại, anh ta đã thành một con người
hoàn toàn khác.
Thầy kéo anh ta lại gần và ôm ghì lấy anh ta. Và
người này nói, "Điều đó lớn lao vô cùng! Khi tôi hỏi
xin tha thứ, ban đầu tôi có vẻ xuẩn ngốc, thế rồi bỗng
nhiên tôi cảm thấy thoải mái thế - tôi chưa bao giờ
cảm thấy thế. Tôi thực tế đã cảm thấy chúng đã tha
thứ cho tôi. Tôi đã cảm thấy lòng từ bi của chúng và
tình yêu của chúng."
không hiện diện.
Hạnh phúc là khi tâm trí không có.
Và khi tâm trí tới, hạnh phúc không còn đó nữa.
Bây giờ chỉ có kí ức, kí ức chết. Người yêu của bạn
qua đời; bạn đang mang một bức thư của người đó
viết. Đoá hoa đã tàn; chỉ hình ảnh còn trong tâm trí
bạn. Hình ảnh này sẽ không cho phép hạnh phúc đi
vào lần nữa trong bản thể bạn - hình ảnh này sẽ là rào
chắn, sẽ là tảng đá.
Phật nói: Đừng mang quá khứ và đừng chờ đợi
tương lai - chỉ ở đây bây giờ. Và thế thì có vô trí. Và
thân thể đơn giản theo vô trí đó.
Ngay bây giờ thân thể theo tâm trí, và tâm trí là
thủ phạm - và bạn cứ trừng phạt thân thể. Điều đó
cũng giống như đứa trẻ nhỏ: nó tới chạy trong phòng,
đâm vào cửa, giận cái cửa, bắt đầu đánh cửa - cứ
dường như cửa là thủ phạm.
Không chỉ trẻ con mà ngay cả người lớn cũng làm
những điều như vậy. Bạn viết và bút máy của bạn
không trơn; bạn trở nên tức giận và bạn ném nó xuống
sàn - bạn trừng phạt cái bút máy! Và bạn vẫn coi con
người là có lí trí sao? Và bạn vẫn tin con người là sinh
linh có lí trí sao?
Khi bạn về nhà trong giận dữ, bạn có quan sát
không? Bạn mở cửa trong giận dữ thế, bạn sập cửa.
Bây giờ, cái cửa đã chẳng làm gì bạn cả.
Có lần chuyện xảy ra: Một người tới gặp một
thiền sư; anh ta sầm cửa, anh ta quăng giầy. Anh ta tới
thầy, cúi lạy, chạm chân thầy. Thầy nói, "Ta không
thể chấp nhận lời chúc mừng của anh được. Trước hết
đi ra xin lỗi cánh cửa, và đôi giầy nữa."
Người này nói, "Thầy nói gì vậy? Thầy muốn tôi
trở thành trò cười cho thiên hạ sao?" - và có biết bao
nhiêu người ngồi quanh đó.
Thầy nói, "Nếu anh không làm điều này ta sẽ
không cho phép anh ở đây - anh đi đi! Nếu anh có thể
xúc phạm cửa và nếu anh có thể xúc phạm đôi giầy,
thế thì anh phải xin lỗi chúng. Khi anh xúc phạm
chúng, anh chẳng bao giờ cảm thấy rằng anh đang
làm điều gì đó lố bịch? Bây giờ anh có cảm thấy lố
bịch không? Đi ra và làm điều đó đi!"
Và người này đi ra. Anh ta xin - đầu tiên anh ta có
vẻ chút ít xuẩn ngốc, cảm thấy chút ít xuẩn ngốc, và
mọi người đều nhìn - nhưng anh ta đã xin được tha
thứ. Anh ta nói, "Thưa ngài, tôi đã không có ý thức và
tôi đã làm điều gì đó sai một cách vô ý thức, xin tha
thứ cho tôi." Và anh ta nói với đôi giầy và với cái cửa,
và khi anh ta quay lại, anh ta đã thành một con người
hoàn toàn khác.
Thầy kéo anh ta lại gần và ôm ghì lấy anh ta. Và
người này nói, "Điều đó lớn lao vô cùng! Khi tôi hỏi
xin tha thứ, ban đầu tôi có vẻ xuẩn ngốc, thế rồi bỗng
nhiên tôi cảm thấy thoải mái thế - tôi chưa bao giờ
cảm thấy thế. Tôi thực tế đã cảm thấy chúng đã tha
thứ cho tôi. Tôi đã cảm thấy lòng từ bi của chúng và
tình yêu của chúng."
Bạn cứ cư xử theo cách vô ý thức thế. Cái thói
cầu kì vô ý thức của hành vi của bạn là tất cả những
điều Phật ngụ ý qua từ 'tâm trí'. Tâm trí là giấc ngủ
của bạn. Tâm trí là sự vắng mặt của bạn. Và nếu thân
thể theo tâm trí, tâm trí ngủ này, tâm trí say này, thì
chớ có giận thân thể.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Khi tâm trí bình thản, nó trở thành vô trí. Vô trí và
bình thản mang nghĩa đích xác một điều; chúng không
mang nghĩa hai điều khác nhau. Tâm trí bình thản,
tâm trí bình tĩnh, là vô trí - bởi vì tâm trí là cơn sốt.
Tâm trí là lo âu liên tục, căng thẳng, bệnh hoạn -
vâng, bệnh tật là tâm trí. Khi tâm trí biến mất, bạn vận
hành từ trạng thái của vô trí, và thế thì thân thể tuân
theo nó.
Thân thể là kẻ theo sau. Nếu bạn có tâm trí, thì
thân thể theo tâm trí; nếu bạn có vô trí, thân thể theo
vô trí.
Nhưng đừng đánh nhau với thân thể. Đừng ngu
xuẩn.
‘'Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch
những đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Do đó, Phật trích dẫn Gatha:
'Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng,
thì không có dục vọng lẫn luân hồi.'
Phật nói,
"Gatha này đã được Kashyapabuddha dạy
trước đây."
Phật nói, “Đã có hàng triệu vị phật trước ta và sẽ
có hàng triệu vị phật sau ta."
Đây là điều gì đó rất mới trong thế giới tôn giáo.
Mahavira nói, "Chỉ có hai mươi ba tirthankaras
trước ta, và sẽ không có tirthankara nào thêm nữa."
Mohammed nói, "Chỉ có bốn nhà tiên tri trước ta
và sẽ không có nhà tiên tri nào sau ta."
Jesus nói, "Ta là đứa con duy nhất của Thượng
đế."
Phật là hiếm hoi. Ông ấy nói, “Đã có hàng triệu vị
phật trước ta và hàng triệu vị phật sẽ có sau ta." Và
điều này dường như đúng hơn - bởi vì chỉ hai mươi tư
tirthankaras trong cái vô hạn toàn thể này sao? Thế
Ram thì sao, thế Krishna thì sao? Họ không được tính
vào các tirthankaras Jaina.
Mohammed nói, "Chỉ có bốn nhà tiên tri trước ta"
- thế Mahavira thì sao? và Krishna thì sao? và Phật thì
sao? Họ không được tính trong đó.
Và Jesus nói, "Ta là đứa con duy nhất." Điều này
có vẻ vô lí, rằng Thượng đế mà chỉ có mỗi một con.
Và ngài đã làm gì sau đó? Theo kiểm soát sinh đẻ
sao? Điều này có vẻ ngớ ngẩn, và tạo ra chủ nghĩa cuồng tín. Thế thì người Ki tô giáo nghĩ họ là siêu
đẳng bởi vì họ là tín đồ của đứa con duy nhất mà
Thượng đế có. Những người khác nhiều nhất chỉ là
nhà tiên tri, nếu họ thừa nhận tất cả. Nhưng nhà tiên
tri của họ là đứa con duy nhất của Thượng đế. Điều
đó tạo ra bản ngã, tính siêu đẳng.
Người Hindu nói họ chỉ có hai mươi bốn hoá thân
avataras. Vài thế kỉ trước đây họ đã có ý tưởng về
mười avataras. Thế rồi họ đã mở rộng thêm một chút -
hừ? - bởi vì người Jaina đã công bố hai mươi bốn
tirthankaras cho nên có ganh đua lớn. Cho nên họ nói,
"Được rồi, chúng tôi cũng sẽ có hai mươi bốn." Số hai
mươi bốn trở thành rất chuẩn; ngay cả các Phật tử
cũng bắt đầu nói rằng chỉ có hai mươi bốn vị phật. Và
khi tirthankaras có hai mươi bốn và phật có hai mươi
bốn thì mười avataras có vẻ nghèo nàn một chút. Cho
nên người Hindu đã mở rộng ý tưởng này; họ đã vứt
bỏ ý tưởng về mười avataras; họ cũng công bố họ có
hai mươi bốn avataras. Nhưng Mahavira thì sao?
Adinatha thì sao? Họ đã không tính tới.
Phật bao hàm tất cả. Ông ấy cực kì bao hàm. Và
ông ấy không tạo ra siêu đẳng nào; ông ấy nói hàng
triệu vị phật đã có trước và hàng triệu vị phật sẽ có
sau. Thế giới này chưa bao giờ thiếu chư phật - và đó
là cách nó phải thế! bởi vì là vị phật chỉ là nhận biết
về bản tính của bạn. Điều đó không có gì đặc biệt cả.
Điều đó có vẻ đặc biệt bởi vì bạn đã không thử nó;
bằng không nó là kho báu riêng của bạn, nó chỉ phải
được công bố ra.
Và nhìn vào cái đẹp của nó đi: Phật không công
bố điều gì đặc biệt về bản thân mình. Ông ấy nói
nhiều vị phật đã có rồi, hàng triệu; và hàng triệu vị
phật sẽ tới sau đó. Nhìn vào cái đẹp của lời công bố
của ông ấy: về bản thân mình ông ấy nói, "Ta chỉ là
một trong hàng triệu - chẳng có gì đặc biệt về ta cả!"
Đây là cách người tôn giáo thực sự phải là: không có
gì đặc biệt, rất bình thường. Khi có hàng triệu vị phật
thì làm sao bạn có thể đặc biệt được? Bạn có thể đặc
biệt nếu có một số giới hạn.
Đã có nhiều xung đột, bởi vì khi Mahavira công
bố rằng ông ấy là người thứ hai mươi bốn, đã có tám
người khác cũng công bố rằng họ là người thứ hai
mươi bốn. Có rắc rối! Không ai sẵn sàng tin vào
người khác, và không có cách nào để chứng minh
điều đó một cách thực sự. Làm sao bạn có thể chứng
minh ai là tirthankara thực?
Vài người đã chọn Goushalak và theo ông ấy; vài
người chọn Mahavira và theo ông ấy. Vài người chọn
những người khác - Ajit Keshkambal, Sanjay
Vilethiputta, và có những người công bố khác nữa -
làm sao bạn quyết định được? Người Ki tô giáo nói
rằng Jesus là đứa con duy nhất của Thượng đế - và
người Do Thái đã đóng đinh ông ấy. Bạn quyết định
thế nào? Họ đã coi ông ấy là kẻ lừa đảo.
Người Do Thái cũng muốn có Đấng Cứu thế, họ
đã chờ đợi hàng thế kỉ, nhưng họ chưa bao giờ cho
phép bất kì ai trở thành Đấng Cứu thế đó - bởi vì thế
thì họ sẽ chờ đợi ai? Họ hi vọng, hi vọng và hi vọng,
và họ đã đợi lâu đến nỗi bây giờ điều đó đã trở thành
thói quen của người Do Thái - họ không cho phép bất
kì ai. Jesus đã công bố; nhiều người khác đã công bố
sau Jesus - nhưng bất kì ai công bố rằng "Ta là Đấng Cứu thế" thì đều phải bị tiêu diệt, phải bị chứng minh
là kẻ lừa đảo.
Đấng Cứu thế chắc chắn tới, nhưng họ không cho
phép bất kì ai công bố về điều đó. Hàng thế kỉ chờ đợi
và họ đã trở thành nghiện. Bây giờ họ sẽ đợi - cho dù
Thượng đế có tới thì họ cũng sẽ đóng đinh ông ấy, bởi
vì họ sẽ nói, "Ai cần ông? Chúng ta thích chờ đợi,
chúng ta tồn tại trong hi vọng." Người Do Thái cứ hi
vọng mãi.
Nhưng mọi người đều thử - người Do Thái nghĩ
họ là giống nòi được chọn lựa, rằng Thượng đế đặc
biệt đã chọn họ; người Hindu nghĩ họ là giống nòi
được chọn lựa; người Jaina nghĩ họ là giống nòi được
chọn lựa. Phật là hiếm. Phật nói có hàng triệu vị phật
trước đây, vô số. Trong thực tế, ông ấy đã nói rằng
nếu bạn đếm hạt cát sông Hằng, thì số phật trước đây
còn nhiều hơn thế, và sẽ có nhiều hơn nữa về sau.
Điều này làm cho tầm cỡ của ông ấy rất bình thường,
nhưng điều này lại là cái đẹp của ông ấy.
Không công bố về bất kì sự phi thường nào lại
chính là điều phi thường. Và khi bạn công bố, khi bạn
công bố mình là siêu đẳng, bạn đơn giản chỉ ra rằng
bạn đang chịu phức cảm tự ti.
Bây giờ, Mohammed nói sẽ không có nhà tiên tri
nào thêm nữa. Sao bạn đóng cửa lại? Bây giờ nếu ai
đó công bố "Ta là nhà tiên tri," thì người Mô ha mét
giáo sẽ giết chết người đó - bởi vì Mohammed đã
đóng cửa rồi. Nhưng ông ấy là ai mà đóng cửa lại?
Cửa không thuộc vào ai cả, hay nó thuộc vào tất cả
mọi người. Làm sao ông ấy có thể đóng cửa lại được?
Và tại sao ngay chỗ đầu tiên lại có ý tưởng này?
Mahavira nghĩ ông ấy là người cuối cùng,
Mohammed nghĩ ông ấy là người cuối cùng, Jesus
nghĩ ông ấy là người cuối cùng - thế thì bạn ngụ ý gì
bởi điều này? Bạn đơn giản không cho phép sự tiến
hoá, bạn không cho phép bất kì ý tưởng mới nào tiến
hoá. Bạn đóng cửa lại, bạn làm ra giáo điều đóng kín,
để cho không ai có thể quấy rối giáo điều đó.
Phật để mở tất cả mọi cánh cửa: ông ấy nói hàng
triệu.... Ông ấy nhớ tới gatha này từ vị phật quá khứ
nào đó, Kashyapabuddha là tên ông ấy. Ông ấy nói,
gatha này do Kashyapabuddha nói.
"Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng, thì không có dục
vọng lẫn luân hồi."
Ý chí nghĩa là bản ngã. Ý chí nghĩa là tranh đấu
chống lại sự tồn tại. Bất kì khi nào bạn thấy ai đó
tranh đấu ngược dòng, bạn nói, "Anh ta là con người
của sức mạnh ý chí." Bạn ngụ ý gì bằng sức mạnh ý
chí? Mọi ý chí đều chống lại Thượng đế. Bạn tranh
đấu với nó. Bạn cố gắng làm điều gì đó mà không có
trong bản chất của mọi vật. Bạn cố gắng áp đặt cái gì
đó. Nếu bạn bạo hành với tự nhiên, thì bạn có ý chí.
Nhiều người tới tôi và họ nói, "Osho ơi, bằng
cách nào đó giúp chúng tôi có nhiều sức mạnh ý chí
hơn." Tại sao? Tôi là kẻ thù của bạn sao? Tôi phải
giúp bạn trở nên điên hơn sao? Sức mạnh ý chí sao?
Nhưng ở phương Tây, sức mạnh ý chí rất quan trọng; bởi vì toàn bộ phương Tây nghĩ rằng có bản ngã mạnh
là điều phải thế, bạn phải có sức mạnh ý chí, bạn phải
phát triển sức mạnh ý chí. Hàng nghìn sách có trên thị
trường về cách phát triển sức mạnh ý chí. Và chúng
được bán, bởi vì mọi người muốn ngày một được tinh
luyện hơn trong bản ngã của mình.
Phật nói: "Đam mê lớn lên từ ý chí... ham muốn
lớn lên từ ý chí." Cái tôi, bản ngã, là gốc rễ của tâm trí
bạn. Toàn thể tâm trí bạn được định tâm quanh cái tôi.
"Ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng... " Ý nghĩ
tới từ quá khứ; tưởng tượng nghĩa là đi vào tương lai.
Bất kì cái gì bạn đã kinh nghiệm, suy nghĩ, đã học, đó
là bản ngã của bạn. Và bất kì cái gì bạn muốn kinh
nghiệm trong tương lai của mình, sẽ muốn có trong
tương lai của mình, đều là ý chí của bạn. Đây là hai
khía cạnh của cùng một hiện tượng.
"Khi cả hai được bình lặng..." khi ý nghĩ không
còn đó nữa, nghĩa là khi quá khứ không còn đó nữa,
và khi tưởng tượng, phóng chiếu, mơ, tương lai không
còn đó nữa: "Khi cả hai được bình lặng, thì không có
dục vọng lẫn luân hồi." Phật nói thế thì tất cả dục
vọng đều biến mất; thế thì người ta không còn tham
lam về cảm giác và kinh nghiệm của cảm giác nữa.
Nhớ lấy: bằng việc biến mất của dục cảm ông ấy
không ngụ ý rằng nhạy cảm của bạn biến mất - bạn
trở nên cực kì nhạy cảm. Con người dục cảm thì
không phải là người nhạy cảm; người dục cảm rất thô
thiển, rất thô sơ, rất nguyên thuỷ. Người nhạy cảm rất
phát triển, phát triển cao; người đó rất cảm nhận.
Người dục cảm đuổi theo hoan lạc, người nhạy cảm là
người biết phúc lạc đang ở đây và người đó cởi mở
với nó, và người đó cứ được mưa rào bởi phúc lạc
thiêng liêng. Người đó thấm đẫm nó như miếng bọt
biển. Người đó nhạy cảm.
Người dục cảm bao giờ cũng theo đuổi cái gì đó,
cố gắng đạt tới - tiền bạc, quyền lực, uy thế. Người
nhạy cảm đơn giản sống ở đây bây giờ, tận hưởng cái
đẹp đang có sẵn. Khi ngày mai tới thì ngày mai sẽ
chăm nom cho nó.
Đó là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói, "Đừng
nghĩ tới mai." Đó là điều Jesus nói khi ông ấy chỉ cho
các đệ tử hoa loa kèn trên cánh đồng và nói, "Nhìn
kìa, chúng đẹp làm sao! Và chúng không mệt nhọc.
Chúng đơn giản ở đây; chúng không lo nghĩ về cái gì
sẽ xảy ra ngày mai. Ngay cả Solomon, trong mọi vinh
quang của ông ấy, cũng không đẹp đến thế," Jesus
nói, "như những đoá hoa loa kèn nghèo nàn này."
Người nhạy cảm là người như đoá hoa, cởi mở
với sự tồn tại, tận hưởng nó - tận hưởng nó vô cùng -
nhưng không tìm kiếm điều gì cả. Việc tìm kiếm của
người đó đã tan biến. Người đó không săn đuổi điều
gì.
Tôi đã từng nghe:
Một người bị mất sạch mọi thứ tại sòng bạc ở
Vegas. Anh ta đã thử mọi thứ và lần nào cũng là thảm
hoạ. Tất cả mọi thứ anh ta còn lại là một đồng năm
mươi xu Kennedy. Anh ta tung nó lên không trung -
chơi trò may mắn - khi đi dọc theo phố cố gắng hình
dung ra cách thu được món tiền đặt cược khác, thì đồng tiền tụt khỏi ngón tay anh ta và rơi vào lưới sắt
trên phố.
Nhân vật của chúng ta ngay lập tức lao theo,
nhưng trước khi anh ta có thể tóm được nó thì anh ta
đã bị một chiếc taxi đâm phải và được mang tới bệnh
viện với một chân bị gẫy.
Anh ta ra viện vài tháng sau đó, và với sự dàn xếp
của công ti bảo hiểm anh ta bắt đầu quay trở lại sòng
bạc. Trên đường, anh ta đi khập khiễng qua cũng chỗ
lưới sắt nơi anh ta đã làm mất đồng xu của mình. Anh
ta bắt đầu nhìn xuống để xem liệu mình có tìm được
nó không thì anh lại bị chiếc taxi khác đâm phải, và
anh ta lại được chở vào bệnh viện với cái chân kia bị
gẫy.
"Làm sao anh lại có thể bị đâm hai lần tại đích
xác một nơi như vậy?" cô y tá hỏi anh ta. "Tôi muốn
nói, cái gì trên thế giới lại làm anh quay lại cái lưới
sắt ngu xuẩn ấy?"
"Đấy là cái bùa mê vận may của tôi," anh ta giải
thích, "và tôi không muốn mất nó."
Mọi người cứ săn đuổi, cứ bị đâm vào mọi lúc.
Toàn bộ cuộc đời họ trở thành đầy những vết thương
và vết thương và vết thương, nhưng lặp đi lặp lại họ
cứ săn đuổi cùng mọi thứ - cứ dường như họ không
thấy điều đang xảy ra cho họ.
Con người của nhạy cảm vẫn còn ở bất kì đâu
người đó hiện hữu - và Thượng đế tìm người đó. Còn
con người của dục cảm thì chạy xô chỗ nọ chỗ kia,
săn đuổi và săn đuổi. Và đây là cái đẹp của toàn bộ
quá trình này: nếu bạn săn đuổi Thượng đế, bạn sẽ
không bao giờ gặp được ông ấy, bởi vì bạn không biết
ông ấy ở đâu cả. Nếu bạn săn đuổi hạnh phúc, bạn sẽ
không bao giờ gặp nó, bởi vì bạn không biết nó ở nơi
đâu, bạn thậm chí không biết khuôn mặt của hạnh
phúc - cho dù bạn có bắt gặp nó, bạn sẽ không có khả
năng nhận ra nó. Người nhạy cảm đơn giản ngồi tại
bất kì nơi đâu mình hiện hữu và hạnh phúc tới với
người đó, và phúc lạc tới với người đó, và Thượng đế
tới với người đó.
Điều này cần được ghi nhớ: Không chỉ bạn mới
đang tìm kiếm Thượng đế - Thượng đế cũng đang tìm
kiếm bạn. Và tình thế là ở chỗ ngài tới và gõ cửa nhà
bạn, nhưng bạn lại chẳng bao giờ ở đó. Bạn ở đâu đó
khác. Ngài cứ gõ cửa nhà bạn nhưng chẳng bao giờ
tìm thấy bạn ở đó - bởi vì cánh cửa đang trong hiện tại
còn bạn lại trong tương lai hay trong quá khứ.
Phật nói:
"Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ,
và từ lo nghĩ nảy sinh sợ hãi.
Xa khỏi đam mê
và không sợ hãi, không lo nghĩ."
Quan sát điều đó. Đây không phải là lí thuyết.
Đây là những sự kiện của cuộc sống. Phật không phải
là nhà lí thuyết, không phải là nhà siêu hình - không
chút nào. Ông ấy chỉ là nhà khoa học về các sự kiện
cơ sở của cuộc sống. Ông ấy nói chỉ về các sự kiện.
Bạn không cần tin vào điều đó. Bạn chỉ cần quan sát
và bạn sẽ thấy chân lí của nó.
cầu kì vô ý thức của hành vi của bạn là tất cả những
điều Phật ngụ ý qua từ 'tâm trí'. Tâm trí là giấc ngủ
của bạn. Tâm trí là sự vắng mặt của bạn. Và nếu thân
thể theo tâm trí, tâm trí ngủ này, tâm trí say này, thì
chớ có giận thân thể.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Khi tâm trí bình thản, nó trở thành vô trí. Vô trí và
bình thản mang nghĩa đích xác một điều; chúng không
mang nghĩa hai điều khác nhau. Tâm trí bình thản,
tâm trí bình tĩnh, là vô trí - bởi vì tâm trí là cơn sốt.
Tâm trí là lo âu liên tục, căng thẳng, bệnh hoạn -
vâng, bệnh tật là tâm trí. Khi tâm trí biến mất, bạn vận
hành từ trạng thái của vô trí, và thế thì thân thể tuân
theo nó.
Thân thể là kẻ theo sau. Nếu bạn có tâm trí, thì
thân thể theo tâm trí; nếu bạn có vô trí, thân thể theo
vô trí.
Nhưng đừng đánh nhau với thân thể. Đừng ngu
xuẩn.
‘'Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch
những đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Do đó, Phật trích dẫn Gatha:
'Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng,
thì không có dục vọng lẫn luân hồi.'
Phật nói,
"Gatha này đã được Kashyapabuddha dạy
trước đây."
Phật nói, “Đã có hàng triệu vị phật trước ta và sẽ
có hàng triệu vị phật sau ta."
Đây là điều gì đó rất mới trong thế giới tôn giáo.
Mahavira nói, "Chỉ có hai mươi ba tirthankaras
trước ta, và sẽ không có tirthankara nào thêm nữa."
Mohammed nói, "Chỉ có bốn nhà tiên tri trước ta
và sẽ không có nhà tiên tri nào sau ta."
Jesus nói, "Ta là đứa con duy nhất của Thượng
đế."
Phật là hiếm hoi. Ông ấy nói, “Đã có hàng triệu vị
phật trước ta và hàng triệu vị phật sẽ có sau ta." Và
điều này dường như đúng hơn - bởi vì chỉ hai mươi tư
tirthankaras trong cái vô hạn toàn thể này sao? Thế
Ram thì sao, thế Krishna thì sao? Họ không được tính
vào các tirthankaras Jaina.
Mohammed nói, "Chỉ có bốn nhà tiên tri trước ta"
- thế Mahavira thì sao? và Krishna thì sao? và Phật thì
sao? Họ không được tính trong đó.
Và Jesus nói, "Ta là đứa con duy nhất." Điều này
có vẻ vô lí, rằng Thượng đế mà chỉ có mỗi một con.
Và ngài đã làm gì sau đó? Theo kiểm soát sinh đẻ
sao? Điều này có vẻ ngớ ngẩn, và tạo ra chủ nghĩa cuồng tín. Thế thì người Ki tô giáo nghĩ họ là siêu
đẳng bởi vì họ là tín đồ của đứa con duy nhất mà
Thượng đế có. Những người khác nhiều nhất chỉ là
nhà tiên tri, nếu họ thừa nhận tất cả. Nhưng nhà tiên
tri của họ là đứa con duy nhất của Thượng đế. Điều
đó tạo ra bản ngã, tính siêu đẳng.
Người Hindu nói họ chỉ có hai mươi bốn hoá thân
avataras. Vài thế kỉ trước đây họ đã có ý tưởng về
mười avataras. Thế rồi họ đã mở rộng thêm một chút -
hừ? - bởi vì người Jaina đã công bố hai mươi bốn
tirthankaras cho nên có ganh đua lớn. Cho nên họ nói,
"Được rồi, chúng tôi cũng sẽ có hai mươi bốn." Số hai
mươi bốn trở thành rất chuẩn; ngay cả các Phật tử
cũng bắt đầu nói rằng chỉ có hai mươi bốn vị phật. Và
khi tirthankaras có hai mươi bốn và phật có hai mươi
bốn thì mười avataras có vẻ nghèo nàn một chút. Cho
nên người Hindu đã mở rộng ý tưởng này; họ đã vứt
bỏ ý tưởng về mười avataras; họ cũng công bố họ có
hai mươi bốn avataras. Nhưng Mahavira thì sao?
Adinatha thì sao? Họ đã không tính tới.
Phật bao hàm tất cả. Ông ấy cực kì bao hàm. Và
ông ấy không tạo ra siêu đẳng nào; ông ấy nói hàng
triệu vị phật đã có trước và hàng triệu vị phật sẽ có
sau. Thế giới này chưa bao giờ thiếu chư phật - và đó
là cách nó phải thế! bởi vì là vị phật chỉ là nhận biết
về bản tính của bạn. Điều đó không có gì đặc biệt cả.
Điều đó có vẻ đặc biệt bởi vì bạn đã không thử nó;
bằng không nó là kho báu riêng của bạn, nó chỉ phải
được công bố ra.
Và nhìn vào cái đẹp của nó đi: Phật không công
bố điều gì đặc biệt về bản thân mình. Ông ấy nói
nhiều vị phật đã có rồi, hàng triệu; và hàng triệu vị
phật sẽ tới sau đó. Nhìn vào cái đẹp của lời công bố
của ông ấy: về bản thân mình ông ấy nói, "Ta chỉ là
một trong hàng triệu - chẳng có gì đặc biệt về ta cả!"
Đây là cách người tôn giáo thực sự phải là: không có
gì đặc biệt, rất bình thường. Khi có hàng triệu vị phật
thì làm sao bạn có thể đặc biệt được? Bạn có thể đặc
biệt nếu có một số giới hạn.
Đã có nhiều xung đột, bởi vì khi Mahavira công
bố rằng ông ấy là người thứ hai mươi bốn, đã có tám
người khác cũng công bố rằng họ là người thứ hai
mươi bốn. Có rắc rối! Không ai sẵn sàng tin vào
người khác, và không có cách nào để chứng minh
điều đó một cách thực sự. Làm sao bạn có thể chứng
minh ai là tirthankara thực?
Vài người đã chọn Goushalak và theo ông ấy; vài
người chọn Mahavira và theo ông ấy. Vài người chọn
những người khác - Ajit Keshkambal, Sanjay
Vilethiputta, và có những người công bố khác nữa -
làm sao bạn quyết định được? Người Ki tô giáo nói
rằng Jesus là đứa con duy nhất của Thượng đế - và
người Do Thái đã đóng đinh ông ấy. Bạn quyết định
thế nào? Họ đã coi ông ấy là kẻ lừa đảo.
Người Do Thái cũng muốn có Đấng Cứu thế, họ
đã chờ đợi hàng thế kỉ, nhưng họ chưa bao giờ cho
phép bất kì ai trở thành Đấng Cứu thế đó - bởi vì thế
thì họ sẽ chờ đợi ai? Họ hi vọng, hi vọng và hi vọng,
và họ đã đợi lâu đến nỗi bây giờ điều đó đã trở thành
thói quen của người Do Thái - họ không cho phép bất
kì ai. Jesus đã công bố; nhiều người khác đã công bố
sau Jesus - nhưng bất kì ai công bố rằng "Ta là Đấng Cứu thế" thì đều phải bị tiêu diệt, phải bị chứng minh
là kẻ lừa đảo.
Đấng Cứu thế chắc chắn tới, nhưng họ không cho
phép bất kì ai công bố về điều đó. Hàng thế kỉ chờ đợi
và họ đã trở thành nghiện. Bây giờ họ sẽ đợi - cho dù
Thượng đế có tới thì họ cũng sẽ đóng đinh ông ấy, bởi
vì họ sẽ nói, "Ai cần ông? Chúng ta thích chờ đợi,
chúng ta tồn tại trong hi vọng." Người Do Thái cứ hi
vọng mãi.
Nhưng mọi người đều thử - người Do Thái nghĩ
họ là giống nòi được chọn lựa, rằng Thượng đế đặc
biệt đã chọn họ; người Hindu nghĩ họ là giống nòi
được chọn lựa; người Jaina nghĩ họ là giống nòi được
chọn lựa. Phật là hiếm. Phật nói có hàng triệu vị phật
trước đây, vô số. Trong thực tế, ông ấy đã nói rằng
nếu bạn đếm hạt cát sông Hằng, thì số phật trước đây
còn nhiều hơn thế, và sẽ có nhiều hơn nữa về sau.
Điều này làm cho tầm cỡ của ông ấy rất bình thường,
nhưng điều này lại là cái đẹp của ông ấy.
Không công bố về bất kì sự phi thường nào lại
chính là điều phi thường. Và khi bạn công bố, khi bạn
công bố mình là siêu đẳng, bạn đơn giản chỉ ra rằng
bạn đang chịu phức cảm tự ti.
Bây giờ, Mohammed nói sẽ không có nhà tiên tri
nào thêm nữa. Sao bạn đóng cửa lại? Bây giờ nếu ai
đó công bố "Ta là nhà tiên tri," thì người Mô ha mét
giáo sẽ giết chết người đó - bởi vì Mohammed đã
đóng cửa rồi. Nhưng ông ấy là ai mà đóng cửa lại?
Cửa không thuộc vào ai cả, hay nó thuộc vào tất cả
mọi người. Làm sao ông ấy có thể đóng cửa lại được?
Và tại sao ngay chỗ đầu tiên lại có ý tưởng này?
Mahavira nghĩ ông ấy là người cuối cùng,
Mohammed nghĩ ông ấy là người cuối cùng, Jesus
nghĩ ông ấy là người cuối cùng - thế thì bạn ngụ ý gì
bởi điều này? Bạn đơn giản không cho phép sự tiến
hoá, bạn không cho phép bất kì ý tưởng mới nào tiến
hoá. Bạn đóng cửa lại, bạn làm ra giáo điều đóng kín,
để cho không ai có thể quấy rối giáo điều đó.
Phật để mở tất cả mọi cánh cửa: ông ấy nói hàng
triệu.... Ông ấy nhớ tới gatha này từ vị phật quá khứ
nào đó, Kashyapabuddha là tên ông ấy. Ông ấy nói,
gatha này do Kashyapabuddha nói.
"Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng, thì không có dục
vọng lẫn luân hồi."
Ý chí nghĩa là bản ngã. Ý chí nghĩa là tranh đấu
chống lại sự tồn tại. Bất kì khi nào bạn thấy ai đó
tranh đấu ngược dòng, bạn nói, "Anh ta là con người
của sức mạnh ý chí." Bạn ngụ ý gì bằng sức mạnh ý
chí? Mọi ý chí đều chống lại Thượng đế. Bạn tranh
đấu với nó. Bạn cố gắng làm điều gì đó mà không có
trong bản chất của mọi vật. Bạn cố gắng áp đặt cái gì
đó. Nếu bạn bạo hành với tự nhiên, thì bạn có ý chí.
Nhiều người tới tôi và họ nói, "Osho ơi, bằng
cách nào đó giúp chúng tôi có nhiều sức mạnh ý chí
hơn." Tại sao? Tôi là kẻ thù của bạn sao? Tôi phải
giúp bạn trở nên điên hơn sao? Sức mạnh ý chí sao?
Nhưng ở phương Tây, sức mạnh ý chí rất quan trọng; bởi vì toàn bộ phương Tây nghĩ rằng có bản ngã mạnh
là điều phải thế, bạn phải có sức mạnh ý chí, bạn phải
phát triển sức mạnh ý chí. Hàng nghìn sách có trên thị
trường về cách phát triển sức mạnh ý chí. Và chúng
được bán, bởi vì mọi người muốn ngày một được tinh
luyện hơn trong bản ngã của mình.
Phật nói: "Đam mê lớn lên từ ý chí... ham muốn
lớn lên từ ý chí." Cái tôi, bản ngã, là gốc rễ của tâm trí
bạn. Toàn thể tâm trí bạn được định tâm quanh cái tôi.
"Ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng... " Ý nghĩ
tới từ quá khứ; tưởng tượng nghĩa là đi vào tương lai.
Bất kì cái gì bạn đã kinh nghiệm, suy nghĩ, đã học, đó
là bản ngã của bạn. Và bất kì cái gì bạn muốn kinh
nghiệm trong tương lai của mình, sẽ muốn có trong
tương lai của mình, đều là ý chí của bạn. Đây là hai
khía cạnh của cùng một hiện tượng.
"Khi cả hai được bình lặng..." khi ý nghĩ không
còn đó nữa, nghĩa là khi quá khứ không còn đó nữa,
và khi tưởng tượng, phóng chiếu, mơ, tương lai không
còn đó nữa: "Khi cả hai được bình lặng, thì không có
dục vọng lẫn luân hồi." Phật nói thế thì tất cả dục
vọng đều biến mất; thế thì người ta không còn tham
lam về cảm giác và kinh nghiệm của cảm giác nữa.
Nhớ lấy: bằng việc biến mất của dục cảm ông ấy
không ngụ ý rằng nhạy cảm của bạn biến mất - bạn
trở nên cực kì nhạy cảm. Con người dục cảm thì
không phải là người nhạy cảm; người dục cảm rất thô
thiển, rất thô sơ, rất nguyên thuỷ. Người nhạy cảm rất
phát triển, phát triển cao; người đó rất cảm nhận.
Người dục cảm đuổi theo hoan lạc, người nhạy cảm là
người biết phúc lạc đang ở đây và người đó cởi mở
với nó, và người đó cứ được mưa rào bởi phúc lạc
thiêng liêng. Người đó thấm đẫm nó như miếng bọt
biển. Người đó nhạy cảm.
Người dục cảm bao giờ cũng theo đuổi cái gì đó,
cố gắng đạt tới - tiền bạc, quyền lực, uy thế. Người
nhạy cảm đơn giản sống ở đây bây giờ, tận hưởng cái
đẹp đang có sẵn. Khi ngày mai tới thì ngày mai sẽ
chăm nom cho nó.
Đó là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói, "Đừng
nghĩ tới mai." Đó là điều Jesus nói khi ông ấy chỉ cho
các đệ tử hoa loa kèn trên cánh đồng và nói, "Nhìn
kìa, chúng đẹp làm sao! Và chúng không mệt nhọc.
Chúng đơn giản ở đây; chúng không lo nghĩ về cái gì
sẽ xảy ra ngày mai. Ngay cả Solomon, trong mọi vinh
quang của ông ấy, cũng không đẹp đến thế," Jesus
nói, "như những đoá hoa loa kèn nghèo nàn này."
Người nhạy cảm là người như đoá hoa, cởi mở
với sự tồn tại, tận hưởng nó - tận hưởng nó vô cùng -
nhưng không tìm kiếm điều gì cả. Việc tìm kiếm của
người đó đã tan biến. Người đó không săn đuổi điều
gì.
Tôi đã từng nghe:
Một người bị mất sạch mọi thứ tại sòng bạc ở
Vegas. Anh ta đã thử mọi thứ và lần nào cũng là thảm
hoạ. Tất cả mọi thứ anh ta còn lại là một đồng năm
mươi xu Kennedy. Anh ta tung nó lên không trung -
chơi trò may mắn - khi đi dọc theo phố cố gắng hình
dung ra cách thu được món tiền đặt cược khác, thì đồng tiền tụt khỏi ngón tay anh ta và rơi vào lưới sắt
trên phố.
Nhân vật của chúng ta ngay lập tức lao theo,
nhưng trước khi anh ta có thể tóm được nó thì anh ta
đã bị một chiếc taxi đâm phải và được mang tới bệnh
viện với một chân bị gẫy.
Anh ta ra viện vài tháng sau đó, và với sự dàn xếp
của công ti bảo hiểm anh ta bắt đầu quay trở lại sòng
bạc. Trên đường, anh ta đi khập khiễng qua cũng chỗ
lưới sắt nơi anh ta đã làm mất đồng xu của mình. Anh
ta bắt đầu nhìn xuống để xem liệu mình có tìm được
nó không thì anh lại bị chiếc taxi khác đâm phải, và
anh ta lại được chở vào bệnh viện với cái chân kia bị
gẫy.
"Làm sao anh lại có thể bị đâm hai lần tại đích
xác một nơi như vậy?" cô y tá hỏi anh ta. "Tôi muốn
nói, cái gì trên thế giới lại làm anh quay lại cái lưới
sắt ngu xuẩn ấy?"
"Đấy là cái bùa mê vận may của tôi," anh ta giải
thích, "và tôi không muốn mất nó."
Mọi người cứ săn đuổi, cứ bị đâm vào mọi lúc.
Toàn bộ cuộc đời họ trở thành đầy những vết thương
và vết thương và vết thương, nhưng lặp đi lặp lại họ
cứ săn đuổi cùng mọi thứ - cứ dường như họ không
thấy điều đang xảy ra cho họ.
Con người của nhạy cảm vẫn còn ở bất kì đâu
người đó hiện hữu - và Thượng đế tìm người đó. Còn
con người của dục cảm thì chạy xô chỗ nọ chỗ kia,
săn đuổi và săn đuổi. Và đây là cái đẹp của toàn bộ
quá trình này: nếu bạn săn đuổi Thượng đế, bạn sẽ
không bao giờ gặp được ông ấy, bởi vì bạn không biết
ông ấy ở đâu cả. Nếu bạn săn đuổi hạnh phúc, bạn sẽ
không bao giờ gặp nó, bởi vì bạn không biết nó ở nơi
đâu, bạn thậm chí không biết khuôn mặt của hạnh
phúc - cho dù bạn có bắt gặp nó, bạn sẽ không có khả
năng nhận ra nó. Người nhạy cảm đơn giản ngồi tại
bất kì nơi đâu mình hiện hữu và hạnh phúc tới với
người đó, và phúc lạc tới với người đó, và Thượng đế
tới với người đó.
Điều này cần được ghi nhớ: Không chỉ bạn mới
đang tìm kiếm Thượng đế - Thượng đế cũng đang tìm
kiếm bạn. Và tình thế là ở chỗ ngài tới và gõ cửa nhà
bạn, nhưng bạn lại chẳng bao giờ ở đó. Bạn ở đâu đó
khác. Ngài cứ gõ cửa nhà bạn nhưng chẳng bao giờ
tìm thấy bạn ở đó - bởi vì cánh cửa đang trong hiện tại
còn bạn lại trong tương lai hay trong quá khứ.
Phật nói:
"Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ,
và từ lo nghĩ nảy sinh sợ hãi.
Xa khỏi đam mê
và không sợ hãi, không lo nghĩ."
Quan sát điều đó. Đây không phải là lí thuyết.
Đây là những sự kiện của cuộc sống. Phật không phải
là nhà lí thuyết, không phải là nhà siêu hình - không
chút nào. Ông ấy chỉ là nhà khoa học về các sự kiện
cơ sở của cuộc sống. Ông ấy nói chỉ về các sự kiện.
Bạn không cần tin vào điều đó. Bạn chỉ cần quan sát
và bạn sẽ thấy chân lí của nó.
Ông ấy nói: "Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ...." Bất
kì khi nào ham muốn nảy sinh, lo nghĩ nảy sinh: làm
sao với tới nó? làm sao đạt được? Bạn lo nghĩ. Khi
bạn lo nghĩ, có cả nghìn lẻ một phương án. Thế thì
nhiều lo nghĩ nữa nảy sinh: phương án nào là phải để
đạt tới nó? phương án nào là đường phải? Và thế thì
nỗi sợ nảy sinh: liệu mình có khả năng đạt tới không?
Có quá nhiều kẻ cạnh tranh trên thế giới này, và biết
bao nhiêu người đã cố gắng và đã thất bại. Nhìn
Alexander và Thành Cát Tư Hãn và Nadir Shah đấy -
và biết bao nhiêu người đã cố gắng, và đã cố gắng
một cách mạnh mẽ thế, cố gắng vất vả thế, vậy mà họ
đã thất bại. Cái gì đảm bảo rằng bạn sẽ thành công?
Thế thì nỗi sợ nảy sinh. Đây là những sự kiện đơn
giản!
Một người vào một cửa hiệu mua bộ com lê.
Người bán hàng thử cho anh ta hết áo com lê này tới
áo com lê khác. Anh ta nói với vị khách hàng, "Quay
lại đi, ông nhìn nó trong ánh sáng này; bây giờ nhìn
nó trong tấm gương hậu, bây giờ thì từ góc này, bây
giờ góc này." Vậy mà người này vẫn đòi thử các áo
khác.
Cuối cùng ông chủ tới chỗ họ và nhặt ra một
chiếc com lê. Ông khách mặc nó vào và mua ngay lập
tức. Ông chủ nói, "Anh xem đấy bán hàng dễ làm
sao?"
"Thôi được," người bán hàng nó, "ông bán hàng
đi - nhưng ai làm cho ông ta chóng mặt hoa mắt lên?"
Một khi đam mê có đó, nó sẽ làm cho bạn chóng
mặt hoa mắt lên - lo nghĩ, sợ hãi; chọn cái gì, không
chọn cái gì; đi đâu, đi thế nào; kĩ thuật đúng, phương
pháp đúng, cách tiếp cận đúng là gì? Và thế rồi nỗi
sợ: liệu bạn có khả năng làm được nó không? Nỗi sợ
thường xuyên. Người ta trở nên chóng mặt.
Đam mê là người bán hàng. Và thế rồi điều ác tới:
ông chủ. Thế thì bạn bị ném vào địa ngục. Ham muốn
làm cho bạn chóng mặt hoa mắt. Và không ai có thể
chắc chắn được, không người nào.
Tôi mới đọc một giai thoại hay:
Cha O'Malley và giáo sĩ Rabbi Cohen đang chơi
gôn. Tại lỗ thứ ba, Cha O'Malley đánh một cú vào
đất, và ông ta la lên, "Ô, cứt thật!" Và ông ta nhìn lên
trời và nói, "Lạy Chúa, con rất tiếc. Đấy là sơ suất."
Đến lỗ thứ năm ông ta lại đánh một cú khủng khiếp
khác vào đất. Ông ta lại kêu lên, "Ô, cứt thật!" Ông ta
lại nhìn lên trời và nói, "Lạy Chúa, con lại phải xin
lỗi. Con rất tiếc." Đến lỗ thứ chín, lại cùng điều đó, lại
vào đất. Ông ta la lên "Ô, cứt thật!"
Thế rồi có một tiếng sét nổ vang và giáo sĩ Rabbi
Cohen bị đánh trúng lăn ra chết. Người ta nghe thấy
một tiếng ầm ầm rền vang trên trời và một giọng nói,
"Ô, cứt thật!"
Ngay cả Thượng đế cũng có thể lỡ! cho nên có gì
đảm bảo bạn thành công được? Người ta cứ sợ hãi,
run rẩy, run lên vì sợ.
Đam mê tạo ra lo nghĩ; lo nghĩ tạo ra sợ hãi - Xa
khỏi đam mê và không sợ hãi, không lo nghĩ.
kì khi nào ham muốn nảy sinh, lo nghĩ nảy sinh: làm
sao với tới nó? làm sao đạt được? Bạn lo nghĩ. Khi
bạn lo nghĩ, có cả nghìn lẻ một phương án. Thế thì
nhiều lo nghĩ nữa nảy sinh: phương án nào là phải để
đạt tới nó? phương án nào là đường phải? Và thế thì
nỗi sợ nảy sinh: liệu mình có khả năng đạt tới không?
Có quá nhiều kẻ cạnh tranh trên thế giới này, và biết
bao nhiêu người đã cố gắng và đã thất bại. Nhìn
Alexander và Thành Cát Tư Hãn và Nadir Shah đấy -
và biết bao nhiêu người đã cố gắng, và đã cố gắng
một cách mạnh mẽ thế, cố gắng vất vả thế, vậy mà họ
đã thất bại. Cái gì đảm bảo rằng bạn sẽ thành công?
Thế thì nỗi sợ nảy sinh. Đây là những sự kiện đơn
giản!
Một người vào một cửa hiệu mua bộ com lê.
Người bán hàng thử cho anh ta hết áo com lê này tới
áo com lê khác. Anh ta nói với vị khách hàng, "Quay
lại đi, ông nhìn nó trong ánh sáng này; bây giờ nhìn
nó trong tấm gương hậu, bây giờ thì từ góc này, bây
giờ góc này." Vậy mà người này vẫn đòi thử các áo
khác.
Cuối cùng ông chủ tới chỗ họ và nhặt ra một
chiếc com lê. Ông khách mặc nó vào và mua ngay lập
tức. Ông chủ nói, "Anh xem đấy bán hàng dễ làm
sao?"
"Thôi được," người bán hàng nó, "ông bán hàng
đi - nhưng ai làm cho ông ta chóng mặt hoa mắt lên?"
Một khi đam mê có đó, nó sẽ làm cho bạn chóng
mặt hoa mắt lên - lo nghĩ, sợ hãi; chọn cái gì, không
chọn cái gì; đi đâu, đi thế nào; kĩ thuật đúng, phương
pháp đúng, cách tiếp cận đúng là gì? Và thế rồi nỗi
sợ: liệu bạn có khả năng làm được nó không? Nỗi sợ
thường xuyên. Người ta trở nên chóng mặt.
Đam mê là người bán hàng. Và thế rồi điều ác tới:
ông chủ. Thế thì bạn bị ném vào địa ngục. Ham muốn
làm cho bạn chóng mặt hoa mắt. Và không ai có thể
chắc chắn được, không người nào.
Tôi mới đọc một giai thoại hay:
Cha O'Malley và giáo sĩ Rabbi Cohen đang chơi
gôn. Tại lỗ thứ ba, Cha O'Malley đánh một cú vào
đất, và ông ta la lên, "Ô, cứt thật!" Và ông ta nhìn lên
trời và nói, "Lạy Chúa, con rất tiếc. Đấy là sơ suất."
Đến lỗ thứ năm ông ta lại đánh một cú khủng khiếp
khác vào đất. Ông ta lại kêu lên, "Ô, cứt thật!" Ông ta
lại nhìn lên trời và nói, "Lạy Chúa, con lại phải xin
lỗi. Con rất tiếc." Đến lỗ thứ chín, lại cùng điều đó, lại
vào đất. Ông ta la lên "Ô, cứt thật!"
Thế rồi có một tiếng sét nổ vang và giáo sĩ Rabbi
Cohen bị đánh trúng lăn ra chết. Người ta nghe thấy
một tiếng ầm ầm rền vang trên trời và một giọng nói,
"Ô, cứt thật!"
Ngay cả Thượng đế cũng có thể lỡ! cho nên có gì
đảm bảo bạn thành công được? Người ta cứ sợ hãi,
run rẩy, run lên vì sợ.
Đam mê tạo ra lo nghĩ; lo nghĩ tạo ra sợ hãi - Xa
khỏi đam mê và không sợ hãi, không lo nghĩ.
Nhưng mọi người chỉ có đam mê trong các kiếp
sống của mình, đó là lí do tại sao họ chỉ có lo nghĩ và
sợ hãi mà không cái gì khác. Họ tới tôi - biết bao
nhiêu người - và họ muốn được an bình của tâm trí,
họ muốn thoát ra khỏi các lo nghĩ của mình. Nhưng
nếu bạn bảo họ, "Thoát khỏi đam mê của ông đi," họ
lại không sẵn sàng theo bạn. Họ muốn câu mật chú
nào đó, cái gì đó rẻ thôi, cho nên họ có thể cứ ham
muốn, họ có thể cứ săn đuổi đam mê của mình - và
vậy mà vẫn còn không lo nghĩ.
Một chính khách hay tới tôi, và ông ta bao giờ
cũng nói, "Osho ơi, bằng cách nào đó giúp tôi an tâm
đi."
Tôi nói, "Là chính khách thì bạn không nên đòi
hỏi điều đó - nó chẳng bao giờ tới trên con đường của
chính khách cả. An tâm sao? Nếu nó có thể xảy ra
được cho chính khách, thì thánh nhân là thằng ngu à?
Họ đang làm gì? Thế thì tại sao họ lại phải bỏ tham
vọng? Điều đó không bao giờ có thể tới được. Tham
vọng tạo ra căng thẳng, lo nghĩ. Bạn thoát khỏi chính
trị của mình đi!"
Còn ông ta nói, "Thầy có thể đúng, nhưng ngay
bây giờ thì tôi không thể thoát ra khỏi nó được."
Thế là tôi bảo ông ta, "Thế thì bạn cứ thoải mái
với căng thẳng của mình, chấp nhận chúng. Bạn đang
cố gắng làm điều gì đó không thể được. Bạn muốn ăn
cái bánh và vẫn còn nó nữa."
Thế là ông ta bắt đầu đi sang Maharishi Mahesh
Yogi. Trong nhiều ngày ông ta đã không quay lại.
Một hôm, bỗng nhiên chúng tôi gặp nhau trên một
chuyến tầu hoả. Tôi hỏi ông ta, "Bạn đã không tới tôi
nhiều ngày rồi."
Ông ta nói, "Phỏng có ích gì mà tới thầy? Thầy
nói thoát ra khỏi chính trị. Mahesh Yogi còn tốt hơn.
Ông ấy nói, 'Dù bạn ở đâu, tôi sẽ làm cho bạn hiệu
quả hơn. Bạn là chính khách à? Bạn sẽ trở thành một
chính khách tốt hơn - chỉ cần làm TM.'"
Bây giờ điều đó khớp, điều đó hoàn toàn khớp.
Bạn không thay đổi cái gì cả; chỉ lặp lại điều ngu
xuẩn nào đó - blah, blah, blah - và có thế thôi. Hai
mươi phút bạn lặp lại nó và dù bạn ở đâu, mọi thành
công đều được đảm bảo cho bạn, mọi hiệu quả đều
được đảm bảo cho bạn. Ngay cả kẻ trộm cũng làm
TM, kẻ buôn lậu cũng làm TM, chính khách đang làm
TM. Kẻ buôn lậu nghĩ rằng nếu mình làm TM thì
mình sẽ không bao giờ bị bắt, người đó sẽ trở nên
hiệu quả hơn.
Thiền không rẻ thế đâu. Thiền là biến đổi hoàn
toàn con người bạn. Và hiểu biết lớn và thông minh
lớn là cần thiết.
Lời kinh này của Phật chỉ dành cho những người
thực sự thông minh và người sẵn sàng muốn thoát ra
khỏi khổ mà họ đã tạo ra xung quanh mình. Nó chỉ
dành cho những người thực sự đã chán ngán với khổ
và sẵn sàng thoát ra khỏi cái bẫy.
Điều đó là tuỳ ở bạn, điều đó phụ thuộc vào bạn.
Bạn đã tạo ra nó! Một khi bạn hiểu cách mình đã tạo
ra nó, nó sẽ biến mất - bởi vì thế thì bạn sẽ không có
khả năng tạo ra nó thêm nữa.
sống của mình, đó là lí do tại sao họ chỉ có lo nghĩ và
sợ hãi mà không cái gì khác. Họ tới tôi - biết bao
nhiêu người - và họ muốn được an bình của tâm trí,
họ muốn thoát ra khỏi các lo nghĩ của mình. Nhưng
nếu bạn bảo họ, "Thoát khỏi đam mê của ông đi," họ
lại không sẵn sàng theo bạn. Họ muốn câu mật chú
nào đó, cái gì đó rẻ thôi, cho nên họ có thể cứ ham
muốn, họ có thể cứ săn đuổi đam mê của mình - và
vậy mà vẫn còn không lo nghĩ.
Một chính khách hay tới tôi, và ông ta bao giờ
cũng nói, "Osho ơi, bằng cách nào đó giúp tôi an tâm
đi."
Tôi nói, "Là chính khách thì bạn không nên đòi
hỏi điều đó - nó chẳng bao giờ tới trên con đường của
chính khách cả. An tâm sao? Nếu nó có thể xảy ra
được cho chính khách, thì thánh nhân là thằng ngu à?
Họ đang làm gì? Thế thì tại sao họ lại phải bỏ tham
vọng? Điều đó không bao giờ có thể tới được. Tham
vọng tạo ra căng thẳng, lo nghĩ. Bạn thoát khỏi chính
trị của mình đi!"
Còn ông ta nói, "Thầy có thể đúng, nhưng ngay
bây giờ thì tôi không thể thoát ra khỏi nó được."
Thế là tôi bảo ông ta, "Thế thì bạn cứ thoải mái
với căng thẳng của mình, chấp nhận chúng. Bạn đang
cố gắng làm điều gì đó không thể được. Bạn muốn ăn
cái bánh và vẫn còn nó nữa."
Thế là ông ta bắt đầu đi sang Maharishi Mahesh
Yogi. Trong nhiều ngày ông ta đã không quay lại.
Một hôm, bỗng nhiên chúng tôi gặp nhau trên một
chuyến tầu hoả. Tôi hỏi ông ta, "Bạn đã không tới tôi
nhiều ngày rồi."
Ông ta nói, "Phỏng có ích gì mà tới thầy? Thầy
nói thoát ra khỏi chính trị. Mahesh Yogi còn tốt hơn.
Ông ấy nói, 'Dù bạn ở đâu, tôi sẽ làm cho bạn hiệu
quả hơn. Bạn là chính khách à? Bạn sẽ trở thành một
chính khách tốt hơn - chỉ cần làm TM.'"
Bây giờ điều đó khớp, điều đó hoàn toàn khớp.
Bạn không thay đổi cái gì cả; chỉ lặp lại điều ngu
xuẩn nào đó - blah, blah, blah - và có thế thôi. Hai
mươi phút bạn lặp lại nó và dù bạn ở đâu, mọi thành
công đều được đảm bảo cho bạn, mọi hiệu quả đều
được đảm bảo cho bạn. Ngay cả kẻ trộm cũng làm
TM, kẻ buôn lậu cũng làm TM, chính khách đang làm
TM. Kẻ buôn lậu nghĩ rằng nếu mình làm TM thì
mình sẽ không bao giờ bị bắt, người đó sẽ trở nên
hiệu quả hơn.
Thiền không rẻ thế đâu. Thiền là biến đổi hoàn
toàn con người bạn. Và hiểu biết lớn và thông minh
lớn là cần thiết.
Lời kinh này của Phật chỉ dành cho những người
thực sự thông minh và người sẵn sàng muốn thoát ra
khỏi khổ mà họ đã tạo ra xung quanh mình. Nó chỉ
dành cho những người thực sự đã chán ngán với khổ
và sẵn sàng thoát ra khỏi cái bẫy.
Điều đó là tuỳ ở bạn, điều đó phụ thuộc vào bạn.
Bạn đã tạo ra nó! Một khi bạn hiểu cách mình đã tạo
ra nó, nó sẽ biến mất - bởi vì thế thì bạn sẽ không có
khả năng tạo ra nó thêm nữa.
Phật nói:
Ngày xưa có một người,
thất vọng về bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch những
đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Do đó, Phật trích dẫn gatha:
"Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng,
thì không có dục vọng lẫn luân hồi.
Phật nói,
Gatha này đã được Kashyapadbuddha dạy
trước đây.
Phật nói:
"Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ,
và từ lo nghĩ nảy sinh sợ hãi.
Xa khỏi đam mê
và không sợ hãi, không lo nghĩ."
Ngày xưa có một người,
thất vọng về bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch những
đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Do đó, Phật trích dẫn gatha:
"Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng,
thì không có dục vọng lẫn luân hồi.
Phật nói,
Gatha này đã được Kashyapadbuddha dạy
trước đây.
Phật nói:
"Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ,
và từ lo nghĩ nảy sinh sợ hãi.
Xa khỏi đam mê
và không sợ hãi, không lo nghĩ."
Con người trong khổ, và con người vẫn còn trong
khổ hàng thế kỉ nay. Hiếm khi bạn có thể tìm thấy
một người không khổ. Điều đó hiếm hoi đến độ gần
như không thể tin nổi. Đó là lí do tại sao người ta
chưa bao giờ tin vào chư phật. Mọi người không tin
rằng họ đã bao giờ tồn tại. Mọi người không thể tin
được vào điều đó. Họ không thể tin được vào điều đó
bởi vì khổ riêng của họ. Khổ đến mức, và họ bị dính
mắc vào nó sâu đến mức họ chẳng thấy lối thoát nào
là có thể cả.
Chư phật phải đã được tưởng tượng ra - mọi
người nghĩ - phật là giấc mơ của nhân loại. Đó là điều
Sigmund Freud nói: Phật là việc hoàn thành ước
muốn. Con người muốn được là cách đó, con người
ham muốn thoát khỏi khổ, con người muốn có cái im
lặng đó, cái an bình đó, cái phúc lành đó - nhưng điều đó đã không xảy ra. Và Freud nói không có hi vọng -
điều đó không thể nào xảy ra được bởi chính bản chất
của mọi vật. Con người không thể nào trở nên hạnh
phúc được.
Freud phải đã được mọi người nghe rất say mê và
rất sâu sắc. Ông ấy không thể nào bị bác bỏ dứt khoát
được; ông ấy là một trong những tâm trí xuyên thấu
nhất đã từng có. Và khi ông ấy nói rằng hạnh phúc là
không thể được, và khi ông ấy nói rằng việc hi vọng
về hạnh phúc là hi vọng về điều không thể được, thì
ông ấy ngụ ý điều đó. Quan sát riêng của ông ấy về
khổ của con người đã dẫn ông ấy tới kết luận này. Kết
luận này không phải là kết luận của triết gia. Freud
không phải là người bi quan. Nhưng khi quan sát
hàng nghìn người, đi sâu hơn vào trong con người họ,
ông ấy đã nhận ra rằng con người được tạo ra theo
cách con người là một quá trình có sẵn của việc bị
khổ. Nhiều nhất thì con người có thể trong thoải mái,
nhưng không bao giờ trong cực lạc. Nhiều nhất thì
chúng ta có thể làm cho cuộc sống chút ít thuận tiện
hơn - qua công nghệ khoa học, qua thay đổi xã hội,
qua nền kinh tế tốt hơn, và qua những thứ khác -
nhưng con người sẽ vẫn còn khổ hệt như trước.
Làm sao Freud tin được vị phật đã bao giờ tồn
tại? Thanh thản như thế dường như chỉ là giấc mơ.
Nhân loại đã từng mơ về Phật.
Ý tưởng này nảy sinh bởi vì Phật hiếm thế, ngoại
lệ thế. Ông ấy không phải là qui tắc. Tại sao con
người vẫn còn trong nhiều khổ thế? Và phép màu là ở
chỗ mọi người đều muốn hạnh phúc. Bạn không thể
nào tìm ra được một người muốn khổ, và vậy mà mọi
người vẫn đang khổ. Mọi người đều muốn hạnh phúc,
phúc lạc, an bình, im lặng, mọi người đều muốn trong
vui sướng, mọi người đều muốn mở hội - nhưng
dường như điều đó là không thể được. Bây giờ, phải
có nguyên nhân rất sâu sắc nào đó, sâu đến mức phân
tích của Freud cũng không thể nào đạt tới nó được,
sâu tới mức logic không thể nào thấm vào nó được.
Trước khi chúng ta đi vào những lời kinh này,
những điều cơ sở cần phải được hiểu: Con người
muốn hạnh phúc, đó là lí do tại sao con người khổ.
Bạn càng muốn được hạnh phúc hơn, bạn sẽ càng khổ
hơn. Bây giờ điều này là rất ngớ ngẩn, nhưng điều
này là nguyên nhân gốc rễ. Và khi bạn hiểu quá trình
tâm trí con người vận hành, bạn sẽ có khả năng hiểu
nó.
Con người muốn hạnh phúc, do đó con người tạo
ra khổ. Nếu bạn muốn thoát khỏi khổ, bạn sẽ phải
thoát khỏi ham muốn về hạnh phúc của mình - thế thì
không ai có thể làm cho bạn khổ được. Đây là điều
Freud đã bỏ lỡ. Ông ấy đã không thể nào hiểu được
rằng chính ham muốn về hạnh phúc có thể là nguyên
nhân của khổ. Làm sao mà điều đó lại xảy ra được?
Tại sao ngay chỗ đầu tiên bạn ham muốn hạnh phúc?
Và nó làm gì cho bạn, ham muốn về hạnh phúc đó?
Khoảnh khắc bạn ham muốn hạnh phúc, bạn đã đi
xa khỏi hiện tại, bạn đã đi xa khỏi sự tồn tại, bạn đã đi
vào tương lai - cái không ở đâu cả, cái còn chưa tới.
Bạn đã đi vào trong mơ. Bây giờ, mơ không bao giờ
có thể được hoàn thành. Ham muốn của bạn về hạnh
phúc là mơ. Mơ này không thật. Qua cái không thật, chẳng ai đã bao giờ đạt tới được cái thật. Bạn đã đáp
chuyến tàu sai.
Ham muốn về hạnh phúc đơn giản chỉ ra rằng bạn
không hạnh phúc vào khoảnh khắc này. Và khổ là
những phóng chiếu vào tương lai để một lúc nào đó,
một ngày nào đó, theo cách nào đó, người đó sẽ hạnh
phúc. Từ khổ phóng chiếu của bạn mới sinh ra. Nó
mang chính hạt mầm của khổ. Nó tới từ bạn - nó
không thể khác với bạn được. Nó là con của bạn:
khuôn mặt của nó sẽ giống bạn; trong thân thể nó máu
bạn sẽ tuần hoàn. Nó sẽ là sự liên tục của bạn.
Bạn bất hạnh hôm nay; bạn phóng chiếu ngày mai
sẽ hạnh phúc, nhưng ngày mai là phóng chiếu của
bạn, của hôm nay của bạn, của bất kì cái gì bạn đang
là. Bạn bất hạnh - ngày mai sẽ tới từ cái bất hạnh này
và bạn sẽ bất hạnh hơn. Tất nhiên, từ nhiều bất hạnh
hơn bạn lại sẽ ham muốn nhiều hạnh phúc hơn trong
tương lai. Và thế thì bạn trong cái vòng luẩn quẩn:
bạn càng trở nên nhiều bất hạnh hơn, bạn lại càng
ham muốn hơn về hạnh phúc; bạn càng ham muốn
hơn về hạnh phúc, bạn càng trở nên bất hạnh hơn.
Bây giờ điều đó giống như con chó cứ bắt cái đuôi
của mình.
Trong Thiền họ có câu nói nào đó cho điều này.
Họ nói: Đánh xe. Nếu ngựa của bạn không đi và bạn
cứ đánh xe, thì điều đó chẳng ích gì. Bạn khổ, thế thì
bất kì cái gì bạn có thể mơ và bất kì cái gì bạn có thể
phóng chiếu đều sẽ đem tới nhiều khổ hơn.
Cho nên điều thứ nhất là không mơ, không phóng
chiếu. Điều thứ nhất là ở đây bây giờ. Dù nó là cái gì,
cứ ở đây bây giờ - và khải lộ vô cùng đang chờ đợi
bạn. Khải lộ này là ở chỗ không ai có thể bất hạnh
trong khi ở đây bây giờ.
Bạn đã bao giờ bất hạnh ở đây và bây giờ chưa?
Ngay khoảnh khắc này bạn đang đối diện với tôi: có
khả năng nào bất hạnh ngay bây giờ không? Bạn có
thể nghĩ về hôm qua và bạn có thể trở nên bất hạnh.
Bạn có thể nghĩ tới ngày mai và bạn có thể trở nên bất
hạnh. Nhưng ngay khoảnh khắc này, cái đập tim này,
nhịp đập này, khoảnh khắc thực này - bạn có thể bất
hạnh ngay bây giờ được không? không quá khứ nào,
không tương lai nào?
Bạn có thể đem khổ tới từ quá khứ, từ kí ức. Ai
đó xúc phạm bạn hôm qua và bạn có thể vẫn mang vết
thương ấy, bạn có thể vẫn mang vết đau ấy, và bạn có
thể vẫn cảm thấy bất hạnh về nó: Tại sao? Tại sao
điều đó đã xảy ra cho bạn? Tại sao người đó đã xúc
phạm bạn? Và bạn đã làm biết bao nhiêu điều tốt lành
cho người đó, và bạn bao giờ cũng giúp đỡ, bạn giờ
cũng bạn bè - mà người ấy lại xúc phạm bạn! Bạn
đang chơi với cái gì đó không còn nữa. Hôm qua đã
qua rồi.
Hay bạn có thể bất hạnh vì ngày mai. Ngày mai
tiền của bạn sẽ hết - bạn định ở đâu đây? Bạn sẽ đi ăn
ở đâu đây? Ngày mai tiền sẽ hết! - thế thì bất hạnh
bước vào.
Hoặc nó tới từ hôm qua, hoặc nó tới từ ngày mai,
nhưng nó chưa bao giờ ở đây bây giờ. Ngay khoảnh
khắc này, ngay lúc này, bất hạnh là không thể được.
Nếu bạn đã biết điều này nhiều, bạn có thể trở thành
vị phật. Thế thì không ai cản trở con đường của bạn
cả. Thế thì bạn có thể quên tất cả về Freuds. Thế thì hạnh phúc không chỉ là có thể - nó đã xảy ra rồi, nó
chỉ ở ngay trước bạn. Và bạn đang bỏ lỡ nó bởi vì bạn
cứ nhìn sang bên.
Hạnh phúc là nơi bạn đang hiện hữu, dù bạn ở bất
kì đâu, hạnh phúc đều có đó. Nó bao quanh bạn. Nó là
hiện tượng tự nhiên. Nó giống như không khí, giống
như bầu trời. Hạnh phúc không phải đi tìm: nó là
chính chất liệu làm nên vũ trụ này. Vui vẻ là chính
chất liệu làm nên vũ trụ này. Nhưng bạn phải có cái
nhìn thẳng, bạn phải có cái nhìn trực tiếp. Nếu bạn
nhìn sang bên, bạn lỡ.
Bạn lỡ bởi vì bạn. Ban lỡ bởi vì bạn có cách tiếp
cận sai.
Đây là chân lí nền tảng nhất Phật đem tới cho thế
giới. Đây là đóng góp của ông ấy. Ông ấy nói: Cứ để
quá khứ chết đi và đừng bao giờ nghĩ tới tương lai -
và thế rồi thử khổ xem. Bạn sẽ thất bại. Bạn không
thể nào khổ được. Thất bại của bạn là tuyệt đối chắc
chắn; điều đó có thể dự đoán trước được. Bạn không
thể nào xoay xở được, dù bạn hiệu quả đến đâu trong
khổ, dù bạn được huấn luyện thế nào, nhưng bạn
không thể tạo ra được khổ vào chính khoảnh khắc
này.
Ham muốn hạnh phúc giúp cho bạn nhìn đi đâu
đó khác, và bạn cứ bỏ lỡ. Hạnh phúc không phải được
tạo ra - hạnh phúc chỉ là để được thấy. Nó đã hiện
diện rồi. Chính khoảnh khắc này, bạn có thể trở nên
hạnh phúc, cực kì hạnh phúc.
Đây là cách thức điều đó đã xảy ra cho Phật. Ông
ấy là con vua. Ông ấy có mọi thứ nhưng không hạnh
phúc. Ông ấy đã trở nên ngày càng bất hạnh hơn - bạn
càng có nhiều, bạn càng trở nên bất hạnh hơn. Đó là
khổ của người giầu. Đó là điều đang xảy ra ở Mĩ ngày
nay: họ càng giầu hơn, họ càng trở nên bất hạnh hơn,
họ càng trở nên giầu hơn, họ càng lúng túng hơn phải
làm gì.
Người nghèo bao giờ cũng chắc chắn về cái gì
phải làm: họ phải kiếm tiền, họ phải làm nhà tốt, họ
phải mua xe, họ phải cho con vào đại học. Họ bao giờ
cũng có chương trình đang chờ đợi mình. Họ bận bịu.
Họ có tương lai. Họ có hi vọng: ngày này hay ngày
khác.... Họ vẫn khổ, nhưng hi vọng có đó.
Người giầu khổ và hi vọng cũng mất luôn. Khổ
của người đó là gấp đôi. Bạn không thể nào tìm được
người nào nghèo hơn người giầu; người đó là nghèo
gấp đôi. Người đó vẫn còn phóng chiếu vào tương lai,
và bây giờ người đó biết tương lai không định đem lại
cái gì cả - bởi vì bất kì cái gì người đó cần, người đó
đều có rồi. Người đó trở nên bị rắc rối, tâm trí người
đó trở nên ngày một lo âu hơn, sợ hãi hơn. Người đó
trở nên khổ não. Đó là điều đã xảy ra cho Phật.
Ông ấy giầu. Ông ấy có mọi thứ mà người ta có
thể có. Ông ấy đã trở nên rất bất hạnh. Một hôm ông
ấy trốn khỏi cung điện, bỏ lại tất cả mọi giầu sang, vợ
đẹp, con mới sinh - ông ấy trốn đi. Ông ấy trở thành
kẻ ăn mày. Ông ấy bắt đầu tìm kiếm hạnh phúc. Ông
ấy đã tới hết guru này tới guru kia; ông ấy đã hỏi mọi
người phải làm gì để hạnh phúc - và tất nhiên có cả
nghìn lẻ một người sẵn sàng khuyên ông ấy và ông ấy
đã theo lời khuyên của mọi người. Và ông ấy càng theo lời khuyên của họ, ông ấy càng trở nên bị lẫn lộn
hơn.
Phật đã cố gắng làm bất kì điều gì mọi người nói
với ông ấy. Ai đó nói: "Tập Hatha yoga đi" - ông ấy
đã trở thành nhà hatha yogi. Ông ấy đã tập các động
tác yoga và ông ấy đã làm chúng tới chính cực điểm.
Chẳng cái gì nảy ra từ đó cả. Có thể bạn được thân thể
tốt bằng hatha yoga, nhưng bạn không thể trở nên
hạnh phúc được. Chỉ thân thể tốt hơn, thân thể mạnh
khoẻ hơn, cũng chẳng tạo nên khác biệt gì. Với nhiều
năng lượng hơn bạn sẽ có nhiều năng lượng trong tay
hơn để trở nên bất hạnh - nhưng bạn sẽ trở nên bất
hạnh. Bạn sẽ làm gì với nó? Nếu bạn có nhiều tiền,
bạn định làm gì với nó? - bạn sẽ làm cái mà bạn có
thể làm. Và nếu ít tiền làm cho bạn khổ thế, thì nhiều
tiền sẽ làm cho bạn còn khổ hơn. Nó là số học đơn
giản.
Phật đã vứt bỏ mọi yoga. Ông ấy đã tới thầy giáo
khác, nhà raja yogis, người không dạy về điệu bộ thân
thể, người chỉ dạy mật chú, tụng niệm, thiền. Ông ấy
đã làm điều đó nữa, nhưng chẳng có gì xảy đến từ nó
cả. Ông ấy đã thực sự trong tìm kiếm. Khi bạn thực sự
trong tìm kiếm thì chẳng cái gì có thể giúp được, thế
thì vô phương cứu chữa.
Người xoàng xĩnh dừng lại ở đâu đó trên đường;
họ không phải là người tìm kiếm thực. Người tìm
kiếm thực là người đi tới tận cùng của tìm kiếm, và đi
tới nhận ra rằng tất cả mọi tìm kiếm đều vô nghĩa.
Bản thân việc tìm kiếm là con đường của ham muốn -
điều đó ông ấy đã nhận ra một ngày nào đó. Một ngày
nào đó ông ấy đã rời bỏ cung điện, ông ấy đã rời bỏ
của cải trần gian; sau sáu năm tìm kiếm tâm linh, ông
ấy đã vứt bỏ mọi tìm kiếm. Tìm kiếm vật chất đã bị
bỏ trước đây, bây giờ ông ấy vứt nốt tìm kiếm tâm
linh. Thế giới này đã bị vứt bỏ trước đây, bây giờ ông
ấy vứt bỏ nốt thế giới bên kia.
Ông ấy đã hoàn toàn gạt bỏ ham muốn... và chính
khoảnh khắc đó nó đã xảy ra. Chính khoảnh khắc đó
đã có phúc lành. Khi ông ấy đã hoàn toàn gạt bỏ ham
muốn, khi ông ấy đã bỏ mọi hi vọng, tương lai biến
mất - bởi vì tương lai tồn tại vì hi vọng của bạn.
Tương lai không phải là một phần của thời gian, nhớ
lấy. Tương lai là một phần của hi vọng của bạn, ham
muốn của bạn; tương lai là một phần của tham lam
của bạn. Tương lai không phải là một phần của thời
gian.
Thời gian bao giờ cũng hiện tại. Thời gian không
bao giờ là quá khứ, không bao giờ là tương lai. Thời
gian bao giờ cũng ở đây. Bây giờ là vô hạn. Thời gian
không bao giờ đi đâu và không bao giờ tới từ bất kì
chỗ nào. Nó đã ở đây và bao giờ cũng ở đây. Nó là
tham lam của bạn, nó là ham muốn của bạn, nó là hi
vọng của bạn, rằng bằng cách nào đó, trong tình
huống nào đó, bạn sẽ hạnh phúc.
Mọi ham muốn bị vứt bỏ, mọi hi vọng bị vứt bỏ,
mọi hi vọng bị gạt bỏ, bỗng nhiên Gautama
Siddhartha trở thành vị phật. Điều đó đã có đấy nhưng
ông ấy lại đi tìm ở đâu đó khác. Nó đã có đấy, bên
trong, bên ngoài. Nó là cách vũ trụ này được tạo ra.
Nó là phúc lạc, nó là chân lí, nó là điều thiêng liêng.
Con người vẫn còn khổ bởi vì con người cứ bỏ lỡ
chân lí nền tảng này về ham muốn của mình. Điều này cần phải được hiểu, thế thì những lời kinh này sẽ
rất đơn giản.
Phật nói:
Ngày xưa có một người,
thất vọng về sự bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
chứ đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch những
đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Nhiều điều cần được hiểu. Thứ nhất: một hiểu
lầm lớn vẫn tồn tại về Phật rằng ông ấy phản thân thể.
Điều đó là hoàn toàn sai. Ông ấy không bao giờ phản
thân thể. Ông ấy không ủng hộ thân thể, điều đó đúng;
nhưng ông ấy không bao giờ phản thân thể. Lời kinh
này sẽ làm điều đó thành rõ ràng. Ông ấy nói:
Ngày xưa có một người,
thất vọng về sự bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Và đã từng có nhiều người giống thế, không chỉ
một người. Hàng triệu người đã phá huỷ thân thể
mình trong việc tìm kiếm chân lí, Thượng đế, cực lạc,
hay bất kì cái gì bạn gọi nó. Hàng triệu người đã kết
luận rằng thân thể là kẻ thù. Có logic nào đó trong
điều này.
Mọi người nghĩ chính vì thân thể mà bạn khổ.
Mọi người nghĩ chính vì thân thể mà bạn có bản năng
dục; chính vì thân thể mà bạn có tham lam; chính vì
thân thể mà bạn cần tiền; chính vì thân thể mà bạn cần
quan hệ. Mọi người nghĩ chính vì thân thể mà toàn bộ
rắc rối nảy sinh, cho nên sao không phá huỷ thân thể
đi? sao không tự tử?
Đã có nhiều giáo phái mang tính tự tử, thực sự
thuyết giảng tự tử; có giáo phái nói, "Thân thể này
phải bị vứt bỏ. Nếu bạn đủ dũng cảm, thế thì trong
một bước nhẩy, vứt bỏ thân thể này. Nếu bạn không
dũng cảm, thì từ từ, từng phần một, cắt thân thể này,
vứt thân thể này."
Đã có một giáo phái rất phổ biến ở Nga trước
cách mạng - nó rất phổ biến - giáo phái đó dạy mọi
người cắt cơ quan dục của mình đi. Và đã có hàng
nghìn và hàng nghìn người theo nó - chỉ làm què cụt
cơ quan dục. Ý tưởng là ở chỗ bằng việc cắt đi cơ
quan dục thì bạn sẽ vượt ra ngoài dục. Điều này chỉ là
ngu xuẩn, bởi vì dục không tồn tại trong cơ quan dục -
nó tồn tại trong tâm trí. Bạn có thể cắt cơ quan dục và
dục vẫn cứ tồn tại trong thực tế, bây giờ nó sẽ trở
thành thần kinh hơn bởi vì sẽ không có cách nào đáp
ứng cho nó.
Đã có những giáo phái trên khắp thế giới dạy nhịn
ăn. Thỉnh thoảng, một lần một tháng, nhịn ăn có thể
có ích, có thể rất lành mạnh, có thể là quá trình tẩy
rửa. Nhưng cứ nhịn ăn lâu dài thì lại phá huỷ chính
thân thể. Nhưng đã có những giáo phái: trong thời của
Phật đã có giáo phái này của người Jaina luôn bị ám
ảnh bởi ý tưởng về nhịn ăn. "Cứ nhịn ăn đi - một
tháng, hai tháng, ba tháng - và nếu bạn chết trong khi
bạn đang nhịn ăn, thì bạn sẽ đạt tới tầng trời cao
nhất."
Tại sao ý tưởng nhịn ăn này lại trở thành bắt rễ
sâu thế? Thức ăn và dục dường như là hai ám ảnh của
con người. Và những người nghĩ, "Làm sao thoát khỏi
khổ?" coi hai điều này là lí do vì sao họ lại khổ. Trong
thực tế, chính điều đối lập mới là hoàn cảnh.
Tôi đã từng nghe:
Một hãng hàng không đã nhận được bức thư này:
"Thưa quí ông - tôi xin gợi ý rằng phi công của các
ông đừng bật đèn báo 'Thắt dây an toàn', bởi vì mọi
lúc họ làm điều đó, thì máy bay cứ xóc lên xóc
xuống."
Bây giờ bạn có thể hiểu lầm hậu quả là nguyên
nhân và nguyên nhân là hậu quả - và điều đó có vẻ
logic. Người đã viết bức thư này, phải đã quan sát đi
quan sát lại: bất kì khi nào có thông báo rằng bạn phải
thắt dây an toàn thì bỗng nhiên máy bay lại bị xóc,
chao đảo. Anh ta đã quan sát điều đó nhiều lần. Anh
ta phải là một giáo sư logic học. Quan sát điều đó
mãi: bất kì khi nào đèn bật sáng và có thông báo, thì
ngay lập tức điều gì đó đi sai. Gợi ý của anh ta rất
logic - vậy mà ngớ ngẩn. Thông báo chỉ được đưa ra
bởi vì máy bay sắp bị chao đảo. Thông báo này không
phải là nguyên nhân; thông báo này không tạo ra điều
đó. Máy bay sắp chao đảo - thông báo cố giúp cho
bạn.
Nhưng điều đó xảy ra trong cuộc sống bình
thường nữa. Tâm trí bạn mang dâm dục. Nguyên nhân
có đó. Thân thể đơn giản tuân theo nó. Nhưng khi
thân thể theo, bạn trở nên nhận biết. Nhận biết của
bạn không sắc bén. Bạn không thể bắt được nó trong
nguyên nhân. Khi nó đã đi vào trong hậu quả, thế thì
bạn mới bắt nó.
Bạn bắt nó khi nó đã ở ngoài sự kiểm soát. Bạn
chỉ bắt nó, bạn chỉ trở nên tỉnh táo về nó, khi nó đã trở
thành cứng nhắc.
Có ba trạng thái của bất kì ý tưởng nào nảy sinh
trong bạn. Thứ nhất, ý tưởng là vô lời; nó không được
phát biểu trong ý nghĩ. Đó là điều tinh tế. Nếu bạn có
thể bắt giữ nó ở đó, bạn sẽ trở nên tự do với nó. Tầng
thứ hai là khi nó đã đi vào trong lời, nó được phát
biểu ra - có một ý nghĩ nảy sinh trong bạn. Mọi người
ngủ đến mức họ không trở nên nhận biết ngay cả ở
giai đoạn thứ hai này. Khi ý nghĩ đã trở thành một vật,
khi nó đã đi vào trong thân thể thô và thân thể đã trở
nên sở hữu nó, thế thì bạn trở nên nhận biết. Điều đó
đơn giản chỉ ra vô nhận biết của bạn.
Do đó Phật nói nếu bạn thực sự muốn gạt bỏ khổ,
đau đớn, cuộc sống gần như địa ngục này, bạn phải
trở nên ngày một nhận biết hơn. Bạn càng trở nên nhận biết hơn, bạn càng có thể thấy nguyên nhân sâu
sắc hơn. Nguyên nhân được biết càng sâu sắc hơn,
bạn càng có khả năng hơn để trở nên thoát ra khỏi nó.
Nếu bạn có thể bắt được ham muốn nào đó khi nó
thậm chí còn chưa đi vào trong tâm trí có ý thức của
bạn, và nó vẫn chỉ là một cảm giác không lời, chỉ là
một cố gắng vô ý thức để đi vào ý thức, việc dừng nó
lại là rất đơn giản.
Nó cũng giống thế này: bạn có thể ném một hạt
mầm nhỏ đi rất dễ dàng. Chẳng có rắc rối gì trong
điều đó cả. Nhưng khi nó đã bắt rễ và đã trở thành cái
cây lớn, thì sẽ khó mà bật rễ nó đi được.
Đầu tiên ý tưởng nảy sinh trong cốt lõi bên trong
nhất. Thế rồi nó đi vào trong tâm trí. Thế rồi nó đi vào
trong thân thể. Bạn cảm thấy nó chỉ khi nó đã đi vào
trong thân thể. Thậm chí có những người còn ngủ
nhiều không cảm thấy nó ở đấy nữa. Khi nó đã đi vào
thành lời, thế thì họ mới cảm thấy nó.
Chẳng hạn, giận dữ phát sinh đầu tiên trong cốt
lõi sâu nhất của bạn, không lời, không xác định. Thế
rồi nó tới thành ý nghĩ. Thế rồi nó đi vào thân thể bạn;
adrenaline và các chất độc khác được tiết ra trong
máu - bạn sẵn sàng giết chết ai đó hay đánh ai đó, cắn
ai đó. Bạn phát điên. Nhưng bạn thậm chí có thể trở
nên không nhận biết. Khi bạn đánh ai đó, nó đã đi vào
trong thế giới rồi. Đó là giai đoạn thứ tư. Thế thì bạn
trở nên nhận biết: "Mình đã làm gì đây?"
Bạn chưa quan sát nó nhiều lần sao? Khi bạn đã
đánh ai đó rồi - con bạn, bạn bạn, vợ bạn - bỗng nhiên
bạn trở nên nhận biết: "Mình đã làm gì thế này? Mình
chưa bao giờ muốn làm điều đó cả! Nó đã xảy ra bất
chấp cả mình," bạn nói. Điều này đơn giản chỉ ra cái
vô nhận biết của bạn.
Bạn đi sâu hơn và bắt giữ lấy bất kì cái gì nảy
sinh ngay bước đầu tiên. Và thế thì điều đó dễ dàng
vậy - giống như bạn có thể phá huỷ hạt mầm rất dễ
dàng, nhưng phá huỷ cái cây sẽ rất khó khăn. Và khi
cây đã tung hàng triệu hạt mầm của nó vào không
trung, thế thì điều đó gần như nằm ngoài sự kiểm soát
của bạn. Gió đã đem những hạt mầm đó tới những
cánh đồng xa xăm; bây giờ không thể nào tìm ra được
chúng rơi xuống đâu. Bây giờ cây không chỉ là một;
nó đã tạo ra nhiều khả năng của sự hiện hữu riêng của
nó. Nó sẽ tái tạo trên nhiều cánh đồng.
Phật nói rằng phá huỷ thân thể sẽ không ích gì.
Nếu mắt bạn làm cho bạn ham muốn đàn bà đẹp hay
đàn ông đẹp, thì chẳng ích gì mà đi phá huỷ đôi mắt
bạn.
Có câu chuyện ở Ấn Độ về một thánh nhân,
Surdas. Tôi không cho rằng nó là đúng. Nếu nó là
đúng thì Surdas không phải là thánh nhân. Surdas chỉ
có thể là thánh nhân nếu câu chuyện này không đúng.
Tôi sẵn sàng nói rằng câu chuyện này là không đúng;
tôi không thể nói rằng Surdas là không đúng. Ông ấy
chân thực thế, sự sáng suốt của ông ấy thuần khiết thế
- thế thì câu chuyện này phải sai.
Câu chuyện là: Surdas rời bỏ thế giới. Ông ấy đi
vào thành phố. Ông ấy thấy một người đàn bà đẹp -
ông ấy theo cô ấy gần như bị thanh nam châm hút.
Rồi bắt đầu cảm thấy mặc cảm nữa! Ông ấy là một sannyasin, đã từ bỏ thế giới - ông ấy đang làm gì vậy?
Nhưng ông ấy không có khả năng kiểm soát bản thân
mình, cho nên mới có câu chuyện này.
Ông ấy đi tới người đàn bà kia, ông ấy hỏi xin
thức ăn - nhưng đấy chỉ là cái cớ. Thế rồi ông ấy bắt
đầu đi tới người đàn bà đó hàng ngày: chỉ để nhìn vào
khuôn mặt cô ấy, chỉ để nhìn vào mắt cô ấy, chỉ để có
chút ít tiếp xúc. Ông ấy bắt đầu mơ về cô ấy. Cả ngày
ông ấy cứ liên tục nghĩ ngợi và tưởng tượng, và chờ
đợi đến ngày hôm sau khi ông ấy có khả năng lại đi
tới cô ấy lần nữa.
Thế rồi, dần dần, ông ấy trở nên nhận biết rằng
ông ấy đang bị rơi vào bẫy. Và câu chuyện nói rằng
bởi vì chính mắt ông ấy đã làm cho ông ấy nhận biết
về cái đẹp của đàn bà, nên ông ấy đã phá huỷ đôi mắt
mình và trở thành người mù.
Tôi nói, và tôi nói điều đó một cách thẳng thừng,
câu chuyện này đơn giản là bịa đặt - bởi vì điều này
ngu xuẩn thế! Surdas không thể nào làm điều đó
được. Chuyện này phải đã được những người mù
khác bịa ra; nó phải đã được những kẻ ngu khác bịa
ra, những người bao giờ cũng cứ bịa ra những điều
ngu xuẩn. Nó là ngu xuẩn bởi vì mắt không thể làm
được gì cả - chính là tâm trí chứ. Chính tâm trí tiếp
cận thông qua mắt. Chính tâm trí tiếp cận thông qua
tay.
Khi bạn đánh ai đó hay bạn giết ai đó, không phải
tay là kẻ giết người - nó là bạn. Và sẽ chẳng ích gì
nếu bạn chặt tay mình đi. Và bạn không thể ra toà và
nói với quan toà, "Nó là tay tôi."
Chuyện xảy ra một lần trong toà án là một người
đã biện minh theo cách này. Anh ta nói, "Chính tay
tôi đã giết người." Quan toà cũng rất láu lỉnh và tinh
ranh - họ phải láu lỉnh và tinh ranh thôi bởi vì họ phải
xử lí với những người láu lỉnh và tinh ranh. Họ có
cùng logic.
Quan toà nói, "Anh phải đấy, anh hoàn toàn logic:
anh đã không giết người - tay anh mới giết người.
Cho nên tay anh sẽ bị tù. Anh có thể về nhà, nhưng
tay thì không được đi." Thế là tay bị xiềng lại và quan
toà nói, "Sao bây giờ anh không đi đi?"
Anh ta nói, "Làm sao tôi có thể đi được mà không
có tay?"
Còn quan toà nói, "Nếu anh không thể đi được mà
không có tay, thì làm sao tay có thể làm điều gì đó mà
không có anh? Các anh cả hai đều là đối tác. Và trong
thực tế tay đơn giản chỉ là kẻ hầu - anh mới là ông
chủ."
Ngày xưa có một người,
thất vọng về sự bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật không chống lại thân thể; ông ấy không phản
thân thể. Ông ấy không thể thế được! - bởi vì thân thể
hồn nhiên thế. Nó chưa bao giờ làm cái gì sai cả. Nó
thuần khiết thế; bạn không thể nào tìm ra cái thuần
khiết hơn nó trong sự tồn tại.
ăn. Thỉnh thoảng, một lần một tháng, nhịn ăn có thể
có ích, có thể rất lành mạnh, có thể là quá trình tẩy
rửa. Nhưng cứ nhịn ăn lâu dài thì lại phá huỷ chính
thân thể. Nhưng đã có những giáo phái: trong thời của
Phật đã có giáo phái này của người Jaina luôn bị ám
ảnh bởi ý tưởng về nhịn ăn. "Cứ nhịn ăn đi - một
tháng, hai tháng, ba tháng - và nếu bạn chết trong khi
bạn đang nhịn ăn, thì bạn sẽ đạt tới tầng trời cao
nhất."
Tại sao ý tưởng nhịn ăn này lại trở thành bắt rễ
sâu thế? Thức ăn và dục dường như là hai ám ảnh của
con người. Và những người nghĩ, "Làm sao thoát khỏi
khổ?" coi hai điều này là lí do vì sao họ lại khổ. Trong
thực tế, chính điều đối lập mới là hoàn cảnh.
Tôi đã từng nghe:
Một hãng hàng không đã nhận được bức thư này:
"Thưa quí ông - tôi xin gợi ý rằng phi công của các
ông đừng bật đèn báo 'Thắt dây an toàn', bởi vì mọi
lúc họ làm điều đó, thì máy bay cứ xóc lên xóc
xuống."
Bây giờ bạn có thể hiểu lầm hậu quả là nguyên
nhân và nguyên nhân là hậu quả - và điều đó có vẻ
logic. Người đã viết bức thư này, phải đã quan sát đi
quan sát lại: bất kì khi nào có thông báo rằng bạn phải
thắt dây an toàn thì bỗng nhiên máy bay lại bị xóc,
chao đảo. Anh ta đã quan sát điều đó nhiều lần. Anh
ta phải là một giáo sư logic học. Quan sát điều đó
mãi: bất kì khi nào đèn bật sáng và có thông báo, thì
ngay lập tức điều gì đó đi sai. Gợi ý của anh ta rất
logic - vậy mà ngớ ngẩn. Thông báo chỉ được đưa ra
bởi vì máy bay sắp bị chao đảo. Thông báo này không
phải là nguyên nhân; thông báo này không tạo ra điều
đó. Máy bay sắp chao đảo - thông báo cố giúp cho
bạn.
Nhưng điều đó xảy ra trong cuộc sống bình
thường nữa. Tâm trí bạn mang dâm dục. Nguyên nhân
có đó. Thân thể đơn giản tuân theo nó. Nhưng khi
thân thể theo, bạn trở nên nhận biết. Nhận biết của
bạn không sắc bén. Bạn không thể bắt được nó trong
nguyên nhân. Khi nó đã đi vào trong hậu quả, thế thì
bạn mới bắt nó.
Bạn bắt nó khi nó đã ở ngoài sự kiểm soát. Bạn
chỉ bắt nó, bạn chỉ trở nên tỉnh táo về nó, khi nó đã trở
thành cứng nhắc.
Có ba trạng thái của bất kì ý tưởng nào nảy sinh
trong bạn. Thứ nhất, ý tưởng là vô lời; nó không được
phát biểu trong ý nghĩ. Đó là điều tinh tế. Nếu bạn có
thể bắt giữ nó ở đó, bạn sẽ trở nên tự do với nó. Tầng
thứ hai là khi nó đã đi vào trong lời, nó được phát
biểu ra - có một ý nghĩ nảy sinh trong bạn. Mọi người
ngủ đến mức họ không trở nên nhận biết ngay cả ở
giai đoạn thứ hai này. Khi ý nghĩ đã trở thành một vật,
khi nó đã đi vào trong thân thể thô và thân thể đã trở
nên sở hữu nó, thế thì bạn trở nên nhận biết. Điều đó
đơn giản chỉ ra vô nhận biết của bạn.
Do đó Phật nói nếu bạn thực sự muốn gạt bỏ khổ,
đau đớn, cuộc sống gần như địa ngục này, bạn phải
trở nên ngày một nhận biết hơn. Bạn càng trở nên nhận biết hơn, bạn càng có thể thấy nguyên nhân sâu
sắc hơn. Nguyên nhân được biết càng sâu sắc hơn,
bạn càng có khả năng hơn để trở nên thoát ra khỏi nó.
Nếu bạn có thể bắt được ham muốn nào đó khi nó
thậm chí còn chưa đi vào trong tâm trí có ý thức của
bạn, và nó vẫn chỉ là một cảm giác không lời, chỉ là
một cố gắng vô ý thức để đi vào ý thức, việc dừng nó
lại là rất đơn giản.
Nó cũng giống thế này: bạn có thể ném một hạt
mầm nhỏ đi rất dễ dàng. Chẳng có rắc rối gì trong
điều đó cả. Nhưng khi nó đã bắt rễ và đã trở thành cái
cây lớn, thì sẽ khó mà bật rễ nó đi được.
Đầu tiên ý tưởng nảy sinh trong cốt lõi bên trong
nhất. Thế rồi nó đi vào trong tâm trí. Thế rồi nó đi vào
trong thân thể. Bạn cảm thấy nó chỉ khi nó đã đi vào
trong thân thể. Thậm chí có những người còn ngủ
nhiều không cảm thấy nó ở đấy nữa. Khi nó đã đi vào
thành lời, thế thì họ mới cảm thấy nó.
Chẳng hạn, giận dữ phát sinh đầu tiên trong cốt
lõi sâu nhất của bạn, không lời, không xác định. Thế
rồi nó tới thành ý nghĩ. Thế rồi nó đi vào thân thể bạn;
adrenaline và các chất độc khác được tiết ra trong
máu - bạn sẵn sàng giết chết ai đó hay đánh ai đó, cắn
ai đó. Bạn phát điên. Nhưng bạn thậm chí có thể trở
nên không nhận biết. Khi bạn đánh ai đó, nó đã đi vào
trong thế giới rồi. Đó là giai đoạn thứ tư. Thế thì bạn
trở nên nhận biết: "Mình đã làm gì đây?"
Bạn chưa quan sát nó nhiều lần sao? Khi bạn đã
đánh ai đó rồi - con bạn, bạn bạn, vợ bạn - bỗng nhiên
bạn trở nên nhận biết: "Mình đã làm gì thế này? Mình
chưa bao giờ muốn làm điều đó cả! Nó đã xảy ra bất
chấp cả mình," bạn nói. Điều này đơn giản chỉ ra cái
vô nhận biết của bạn.
Bạn đi sâu hơn và bắt giữ lấy bất kì cái gì nảy
sinh ngay bước đầu tiên. Và thế thì điều đó dễ dàng
vậy - giống như bạn có thể phá huỷ hạt mầm rất dễ
dàng, nhưng phá huỷ cái cây sẽ rất khó khăn. Và khi
cây đã tung hàng triệu hạt mầm của nó vào không
trung, thế thì điều đó gần như nằm ngoài sự kiểm soát
của bạn. Gió đã đem những hạt mầm đó tới những
cánh đồng xa xăm; bây giờ không thể nào tìm ra được
chúng rơi xuống đâu. Bây giờ cây không chỉ là một;
nó đã tạo ra nhiều khả năng của sự hiện hữu riêng của
nó. Nó sẽ tái tạo trên nhiều cánh đồng.
Phật nói rằng phá huỷ thân thể sẽ không ích gì.
Nếu mắt bạn làm cho bạn ham muốn đàn bà đẹp hay
đàn ông đẹp, thì chẳng ích gì mà đi phá huỷ đôi mắt
bạn.
Có câu chuyện ở Ấn Độ về một thánh nhân,
Surdas. Tôi không cho rằng nó là đúng. Nếu nó là
đúng thì Surdas không phải là thánh nhân. Surdas chỉ
có thể là thánh nhân nếu câu chuyện này không đúng.
Tôi sẵn sàng nói rằng câu chuyện này là không đúng;
tôi không thể nói rằng Surdas là không đúng. Ông ấy
chân thực thế, sự sáng suốt của ông ấy thuần khiết thế
- thế thì câu chuyện này phải sai.
Câu chuyện là: Surdas rời bỏ thế giới. Ông ấy đi
vào thành phố. Ông ấy thấy một người đàn bà đẹp -
ông ấy theo cô ấy gần như bị thanh nam châm hút.
Rồi bắt đầu cảm thấy mặc cảm nữa! Ông ấy là một sannyasin, đã từ bỏ thế giới - ông ấy đang làm gì vậy?
Nhưng ông ấy không có khả năng kiểm soát bản thân
mình, cho nên mới có câu chuyện này.
Ông ấy đi tới người đàn bà kia, ông ấy hỏi xin
thức ăn - nhưng đấy chỉ là cái cớ. Thế rồi ông ấy bắt
đầu đi tới người đàn bà đó hàng ngày: chỉ để nhìn vào
khuôn mặt cô ấy, chỉ để nhìn vào mắt cô ấy, chỉ để có
chút ít tiếp xúc. Ông ấy bắt đầu mơ về cô ấy. Cả ngày
ông ấy cứ liên tục nghĩ ngợi và tưởng tượng, và chờ
đợi đến ngày hôm sau khi ông ấy có khả năng lại đi
tới cô ấy lần nữa.
Thế rồi, dần dần, ông ấy trở nên nhận biết rằng
ông ấy đang bị rơi vào bẫy. Và câu chuyện nói rằng
bởi vì chính mắt ông ấy đã làm cho ông ấy nhận biết
về cái đẹp của đàn bà, nên ông ấy đã phá huỷ đôi mắt
mình và trở thành người mù.
Tôi nói, và tôi nói điều đó một cách thẳng thừng,
câu chuyện này đơn giản là bịa đặt - bởi vì điều này
ngu xuẩn thế! Surdas không thể nào làm điều đó
được. Chuyện này phải đã được những người mù
khác bịa ra; nó phải đã được những kẻ ngu khác bịa
ra, những người bao giờ cũng cứ bịa ra những điều
ngu xuẩn. Nó là ngu xuẩn bởi vì mắt không thể làm
được gì cả - chính là tâm trí chứ. Chính tâm trí tiếp
cận thông qua mắt. Chính tâm trí tiếp cận thông qua
tay.
Khi bạn đánh ai đó hay bạn giết ai đó, không phải
tay là kẻ giết người - nó là bạn. Và sẽ chẳng ích gì
nếu bạn chặt tay mình đi. Và bạn không thể ra toà và
nói với quan toà, "Nó là tay tôi."
Chuyện xảy ra một lần trong toà án là một người
đã biện minh theo cách này. Anh ta nói, "Chính tay
tôi đã giết người." Quan toà cũng rất láu lỉnh và tinh
ranh - họ phải láu lỉnh và tinh ranh thôi bởi vì họ phải
xử lí với những người láu lỉnh và tinh ranh. Họ có
cùng logic.
Quan toà nói, "Anh phải đấy, anh hoàn toàn logic:
anh đã không giết người - tay anh mới giết người.
Cho nên tay anh sẽ bị tù. Anh có thể về nhà, nhưng
tay thì không được đi." Thế là tay bị xiềng lại và quan
toà nói, "Sao bây giờ anh không đi đi?"
Anh ta nói, "Làm sao tôi có thể đi được mà không
có tay?"
Còn quan toà nói, "Nếu anh không thể đi được mà
không có tay, thì làm sao tay có thể làm điều gì đó mà
không có anh? Các anh cả hai đều là đối tác. Và trong
thực tế tay đơn giản chỉ là kẻ hầu - anh mới là ông
chủ."
Ngày xưa có một người,
thất vọng về sự bất lực không kiểm soát được
đam mê của mình,
đã muốn làm mình què cụt đi.
Phật không chống lại thân thể; ông ấy không phản
thân thể. Ông ấy không thể thế được! - bởi vì thân thể
hồn nhiên thế. Nó chưa bao giờ làm cái gì sai cả. Nó
thuần khiết thế; bạn không thể nào tìm ra cái thuần
khiết hơn nó trong sự tồn tại.
Vâng, một điều là chắc chắn, rằng bất kì cái gì
bạn làm, thân thể đều theo bạn. Nó là người hầu và rất
vâng lời. Thậm chí bạn có định giết ai đó, thân thể
cũng theo; nó chưa bao giờ nói không. Nếu bạn định
đến đền chùa để cầu nguyện, thân thể theo liền. Nó
chưa bao giờ nói không cả. Dù bạn có định phạm tội
hay đi cầu nguyện trong đền chùa, thân thể cũng vẫn
theo bạn một cách rất vâng lời, như cái bóng.
Không, thân thể không bao giờ chịu trách nhiệm.
Và một điều cần phải được hiểu về thân thể. Thân
thể là cái duy nhất trên thế giới này; không cái gì có
thể so sánh với nó được. Nó có vị thế duy nhất và đó
là: nó là vật duy nhất trên thế giới mà bạn có thể nhìn
cả từ hai phía, từ bên ngoài và từ bên trong. Nếu bạn
nhìn tảng đá, bạn nhìn từ bên ngoài. Nếu bạn nhìn mặt
trăng, bạn nhìn từ bên ngoài. Ngoại trừ thân thể, thân
thể bạn, mọi thứ khác bạn đều nhìn từ bên ngoài.
Thân thể bạn là vật duy nhất trên thế giới này mà bạn
có thể nhìn từ bên ngoài và bạn có thể nhìn từ bên
trong.
Do đó, thân thể là cánh cửa cho cái bên trong,
thân thể là cánh cửa cho cuộc hành trình bên trong -
làm sao Phật có thể chống lại nó được? Và bạn có thể
thấy thân thể Phật - đẹp thế, duyên dáng thế - làm sao
ông ấy có thể chống lại nó được? Ngắm tượng Phật
mà xem: ông ấy đã phải yêu mến thân thể mình, ông
ấy phải đã có từ bi vô biên với thân thể mình. Thân
thể ông ấy tựa đoá hoa - nó là đoá hoa hồng hay đoá
hoa sen. Không, ông ấy không thể chống lại thân thể
được.
Và nếu mọi người diễn giải rằng Phật chống lại
thân thể, thì những người đó đang đặt diễn giải riêng
của mình vào ông ấy.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
chứ đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.'
Toàn bộ nỗ lực của Phật là làm cho bạn nhận biết
rằng dù bạn là bất kì cái gì, nguyên nhân là tâm trí
bạn. Nếu bạn khổ, tâm trí vận hành theo hình mẫu sai.
Nếu bạn hạnh phúc, tâm trí vận hành theo hình mẫu
đúng.
Hạnh phúc không là gì ngoài hoạt động mạnh của
cỗ máy tâm trí khi nó hoạt động hoàn hảo. Khi tâm trí
đơn giản hài hoà với vũ trụ, bạn hạnh phúc. Khi tâm
trí đi ngược lại tự nhiên, ngược lại luật tự nhiên - điều
Phật gọi là pháp dhamma - khi tâm trí đi ngược lại
Đạo, khi tâm trí đi ngược dòng, khi tâm trí cố gắng
bơi ngược dòng, thế thì có vấn đề, có khổ. Khi tâm trí
đơn giản trôi theo dòng chảy như mẩu gỗ trôi giạt, chỉ
đi với dòng chảy tới bất kì chỗ nào nó đưa tới, đó là
hạnh phúc. Và một ngày nào đó nó đạt tới điều tối
thượng, niềm phúc lạc đại dương. Không có nhu cầu
đạt tới đó, không có nhu cầu làm bất kì nỗ lực nào -
một cách vô nỗ lực, nó xảy ra.
bạn làm, thân thể đều theo bạn. Nó là người hầu và rất
vâng lời. Thậm chí bạn có định giết ai đó, thân thể
cũng theo; nó chưa bao giờ nói không. Nếu bạn định
đến đền chùa để cầu nguyện, thân thể theo liền. Nó
chưa bao giờ nói không cả. Dù bạn có định phạm tội
hay đi cầu nguyện trong đền chùa, thân thể cũng vẫn
theo bạn một cách rất vâng lời, như cái bóng.
Không, thân thể không bao giờ chịu trách nhiệm.
Và một điều cần phải được hiểu về thân thể. Thân
thể là cái duy nhất trên thế giới này; không cái gì có
thể so sánh với nó được. Nó có vị thế duy nhất và đó
là: nó là vật duy nhất trên thế giới mà bạn có thể nhìn
cả từ hai phía, từ bên ngoài và từ bên trong. Nếu bạn
nhìn tảng đá, bạn nhìn từ bên ngoài. Nếu bạn nhìn mặt
trăng, bạn nhìn từ bên ngoài. Ngoại trừ thân thể, thân
thể bạn, mọi thứ khác bạn đều nhìn từ bên ngoài.
Thân thể bạn là vật duy nhất trên thế giới này mà bạn
có thể nhìn từ bên ngoài và bạn có thể nhìn từ bên
trong.
Do đó, thân thể là cánh cửa cho cái bên trong,
thân thể là cánh cửa cho cuộc hành trình bên trong -
làm sao Phật có thể chống lại nó được? Và bạn có thể
thấy thân thể Phật - đẹp thế, duyên dáng thế - làm sao
ông ấy có thể chống lại nó được? Ngắm tượng Phật
mà xem: ông ấy đã phải yêu mến thân thể mình, ông
ấy phải đã có từ bi vô biên với thân thể mình. Thân
thể ông ấy tựa đoá hoa - nó là đoá hoa hồng hay đoá
hoa sen. Không, ông ấy không thể chống lại thân thể
được.
Và nếu mọi người diễn giải rằng Phật chống lại
thân thể, thì những người đó đang đặt diễn giải riêng
của mình vào ông ấy.
Phật nói với người đó,
'Tốt hơn cả là phá huỷ những ý nghĩ ác của ông
chứ đừng làm hại con người ông.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.'
Toàn bộ nỗ lực của Phật là làm cho bạn nhận biết
rằng dù bạn là bất kì cái gì, nguyên nhân là tâm trí
bạn. Nếu bạn khổ, tâm trí vận hành theo hình mẫu sai.
Nếu bạn hạnh phúc, tâm trí vận hành theo hình mẫu
đúng.
Hạnh phúc không là gì ngoài hoạt động mạnh của
cỗ máy tâm trí khi nó hoạt động hoàn hảo. Khi tâm trí
đơn giản hài hoà với vũ trụ, bạn hạnh phúc. Khi tâm
trí đi ngược lại tự nhiên, ngược lại luật tự nhiên - điều
Phật gọi là pháp dhamma - khi tâm trí đi ngược lại
Đạo, khi tâm trí đi ngược dòng, khi tâm trí cố gắng
bơi ngược dòng, thế thì có vấn đề, có khổ. Khi tâm trí
đơn giản trôi theo dòng chảy như mẩu gỗ trôi giạt, chỉ
đi với dòng chảy tới bất kì chỗ nào nó đưa tới, đó là
hạnh phúc. Và một ngày nào đó nó đạt tới điều tối
thượng, niềm phúc lạc đại dương. Không có nhu cầu
đạt tới đó, không có nhu cầu làm bất kì nỗ lực nào -
một cách vô nỗ lực, nó xảy ra.
Cho nên Phật nói vấn đề căn bản không phải là
thân thể, và đấy không phải là vấn đề của linh hồn.
Linh hồn không có vấn đề gì, và thân thể cũng không
có vấn đề gì. Vấn đề chỉ ở giữa hai điều này. Tâm trí
này nối thân thể và linh hồn mới là vấn đề; tâm trí này
bắc chiếc cầu từ cái không biết sang cái biết, từ cái
không thấy được sang cái thấy được, từ vô dạng sang
hình dạng - chiếc cầu này mới là vấn đề. Nếu bạn có
thể giải quyết tâm trí thì bỗng nhiên bạn ở nhà.
Tâm trí mới là vấn đề. Chúng ta có thể làm gì để
thay đổi tâm trí? Chúng ta có thể làm gì để tâm trí vận
hành tốt hơn? Lần nữa ham muốn nổi lên, và lần nữa
bạn lại trong bẫy của tâm trí.
Nếu tôi dạy bạn rằng bạn nên trở thành vô ham
muốn và bạn sẽ hạnh phúc, thì ngay lập tức ham
muốn lại nảy sinh trong tâm trí: làm sao trở nên vô
ham muốn? Ngay lập tức bạn bắt đầu tìm manh mối,
phương pháp, kĩ thuật, cách để trở thành vô ham
muốn. Bây giờ, trở thành vô ham muốn lại là ham
muốn. Nếu tôi nói tâm trí là vấn đề, bạn lập tức hỏi
cách giải quyết nó, cách làm tan biến nó, cách gạt bỏ
nó - nhưng người đang hỏi câu hỏi này lại chính là
tâm trí. Và người cứ cố gắng đó lại chính là bản thân
tâm trí. Và người định thử là bản thân tâm trí. Cho
nên dù bạn làm bất kì cái gì thì bạn cũng không bao
giờ thoát ra khỏi tâm trí bằng việc làm cái gì đó. Câu
hỏi của bạn vẫn còn liên quan: Thế thì chúng ta phải
làm gì?
Chúng ta nên nhìn vào bản chất của tâm trí và
không cố gắng làm gì cả. Chỉ cái nhìn lớn lao vào bản
chất của tâm trí bạn là tất cả những điều cần thiết. Để
tôi giải thích điều đó cho bạn.
Phật nói: Ham muốn và ông sẽ khổ. Bỗng nhiên
một ham muốn nảy sinh: "Làm sao vô ham muốn
đây? bởi vì chúng ta muốn hạnh phúc và chúng ta
không muốn khổ." Và ham muốn nảy sinh và khổ nảy
sinh. Khi Phật nói ham muốn tạo ra khổ, ông ấy ngụ ý
đơn giản quan sát cách ham muốn nảy sinh, cách nó
tạo ra khổ. Chỉ cứ quan sát. Mỗi ham muốn đều đem
tới khổ riêng của nó.
Bạn đi qua đường; bạn thấy một chiếc xe đẹp đi
qua - một chớp loé - và một ham muốn nảy sinh để sở
hữu chiếc xe này. Bây giờ bạn trở nên khổ rồi. Chỉ
mới khoảnh khắc trước bạn còn hoàn toàn thoải mái,
không có khổ, và ở đây chiếc xe này đi qua và khổ
nảy sinh. Phật nói, "Quan sát."
Mới khoảnh khắc trước bạn còn lầm rầm bài ca và
đi dạo buổi sáng. Và mọi thứ đều đẹp: chim hót, cây
xanh, gió sáng mát mẻ, và mặt trời vĩ đại - mọi thứ
đều đẹp. Bạn đã trong thế giới thơ ca đầy niềm vui và
cảm hứng và thích thú, và bạn đầy nhựa sống và bạn
là một phần của buổi sáng đẹp này. Mọi thứ đơn giản
như nó phải thế...và có chiếc xe đi qua.
Không phải là người chủ chiếc xe đã tới quấy rầy
bạn; người đó có thể thậm chí không nhận biết về bạn.
Người đó không cố gắng tạo ra khổ gì cho bạn - đừng
giận người đó. Không phải là chiếc xe tạo ra khổ
trong bạn, bởi vì làm sao chiếc xe có thể tạo ra khổ
trong bạn được? Đấy chính là ham muốn của bạn.
thân thể, và đấy không phải là vấn đề của linh hồn.
Linh hồn không có vấn đề gì, và thân thể cũng không
có vấn đề gì. Vấn đề chỉ ở giữa hai điều này. Tâm trí
này nối thân thể và linh hồn mới là vấn đề; tâm trí này
bắc chiếc cầu từ cái không biết sang cái biết, từ cái
không thấy được sang cái thấy được, từ vô dạng sang
hình dạng - chiếc cầu này mới là vấn đề. Nếu bạn có
thể giải quyết tâm trí thì bỗng nhiên bạn ở nhà.
Tâm trí mới là vấn đề. Chúng ta có thể làm gì để
thay đổi tâm trí? Chúng ta có thể làm gì để tâm trí vận
hành tốt hơn? Lần nữa ham muốn nổi lên, và lần nữa
bạn lại trong bẫy của tâm trí.
Nếu tôi dạy bạn rằng bạn nên trở thành vô ham
muốn và bạn sẽ hạnh phúc, thì ngay lập tức ham
muốn lại nảy sinh trong tâm trí: làm sao trở nên vô
ham muốn? Ngay lập tức bạn bắt đầu tìm manh mối,
phương pháp, kĩ thuật, cách để trở thành vô ham
muốn. Bây giờ, trở thành vô ham muốn lại là ham
muốn. Nếu tôi nói tâm trí là vấn đề, bạn lập tức hỏi
cách giải quyết nó, cách làm tan biến nó, cách gạt bỏ
nó - nhưng người đang hỏi câu hỏi này lại chính là
tâm trí. Và người cứ cố gắng đó lại chính là bản thân
tâm trí. Và người định thử là bản thân tâm trí. Cho
nên dù bạn làm bất kì cái gì thì bạn cũng không bao
giờ thoát ra khỏi tâm trí bằng việc làm cái gì đó. Câu
hỏi của bạn vẫn còn liên quan: Thế thì chúng ta phải
làm gì?
Chúng ta nên nhìn vào bản chất của tâm trí và
không cố gắng làm gì cả. Chỉ cái nhìn lớn lao vào bản
chất của tâm trí bạn là tất cả những điều cần thiết. Để
tôi giải thích điều đó cho bạn.
Phật nói: Ham muốn và ông sẽ khổ. Bỗng nhiên
một ham muốn nảy sinh: "Làm sao vô ham muốn
đây? bởi vì chúng ta muốn hạnh phúc và chúng ta
không muốn khổ." Và ham muốn nảy sinh và khổ nảy
sinh. Khi Phật nói ham muốn tạo ra khổ, ông ấy ngụ ý
đơn giản quan sát cách ham muốn nảy sinh, cách nó
tạo ra khổ. Chỉ cứ quan sát. Mỗi ham muốn đều đem
tới khổ riêng của nó.
Bạn đi qua đường; bạn thấy một chiếc xe đẹp đi
qua - một chớp loé - và một ham muốn nảy sinh để sở
hữu chiếc xe này. Bây giờ bạn trở nên khổ rồi. Chỉ
mới khoảnh khắc trước bạn còn hoàn toàn thoải mái,
không có khổ, và ở đây chiếc xe này đi qua và khổ
nảy sinh. Phật nói, "Quan sát."
Mới khoảnh khắc trước bạn còn lầm rầm bài ca và
đi dạo buổi sáng. Và mọi thứ đều đẹp: chim hót, cây
xanh, gió sáng mát mẻ, và mặt trời vĩ đại - mọi thứ
đều đẹp. Bạn đã trong thế giới thơ ca đầy niềm vui và
cảm hứng và thích thú, và bạn đầy nhựa sống và bạn
là một phần của buổi sáng đẹp này. Mọi thứ đơn giản
như nó phải thế...và có chiếc xe đi qua.
Không phải là người chủ chiếc xe đã tới quấy rầy
bạn; người đó có thể thậm chí không nhận biết về bạn.
Người đó không cố gắng tạo ra khổ gì cho bạn - đừng
giận người đó. Không phải là chiếc xe tạo ra khổ
trong bạn, bởi vì làm sao chiếc xe có thể tạo ra khổ
trong bạn được? Đấy chính là ham muốn của bạn.
Thấy chiếc xe một ham muốn nảy sinh: "Mình
phải trở thành người sở hữu chiếc xe này; chiếc xe
này phải trong nhà xe của mình." Và bỗng nhiên, cây
không còn xanh nữa, chim không còn hót nữa, mặt
trời không còn đó nữa - nó đã lặn mất rồi. Từ sáng nó
đã biến mất; mọi thứ ảm đạm và tối tăm. Bạn đầy
những ham muốn, bạn bị bao quanh bởi làn khói. Bạn
đã mất tiếp xúc với cuộc sống - ngay lập tức! Chỉ một
cảm giác thoáng qua của ham muốn và bạn đã xa
hàng triệu dặm với cái đẹp, với chân lí, với niềm vui.
Quan sát. Phật nói đơn giản quan sát. Đứng bên
cạnh đường - quan sát: điều gì vừa xảy ra? Chỉ một
ham muốn nhỏ nảy sinh và bạn đã bị ném vào địa
ngục, và bạn đã gần như ở trong thiên đường. Bạn
thay đổi từ thiên đường sang địa ngục biết bao nhiêu
lần trong hai mươi bốn giờ; bạn không quan sát.
Mọi người tới tôi và họ hỏi, "Có cõi trời nào
không? Có địa ngục nào không?" Và tôi ngạc nhiên
bởi vì họ cứ bẻ ghi đường tầu giữa cõi trời và địa
ngục - liên tục! Chỉ cần một giây, một phần giây - họ
vừa trong địa ngục và họ trong cõi trời ngay.
Quan sát cách ham muốn đem địa ngục tới, ham
muốn là địa ngục thế nào. Và thế rồi đừng hỏi cách
đạt tới vô ham muốn, không có nhu cầu. Nếu bạn đã
nhìn vào trong bản chất của ham muốn và bạn đã cảm
thấy nó đem tới khổ, chính hiểu biết đó sẽ là việc vứt
bỏ ham muốn. Chỉ quan sát. Nếu nó không bị vứt bỏ
thì điều đó đơn giản chỉ ra rằng cái nhìn của bạn vẫn
còn chưa đủ sâu, cho nên làm cho cái nhìn của bạn
thành sâu sắc vào.
Và vấn đề không phải là ai đó khác có thể làm
sáng tỏ cho bạn - nó là ham muốn của bạn và chỉ bạn
mới có thể quan sát nó được. Tôi không thể quan sát
ham muốn của bạn được. Bạn không thể quan sát ham
muốn của bất kì ai khác. Nó là thế giới riêng tư của
bạn. Địa ngục hay cõi trời đều là những thứ riêng tư.
Và trong một phần giây bạn có thể dịch chuyển từ cái
nọ sang cái kia.
Chỉ quan sát....
Lời của Phật là 'quan sát'. Mang tính quan sát đi.
Đừng tạo ra bất kì ham muốn nào về vô ham muốn,
bằng không bạn đơn giản cư xử theo cách rất ngu
xuẩn. Bây giờ bạn đang tạo ra ham muốn mới - và
điều này sẽ tạo ra khổ. Bạn đơn giản đi vào trong bản
chất của ham muốn, nhìn sâu vào trong nó. Quan sát...
cách nó tạo ra bóng tối, cách nó đem tới khổ, cách nó
bỗng nhiên chiếm lấy bạn, chế ngự bạn. Cứ quan sát.
Một ngày nào đó sẽ xảy ra: một chiếc xe sẽ đi qua
và trước khi ham muốn nảy sinh thì bạn sẽ trở nên
mang tính quan sát, và bỗng nhiên tiếng cười sẽ tới
với bạn. Bạn đã trở nên mang tính quan sát; ham
muốn đã không nảy sinh. Nó chỉ mới hiện hữu, nó chỉ
mới sẵn sàng nhảy lên bạn và đưa bạn tới địa ngục -
nhưng bạn đã mang tính quan sát. Và bạn sẽ cảm thấy
hạnh phúc thế.
Lần đầu tiên bạn sẽ có chìa khoá. Bạn sẽ biết bây
giờ rằng chỉ mang tính quan sát, ham muốn không
nảy sinh, chiếc xe đã đi qua. Chiếc xe chẳng liên can
gì tới ham muốn cả. Ham muốn nảy sinh bởi vì bạn vô ý thức, không nhận biết, ngủ; bạn đang sống cuộc
sống của người mộng du, người say.
Nhận biết là vô ham muốn. Nhận biết về ham
muốn đem lại vô ham muốn. Và chìa khoá này phải
được dùng để mở nhiều ổ khoá.
Nếu bạn tham lam, đừng hỏi cách gạt bỏ nó - bởi
vì đấy lại là tham lam, dưới cái tên khác, dưới dạng
khác. Bạn đã nghe nói tới các thánh nhân, mahatmas,
bạn đã đọc kinh sách, và họ nói nếu bạn tham lam thì
bạn sẽ xuống địa ngục. Bây giờ tham lam nảy sinh để
lên cõi trời. Và những kinh sách đó cứ nói rằng trên
thiên đường mọi thứ đều đẹp đẽ, thần thoại. Họ tạo ra
tham lam. Và bây giờ bạn hỏi cách gạt bỏ tham lam
bởi vì một tham lam mới đã nảy sinh trong bạn: làm
sao đạt được cõi trời? làm sao vào cõi trời? làm sao
sống ở đó mãi mãi, vĩnh hằng, ngất ngây, phúc lạc?
Bây giờ đây là tham lam mới.
Điều này không phải là cách thức. Cách thức của
Phật thực sự là cách thức tốt nhất đã từng được đem
tới trái đất này. Cách thức của Phật là cách thức
xuyên thấu nhất và cách mạng nhất có thể được. Ông
ấy nói: quan sát tham lam. Chỉ quan sát tham lam và
thấy nó là gì và nó tạo ra khổ thế nào cho bạn. Trong
quan sát đó, ánh sáng sẽ bắt đầu nảy sinh trong bạn;
ngọn lửa bên trong của bạn sẽ bùng sáng, và bóng tối
của tham lam sẽ tan biến.
Và cũng làm thế với bạo hành, với giận dữ, với sở
hữu - và với mọi thứ làm cho bạn khổ.
Cô hầu ngẫu nhiên ợ lên một tiếng ngay trước ông
chủ - tất nhiên, ông chủ phải là người phương Tây bởi
vì ở Ấn Độ không ai chú ý gì tới việc ợ cả - ông chủ
trở nên rất giận và định đánh cô ấy, nhưng thấy thân
thể trẻ và đẹp của cô ấy thì cơn giận của ông ta bỗng
nhiên dịu đi, và ông ấy làm cú giải trí với cô ấy.
Hôm sau khi ông ta đang trong phòng làm việc thì
có tiếng gõ cửa. Đấy là cô hầu. "Cái gì thế? Cô muốn
gì?"
"Thưa ông ấy, con vừa mới ợ nữa ạ."
Bây giờ, một khi bạn thưởng thức cái gì đó, dù là
bất kì cái gì, ham muốn cứ nảy sinh đi nảy sinh lại để
lặp lại nó. Bất kì điều gì bạn đã biết trong quá khứ,
bạn cứ đòi hỏi nữa trong tương lai. Tương lai của bạn
chẳng là gì ngoài quá khứ của mình được sửa đổi.
Tương lai của bạn chẳng là gì ngoài ham muốn lặp lại
quá khứ của mình.
Và, tất nhiên, nếu bạn sống một cuộc sống chán
chường, thì không ai khác chịu trách nhiệm điều đó
ngoài bạn. Bạn hỏi xin chán chường. Và chán chường
là khổ. Bạn hỏi xin chán chường bởi vì bạn hỏi xin
việc lặp lại. Cái gì đó đã xảy ra; chẳng hạn, bạn đang
ngồi, và bỗng nhiên ngôi sao đầu tiên của buổi tối trở
nên thấy được. Và bạn quan sát. Và đó là buổi chiều
êm đềm; trời mát mẻ và chim đang quay về tổ. Và lúc
đó có im lặng và rất nhiều nhạc điệu và bạn đã trong
hài hoà. Chỉ quan sát ngôi sao đang trở nên thấy được
bạn cảm thấy cái đẹp. Bây giờ, bạn đã thưởng thức cái gì đó - bạn sẽ thu lấy nó như một kho báu. Kho báu
này sẽ làm bạn khổ.
Trước hết, bạn sẽ khao khát nó lần nữa và lần
nữa. Khao khát đó sẽ tạo ra khổ. Và nó không thể
được lặp lại bởi khao khát của bạn, nhớ lấy - bởi vì nó
đã xảy ra chỉ bởi vì đã không có khao khát trong bạn.
Bạn đơn giản đã ngồi đó không biết cái gì sẽ xảy ra.
Nó đã xảy ra bởi vì bạn không trông chờ nó. Đó là
chất liệu cơ sở trong nó. Bạn đã không nhìn, bạn đã
không hỏi. Trong thực tế, bạn đã không ham muốn -
bạn đơn giản có đó. Bỗng nhiên bạn trở nên nhận biết:
ngôi sao đầu tiên. Và trong khoảnh khắc đó khi bạn
trở nên nhận biết về ngôi sao đầu tiên, bạn đã không
nghĩ rằng nó là hạnh phúc, nhớ điều đó nữa. Điều đó
tới sau; đó là tóm tắt lại. Trong khoảnh khắc đó bạn
đơn giản ở đó - không hạnh phúc, không bất hạnh,
không gì cả. Những lời này không mang nghĩa gì. Sự
tồn tại bao la đến mức không lời nào mang nghĩa về
nó cả.
Nhưng thế rồi nó trôi qua và còn lại kí ức. Và bạn
nói đi nói lại, "Nó đẹp thế - đẹp làm sao! thiêng liêng
làm sao!" Bây giờ một ham muốn nảy sinh để lặp lại
nó vào mọi chiều. Hôm sau bạn lại chờ đợi nó, nhưng
bây giờ toàn bộ tình huống đã thay đổi: bạn đang chờ
đợi nó, bạn đang trông đợi nó. Bạn muốn lặp lại kinh
nghiệm cũ. Bây giờ, đây là điều gì đó mới mà không
hiện diện trong kinh nghiệm trước. Cho nên điều này
sẽ không cho phép bạn. Bạn trông đợi quá nhiều. Bạn
không thảnh thơi; bạn căng thẳng - bạn sợ mình có thể
bỏ lỡ ngôi sao thứ nhất. Bạn sợ hãi. Bạn lo nghĩ liệu
nó có xuất hiện lần nữa hay không. Nó sẽ không có
đấy.
Thứ nhất, điều đó là không thể được bây giờ bởi
vì bạn đã đánh mất cái hồn nhiên đó, cái trạng thái
không kinh nghiệm mà không kí ức nào tồn tại, nơi
quá khứ không có, nơi tương lai không có. Thứ hai,
nếu một ngày nào đó nó lặp lại thì nó sẽ thành chán
bởi vì nó sẽ là sự lặp lại. Bạn đã biết nó. Cái đẹp là
trong cái mới, nó chưa bao giờ trong cái cũ cả. Cái
đẹp là trong cái tươi tắn, nó chưa bao giờ trong cái
chết cả. Cái đẹp thuộc về nguyên bản, chưa bao giờ
thuộc về bản sao. Cái đẹp là khi kinh nghiệm trực
tiếp, không phải gián tiếp. Bây giờ, nếu nó xảy ra tất
cả, nó sẽ không làm bạn hạnh phúc; nó sẽ là kinh
nghiệm gián tiếp. Và nhớ lấy: Thượng đế không bao
giờ gián tiếp cả. Thượng đế bao giờ cũng tươi tắn.
Biết rằng Thượng đế trong cái đẹp của buổi tối,
hay trong cái đẹp của con chim tung cánh, nghĩa là
bạn phải tuyệt đối hồn nhiên. Quá khứ phải hoàn toàn
bị loại bỏ và tương lai không được phép can thiệp
vào. Thế thì, và chỉ thế thì, mới có cái đẹp và có phúc
lành, có ân huệ, có hạnh phúc và phúc lạc.
Một khi bạn kinh nghiệm điều gì đó, bạn bắt đầu
đòi hỏi nó, bạn trở thành kẻ ăn xin. Thế thì nó sẽ
không bao giờ xảy ra. Và bạn sẽ mang kí ức đó như
vết thương.
Bạn có quan sát điều đó không? Quan sát nó xem:
bất kì khi nào bạn hạnh phúc, trong khoảnh khắc đó
bạn không biết nó là hạnh phúc. Chỉ mãi về sau, khi
kinh nghiệm đó qua đi, mờ đi, không còn nữa, thế thì
tâm trí mới tới và bắt đầu tìm nó, bắt đầu so sánh, ước
lượng, đánh giá, và nói, "Đúng, nó đẹp thật! đẹp thế!"
phải trở thành người sở hữu chiếc xe này; chiếc xe
này phải trong nhà xe của mình." Và bỗng nhiên, cây
không còn xanh nữa, chim không còn hót nữa, mặt
trời không còn đó nữa - nó đã lặn mất rồi. Từ sáng nó
đã biến mất; mọi thứ ảm đạm và tối tăm. Bạn đầy
những ham muốn, bạn bị bao quanh bởi làn khói. Bạn
đã mất tiếp xúc với cuộc sống - ngay lập tức! Chỉ một
cảm giác thoáng qua của ham muốn và bạn đã xa
hàng triệu dặm với cái đẹp, với chân lí, với niềm vui.
Quan sát. Phật nói đơn giản quan sát. Đứng bên
cạnh đường - quan sát: điều gì vừa xảy ra? Chỉ một
ham muốn nhỏ nảy sinh và bạn đã bị ném vào địa
ngục, và bạn đã gần như ở trong thiên đường. Bạn
thay đổi từ thiên đường sang địa ngục biết bao nhiêu
lần trong hai mươi bốn giờ; bạn không quan sát.
Mọi người tới tôi và họ hỏi, "Có cõi trời nào
không? Có địa ngục nào không?" Và tôi ngạc nhiên
bởi vì họ cứ bẻ ghi đường tầu giữa cõi trời và địa
ngục - liên tục! Chỉ cần một giây, một phần giây - họ
vừa trong địa ngục và họ trong cõi trời ngay.
Quan sát cách ham muốn đem địa ngục tới, ham
muốn là địa ngục thế nào. Và thế rồi đừng hỏi cách
đạt tới vô ham muốn, không có nhu cầu. Nếu bạn đã
nhìn vào trong bản chất của ham muốn và bạn đã cảm
thấy nó đem tới khổ, chính hiểu biết đó sẽ là việc vứt
bỏ ham muốn. Chỉ quan sát. Nếu nó không bị vứt bỏ
thì điều đó đơn giản chỉ ra rằng cái nhìn của bạn vẫn
còn chưa đủ sâu, cho nên làm cho cái nhìn của bạn
thành sâu sắc vào.
Và vấn đề không phải là ai đó khác có thể làm
sáng tỏ cho bạn - nó là ham muốn của bạn và chỉ bạn
mới có thể quan sát nó được. Tôi không thể quan sát
ham muốn của bạn được. Bạn không thể quan sát ham
muốn của bất kì ai khác. Nó là thế giới riêng tư của
bạn. Địa ngục hay cõi trời đều là những thứ riêng tư.
Và trong một phần giây bạn có thể dịch chuyển từ cái
nọ sang cái kia.
Chỉ quan sát....
Lời của Phật là 'quan sát'. Mang tính quan sát đi.
Đừng tạo ra bất kì ham muốn nào về vô ham muốn,
bằng không bạn đơn giản cư xử theo cách rất ngu
xuẩn. Bây giờ bạn đang tạo ra ham muốn mới - và
điều này sẽ tạo ra khổ. Bạn đơn giản đi vào trong bản
chất của ham muốn, nhìn sâu vào trong nó. Quan sát...
cách nó tạo ra bóng tối, cách nó đem tới khổ, cách nó
bỗng nhiên chiếm lấy bạn, chế ngự bạn. Cứ quan sát.
Một ngày nào đó sẽ xảy ra: một chiếc xe sẽ đi qua
và trước khi ham muốn nảy sinh thì bạn sẽ trở nên
mang tính quan sát, và bỗng nhiên tiếng cười sẽ tới
với bạn. Bạn đã trở nên mang tính quan sát; ham
muốn đã không nảy sinh. Nó chỉ mới hiện hữu, nó chỉ
mới sẵn sàng nhảy lên bạn và đưa bạn tới địa ngục -
nhưng bạn đã mang tính quan sát. Và bạn sẽ cảm thấy
hạnh phúc thế.
Lần đầu tiên bạn sẽ có chìa khoá. Bạn sẽ biết bây
giờ rằng chỉ mang tính quan sát, ham muốn không
nảy sinh, chiếc xe đã đi qua. Chiếc xe chẳng liên can
gì tới ham muốn cả. Ham muốn nảy sinh bởi vì bạn vô ý thức, không nhận biết, ngủ; bạn đang sống cuộc
sống của người mộng du, người say.
Nhận biết là vô ham muốn. Nhận biết về ham
muốn đem lại vô ham muốn. Và chìa khoá này phải
được dùng để mở nhiều ổ khoá.
Nếu bạn tham lam, đừng hỏi cách gạt bỏ nó - bởi
vì đấy lại là tham lam, dưới cái tên khác, dưới dạng
khác. Bạn đã nghe nói tới các thánh nhân, mahatmas,
bạn đã đọc kinh sách, và họ nói nếu bạn tham lam thì
bạn sẽ xuống địa ngục. Bây giờ tham lam nảy sinh để
lên cõi trời. Và những kinh sách đó cứ nói rằng trên
thiên đường mọi thứ đều đẹp đẽ, thần thoại. Họ tạo ra
tham lam. Và bây giờ bạn hỏi cách gạt bỏ tham lam
bởi vì một tham lam mới đã nảy sinh trong bạn: làm
sao đạt được cõi trời? làm sao vào cõi trời? làm sao
sống ở đó mãi mãi, vĩnh hằng, ngất ngây, phúc lạc?
Bây giờ đây là tham lam mới.
Điều này không phải là cách thức. Cách thức của
Phật thực sự là cách thức tốt nhất đã từng được đem
tới trái đất này. Cách thức của Phật là cách thức
xuyên thấu nhất và cách mạng nhất có thể được. Ông
ấy nói: quan sát tham lam. Chỉ quan sát tham lam và
thấy nó là gì và nó tạo ra khổ thế nào cho bạn. Trong
quan sát đó, ánh sáng sẽ bắt đầu nảy sinh trong bạn;
ngọn lửa bên trong của bạn sẽ bùng sáng, và bóng tối
của tham lam sẽ tan biến.
Và cũng làm thế với bạo hành, với giận dữ, với sở
hữu - và với mọi thứ làm cho bạn khổ.
Cô hầu ngẫu nhiên ợ lên một tiếng ngay trước ông
chủ - tất nhiên, ông chủ phải là người phương Tây bởi
vì ở Ấn Độ không ai chú ý gì tới việc ợ cả - ông chủ
trở nên rất giận và định đánh cô ấy, nhưng thấy thân
thể trẻ và đẹp của cô ấy thì cơn giận của ông ta bỗng
nhiên dịu đi, và ông ấy làm cú giải trí với cô ấy.
Hôm sau khi ông ta đang trong phòng làm việc thì
có tiếng gõ cửa. Đấy là cô hầu. "Cái gì thế? Cô muốn
gì?"
"Thưa ông ấy, con vừa mới ợ nữa ạ."
Bây giờ, một khi bạn thưởng thức cái gì đó, dù là
bất kì cái gì, ham muốn cứ nảy sinh đi nảy sinh lại để
lặp lại nó. Bất kì điều gì bạn đã biết trong quá khứ,
bạn cứ đòi hỏi nữa trong tương lai. Tương lai của bạn
chẳng là gì ngoài quá khứ của mình được sửa đổi.
Tương lai của bạn chẳng là gì ngoài ham muốn lặp lại
quá khứ của mình.
Và, tất nhiên, nếu bạn sống một cuộc sống chán
chường, thì không ai khác chịu trách nhiệm điều đó
ngoài bạn. Bạn hỏi xin chán chường. Và chán chường
là khổ. Bạn hỏi xin chán chường bởi vì bạn hỏi xin
việc lặp lại. Cái gì đó đã xảy ra; chẳng hạn, bạn đang
ngồi, và bỗng nhiên ngôi sao đầu tiên của buổi tối trở
nên thấy được. Và bạn quan sát. Và đó là buổi chiều
êm đềm; trời mát mẻ và chim đang quay về tổ. Và lúc
đó có im lặng và rất nhiều nhạc điệu và bạn đã trong
hài hoà. Chỉ quan sát ngôi sao đang trở nên thấy được
bạn cảm thấy cái đẹp. Bây giờ, bạn đã thưởng thức cái gì đó - bạn sẽ thu lấy nó như một kho báu. Kho báu
này sẽ làm bạn khổ.
Trước hết, bạn sẽ khao khát nó lần nữa và lần
nữa. Khao khát đó sẽ tạo ra khổ. Và nó không thể
được lặp lại bởi khao khát của bạn, nhớ lấy - bởi vì nó
đã xảy ra chỉ bởi vì đã không có khao khát trong bạn.
Bạn đơn giản đã ngồi đó không biết cái gì sẽ xảy ra.
Nó đã xảy ra bởi vì bạn không trông chờ nó. Đó là
chất liệu cơ sở trong nó. Bạn đã không nhìn, bạn đã
không hỏi. Trong thực tế, bạn đã không ham muốn -
bạn đơn giản có đó. Bỗng nhiên bạn trở nên nhận biết:
ngôi sao đầu tiên. Và trong khoảnh khắc đó khi bạn
trở nên nhận biết về ngôi sao đầu tiên, bạn đã không
nghĩ rằng nó là hạnh phúc, nhớ điều đó nữa. Điều đó
tới sau; đó là tóm tắt lại. Trong khoảnh khắc đó bạn
đơn giản ở đó - không hạnh phúc, không bất hạnh,
không gì cả. Những lời này không mang nghĩa gì. Sự
tồn tại bao la đến mức không lời nào mang nghĩa về
nó cả.
Nhưng thế rồi nó trôi qua và còn lại kí ức. Và bạn
nói đi nói lại, "Nó đẹp thế - đẹp làm sao! thiêng liêng
làm sao!" Bây giờ một ham muốn nảy sinh để lặp lại
nó vào mọi chiều. Hôm sau bạn lại chờ đợi nó, nhưng
bây giờ toàn bộ tình huống đã thay đổi: bạn đang chờ
đợi nó, bạn đang trông đợi nó. Bạn muốn lặp lại kinh
nghiệm cũ. Bây giờ, đây là điều gì đó mới mà không
hiện diện trong kinh nghiệm trước. Cho nên điều này
sẽ không cho phép bạn. Bạn trông đợi quá nhiều. Bạn
không thảnh thơi; bạn căng thẳng - bạn sợ mình có thể
bỏ lỡ ngôi sao thứ nhất. Bạn sợ hãi. Bạn lo nghĩ liệu
nó có xuất hiện lần nữa hay không. Nó sẽ không có
đấy.
Thứ nhất, điều đó là không thể được bây giờ bởi
vì bạn đã đánh mất cái hồn nhiên đó, cái trạng thái
không kinh nghiệm mà không kí ức nào tồn tại, nơi
quá khứ không có, nơi tương lai không có. Thứ hai,
nếu một ngày nào đó nó lặp lại thì nó sẽ thành chán
bởi vì nó sẽ là sự lặp lại. Bạn đã biết nó. Cái đẹp là
trong cái mới, nó chưa bao giờ trong cái cũ cả. Cái
đẹp là trong cái tươi tắn, nó chưa bao giờ trong cái
chết cả. Cái đẹp thuộc về nguyên bản, chưa bao giờ
thuộc về bản sao. Cái đẹp là khi kinh nghiệm trực
tiếp, không phải gián tiếp. Bây giờ, nếu nó xảy ra tất
cả, nó sẽ không làm bạn hạnh phúc; nó sẽ là kinh
nghiệm gián tiếp. Và nhớ lấy: Thượng đế không bao
giờ gián tiếp cả. Thượng đế bao giờ cũng tươi tắn.
Biết rằng Thượng đế trong cái đẹp của buổi tối,
hay trong cái đẹp của con chim tung cánh, nghĩa là
bạn phải tuyệt đối hồn nhiên. Quá khứ phải hoàn toàn
bị loại bỏ và tương lai không được phép can thiệp
vào. Thế thì, và chỉ thế thì, mới có cái đẹp và có phúc
lành, có ân huệ, có hạnh phúc và phúc lạc.
Một khi bạn kinh nghiệm điều gì đó, bạn bắt đầu
đòi hỏi nó, bạn trở thành kẻ ăn xin. Thế thì nó sẽ
không bao giờ xảy ra. Và bạn sẽ mang kí ức đó như
vết thương.
Bạn có quan sát điều đó không? Quan sát nó xem:
bất kì khi nào bạn hạnh phúc, trong khoảnh khắc đó
bạn không biết nó là hạnh phúc. Chỉ mãi về sau, khi
kinh nghiệm đó qua đi, mờ đi, không còn nữa, thế thì
tâm trí mới tới và bắt đầu tìm nó, bắt đầu so sánh, ước
lượng, đánh giá, và nói, "Đúng, nó đẹp thật! đẹp thế!"
Khi bản thân kinh nghiệm đang hiện diện, tâm trí
không hiện diện.
Hạnh phúc là khi tâm trí không có.
Và khi tâm trí tới, hạnh phúc không còn đó nữa.
Bây giờ chỉ có kí ức, kí ức chết. Người yêu của bạn
qua đời; bạn đang mang một bức thư của người đó
viết. Đoá hoa đã tàn; chỉ hình ảnh còn trong tâm trí
bạn. Hình ảnh này sẽ không cho phép hạnh phúc đi
vào lần nữa trong bản thể bạn - hình ảnh này sẽ là rào
chắn, sẽ là tảng đá.
Phật nói: Đừng mang quá khứ và đừng chờ đợi
tương lai - chỉ ở đây bây giờ. Và thế thì có vô trí. Và
thân thể đơn giản theo vô trí đó.
Ngay bây giờ thân thể theo tâm trí, và tâm trí là
thủ phạm - và bạn cứ trừng phạt thân thể. Điều đó
cũng giống như đứa trẻ nhỏ: nó tới chạy trong phòng,
đâm vào cửa, giận cái cửa, bắt đầu đánh cửa - cứ
dường như cửa là thủ phạm.
Không chỉ trẻ con mà ngay cả người lớn cũng làm
những điều như vậy. Bạn viết và bút máy của bạn
không trơn; bạn trở nên tức giận và bạn ném nó xuống
sàn - bạn trừng phạt cái bút máy! Và bạn vẫn coi con
người là có lí trí sao? Và bạn vẫn tin con người là sinh
linh có lí trí sao?
Khi bạn về nhà trong giận dữ, bạn có quan sát
không? Bạn mở cửa trong giận dữ thế, bạn sập cửa.
Bây giờ, cái cửa đã chẳng làm gì bạn cả.
Có lần chuyện xảy ra: Một người tới gặp một
thiền sư; anh ta sầm cửa, anh ta quăng giầy. Anh ta tới
thầy, cúi lạy, chạm chân thầy. Thầy nói, "Ta không
thể chấp nhận lời chúc mừng của anh được. Trước hết
đi ra xin lỗi cánh cửa, và đôi giầy nữa."
Người này nói, "Thầy nói gì vậy? Thầy muốn tôi
trở thành trò cười cho thiên hạ sao?" - và có biết bao
nhiêu người ngồi quanh đó.
Thầy nói, "Nếu anh không làm điều này ta sẽ
không cho phép anh ở đây - anh đi đi! Nếu anh có thể
xúc phạm cửa và nếu anh có thể xúc phạm đôi giầy,
thế thì anh phải xin lỗi chúng. Khi anh xúc phạm
chúng, anh chẳng bao giờ cảm thấy rằng anh đang
làm điều gì đó lố bịch? Bây giờ anh có cảm thấy lố
bịch không? Đi ra và làm điều đó đi!"
Và người này đi ra. Anh ta xin - đầu tiên anh ta có
vẻ chút ít xuẩn ngốc, cảm thấy chút ít xuẩn ngốc, và
mọi người đều nhìn - nhưng anh ta đã xin được tha
thứ. Anh ta nói, "Thưa ngài, tôi đã không có ý thức và
tôi đã làm điều gì đó sai một cách vô ý thức, xin tha
thứ cho tôi." Và anh ta nói với đôi giầy và với cái cửa,
và khi anh ta quay lại, anh ta đã thành một con người
hoàn toàn khác.
Thầy kéo anh ta lại gần và ôm ghì lấy anh ta. Và
người này nói, "Điều đó lớn lao vô cùng! Khi tôi hỏi
xin tha thứ, ban đầu tôi có vẻ xuẩn ngốc, thế rồi bỗng
nhiên tôi cảm thấy thoải mái thế - tôi chưa bao giờ
cảm thấy thế. Tôi thực tế đã cảm thấy chúng đã tha
thứ cho tôi. Tôi đã cảm thấy lòng từ bi của chúng và
tình yêu của chúng."
không hiện diện.
Hạnh phúc là khi tâm trí không có.
Và khi tâm trí tới, hạnh phúc không còn đó nữa.
Bây giờ chỉ có kí ức, kí ức chết. Người yêu của bạn
qua đời; bạn đang mang một bức thư của người đó
viết. Đoá hoa đã tàn; chỉ hình ảnh còn trong tâm trí
bạn. Hình ảnh này sẽ không cho phép hạnh phúc đi
vào lần nữa trong bản thể bạn - hình ảnh này sẽ là rào
chắn, sẽ là tảng đá.
Phật nói: Đừng mang quá khứ và đừng chờ đợi
tương lai - chỉ ở đây bây giờ. Và thế thì có vô trí. Và
thân thể đơn giản theo vô trí đó.
Ngay bây giờ thân thể theo tâm trí, và tâm trí là
thủ phạm - và bạn cứ trừng phạt thân thể. Điều đó
cũng giống như đứa trẻ nhỏ: nó tới chạy trong phòng,
đâm vào cửa, giận cái cửa, bắt đầu đánh cửa - cứ
dường như cửa là thủ phạm.
Không chỉ trẻ con mà ngay cả người lớn cũng làm
những điều như vậy. Bạn viết và bút máy của bạn
không trơn; bạn trở nên tức giận và bạn ném nó xuống
sàn - bạn trừng phạt cái bút máy! Và bạn vẫn coi con
người là có lí trí sao? Và bạn vẫn tin con người là sinh
linh có lí trí sao?
Khi bạn về nhà trong giận dữ, bạn có quan sát
không? Bạn mở cửa trong giận dữ thế, bạn sập cửa.
Bây giờ, cái cửa đã chẳng làm gì bạn cả.
Có lần chuyện xảy ra: Một người tới gặp một
thiền sư; anh ta sầm cửa, anh ta quăng giầy. Anh ta tới
thầy, cúi lạy, chạm chân thầy. Thầy nói, "Ta không
thể chấp nhận lời chúc mừng của anh được. Trước hết
đi ra xin lỗi cánh cửa, và đôi giầy nữa."
Người này nói, "Thầy nói gì vậy? Thầy muốn tôi
trở thành trò cười cho thiên hạ sao?" - và có biết bao
nhiêu người ngồi quanh đó.
Thầy nói, "Nếu anh không làm điều này ta sẽ
không cho phép anh ở đây - anh đi đi! Nếu anh có thể
xúc phạm cửa và nếu anh có thể xúc phạm đôi giầy,
thế thì anh phải xin lỗi chúng. Khi anh xúc phạm
chúng, anh chẳng bao giờ cảm thấy rằng anh đang
làm điều gì đó lố bịch? Bây giờ anh có cảm thấy lố
bịch không? Đi ra và làm điều đó đi!"
Và người này đi ra. Anh ta xin - đầu tiên anh ta có
vẻ chút ít xuẩn ngốc, cảm thấy chút ít xuẩn ngốc, và
mọi người đều nhìn - nhưng anh ta đã xin được tha
thứ. Anh ta nói, "Thưa ngài, tôi đã không có ý thức và
tôi đã làm điều gì đó sai một cách vô ý thức, xin tha
thứ cho tôi." Và anh ta nói với đôi giầy và với cái cửa,
và khi anh ta quay lại, anh ta đã thành một con người
hoàn toàn khác.
Thầy kéo anh ta lại gần và ôm ghì lấy anh ta. Và
người này nói, "Điều đó lớn lao vô cùng! Khi tôi hỏi
xin tha thứ, ban đầu tôi có vẻ xuẩn ngốc, thế rồi bỗng
nhiên tôi cảm thấy thoải mái thế - tôi chưa bao giờ
cảm thấy thế. Tôi thực tế đã cảm thấy chúng đã tha
thứ cho tôi. Tôi đã cảm thấy lòng từ bi của chúng và
tình yêu của chúng."
Bạn cứ cư xử theo cách vô ý thức thế. Cái thói
cầu kì vô ý thức của hành vi của bạn là tất cả những
điều Phật ngụ ý qua từ 'tâm trí'. Tâm trí là giấc ngủ
của bạn. Tâm trí là sự vắng mặt của bạn. Và nếu thân
thể theo tâm trí, tâm trí ngủ này, tâm trí say này, thì
chớ có giận thân thể.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Khi tâm trí bình thản, nó trở thành vô trí. Vô trí và
bình thản mang nghĩa đích xác một điều; chúng không
mang nghĩa hai điều khác nhau. Tâm trí bình thản,
tâm trí bình tĩnh, là vô trí - bởi vì tâm trí là cơn sốt.
Tâm trí là lo âu liên tục, căng thẳng, bệnh hoạn -
vâng, bệnh tật là tâm trí. Khi tâm trí biến mất, bạn vận
hành từ trạng thái của vô trí, và thế thì thân thể tuân
theo nó.
Thân thể là kẻ theo sau. Nếu bạn có tâm trí, thì
thân thể theo tâm trí; nếu bạn có vô trí, thân thể theo
vô trí.
Nhưng đừng đánh nhau với thân thể. Đừng ngu
xuẩn.
‘'Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch
những đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Do đó, Phật trích dẫn Gatha:
'Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng,
thì không có dục vọng lẫn luân hồi.'
Phật nói,
"Gatha này đã được Kashyapabuddha dạy
trước đây."
Phật nói, “Đã có hàng triệu vị phật trước ta và sẽ
có hàng triệu vị phật sau ta."
Đây là điều gì đó rất mới trong thế giới tôn giáo.
Mahavira nói, "Chỉ có hai mươi ba tirthankaras
trước ta, và sẽ không có tirthankara nào thêm nữa."
Mohammed nói, "Chỉ có bốn nhà tiên tri trước ta
và sẽ không có nhà tiên tri nào sau ta."
Jesus nói, "Ta là đứa con duy nhất của Thượng
đế."
Phật là hiếm hoi. Ông ấy nói, “Đã có hàng triệu vị
phật trước ta và hàng triệu vị phật sẽ có sau ta." Và
điều này dường như đúng hơn - bởi vì chỉ hai mươi tư
tirthankaras trong cái vô hạn toàn thể này sao? Thế
Ram thì sao, thế Krishna thì sao? Họ không được tính
vào các tirthankaras Jaina.
Mohammed nói, "Chỉ có bốn nhà tiên tri trước ta"
- thế Mahavira thì sao? và Krishna thì sao? và Phật thì
sao? Họ không được tính trong đó.
Và Jesus nói, "Ta là đứa con duy nhất." Điều này
có vẻ vô lí, rằng Thượng đế mà chỉ có mỗi một con.
Và ngài đã làm gì sau đó? Theo kiểm soát sinh đẻ
sao? Điều này có vẻ ngớ ngẩn, và tạo ra chủ nghĩa cuồng tín. Thế thì người Ki tô giáo nghĩ họ là siêu
đẳng bởi vì họ là tín đồ của đứa con duy nhất mà
Thượng đế có. Những người khác nhiều nhất chỉ là
nhà tiên tri, nếu họ thừa nhận tất cả. Nhưng nhà tiên
tri của họ là đứa con duy nhất của Thượng đế. Điều
đó tạo ra bản ngã, tính siêu đẳng.
Người Hindu nói họ chỉ có hai mươi bốn hoá thân
avataras. Vài thế kỉ trước đây họ đã có ý tưởng về
mười avataras. Thế rồi họ đã mở rộng thêm một chút -
hừ? - bởi vì người Jaina đã công bố hai mươi bốn
tirthankaras cho nên có ganh đua lớn. Cho nên họ nói,
"Được rồi, chúng tôi cũng sẽ có hai mươi bốn." Số hai
mươi bốn trở thành rất chuẩn; ngay cả các Phật tử
cũng bắt đầu nói rằng chỉ có hai mươi bốn vị phật. Và
khi tirthankaras có hai mươi bốn và phật có hai mươi
bốn thì mười avataras có vẻ nghèo nàn một chút. Cho
nên người Hindu đã mở rộng ý tưởng này; họ đã vứt
bỏ ý tưởng về mười avataras; họ cũng công bố họ có
hai mươi bốn avataras. Nhưng Mahavira thì sao?
Adinatha thì sao? Họ đã không tính tới.
Phật bao hàm tất cả. Ông ấy cực kì bao hàm. Và
ông ấy không tạo ra siêu đẳng nào; ông ấy nói hàng
triệu vị phật đã có trước và hàng triệu vị phật sẽ có
sau. Thế giới này chưa bao giờ thiếu chư phật - và đó
là cách nó phải thế! bởi vì là vị phật chỉ là nhận biết
về bản tính của bạn. Điều đó không có gì đặc biệt cả.
Điều đó có vẻ đặc biệt bởi vì bạn đã không thử nó;
bằng không nó là kho báu riêng của bạn, nó chỉ phải
được công bố ra.
Và nhìn vào cái đẹp của nó đi: Phật không công
bố điều gì đặc biệt về bản thân mình. Ông ấy nói
nhiều vị phật đã có rồi, hàng triệu; và hàng triệu vị
phật sẽ tới sau đó. Nhìn vào cái đẹp của lời công bố
của ông ấy: về bản thân mình ông ấy nói, "Ta chỉ là
một trong hàng triệu - chẳng có gì đặc biệt về ta cả!"
Đây là cách người tôn giáo thực sự phải là: không có
gì đặc biệt, rất bình thường. Khi có hàng triệu vị phật
thì làm sao bạn có thể đặc biệt được? Bạn có thể đặc
biệt nếu có một số giới hạn.
Đã có nhiều xung đột, bởi vì khi Mahavira công
bố rằng ông ấy là người thứ hai mươi bốn, đã có tám
người khác cũng công bố rằng họ là người thứ hai
mươi bốn. Có rắc rối! Không ai sẵn sàng tin vào
người khác, và không có cách nào để chứng minh
điều đó một cách thực sự. Làm sao bạn có thể chứng
minh ai là tirthankara thực?
Vài người đã chọn Goushalak và theo ông ấy; vài
người chọn Mahavira và theo ông ấy. Vài người chọn
những người khác - Ajit Keshkambal, Sanjay
Vilethiputta, và có những người công bố khác nữa -
làm sao bạn quyết định được? Người Ki tô giáo nói
rằng Jesus là đứa con duy nhất của Thượng đế - và
người Do Thái đã đóng đinh ông ấy. Bạn quyết định
thế nào? Họ đã coi ông ấy là kẻ lừa đảo.
Người Do Thái cũng muốn có Đấng Cứu thế, họ
đã chờ đợi hàng thế kỉ, nhưng họ chưa bao giờ cho
phép bất kì ai trở thành Đấng Cứu thế đó - bởi vì thế
thì họ sẽ chờ đợi ai? Họ hi vọng, hi vọng và hi vọng,
và họ đã đợi lâu đến nỗi bây giờ điều đó đã trở thành
thói quen của người Do Thái - họ không cho phép bất
kì ai. Jesus đã công bố; nhiều người khác đã công bố
sau Jesus - nhưng bất kì ai công bố rằng "Ta là Đấng Cứu thế" thì đều phải bị tiêu diệt, phải bị chứng minh
là kẻ lừa đảo.
Đấng Cứu thế chắc chắn tới, nhưng họ không cho
phép bất kì ai công bố về điều đó. Hàng thế kỉ chờ đợi
và họ đã trở thành nghiện. Bây giờ họ sẽ đợi - cho dù
Thượng đế có tới thì họ cũng sẽ đóng đinh ông ấy, bởi
vì họ sẽ nói, "Ai cần ông? Chúng ta thích chờ đợi,
chúng ta tồn tại trong hi vọng." Người Do Thái cứ hi
vọng mãi.
Nhưng mọi người đều thử - người Do Thái nghĩ
họ là giống nòi được chọn lựa, rằng Thượng đế đặc
biệt đã chọn họ; người Hindu nghĩ họ là giống nòi
được chọn lựa; người Jaina nghĩ họ là giống nòi được
chọn lựa. Phật là hiếm. Phật nói có hàng triệu vị phật
trước đây, vô số. Trong thực tế, ông ấy đã nói rằng
nếu bạn đếm hạt cát sông Hằng, thì số phật trước đây
còn nhiều hơn thế, và sẽ có nhiều hơn nữa về sau.
Điều này làm cho tầm cỡ của ông ấy rất bình thường,
nhưng điều này lại là cái đẹp của ông ấy.
Không công bố về bất kì sự phi thường nào lại
chính là điều phi thường. Và khi bạn công bố, khi bạn
công bố mình là siêu đẳng, bạn đơn giản chỉ ra rằng
bạn đang chịu phức cảm tự ti.
Bây giờ, Mohammed nói sẽ không có nhà tiên tri
nào thêm nữa. Sao bạn đóng cửa lại? Bây giờ nếu ai
đó công bố "Ta là nhà tiên tri," thì người Mô ha mét
giáo sẽ giết chết người đó - bởi vì Mohammed đã
đóng cửa rồi. Nhưng ông ấy là ai mà đóng cửa lại?
Cửa không thuộc vào ai cả, hay nó thuộc vào tất cả
mọi người. Làm sao ông ấy có thể đóng cửa lại được?
Và tại sao ngay chỗ đầu tiên lại có ý tưởng này?
Mahavira nghĩ ông ấy là người cuối cùng,
Mohammed nghĩ ông ấy là người cuối cùng, Jesus
nghĩ ông ấy là người cuối cùng - thế thì bạn ngụ ý gì
bởi điều này? Bạn đơn giản không cho phép sự tiến
hoá, bạn không cho phép bất kì ý tưởng mới nào tiến
hoá. Bạn đóng cửa lại, bạn làm ra giáo điều đóng kín,
để cho không ai có thể quấy rối giáo điều đó.
Phật để mở tất cả mọi cánh cửa: ông ấy nói hàng
triệu.... Ông ấy nhớ tới gatha này từ vị phật quá khứ
nào đó, Kashyapabuddha là tên ông ấy. Ông ấy nói,
gatha này do Kashyapabuddha nói.
"Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng, thì không có dục
vọng lẫn luân hồi."
Ý chí nghĩa là bản ngã. Ý chí nghĩa là tranh đấu
chống lại sự tồn tại. Bất kì khi nào bạn thấy ai đó
tranh đấu ngược dòng, bạn nói, "Anh ta là con người
của sức mạnh ý chí." Bạn ngụ ý gì bằng sức mạnh ý
chí? Mọi ý chí đều chống lại Thượng đế. Bạn tranh
đấu với nó. Bạn cố gắng làm điều gì đó mà không có
trong bản chất của mọi vật. Bạn cố gắng áp đặt cái gì
đó. Nếu bạn bạo hành với tự nhiên, thì bạn có ý chí.
Nhiều người tới tôi và họ nói, "Osho ơi, bằng
cách nào đó giúp chúng tôi có nhiều sức mạnh ý chí
hơn." Tại sao? Tôi là kẻ thù của bạn sao? Tôi phải
giúp bạn trở nên điên hơn sao? Sức mạnh ý chí sao?
Nhưng ở phương Tây, sức mạnh ý chí rất quan trọng; bởi vì toàn bộ phương Tây nghĩ rằng có bản ngã mạnh
là điều phải thế, bạn phải có sức mạnh ý chí, bạn phải
phát triển sức mạnh ý chí. Hàng nghìn sách có trên thị
trường về cách phát triển sức mạnh ý chí. Và chúng
được bán, bởi vì mọi người muốn ngày một được tinh
luyện hơn trong bản ngã của mình.
Phật nói: "Đam mê lớn lên từ ý chí... ham muốn
lớn lên từ ý chí." Cái tôi, bản ngã, là gốc rễ của tâm trí
bạn. Toàn thể tâm trí bạn được định tâm quanh cái tôi.
"Ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng... " Ý nghĩ
tới từ quá khứ; tưởng tượng nghĩa là đi vào tương lai.
Bất kì cái gì bạn đã kinh nghiệm, suy nghĩ, đã học, đó
là bản ngã của bạn. Và bất kì cái gì bạn muốn kinh
nghiệm trong tương lai của mình, sẽ muốn có trong
tương lai của mình, đều là ý chí của bạn. Đây là hai
khía cạnh của cùng một hiện tượng.
"Khi cả hai được bình lặng..." khi ý nghĩ không
còn đó nữa, nghĩa là khi quá khứ không còn đó nữa,
và khi tưởng tượng, phóng chiếu, mơ, tương lai không
còn đó nữa: "Khi cả hai được bình lặng, thì không có
dục vọng lẫn luân hồi." Phật nói thế thì tất cả dục
vọng đều biến mất; thế thì người ta không còn tham
lam về cảm giác và kinh nghiệm của cảm giác nữa.
Nhớ lấy: bằng việc biến mất của dục cảm ông ấy
không ngụ ý rằng nhạy cảm của bạn biến mất - bạn
trở nên cực kì nhạy cảm. Con người dục cảm thì
không phải là người nhạy cảm; người dục cảm rất thô
thiển, rất thô sơ, rất nguyên thuỷ. Người nhạy cảm rất
phát triển, phát triển cao; người đó rất cảm nhận.
Người dục cảm đuổi theo hoan lạc, người nhạy cảm là
người biết phúc lạc đang ở đây và người đó cởi mở
với nó, và người đó cứ được mưa rào bởi phúc lạc
thiêng liêng. Người đó thấm đẫm nó như miếng bọt
biển. Người đó nhạy cảm.
Người dục cảm bao giờ cũng theo đuổi cái gì đó,
cố gắng đạt tới - tiền bạc, quyền lực, uy thế. Người
nhạy cảm đơn giản sống ở đây bây giờ, tận hưởng cái
đẹp đang có sẵn. Khi ngày mai tới thì ngày mai sẽ
chăm nom cho nó.
Đó là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói, "Đừng
nghĩ tới mai." Đó là điều Jesus nói khi ông ấy chỉ cho
các đệ tử hoa loa kèn trên cánh đồng và nói, "Nhìn
kìa, chúng đẹp làm sao! Và chúng không mệt nhọc.
Chúng đơn giản ở đây; chúng không lo nghĩ về cái gì
sẽ xảy ra ngày mai. Ngay cả Solomon, trong mọi vinh
quang của ông ấy, cũng không đẹp đến thế," Jesus
nói, "như những đoá hoa loa kèn nghèo nàn này."
Người nhạy cảm là người như đoá hoa, cởi mở
với sự tồn tại, tận hưởng nó - tận hưởng nó vô cùng -
nhưng không tìm kiếm điều gì cả. Việc tìm kiếm của
người đó đã tan biến. Người đó không săn đuổi điều
gì.
Tôi đã từng nghe:
Một người bị mất sạch mọi thứ tại sòng bạc ở
Vegas. Anh ta đã thử mọi thứ và lần nào cũng là thảm
hoạ. Tất cả mọi thứ anh ta còn lại là một đồng năm
mươi xu Kennedy. Anh ta tung nó lên không trung -
chơi trò may mắn - khi đi dọc theo phố cố gắng hình
dung ra cách thu được món tiền đặt cược khác, thì đồng tiền tụt khỏi ngón tay anh ta và rơi vào lưới sắt
trên phố.
Nhân vật của chúng ta ngay lập tức lao theo,
nhưng trước khi anh ta có thể tóm được nó thì anh ta
đã bị một chiếc taxi đâm phải và được mang tới bệnh
viện với một chân bị gẫy.
Anh ta ra viện vài tháng sau đó, và với sự dàn xếp
của công ti bảo hiểm anh ta bắt đầu quay trở lại sòng
bạc. Trên đường, anh ta đi khập khiễng qua cũng chỗ
lưới sắt nơi anh ta đã làm mất đồng xu của mình. Anh
ta bắt đầu nhìn xuống để xem liệu mình có tìm được
nó không thì anh lại bị chiếc taxi khác đâm phải, và
anh ta lại được chở vào bệnh viện với cái chân kia bị
gẫy.
"Làm sao anh lại có thể bị đâm hai lần tại đích
xác một nơi như vậy?" cô y tá hỏi anh ta. "Tôi muốn
nói, cái gì trên thế giới lại làm anh quay lại cái lưới
sắt ngu xuẩn ấy?"
"Đấy là cái bùa mê vận may của tôi," anh ta giải
thích, "và tôi không muốn mất nó."
Mọi người cứ săn đuổi, cứ bị đâm vào mọi lúc.
Toàn bộ cuộc đời họ trở thành đầy những vết thương
và vết thương và vết thương, nhưng lặp đi lặp lại họ
cứ săn đuổi cùng mọi thứ - cứ dường như họ không
thấy điều đang xảy ra cho họ.
Con người của nhạy cảm vẫn còn ở bất kì đâu
người đó hiện hữu - và Thượng đế tìm người đó. Còn
con người của dục cảm thì chạy xô chỗ nọ chỗ kia,
săn đuổi và săn đuổi. Và đây là cái đẹp của toàn bộ
quá trình này: nếu bạn săn đuổi Thượng đế, bạn sẽ
không bao giờ gặp được ông ấy, bởi vì bạn không biết
ông ấy ở đâu cả. Nếu bạn săn đuổi hạnh phúc, bạn sẽ
không bao giờ gặp nó, bởi vì bạn không biết nó ở nơi
đâu, bạn thậm chí không biết khuôn mặt của hạnh
phúc - cho dù bạn có bắt gặp nó, bạn sẽ không có khả
năng nhận ra nó. Người nhạy cảm đơn giản ngồi tại
bất kì nơi đâu mình hiện hữu và hạnh phúc tới với
người đó, và phúc lạc tới với người đó, và Thượng đế
tới với người đó.
Điều này cần được ghi nhớ: Không chỉ bạn mới
đang tìm kiếm Thượng đế - Thượng đế cũng đang tìm
kiếm bạn. Và tình thế là ở chỗ ngài tới và gõ cửa nhà
bạn, nhưng bạn lại chẳng bao giờ ở đó. Bạn ở đâu đó
khác. Ngài cứ gõ cửa nhà bạn nhưng chẳng bao giờ
tìm thấy bạn ở đó - bởi vì cánh cửa đang trong hiện tại
còn bạn lại trong tương lai hay trong quá khứ.
Phật nói:
"Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ,
và từ lo nghĩ nảy sinh sợ hãi.
Xa khỏi đam mê
và không sợ hãi, không lo nghĩ."
Quan sát điều đó. Đây không phải là lí thuyết.
Đây là những sự kiện của cuộc sống. Phật không phải
là nhà lí thuyết, không phải là nhà siêu hình - không
chút nào. Ông ấy chỉ là nhà khoa học về các sự kiện
cơ sở của cuộc sống. Ông ấy nói chỉ về các sự kiện.
Bạn không cần tin vào điều đó. Bạn chỉ cần quan sát
và bạn sẽ thấy chân lí của nó.
cầu kì vô ý thức của hành vi của bạn là tất cả những
điều Phật ngụ ý qua từ 'tâm trí'. Tâm trí là giấc ngủ
của bạn. Tâm trí là sự vắng mặt của bạn. Và nếu thân
thể theo tâm trí, tâm trí ngủ này, tâm trí say này, thì
chớ có giận thân thể.
Tâm trí là chúa tể.
Khi bản thân chúa tể được bình thản,
thì những kẻ hầu tự chúng sẽ chịu nhường.
Khi tâm trí bình thản, nó trở thành vô trí. Vô trí và
bình thản mang nghĩa đích xác một điều; chúng không
mang nghĩa hai điều khác nhau. Tâm trí bình thản,
tâm trí bình tĩnh, là vô trí - bởi vì tâm trí là cơn sốt.
Tâm trí là lo âu liên tục, căng thẳng, bệnh hoạn -
vâng, bệnh tật là tâm trí. Khi tâm trí biến mất, bạn vận
hành từ trạng thái của vô trí, và thế thì thân thể tuân
theo nó.
Thân thể là kẻ theo sau. Nếu bạn có tâm trí, thì
thân thể theo tâm trí; nếu bạn có vô trí, thân thể theo
vô trí.
Nhưng đừng đánh nhau với thân thể. Đừng ngu
xuẩn.
‘'Nếu tâm trí ông mà không được dọn sạch
những đam mê ác,
thì tự làm què cụt mình đi có ích lợi gì?'
Do đó, Phật trích dẫn Gatha:
'Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng,
thì không có dục vọng lẫn luân hồi.'
Phật nói,
"Gatha này đã được Kashyapabuddha dạy
trước đây."
Phật nói, “Đã có hàng triệu vị phật trước ta và sẽ
có hàng triệu vị phật sau ta."
Đây là điều gì đó rất mới trong thế giới tôn giáo.
Mahavira nói, "Chỉ có hai mươi ba tirthankaras
trước ta, và sẽ không có tirthankara nào thêm nữa."
Mohammed nói, "Chỉ có bốn nhà tiên tri trước ta
và sẽ không có nhà tiên tri nào sau ta."
Jesus nói, "Ta là đứa con duy nhất của Thượng
đế."
Phật là hiếm hoi. Ông ấy nói, “Đã có hàng triệu vị
phật trước ta và hàng triệu vị phật sẽ có sau ta." Và
điều này dường như đúng hơn - bởi vì chỉ hai mươi tư
tirthankaras trong cái vô hạn toàn thể này sao? Thế
Ram thì sao, thế Krishna thì sao? Họ không được tính
vào các tirthankaras Jaina.
Mohammed nói, "Chỉ có bốn nhà tiên tri trước ta"
- thế Mahavira thì sao? và Krishna thì sao? và Phật thì
sao? Họ không được tính trong đó.
Và Jesus nói, "Ta là đứa con duy nhất." Điều này
có vẻ vô lí, rằng Thượng đế mà chỉ có mỗi một con.
Và ngài đã làm gì sau đó? Theo kiểm soát sinh đẻ
sao? Điều này có vẻ ngớ ngẩn, và tạo ra chủ nghĩa cuồng tín. Thế thì người Ki tô giáo nghĩ họ là siêu
đẳng bởi vì họ là tín đồ của đứa con duy nhất mà
Thượng đế có. Những người khác nhiều nhất chỉ là
nhà tiên tri, nếu họ thừa nhận tất cả. Nhưng nhà tiên
tri của họ là đứa con duy nhất của Thượng đế. Điều
đó tạo ra bản ngã, tính siêu đẳng.
Người Hindu nói họ chỉ có hai mươi bốn hoá thân
avataras. Vài thế kỉ trước đây họ đã có ý tưởng về
mười avataras. Thế rồi họ đã mở rộng thêm một chút -
hừ? - bởi vì người Jaina đã công bố hai mươi bốn
tirthankaras cho nên có ganh đua lớn. Cho nên họ nói,
"Được rồi, chúng tôi cũng sẽ có hai mươi bốn." Số hai
mươi bốn trở thành rất chuẩn; ngay cả các Phật tử
cũng bắt đầu nói rằng chỉ có hai mươi bốn vị phật. Và
khi tirthankaras có hai mươi bốn và phật có hai mươi
bốn thì mười avataras có vẻ nghèo nàn một chút. Cho
nên người Hindu đã mở rộng ý tưởng này; họ đã vứt
bỏ ý tưởng về mười avataras; họ cũng công bố họ có
hai mươi bốn avataras. Nhưng Mahavira thì sao?
Adinatha thì sao? Họ đã không tính tới.
Phật bao hàm tất cả. Ông ấy cực kì bao hàm. Và
ông ấy không tạo ra siêu đẳng nào; ông ấy nói hàng
triệu vị phật đã có trước và hàng triệu vị phật sẽ có
sau. Thế giới này chưa bao giờ thiếu chư phật - và đó
là cách nó phải thế! bởi vì là vị phật chỉ là nhận biết
về bản tính của bạn. Điều đó không có gì đặc biệt cả.
Điều đó có vẻ đặc biệt bởi vì bạn đã không thử nó;
bằng không nó là kho báu riêng của bạn, nó chỉ phải
được công bố ra.
Và nhìn vào cái đẹp của nó đi: Phật không công
bố điều gì đặc biệt về bản thân mình. Ông ấy nói
nhiều vị phật đã có rồi, hàng triệu; và hàng triệu vị
phật sẽ tới sau đó. Nhìn vào cái đẹp của lời công bố
của ông ấy: về bản thân mình ông ấy nói, "Ta chỉ là
một trong hàng triệu - chẳng có gì đặc biệt về ta cả!"
Đây là cách người tôn giáo thực sự phải là: không có
gì đặc biệt, rất bình thường. Khi có hàng triệu vị phật
thì làm sao bạn có thể đặc biệt được? Bạn có thể đặc
biệt nếu có một số giới hạn.
Đã có nhiều xung đột, bởi vì khi Mahavira công
bố rằng ông ấy là người thứ hai mươi bốn, đã có tám
người khác cũng công bố rằng họ là người thứ hai
mươi bốn. Có rắc rối! Không ai sẵn sàng tin vào
người khác, và không có cách nào để chứng minh
điều đó một cách thực sự. Làm sao bạn có thể chứng
minh ai là tirthankara thực?
Vài người đã chọn Goushalak và theo ông ấy; vài
người chọn Mahavira và theo ông ấy. Vài người chọn
những người khác - Ajit Keshkambal, Sanjay
Vilethiputta, và có những người công bố khác nữa -
làm sao bạn quyết định được? Người Ki tô giáo nói
rằng Jesus là đứa con duy nhất của Thượng đế - và
người Do Thái đã đóng đinh ông ấy. Bạn quyết định
thế nào? Họ đã coi ông ấy là kẻ lừa đảo.
Người Do Thái cũng muốn có Đấng Cứu thế, họ
đã chờ đợi hàng thế kỉ, nhưng họ chưa bao giờ cho
phép bất kì ai trở thành Đấng Cứu thế đó - bởi vì thế
thì họ sẽ chờ đợi ai? Họ hi vọng, hi vọng và hi vọng,
và họ đã đợi lâu đến nỗi bây giờ điều đó đã trở thành
thói quen của người Do Thái - họ không cho phép bất
kì ai. Jesus đã công bố; nhiều người khác đã công bố
sau Jesus - nhưng bất kì ai công bố rằng "Ta là Đấng Cứu thế" thì đều phải bị tiêu diệt, phải bị chứng minh
là kẻ lừa đảo.
Đấng Cứu thế chắc chắn tới, nhưng họ không cho
phép bất kì ai công bố về điều đó. Hàng thế kỉ chờ đợi
và họ đã trở thành nghiện. Bây giờ họ sẽ đợi - cho dù
Thượng đế có tới thì họ cũng sẽ đóng đinh ông ấy, bởi
vì họ sẽ nói, "Ai cần ông? Chúng ta thích chờ đợi,
chúng ta tồn tại trong hi vọng." Người Do Thái cứ hi
vọng mãi.
Nhưng mọi người đều thử - người Do Thái nghĩ
họ là giống nòi được chọn lựa, rằng Thượng đế đặc
biệt đã chọn họ; người Hindu nghĩ họ là giống nòi
được chọn lựa; người Jaina nghĩ họ là giống nòi được
chọn lựa. Phật là hiếm. Phật nói có hàng triệu vị phật
trước đây, vô số. Trong thực tế, ông ấy đã nói rằng
nếu bạn đếm hạt cát sông Hằng, thì số phật trước đây
còn nhiều hơn thế, và sẽ có nhiều hơn nữa về sau.
Điều này làm cho tầm cỡ của ông ấy rất bình thường,
nhưng điều này lại là cái đẹp của ông ấy.
Không công bố về bất kì sự phi thường nào lại
chính là điều phi thường. Và khi bạn công bố, khi bạn
công bố mình là siêu đẳng, bạn đơn giản chỉ ra rằng
bạn đang chịu phức cảm tự ti.
Bây giờ, Mohammed nói sẽ không có nhà tiên tri
nào thêm nữa. Sao bạn đóng cửa lại? Bây giờ nếu ai
đó công bố "Ta là nhà tiên tri," thì người Mô ha mét
giáo sẽ giết chết người đó - bởi vì Mohammed đã
đóng cửa rồi. Nhưng ông ấy là ai mà đóng cửa lại?
Cửa không thuộc vào ai cả, hay nó thuộc vào tất cả
mọi người. Làm sao ông ấy có thể đóng cửa lại được?
Và tại sao ngay chỗ đầu tiên lại có ý tưởng này?
Mahavira nghĩ ông ấy là người cuối cùng,
Mohammed nghĩ ông ấy là người cuối cùng, Jesus
nghĩ ông ấy là người cuối cùng - thế thì bạn ngụ ý gì
bởi điều này? Bạn đơn giản không cho phép sự tiến
hoá, bạn không cho phép bất kì ý tưởng mới nào tiến
hoá. Bạn đóng cửa lại, bạn làm ra giáo điều đóng kín,
để cho không ai có thể quấy rối giáo điều đó.
Phật để mở tất cả mọi cánh cửa: ông ấy nói hàng
triệu.... Ông ấy nhớ tới gatha này từ vị phật quá khứ
nào đó, Kashyapabuddha là tên ông ấy. Ông ấy nói,
gatha này do Kashyapabuddha nói.
"Đam mê lớn lên từ ý chí,
ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng:
khi cả hai được bình lặng, thì không có dục
vọng lẫn luân hồi."
Ý chí nghĩa là bản ngã. Ý chí nghĩa là tranh đấu
chống lại sự tồn tại. Bất kì khi nào bạn thấy ai đó
tranh đấu ngược dòng, bạn nói, "Anh ta là con người
của sức mạnh ý chí." Bạn ngụ ý gì bằng sức mạnh ý
chí? Mọi ý chí đều chống lại Thượng đế. Bạn tranh
đấu với nó. Bạn cố gắng làm điều gì đó mà không có
trong bản chất của mọi vật. Bạn cố gắng áp đặt cái gì
đó. Nếu bạn bạo hành với tự nhiên, thì bạn có ý chí.
Nhiều người tới tôi và họ nói, "Osho ơi, bằng
cách nào đó giúp chúng tôi có nhiều sức mạnh ý chí
hơn." Tại sao? Tôi là kẻ thù của bạn sao? Tôi phải
giúp bạn trở nên điên hơn sao? Sức mạnh ý chí sao?
Nhưng ở phương Tây, sức mạnh ý chí rất quan trọng; bởi vì toàn bộ phương Tây nghĩ rằng có bản ngã mạnh
là điều phải thế, bạn phải có sức mạnh ý chí, bạn phải
phát triển sức mạnh ý chí. Hàng nghìn sách có trên thị
trường về cách phát triển sức mạnh ý chí. Và chúng
được bán, bởi vì mọi người muốn ngày một được tinh
luyện hơn trong bản ngã của mình.
Phật nói: "Đam mê lớn lên từ ý chí... ham muốn
lớn lên từ ý chí." Cái tôi, bản ngã, là gốc rễ của tâm trí
bạn. Toàn thể tâm trí bạn được định tâm quanh cái tôi.
"Ý chí lớn lên từ ý nghĩ và tưởng tượng... " Ý nghĩ
tới từ quá khứ; tưởng tượng nghĩa là đi vào tương lai.
Bất kì cái gì bạn đã kinh nghiệm, suy nghĩ, đã học, đó
là bản ngã của bạn. Và bất kì cái gì bạn muốn kinh
nghiệm trong tương lai của mình, sẽ muốn có trong
tương lai của mình, đều là ý chí của bạn. Đây là hai
khía cạnh của cùng một hiện tượng.
"Khi cả hai được bình lặng..." khi ý nghĩ không
còn đó nữa, nghĩa là khi quá khứ không còn đó nữa,
và khi tưởng tượng, phóng chiếu, mơ, tương lai không
còn đó nữa: "Khi cả hai được bình lặng, thì không có
dục vọng lẫn luân hồi." Phật nói thế thì tất cả dục
vọng đều biến mất; thế thì người ta không còn tham
lam về cảm giác và kinh nghiệm của cảm giác nữa.
Nhớ lấy: bằng việc biến mất của dục cảm ông ấy
không ngụ ý rằng nhạy cảm của bạn biến mất - bạn
trở nên cực kì nhạy cảm. Con người dục cảm thì
không phải là người nhạy cảm; người dục cảm rất thô
thiển, rất thô sơ, rất nguyên thuỷ. Người nhạy cảm rất
phát triển, phát triển cao; người đó rất cảm nhận.
Người dục cảm đuổi theo hoan lạc, người nhạy cảm là
người biết phúc lạc đang ở đây và người đó cởi mở
với nó, và người đó cứ được mưa rào bởi phúc lạc
thiêng liêng. Người đó thấm đẫm nó như miếng bọt
biển. Người đó nhạy cảm.
Người dục cảm bao giờ cũng theo đuổi cái gì đó,
cố gắng đạt tới - tiền bạc, quyền lực, uy thế. Người
nhạy cảm đơn giản sống ở đây bây giờ, tận hưởng cái
đẹp đang có sẵn. Khi ngày mai tới thì ngày mai sẽ
chăm nom cho nó.
Đó là điều Jesus ngụ ý khi ông ấy nói, "Đừng
nghĩ tới mai." Đó là điều Jesus nói khi ông ấy chỉ cho
các đệ tử hoa loa kèn trên cánh đồng và nói, "Nhìn
kìa, chúng đẹp làm sao! Và chúng không mệt nhọc.
Chúng đơn giản ở đây; chúng không lo nghĩ về cái gì
sẽ xảy ra ngày mai. Ngay cả Solomon, trong mọi vinh
quang của ông ấy, cũng không đẹp đến thế," Jesus
nói, "như những đoá hoa loa kèn nghèo nàn này."
Người nhạy cảm là người như đoá hoa, cởi mở
với sự tồn tại, tận hưởng nó - tận hưởng nó vô cùng -
nhưng không tìm kiếm điều gì cả. Việc tìm kiếm của
người đó đã tan biến. Người đó không săn đuổi điều
gì.
Tôi đã từng nghe:
Một người bị mất sạch mọi thứ tại sòng bạc ở
Vegas. Anh ta đã thử mọi thứ và lần nào cũng là thảm
hoạ. Tất cả mọi thứ anh ta còn lại là một đồng năm
mươi xu Kennedy. Anh ta tung nó lên không trung -
chơi trò may mắn - khi đi dọc theo phố cố gắng hình
dung ra cách thu được món tiền đặt cược khác, thì đồng tiền tụt khỏi ngón tay anh ta và rơi vào lưới sắt
trên phố.
Nhân vật của chúng ta ngay lập tức lao theo,
nhưng trước khi anh ta có thể tóm được nó thì anh ta
đã bị một chiếc taxi đâm phải và được mang tới bệnh
viện với một chân bị gẫy.
Anh ta ra viện vài tháng sau đó, và với sự dàn xếp
của công ti bảo hiểm anh ta bắt đầu quay trở lại sòng
bạc. Trên đường, anh ta đi khập khiễng qua cũng chỗ
lưới sắt nơi anh ta đã làm mất đồng xu của mình. Anh
ta bắt đầu nhìn xuống để xem liệu mình có tìm được
nó không thì anh lại bị chiếc taxi khác đâm phải, và
anh ta lại được chở vào bệnh viện với cái chân kia bị
gẫy.
"Làm sao anh lại có thể bị đâm hai lần tại đích
xác một nơi như vậy?" cô y tá hỏi anh ta. "Tôi muốn
nói, cái gì trên thế giới lại làm anh quay lại cái lưới
sắt ngu xuẩn ấy?"
"Đấy là cái bùa mê vận may của tôi," anh ta giải
thích, "và tôi không muốn mất nó."
Mọi người cứ săn đuổi, cứ bị đâm vào mọi lúc.
Toàn bộ cuộc đời họ trở thành đầy những vết thương
và vết thương và vết thương, nhưng lặp đi lặp lại họ
cứ săn đuổi cùng mọi thứ - cứ dường như họ không
thấy điều đang xảy ra cho họ.
Con người của nhạy cảm vẫn còn ở bất kì đâu
người đó hiện hữu - và Thượng đế tìm người đó. Còn
con người của dục cảm thì chạy xô chỗ nọ chỗ kia,
săn đuổi và săn đuổi. Và đây là cái đẹp của toàn bộ
quá trình này: nếu bạn săn đuổi Thượng đế, bạn sẽ
không bao giờ gặp được ông ấy, bởi vì bạn không biết
ông ấy ở đâu cả. Nếu bạn săn đuổi hạnh phúc, bạn sẽ
không bao giờ gặp nó, bởi vì bạn không biết nó ở nơi
đâu, bạn thậm chí không biết khuôn mặt của hạnh
phúc - cho dù bạn có bắt gặp nó, bạn sẽ không có khả
năng nhận ra nó. Người nhạy cảm đơn giản ngồi tại
bất kì nơi đâu mình hiện hữu và hạnh phúc tới với
người đó, và phúc lạc tới với người đó, và Thượng đế
tới với người đó.
Điều này cần được ghi nhớ: Không chỉ bạn mới
đang tìm kiếm Thượng đế - Thượng đế cũng đang tìm
kiếm bạn. Và tình thế là ở chỗ ngài tới và gõ cửa nhà
bạn, nhưng bạn lại chẳng bao giờ ở đó. Bạn ở đâu đó
khác. Ngài cứ gõ cửa nhà bạn nhưng chẳng bao giờ
tìm thấy bạn ở đó - bởi vì cánh cửa đang trong hiện tại
còn bạn lại trong tương lai hay trong quá khứ.
Phật nói:
"Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ,
và từ lo nghĩ nảy sinh sợ hãi.
Xa khỏi đam mê
và không sợ hãi, không lo nghĩ."
Quan sát điều đó. Đây không phải là lí thuyết.
Đây là những sự kiện của cuộc sống. Phật không phải
là nhà lí thuyết, không phải là nhà siêu hình - không
chút nào. Ông ấy chỉ là nhà khoa học về các sự kiện
cơ sở của cuộc sống. Ông ấy nói chỉ về các sự kiện.
Bạn không cần tin vào điều đó. Bạn chỉ cần quan sát
và bạn sẽ thấy chân lí của nó.
Ông ấy nói: "Từ đam mê nảy sinh lo nghĩ...." Bất
kì khi nào ham muốn nảy sinh, lo nghĩ nảy sinh: làm
sao với tới nó? làm sao đạt được? Bạn lo nghĩ. Khi
bạn lo nghĩ, có cả nghìn lẻ một phương án. Thế thì
nhiều lo nghĩ nữa nảy sinh: phương án nào là phải để
đạt tới nó? phương án nào là đường phải? Và thế thì
nỗi sợ nảy sinh: liệu mình có khả năng đạt tới không?
Có quá nhiều kẻ cạnh tranh trên thế giới này, và biết
bao nhiêu người đã cố gắng và đã thất bại. Nhìn
Alexander và Thành Cát Tư Hãn và Nadir Shah đấy -
và biết bao nhiêu người đã cố gắng, và đã cố gắng
một cách mạnh mẽ thế, cố gắng vất vả thế, vậy mà họ
đã thất bại. Cái gì đảm bảo rằng bạn sẽ thành công?
Thế thì nỗi sợ nảy sinh. Đây là những sự kiện đơn
giản!
Một người vào một cửa hiệu mua bộ com lê.
Người bán hàng thử cho anh ta hết áo com lê này tới
áo com lê khác. Anh ta nói với vị khách hàng, "Quay
lại đi, ông nhìn nó trong ánh sáng này; bây giờ nhìn
nó trong tấm gương hậu, bây giờ thì từ góc này, bây
giờ góc này." Vậy mà người này vẫn đòi thử các áo
khác.
Cuối cùng ông chủ tới chỗ họ và nhặt ra một
chiếc com lê. Ông khách mặc nó vào và mua ngay lập
tức. Ông chủ nói, "Anh xem đấy bán hàng dễ làm
sao?"
"Thôi được," người bán hàng nó, "ông bán hàng
đi - nhưng ai làm cho ông ta chóng mặt hoa mắt lên?"
Một khi đam mê có đó, nó sẽ làm cho bạn chóng
mặt hoa mắt lên - lo nghĩ, sợ hãi; chọn cái gì, không
chọn cái gì; đi đâu, đi thế nào; kĩ thuật đúng, phương
pháp đúng, cách tiếp cận đúng là gì? Và thế rồi nỗi
sợ: liệu bạn có khả năng làm được nó không? Nỗi sợ
thường xuyên. Người ta trở nên chóng mặt.
Đam mê là người bán hàng. Và thế rồi điều ác tới:
ông chủ. Thế thì bạn bị ném vào địa ngục. Ham muốn
làm cho bạn chóng mặt hoa mắt. Và không ai có thể
chắc chắn được, không người nào.
Tôi mới đọc một giai thoại hay:
Cha O'Malley và giáo sĩ Rabbi Cohen đang chơi
gôn. Tại lỗ thứ ba, Cha O'Malley đánh một cú vào
đất, và ông ta la lên, "Ô, cứt thật!" Và ông ta nhìn lên
trời và nói, "Lạy Chúa, con rất tiếc. Đấy là sơ suất."
Đến lỗ thứ năm ông ta lại đánh một cú khủng khiếp
khác vào đất. Ông ta lại kêu lên, "Ô, cứt thật!" Ông ta
lại nhìn lên trời và nói, "Lạy Chúa, con lại phải xin
lỗi. Con rất tiếc." Đến lỗ thứ chín, lại cùng điều đó, lại
vào đất. Ông ta la lên "Ô, cứt thật!"
Thế rồi có một tiếng sét nổ vang và giáo sĩ Rabbi
Cohen bị đánh trúng lăn ra chết. Người ta nghe thấy
một tiếng ầm ầm rền vang trên trời và một giọng nói,
"Ô, cứt thật!"
Ngay cả Thượng đế cũng có thể lỡ! cho nên có gì
đảm bảo bạn thành công được? Người ta cứ sợ hãi,
run rẩy, run lên vì sợ.
Đam mê tạo ra lo nghĩ; lo nghĩ tạo ra sợ hãi - Xa
khỏi đam mê và không sợ hãi, không lo nghĩ.
kì khi nào ham muốn nảy sinh, lo nghĩ nảy sinh: làm
sao với tới nó? làm sao đạt được? Bạn lo nghĩ. Khi
bạn lo nghĩ, có cả nghìn lẻ một phương án. Thế thì
nhiều lo nghĩ nữa nảy sinh: phương án nào là phải để
đạt tới nó? phương án nào là đường phải? Và thế thì
nỗi sợ nảy sinh: liệu mình có khả năng đạt tới không?
Có quá nhiều kẻ cạnh tranh trên thế giới này, và biết
bao nhiêu người đã cố gắng và đã thất bại. Nhìn
Alexander và Thành Cát Tư Hãn và Nadir Shah đấy -
và biết bao nhiêu người đã cố gắng, và đã cố gắng
một cách mạnh mẽ thế, cố gắng vất vả thế, vậy mà họ
đã thất bại. Cái gì đảm bảo rằng bạn sẽ thành công?
Thế thì nỗi sợ nảy sinh. Đây là những sự kiện đơn
giản!
Một người vào một cửa hiệu mua bộ com lê.
Người bán hàng thử cho anh ta hết áo com lê này tới
áo com lê khác. Anh ta nói với vị khách hàng, "Quay
lại đi, ông nhìn nó trong ánh sáng này; bây giờ nhìn
nó trong tấm gương hậu, bây giờ thì từ góc này, bây
giờ góc này." Vậy mà người này vẫn đòi thử các áo
khác.
Cuối cùng ông chủ tới chỗ họ và nhặt ra một
chiếc com lê. Ông khách mặc nó vào và mua ngay lập
tức. Ông chủ nói, "Anh xem đấy bán hàng dễ làm
sao?"
"Thôi được," người bán hàng nó, "ông bán hàng
đi - nhưng ai làm cho ông ta chóng mặt hoa mắt lên?"
Một khi đam mê có đó, nó sẽ làm cho bạn chóng
mặt hoa mắt lên - lo nghĩ, sợ hãi; chọn cái gì, không
chọn cái gì; đi đâu, đi thế nào; kĩ thuật đúng, phương
pháp đúng, cách tiếp cận đúng là gì? Và thế rồi nỗi
sợ: liệu bạn có khả năng làm được nó không? Nỗi sợ
thường xuyên. Người ta trở nên chóng mặt.
Đam mê là người bán hàng. Và thế rồi điều ác tới:
ông chủ. Thế thì bạn bị ném vào địa ngục. Ham muốn
làm cho bạn chóng mặt hoa mắt. Và không ai có thể
chắc chắn được, không người nào.
Tôi mới đọc một giai thoại hay:
Cha O'Malley và giáo sĩ Rabbi Cohen đang chơi
gôn. Tại lỗ thứ ba, Cha O'Malley đánh một cú vào
đất, và ông ta la lên, "Ô, cứt thật!" Và ông ta nhìn lên
trời và nói, "Lạy Chúa, con rất tiếc. Đấy là sơ suất."
Đến lỗ thứ năm ông ta lại đánh một cú khủng khiếp
khác vào đất. Ông ta lại kêu lên, "Ô, cứt thật!" Ông ta
lại nhìn lên trời và nói, "Lạy Chúa, con lại phải xin
lỗi. Con rất tiếc." Đến lỗ thứ chín, lại cùng điều đó, lại
vào đất. Ông ta la lên "Ô, cứt thật!"
Thế rồi có một tiếng sét nổ vang và giáo sĩ Rabbi
Cohen bị đánh trúng lăn ra chết. Người ta nghe thấy
một tiếng ầm ầm rền vang trên trời và một giọng nói,
"Ô, cứt thật!"
Ngay cả Thượng đế cũng có thể lỡ! cho nên có gì
đảm bảo bạn thành công được? Người ta cứ sợ hãi,
run rẩy, run lên vì sợ.
Đam mê tạo ra lo nghĩ; lo nghĩ tạo ra sợ hãi - Xa
khỏi đam mê và không sợ hãi, không lo nghĩ.
Nhưng mọi người chỉ có đam mê trong các kiếp
sống của mình, đó là lí do tại sao họ chỉ có lo nghĩ và
sợ hãi mà không cái gì khác. Họ tới tôi - biết bao
nhiêu người - và họ muốn được an bình của tâm trí,
họ muốn thoát ra khỏi các lo nghĩ của mình. Nhưng
nếu bạn bảo họ, "Thoát khỏi đam mê của ông đi," họ
lại không sẵn sàng theo bạn. Họ muốn câu mật chú
nào đó, cái gì đó rẻ thôi, cho nên họ có thể cứ ham
muốn, họ có thể cứ săn đuổi đam mê của mình - và
vậy mà vẫn còn không lo nghĩ.
Một chính khách hay tới tôi, và ông ta bao giờ
cũng nói, "Osho ơi, bằng cách nào đó giúp tôi an tâm
đi."
Tôi nói, "Là chính khách thì bạn không nên đòi
hỏi điều đó - nó chẳng bao giờ tới trên con đường của
chính khách cả. An tâm sao? Nếu nó có thể xảy ra
được cho chính khách, thì thánh nhân là thằng ngu à?
Họ đang làm gì? Thế thì tại sao họ lại phải bỏ tham
vọng? Điều đó không bao giờ có thể tới được. Tham
vọng tạo ra căng thẳng, lo nghĩ. Bạn thoát khỏi chính
trị của mình đi!"
Còn ông ta nói, "Thầy có thể đúng, nhưng ngay
bây giờ thì tôi không thể thoát ra khỏi nó được."
Thế là tôi bảo ông ta, "Thế thì bạn cứ thoải mái
với căng thẳng của mình, chấp nhận chúng. Bạn đang
cố gắng làm điều gì đó không thể được. Bạn muốn ăn
cái bánh và vẫn còn nó nữa."
Thế là ông ta bắt đầu đi sang Maharishi Mahesh
Yogi. Trong nhiều ngày ông ta đã không quay lại.
Một hôm, bỗng nhiên chúng tôi gặp nhau trên một
chuyến tầu hoả. Tôi hỏi ông ta, "Bạn đã không tới tôi
nhiều ngày rồi."
Ông ta nói, "Phỏng có ích gì mà tới thầy? Thầy
nói thoát ra khỏi chính trị. Mahesh Yogi còn tốt hơn.
Ông ấy nói, 'Dù bạn ở đâu, tôi sẽ làm cho bạn hiệu
quả hơn. Bạn là chính khách à? Bạn sẽ trở thành một
chính khách tốt hơn - chỉ cần làm TM.'"
Bây giờ điều đó khớp, điều đó hoàn toàn khớp.
Bạn không thay đổi cái gì cả; chỉ lặp lại điều ngu
xuẩn nào đó - blah, blah, blah - và có thế thôi. Hai
mươi phút bạn lặp lại nó và dù bạn ở đâu, mọi thành
công đều được đảm bảo cho bạn, mọi hiệu quả đều
được đảm bảo cho bạn. Ngay cả kẻ trộm cũng làm
TM, kẻ buôn lậu cũng làm TM, chính khách đang làm
TM. Kẻ buôn lậu nghĩ rằng nếu mình làm TM thì
mình sẽ không bao giờ bị bắt, người đó sẽ trở nên
hiệu quả hơn.
Thiền không rẻ thế đâu. Thiền là biến đổi hoàn
toàn con người bạn. Và hiểu biết lớn và thông minh
lớn là cần thiết.
Lời kinh này của Phật chỉ dành cho những người
thực sự thông minh và người sẵn sàng muốn thoát ra
khỏi khổ mà họ đã tạo ra xung quanh mình. Nó chỉ
dành cho những người thực sự đã chán ngán với khổ
và sẵn sàng thoát ra khỏi cái bẫy.
Điều đó là tuỳ ở bạn, điều đó phụ thuộc vào bạn.
Bạn đã tạo ra nó! Một khi bạn hiểu cách mình đã tạo
ra nó, nó sẽ biến mất - bởi vì thế thì bạn sẽ không có
khả năng tạo ra nó thêm nữa.
sống của mình, đó là lí do tại sao họ chỉ có lo nghĩ và
sợ hãi mà không cái gì khác. Họ tới tôi - biết bao
nhiêu người - và họ muốn được an bình của tâm trí,
họ muốn thoát ra khỏi các lo nghĩ của mình. Nhưng
nếu bạn bảo họ, "Thoát khỏi đam mê của ông đi," họ
lại không sẵn sàng theo bạn. Họ muốn câu mật chú
nào đó, cái gì đó rẻ thôi, cho nên họ có thể cứ ham
muốn, họ có thể cứ săn đuổi đam mê của mình - và
vậy mà vẫn còn không lo nghĩ.
Một chính khách hay tới tôi, và ông ta bao giờ
cũng nói, "Osho ơi, bằng cách nào đó giúp tôi an tâm
đi."
Tôi nói, "Là chính khách thì bạn không nên đòi
hỏi điều đó - nó chẳng bao giờ tới trên con đường của
chính khách cả. An tâm sao? Nếu nó có thể xảy ra
được cho chính khách, thì thánh nhân là thằng ngu à?
Họ đang làm gì? Thế thì tại sao họ lại phải bỏ tham
vọng? Điều đó không bao giờ có thể tới được. Tham
vọng tạo ra căng thẳng, lo nghĩ. Bạn thoát khỏi chính
trị của mình đi!"
Còn ông ta nói, "Thầy có thể đúng, nhưng ngay
bây giờ thì tôi không thể thoát ra khỏi nó được."
Thế là tôi bảo ông ta, "Thế thì bạn cứ thoải mái
với căng thẳng của mình, chấp nhận chúng. Bạn đang
cố gắng làm điều gì đó không thể được. Bạn muốn ăn
cái bánh và vẫn còn nó nữa."
Thế là ông ta bắt đầu đi sang Maharishi Mahesh
Yogi. Trong nhiều ngày ông ta đã không quay lại.
Một hôm, bỗng nhiên chúng tôi gặp nhau trên một
chuyến tầu hoả. Tôi hỏi ông ta, "Bạn đã không tới tôi
nhiều ngày rồi."
Ông ta nói, "Phỏng có ích gì mà tới thầy? Thầy
nói thoát ra khỏi chính trị. Mahesh Yogi còn tốt hơn.
Ông ấy nói, 'Dù bạn ở đâu, tôi sẽ làm cho bạn hiệu
quả hơn. Bạn là chính khách à? Bạn sẽ trở thành một
chính khách tốt hơn - chỉ cần làm TM.'"
Bây giờ điều đó khớp, điều đó hoàn toàn khớp.
Bạn không thay đổi cái gì cả; chỉ lặp lại điều ngu
xuẩn nào đó - blah, blah, blah - và có thế thôi. Hai
mươi phút bạn lặp lại nó và dù bạn ở đâu, mọi thành
công đều được đảm bảo cho bạn, mọi hiệu quả đều
được đảm bảo cho bạn. Ngay cả kẻ trộm cũng làm
TM, kẻ buôn lậu cũng làm TM, chính khách đang làm
TM. Kẻ buôn lậu nghĩ rằng nếu mình làm TM thì
mình sẽ không bao giờ bị bắt, người đó sẽ trở nên
hiệu quả hơn.
Thiền không rẻ thế đâu. Thiền là biến đổi hoàn
toàn con người bạn. Và hiểu biết lớn và thông minh
lớn là cần thiết.
Lời kinh này của Phật chỉ dành cho những người
thực sự thông minh và người sẵn sàng muốn thoát ra
khỏi khổ mà họ đã tạo ra xung quanh mình. Nó chỉ
dành cho những người thực sự đã chán ngán với khổ
và sẵn sàng thoát ra khỏi cái bẫy.
Điều đó là tuỳ ở bạn, điều đó phụ thuộc vào bạn.
Bạn đã tạo ra nó! Một khi bạn hiểu cách mình đã tạo
ra nó, nó sẽ biến mất - bởi vì thế thì bạn sẽ không có
khả năng tạo ra nó thêm nữa.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét